Vừa mặc khải vừa che khuất - Trói buộc và tháo cởi
- CN, 26/01/2025 - 08:13
- Lm Minh Anh
VỪA MẶC KHẢI, VỪA CHE KHUẤT
“Khi Ngài nói những điều ấy thì có nhiều kẻ tin vào Ngài”.
Kính thưa Anh Chị em,
Thật bất ngờ với câu kết của Thánh Gioan hôm nay, “Khi Ngài nói những điều ấy thì có nhiều kẻ tin vào Ngài”. “Những điều ấy” là những điều gì? Nhân câu hỏi này, chúng ta có dịp chiêm ngắm con người Chúa Giêsu, Ngài ‘vừa mặc khải, vừa che khuất’ mầu nhiệm Ngài là ai.
Thật lạ lùng cách thức truyền đạt của Chúa Giêsu! Ngài giảng dạy bằng cách ‘vừa mặc khải, vừa che khuất’ một cách sâu sắc về con người Ngài là ai. Trong các Phúc Âm, đặc biệt Marcô, nhiều lần Chúa Giêsu tỏ ý ‘che khuất’ Ngài. Ngài tự nhận là “Bánh ban sự sống”, “Nước hằng sống”, “Ánh sáng ban sự sống” và nhiều mặc khải khác; cũng như hôm nay, Ngài còn tự nhận một danh hiệu cổ xưa nhất của Thiên Chúa, “Là Nguyên Thuỷ đang nói với các ông đây!”. Còn hơn thế, Ngài không ngừng đồng nhất Ngài với Chúa Cha; Cha trên trời của Ngài, cũng là Đấng mà Ngài đã hoàn toàn hợp nhất; Đấng đã sai Ngài đến thế gian để làm theo ý muốn của mình. Hoặc cũng trong Tin Mừng hôm nay, Ngài nói rõ, “Khi nào các ông đưa Con Người lên cao, các ông sẽ nhận biết Tôi là ai; Tôi không tự mình làm điều gì; điều Tôi nói, chính là điều Chúa Cha đã dạy Tôi”… và luôn luôn có một điều gì đó ‘che khuất’. Và chính vì những điều này mà nhiều người đã tin vào Ngài. Nhưng tại sao?
Tin Mừng Gioan tiếp tục cho thấy sự dạy dỗ của Chúa Giêsu vừa bí ẩn, vừa sâu sắc, nghĩa là ‘vừa mặc khải, vừa che khuất’. Sau khi Chúa Giêsu nói những mặc khải sâu nhiệm đó về Ngài, thì một số người tin Ngài, đang khi một số khác lại trở nên thù địch. Vậy thì đâu là sự khác biệt giữa những ai đón nhận Ngài và những kẻ, cuối cùng, sẽ giết Ngài? Câu trả lời đơn giản là thái độ của người nghe, đó là niềm tin. Phải, niềm tin! Bởi lẽ, cùng lắng nghe một giáo huấn của Chúa Giêsu nhưng thái độ và phản ứng của người nghe rất khác nhau.
Điều này cũng đúng với chúng ta. Như những người lần đầu tiên nghe lời dạy dỗ từ chính môi miệng của Chúa Giêsu, như ‘vừa mặc khải, vừa che khuất’ căn tính của Ngài, chúng ta có cơ hội như nhau để lắng nghe Ngài, nhưng đón nhận với đức tin hay từ chối Ngài là tuỳ ở thái độ của mỗi chúng ta. Đức tin là một quà tặng đến từ Thiên Chúa; đức tin không chỉ là một chọn lựa mù quáng ‘để tin’ nhưng là một chọn lựa dựa trên sự nhìn thấy và điều được nghe ‘để sống’. Nhưng những chân lý này chỉ có thể được nhìn thấy bởi sự mặc khải bên trong từ Thiên Chúa mà chúng ta ước ao lĩnh hội và tin nhận; nhiều người quên mất điều đó! Vì vậy, Chúa Giêsu “Nước hằng sống”, “Bánh ban sự sống”, “Là Nguyên Thuỷ”, “Ánh sáng ban sự sống”, và “Con của Chúa Cha” sẽ chỉ có ý nghĩa và hiệu lực đối với chúng ta khi chúng ta mở lòng đón nhận, hết lòng cầu xin cho được nhận lấy ánh sáng bên trong của quà tặng đức tin nhưng không này và nhất là, đem áp dụng trong cuộc sống mình. Không có sự cởi mở, ước ao đón nhận cũng như tương tác vào đời sống những chân lý này, sẽ không ngạc nhiên khi chúng ta trở nên thù địch hoặc thờ ơ với những gì được nghe, được thấy.
Nói đến niềm tin, Charles Spurgeon đã có một lời khuyên sâu sắc, “Bạn hãy tuyệt đối tin Thiên Chúa, hoặc đừng tin Ngài chút nào; hãy tin Lời Chúa Giêsu, từng lời của Ngài; bằng không, hãy từ chối nó. Giữa hai điều này, không có chỗ nào gọi là hợp lý. Hãy hài lòng với một đức tin được diễm phúc bơi trong ‘cảnh vực thần linh của mặc khải’; đức tin chỉ tìm khua chèo về dòng nước tốt nhất, dòng nước phép lạ, dòng nước ủi an… là một đức tin tồi; nó chỉ tốt hơn một chút so với một đức tin khô cằn, hoặc không có đức tin. Nó không tốt lắm đâu. Đức tin cũng biết bơi!”.
Anh Chị em,
Những ngày Mùa Chay, Giáo Hội mời gọi chúng ta ngước nhìn Chúa Giêsu bị treo lên, hơn cả việc Israel ngước nhìn con rắn đồng xưa để được sống như sách Dân Số hôm nay nhắc đến. Hãy suy tư, cầu nguyện với những gì ‘vừa mặc khải, vừa che khuất’ của chính con người Ngài. Ngài là người nhưng là Chúa; là hạt lúa mục nát nhưng là bánh hằng sống; xuống tận ‘lũng âm u’ lôi con người ra với ánh sáng ân sủng; chảy hết giọt máu và nước cuối cùng để trở nên mạch suối trường sinh. Hãy ra sức yêu mến, tin nhận Ngài và sống những chân lý của Ngài từng giây phút. Rằng, thập giá là một mầu nhiệm ‘vừa mặc khải, vừa che khuất’; trên đó, Con Thiên Chúa đã cứu chuộc tôi đến nỗi bằng lòng chịu chết vì yêu thương tôi và yêu thương nhân loại, trong đó, có cả anh chị em tôi.
Chúng ta có thể cầu nguyện,
“Lạy Chúa, sự dạy dỗ của Chúa sâu thẳm, bí ẩn và vinh quang Ngài vượt quá trí tri con người. Xin ban cho con quà tặng đức tin ‘vừa mặc khải, vừa che khuất’ của Chúa, để con biết Chúa là ai, Đấng đã yêu thương đến nỗi chịu chết cho con; và con cũng biết con là ai, một tội nhân được cứu”, Amen.
(Lm. Minh Anh, Tgp. Huế)
*************
TRÓI BUỘC VÀ THÁO CỞI
“Sự thật sẽ giải thoát các ngươi”.
Kính thưa Anh Chị em,
Một sự trùng hợp giàu ý nghĩa khi cả hai bài đọc hôm nay nói đến ‘trói buộc và tháo cởi’, nô lệ và tự do. Ba bạn trẻ thời Đaniel từ chối làm nô lệ cho các thần ngoại; họ bị trói, bị ném vào lò. Kỳ diệu thay! Thiên Chúa cởi trói cho họ. Trong bài Tin Mừng, Chúa Giêsu cũng nói đến nô lệ và tự do, nhưng ở một cấp độ cao hơn, con người bị ‘trói buộc’ bởi tội lỗi và chỉ được ‘tháo cởi’ nhờ “sự thật”.
Ba bạn trẻ Do Thái không khuất phục Nabucodonosor, họ từ chối bái lạy tượng thần của vua; vì thế, họ bị ném vào lò. Thiên Chúa ‘tháo cởi’ họ, họ tự do đi lại trong lò lửa cháy phừng. Tuyệt vời hơn, Ngài cũng ‘tháo cởi’ cho cả tâm hồn nhà vua, để ông nhận biết Ngài.
Ở một cấp độ cao hơn, trong Tin Mừng hôm nay, Chúa Giêsu nói, “Nếu các ngươi cứ ở trong lời Ta, các ngươi sẽ thật là môn đệ của Ta, và sẽ được biết sự thật, và sự thật giải thoát các ngươi”. Đây là những lời có khả năng tạo nên một sự khác biệt trong đời sống chúng ta; trọng tâm giáo huấn này gồm hai điều: đến với Chúa Giêsu để ‘biết sự thật’ và để sự thật đó ‘giải thoát’ chúng ta.
Giáo huấn của Chúa Giêsu đặc biệt hữu ích trên cả bình diện tâm lý lẫn tâm linh. Trước hết, bình diện tâm lý, “sự thật” là một quà tặng lớn nhất cho một tinh thần tốt. Thông thường, khi một người phải vật lộn với nhiều trầm cảm khác nhau, lý do là vì họ đang bối rối khi nhìn các khía cạnh cuộc sống; họ liên tục đặt ra những câu hỏi ‘Tại sao? Tại sao?’, và điều đó chắc chắn dẫn đến trầm cảm chỉ vì một lý do đơn giản: những câu hỏi dựa trên những suy nghĩ sai lầm. Thế mà, “Liệu pháp sự thật” sẽ giúp xét xem lại những ‘câu hỏi tại sao’ này dưới ánh sáng của Thiên Chúa. Thiên Chúa nghĩ gì về vấn đề này? Và ‘những sự thật’ đang chờ được khám phá sẽ là những ‘sự thật giải thoát’. Chúng ta sẽ dễ dàng vượt qua trầm cảm khi nhìn cuộc sống mình theo cách Thiên Chúa nhìn. Như vậy, tiến trình ‘trói buộc và tháo cởi’ là tiến trình đặt mình trước Thiên Chúa để được Ngài rọi soi hầu có thể hy vọng, vì hy vọng sẽ mang lại tự do, và tự do sẽ giải thoát phiền muộn và bối rối.
Ở cấp độ tâm linh, những nguyên tắc này còn được áp dụng nhiều hơn. Sự thật về tội lỗi, sự thật về sự tha thứ, sự cứu rỗi và thiên đàng phải được nhận thức cũng như được ôm ấp một cách sâu sắc và đầy đủ. Phủ nhận sự thật về tội lỗi hoặc sự tha thứ, chúng ta sẽ sống trong dối trá và bị ‘trói buộc’ bởi sự dối trá đó. Đang khi tự do thiêng liêng đích thực sẽ dẫn đến cứu rỗi và vĩnh cửu thiên đàng vốn chỉ có được khi chúng ta hết lòng đón nhận lẽ thật thiêng liêng và hoàn hảo của Thiên Chúa. Chúng ta phải nhận thức rõ tội lỗi của mình, ăn năn tội, tìm kiếm sự tha thứ của Ngài để sửa đổi đời sống và sống một đời sống ân sủng mới mà chúng ta được mời gọi.
Nhiều người đã nhìn thấy những bức ảnh về những tổ đại bàng khổng lồ trên những vách đá cheo leo, nhưng ít ai có thể nhìn thấy bên trong tổ. Khi xây tổ, đại bàng mẹ bắt đầu với những cành cây nhọn, những phiến đá sắc và một số vật dụng khác xem có vẻ hoàn toàn không phù hợp với dự án. Nhưng sau đó, ‘cô’ lót ổ bằng một lớp đệm dày bằng len, lông vũ và lông của những con vật ‘cô’ đã giết, để làm nệm êm và dễ chịu cho trứng. Khi những con chim đến tuổi bay, sự êm ấm của tổ và sự xa xỉ của những bữa ăn miễn phí khiến chúng khá miễn cưỡng rời đi. Đó cũng là lúc đại bàng mẹ bắt đầu ‘xáo tổ’. Với bộ móng cứng của mình, ‘cô’ xáo tấm thảm lông, đưa những mảnh đá và những cành cây sắc nhọn lên trên bề mặt. Khi càng nhiều chất độn bị xới tung lên, tổ càng trở nên khó chịu đối với đại bàng con. Những bất tiện này và những cấp bách ngày càng tăng, thúc giục đại bàng con rời khỏi nơi ở thoải mái một thời của chúng và chuyển sang hành vi trưởng thành hơn.
Anh Chị em,
Như người ta nhìn những gai gốc, đá nhọn trong tổ đại bàng, những ngày Tuần Thương, Hội Thánh mời gọi chúng ta chiêm ngắm những gai gốc khó chịu của thập giá. Điều này thật cần thiết cho tiến trình ‘tháo cởi’ những gì tội lỗi đã ‘trói buộc’; và đó là sự thật của tình yêu Thiên Chúa. Qua đó, chúng ta hiểu được thế nào là tội lỗi, thế nào là tình yêu và sự thứ tha của Ngài, thế nào là sự thúc giục phải trở về. Có thể chúng ta đang bị ‘trói buộc’ bởi một tội lỗi nào đó, ‘trói buộc’ bởi những chuẩn mực xã hội nào đó khi chúng ta đánh giá con người theo bằng cấp, nghề nghiệp, ngoại hình… Những chuẩn mực ấy đang ‘trói buộc’; vậy mà điều quan trọng là Thiên Chúa muốn chúng ta tự do để sống thánh thiện, nên hoàn thiện và để làm việc thiện. Nói cách khác, Ngài muốn chúng ta được ‘tháo cởi’ để tự do nên giống Ngài và thuộc trọn về Ngài. Điều này chỉ hiện thực khi chúng ta thấm nhuần Lời Chúa; Ngài muốn chúng ta ‘được trói’ với Lời Ngài; nhờ đó, được ‘tháo cởi’, giải thoát.
Chúng ta có thể cầu nguyện,
“Lạy Chúa, con đang bị ‘trói buộc’ bởi nhiều điều thế gian đang mời mọc; xin ‘tháo cởi’ con bằng sự thật của thập giá và Lời Chúa, vì chỉ có Lời Ngài mới là sự thật sẽ giải thoát con”, Amen.
(Lm. Minh Anh, Tgp. Huế)