11 Bài 11
11. SINH CON MỘT CÁCH CÓ TRÁCH NHIỆM
Thưa anh chị,
Hẳn cũng như bao người khác, ngay khi dự định lập gia đình, anh chỉ đã nghĩ đến những đứa con sẽ sinh ra. Anh chị đã lo cho các cháu ngay từ lúc đó, nếu không nói là từ trước lâu rồi. Sau lễ cưới, anh chị bắt đầu nôn nóng về đứa con đầu lòng. Mỗi đứa con là một Tin mừng.
Thế nhưng cũng có thể, ngay từ đầu, anh chị đã phải nghĩ đến việc sinh con khá cách quãng để đủ khả năng nuôi dạy chúng. Cũng có thể là sau khi có đông các cháu, anh chị mới đặt vấn đề này. Đây là vấn đề sinh con có trách nhiệm. Tôi xin ghi lại mấy điểm chính trong lập trường của Giáo hội về điểm này, gồm những nguyên tắc và những áp dụng cụ thể.
a. Nguyên tắc
Việc gầy dựng con cái không phải là một định mệnh ngẫu nhiên của gia đình. Con cái được cưu mang bằng một hành vi tình yêu đầy ý thức của cha mẹ. Sức khoẻ, nhà cửa, nhân cách và nhiều yếu tố khác, sẽ giúp đôi vợ chồng ấn định số con nên có. Không ai ngoài họ có thể quyết định thay cho họ.
Ta có thể nhắc lại một nguyên tắc tổng quát là vợ chồng không nên tăng thêm số con trong gia đình mà không ý thức trách nhiệm đối với gia đình mình và xã hội. Tuy nhiên, đừng nghĩ rằng có thể đạt đến ý thức trách nhiệm đó bằng cách ấn định một số con chung cho mọi người. Một tư tưởng thứ hai rất quan trọng: ta không thể xem sự sống mới sắp chớm nở như là một đe dọa. Thái độ đầu tiên của ta đối với đứa con mới phải là thái độ vui mừng. Cả đứa con sinh ngoài chương trình ấn định, “chẳng may” mà sinh ra, ta cũng cần biết tiếp đón niềm nở, với lòng hy sinh và niềm vui của Chúa Kitô.
Trong tinh thần đạt tới một đời sống tình yêu phong phú bao nhiêu có thể, và chống lại mọi hình thức ích kỷ, mỗi gia đình sẽ tự chọn cho mình một quyết định thích hợp, khác với những gia đình khác, quyết định đó phải hoàn toàn tự do.
Đặt vấn đề hạn chế sinh sản là đặt vấn đề các phương pháp. Khi cần hạn chế số con, có thể áp dụng những phương pháp nào? Công đồng Vaticanô II trả lời một cách đại cương: phải loại trừ những phương pháp xấu xa như giết người, phá thai và giết trẻ em. Tiếp đó, Công đồng dạy ngay những nguyên tắc phải theo khi chọn lựa các phương pháp. Phương pháp có thể chọn bao giờ cũng phải:
– Tôn trọng sứ mạng lưu truyền sự sống và phẩm giá con người.
– Không trái ngược với lề luật của Chúa về việc lưu truyền sự sống.
– Xứng hợp với những quy tắc khách quan về luân lý.
– Không được xâm phạm ý nghĩa tình yêu hôn nhân là tự hiến cho nhau cũng như không được xâm phạm tính cách nhân bản của việc sinh sản con cái (MV 51).
b. Áp dụng
Ngày 25-7-1968, Đức Giáo Hoàng Phaolô VI đã công bố thông điệp “Sự sống con người” (SN) khai triển giáo huấn của Công đồng Vaticanô II, nhắc lại lập trường của Giáo hội Công giáo về việc điều hoà sinh sản, trong đó, ngài trình bày câu trả lời về các phương pháp cụ thể như sau:
“Cấm bất cứ hành động nào nhằm ngăn chặn sự sinh sản, dù như một mục đích hay chỉ như phương tiện, dù có hành động như vậy trước việc vợ chồng hay là khi việc vợ chồng đang tiến tới hậu quả tự nhiên của nó”. (SN 14)[1]
Đức Giáo Hoàng “nhận sứ mệnh Chúa Kitô giao phó” (SN 6) mà dạy con cái Giáo hội phải bỏ ý kiến riêng (SN 28) và, hơn nữa, phải vâng lời mặc dù có thể là rất khó (SN 19-20), bởi vì phải vâng theo luật của Giáo hội và luật của Chúa (SN 18).
Như vậy, có những phương pháp nào phù hợp với phẩm giá con người? Thưa, phù hợp với con người là những phương pháp tự nhiên, nghĩa là những phương pháp dựa trên nguyên tắc chỉ giao hợp vào những thời kỳ người phụ nữ không thể thụ thai được (SN 16). Cần tránh giao hợp vào những thời gian dài đủ để bảo đảm. Cũng có thể dùng thuốc để điều hoà kinh kỳ[2].
Không thể vịn vào những lý do như sức khoẻ, kinh tế hay thời cuộc để dùng các phương pháp nhân tạo, vì lẽ trong bất cứ trường hợp nào, việc dùng các phương tiện nhân tạo để cố ý ngăn chặn việc truyền sinh sự sống vẫn trái với phẩm giá con người. Nhưng như vậy không phải là không có lối thoát. Lối thoát ở đây là cái nhìn đầy đủ về con người: vợ chồng sẽ nâng cao giá trị của họ bằng cách chấp nhận trọn vẹn trách nhiệm làm cha mẹ theo bản tính con người của họ, chứ không trốn trách nhiệm bằng cách phó thác vấn đề cho phương tiện kỹ thuật. Hơn nữa, việc giao hợp không phải là một giá trị cao siêu cần được bảo đảm bằng mọi giá, cũng không phải thiếu nó là mất tình yêu. Tình yêu và hạnh phúc gia đình còn được bảo đảm bằng các giá trị tâm linh, văn hoá và siêu nhiên (SN 18).
Nhưng trên thực tế, dù sao vẫn có những cặp vợ chồng cảm thấy “bị kẹt”. Trong trường hợp đó, họ phải quyết định theo lương tâm ngay lành của họ. Sống đức tin là đáp lại lời mời gọi của Thiên Chúa một cách tự do, và tuỳ theo sức mỗi người. Lương tâm ngay lành đòi hỏi chúng ta phải dựa trên những tiêu chuẩn khách quan mà hành động, không phải chỉ theo ý muốn chủ quan của ta.
Thưa anh chị,
Khi can đảm trình bày luật Chúa, Hội thánh tin tưởng ở thiện chí của con người quảng đại đáp lại lời mời gọi của Thiên Chúa. Hội thánh cũng biết có nhiều người sẽ không đồng ý, nhưng Hội thánh “không ngạc nhiên khi thấy mình trở thành một “dấu hiệu chống đối” giống như Đấng Sáng Lập” (Lc 2,3). Hội thánh vẫn luôn luôn vừa khiêm tốn vừa cương quyết tuyên bố tất cả nền luân lý, luân lý tự nhiên cũng như luân lý Phúc âm. Hội thánh không phải là người tạo ra luân lý, vì thế Hội thánh không thể sửa đổi luật luân lý, mà chỉ làm người canh giữ và giải thích lề luật ấy. Hội thánh không có quyền tuyên bố một điều là hợp pháp khi nó vốn bất hợp pháp, lý do là vì làm như thế sẽ ngược hẳn với lợi ích thực sự của con người” (SN 18).
Tuy nhiên, Hội thánh sẵn sàng ban ơn tha thứ dồi dào của Chúa nhân từ cho những người chưa đủ sức thiêng liêng để sống theo kế hoạch cứu rỗi của Chúa cách trọn vẹn.
Đồng thời, Hội thánh cũng tin rằng, nhờ ơn Chúa Thánh Thần và mầu nhiệm thập giá giúp đỡ, các bậc cha mẹ Công giáo có thể trung thành với ơn gọi của họ là hợp tác với Thiên Chúa trong công trình cao quý là truyền sự sống cho con cái và xây dựng Nước Trời” (SN 22. 25).
[1] Nghĩa là không được dùng thuốc viên ngăn chận thụ thai (thuốc giết tinh trùng, giết trứng, ngăn cản tinh trùng vào trong trứng), cấm dùng thuốc viên phá thai, đặt vòng xoắn vào tử cung, dùng bao cao su cho đàn ông hay giữ bộ phận của đàn bà, giải phẫu để cắt hay buộc các ống dẫn tinh dịch hay trứng, giao hợp nửa chứng, cố ý xuất tinh ra ngoài, cấm phá thai... Vì lẽ, mọi khi vợ chồng giao hợp với nhau, việc hôn nhân phải được mở ngõ để có thể lưu truyền sự sống (SN 11).
[2] Nói một cách cụ thể, trong tình trạng hiện nay, đó là các phương pháp Billings, phương pháp Ogino-Knauss và phương pháp đo nhiệt độ.