Báo cáo Tự do Tôn giáo của ACN: 5 tỷ người phải đối mặt với tình trạng vi phạm
Báo cáo Tự do Tôn giáo của ACN: 5 tỷ người phải đối mặt với tình trạng vi phạm
Tổ chức Viện trợ cho những Giáo hội Đau khổ (CAN/Aid to the Church in Need) đã công bố ấn bản năm 2025 của Báo cáo Tự do Tôn giáo trên Thế giới, làm sáng tỏ tình trạng phân biệt đối xử và đàn áp đang diễn ra trên toàn cầu.
Nhìn vào 196 quốc gia, báo cáo này— gồm giai đoạn từ ngày 1 tháng Một năm 2023 đến ngày 31 tháng Mười Hai năm 2024—đã nhấn mạnh Điều 18 của Tuyên ngôn Quốc tế Nhân quyền: “Mọi người đều có quyền tự do tư tưởng, lương tâm và tôn giáo”.
Trong một hội nghị tại Viện Giáo phụ Augustinianum, các thành viên của tổ chức Viện trợ cho các Giáo hội Khó khăn đã phản ảnh về những số liệu và thông tin thu thập được kể từ báo cáo gần nhất, hai năm trước, liên quan đến những quốc gia phải đối mặt với đàn áp và phân biệt đối xử.
Sự đàn áp đang gia tăng
Theo Đức Hồng y Pietro Parolin, ngài đã có bài phát biểu quan trọng, báo cáo năm nay là báo cáo lớn nhất kể từ khi ACN bắt đầu xuất bản vào năm 1999, cho thấy xu hướng đàn áp tôn giáo tiếp tục gia tăng. Báo cáo cảnh báo rằng 64,7% dân số thế giới – gần 5,4 tỷ người – đang sống tại nững quốc gia có “vi phạm nghiêm trọng hoặc rất nghiêm trọng về tự do tôn giáo”.
ACN chia những quốc gia thành ba nhóm khác nhau: đàn áp, phân biệt đối xử và đang được theo dõi (những quốc gia chưa có đàn áp hoặc phân biệt đối xử nhưng cần được giám sát).
Marta Petrosillo, tổng biên tập của báo cáo năm 2025, đã giải thích tại sao 24 quốc gia phải chịu sự đàn áp và 38 quốc gia phải đối mặt với sự phân biệt đối xử dựa trên tôn giáo. Bà cũng nhấn mạnh rằng ở một số quốc gia, tự do tôn giáo không được pháp luật bảo đảm và một số quốc gia khác có luật pháp quy định mọi người đều bình đẳng trên giấy tờ nhưng không phải trên thực tế.
Điều làm cho báo cáo của ACN trở nên độc đáo là nó có cách tiếp cận mang tính phổ quát một cách có chủ ý, không chỉ xem xét những tôn giáo Kitô giáo mà là tất cả những tôn giáo. Petrosillo nhấn mạnh rằng đây là báo cáo duy nhất trên thế giới không bị ràng buộc bởi bất kỳ chính phủ nào. Nó cũng không giới hạn ở một số ít quốc gia, điều này cho phép báo cáo thực sự có một góc nhìn toàn cầu, phổ quát.
Tự do tôn giáo là điều thiết yếu
Chủ tịch Điều hành của ACN Quốc tế, bà Regina Lynch, đã phảm ảnh về lời phát biểu của Đức Thánh Cha Leo XIV trong buổi tiếp kiến các thành viên của tổ chức vào ngày 10 tháng Mười: “Do đó, tự do tôn giáo không chỉ đơn thuần là một quyền hợp pháp hay một đặc quyền được chính phủ ban tặng. Nó là một điều kiện nền tảng giúp cho sự hòa giải đích thực trở nên khả thi.”
Bà Lynch nhấn mạnh thêm rằng “quyền được sống theo lương tâm của một người là nhịp đập của nhân phẩm.” Bà nhấn mạnh rằng nơi nào quyền này được tôn trọng, hòa bình và công lý sẽ phát triển mạnh mẽ. Nhưng nơi nào quyền này bị phủ nhận, tinh thần con người và xã hội sẽ mất đi chính nền tảng của chúng.
Nó có nhiều hình thức khác nhau
Trong hội nghị, bà Petrosillo đã chỉ ra những nguyên nhân khác nhau của sự đàn áp tôn giáo, khác nhau tùy theo từng quốc gia: chính phủ độc tài, chủ nghĩa cực đoan, chủ nghĩa dân tộc sắc tộc - tôn giáo, tội phạm có tổ chức, và sự đàn áp lai ghép và sự bất khoan dung được hợp pháp hóa.
Hơn nữa, đàn áp tôn giáo có thể được coi là hậu quả của chiến tranh, ngay cả khi chiến tranh không mang tính tôn giáo. Bà đã lấy Ukraine, Gaza và Syria làm điển hình.
Trong thời đại kỹ thuật số, sự đàn áp và phân biệt đối xử cũng có thể được tìm thấy trực tuyến. Người có đức tin bị theo dõi, kiểm duyệt, và thậm chí bị bắt giữ vì hoạt động trực tuyến của họ. Petrosillo lập luận rằng “những chế độ độc tài và các nhóm cực đoan sử dụng công nghệ như vũ khí để bịt miệng những người bất đồng chính kiến và nhắm vào những nhóm thiểu số.”
Một bản kiến nghị thay đổi
Kết thúc phiên họp buổi sáng của buổi trình bày báo cáo, Lynch đã mời mọi người cùng ACN ký vào bản kiến nghị toàn cầu đầu tiên của họ. Bản kiến nghị kêu gọi hành động cụ thể dưới hình thức luật pháp để bảo vệ quyền tự do tôn giáo của người dân. Bản kiến nghị sẽ được mở cho người dân ký cho đến tháng Mười Một năm 2026, sau đó sẽ được chính thức trình lên LHQ, Liên minh Âu châu, đại diện của các chính phủ dân chủ và cộng đồng ngoại giao, khuyến khích họ tham gia phong trào.
Nguyễn Minh Sơn