Các NT Dòng Mercedarian Thánh Thể Bị Cướp Và Đe Dọa Chặt Đầu

Các Nữ Tu Dòng Mercedarian Thánh Thể Bị Cướp Và Đe Dọa Chặt Đầu Tại Mozambique

Image

Trong một sự kiện gây sốc và để lại nỗi kinh hoàng, bốn nữ tu thuộc Dòng Mercedarian Thánh Thể tại Giáo phận Pemba, tỉnh Cabo Delgado, miền bắc Mozambique, đã trải qua những giây phút sinh tử khi một nhóm 18 người đàn ông vũ trang đột nhập vào cơ sở truyền giáo của họ vào ngày 8 tháng 6 năm 2025. Những kẻ tấn công, được trang bị dao rựa, thanh sắt và súng, không chỉ cướp đi tài sản của các nữ tu mà còn đe dọa tính mạng họ bằng cách dọa chặt đầu, để lại một vết thương tinh thần sâu sắc cho cộng đồng truyền giáo nhỏ bé này. Vụ việc, được tổ chức từ thiện giáo hoàng Aid to the Church in Need (ACN) ghi nhận, đã làm nổi bật tình trạng bất an ngày càng gia tăng tại khu vực chịu ảnh hưởng nặng nề bởi bạo lực và khủng bố trong những năm gần đây.

Vào đêm ngày 8 tháng 6, cơ sở truyền giáo của các nữ tu Dòng Mercedarian Thánh Thể tại Giáo phận Pemba trở thành mục tiêu của một cuộc tấn công tàn bạo. Theo lời kể của Sơ Ofélia Robledo Alvarado, một trong bốn nữ tu có mặt tại hiện trường, 18 người đàn ông có vũ trang đã xâm nhập khu phức hợp, nơi các nữ tu đang chăm sóc khoảng 30 bé gái. Tám kẻ tấn công đã đột nhập vào bên trong các tòa nhà, trong khi mười người còn lại canh gác ở cổng và khống chế các nhân viên bảo vệ. “Đó là những khoảnh khắc khủng khiếp,” Sơ Ofélia chia sẻ trong một thông điệp gửi đến ACN. “Chúng tôi hoảng sợ khi thấy họ xông vào các phòng, đòi tiền và lấy đi mọi thứ họ có thể tìm thấy. Họ đã cướp máy tính, điện thoại di động và số tiền ít ỏi mà chúng tôi có.”

Những kẻ tấn công không dừng lại ở việc cướp bóc. Trong một hành động nhằm khuếch đại nỗi sợ hãi, chúng đưa các nữ tu đến nhà nguyện của cơ sở truyền giáo và ép họ quỳ xuống. Sơ Ofélia nhớ lại một khoảnh khắc đặc biệt đáng sợ: “Họ bắt Sơ Esperanza quỳ ở giữa nhà thờ, giơ dao rựa lên như thể chuẩn bị chặt đầu chị ấy ngay trước mặt chúng tôi.” Cảnh tượng này đã đẩy các nữ tu vào trạng thái hoảng loạn, khi họ tin rằng cái chết của mình là không thể tránh khỏi. Sơ Ofélia kể tiếp: “Tôi đã cầu xin họ đừng giết chị ấy, nói rằng họ đã lấy hết mọi thứ của chúng tôi rồi. Tôi đã van xin lòng thương xót. Đó là khoảng thời gian khủng khiếp, nhưng tạ ơn Chúa, cuối cùng họ đã thả chị ấy ra.”

May mắn thay, không có nữ tu nào bị thương về thể chất trong vụ tấn công. Khi những kẻ cướp rời đi, các nữ tu lập tức đi tìm các bé gái đang được họ chăm sóc, lo sợ rằng các em có thể đã bị làm hại. “Cảm tạ Chúa, chúng tôi thấy các em bình tĩnh và không bị thương,” Sơ Ofélia nói, giọng đầy nhẹ nhõm nhưng vẫn pha lẫn nỗi ám ảnh. Tuy nhiên, vụ tấn công đã để lại những vết sẹo tinh thần sâu sắc, với nhiều nữ tu và các bé gái rơi vào trạng thái im lặng, sợ hãi trong những ngày sau đó.

Vụ tấn công vào cơ sở truyền giáo của các nữ tu Dòng Mercedarian Thánh Thể không phải là một sự kiện đơn lẻ, mà là một phần của làn sóng bạo lực ngày càng gia tăng tại tỉnh Cabo Delgado, miền bắc Mozambique. Kể từ năm 2017, khu vực này đã bị tàn phá bởi một cuộc nổi dậy thánh chiến do các nhóm phiến quân, bao gồm cả những nhóm tuyên bố trung thành với Nhà nước Hồi giáo (ISIS), dẫn đầu. Cuộc xung đột đã khiến hơn 5.000 người thiệt mạng và buộc khoảng một triệu người phải rời bỏ nhà cửa, tạo ra một trong những cuộc khủng hoảng nhân đạo nghiêm trọng nhất ở châu Phi.

Sơ Ofélia nhấn mạnh rằng vụ tấn công vào cơ sở truyền giáo của họ là lần đầu tiên trong 17 năm hoạt động tại Mozambique mà họ phải đối mặt với một sự cố như vậy. “Cho đến nay, chưa từng có ai vào nhà chúng tôi với mục đích xấu,” bà nói. Tuy nhiên, bà lưu ý rằng “làn sóng khủng bố thánh chiến” bắt đầu từ năm 2017 đã “thay đổi mọi thứ.” Tình trạng mất an ninh giờ đây đã trở thành “thường trực” trên khắp tỉnh Cabo Delgado, ảnh hưởng không chỉ đến các cộng đồng dân sự mà còn đến các cơ sở tôn giáo như nhà thờ, tu viện, và các trung tâm truyền giáo.

Điều đáng lo ngại hơn, theo Sơ Ofélia, là sự liên quan của các lực lượng an ninh địa phương trong các hoạt động tội phạm. “Điều đáng buồn nhất là có vẻ như ngay cả cảnh sát và quân đội cũng tham gia vào các băng đảng tội phạm có tổ chức,” bà nói. Sự thiếu tin cậy vào các cơ quan thực thi pháp luật càng làm trầm trọng thêm tình trạng bất ổn, khiến các cộng đồng như cơ sở truyền giáo của các nữ tu cảm thấy bị bỏ rơi và dễ bị tấn công. “Đó là lý do tại sao chúng ta cần phải có biện pháp để bảo vệ bản thân và các cô gái,” Sơ Ofélia nhấn mạnh.

Vụ tấn công vào các nữ tu Dòng Mercedarian Thánh Thể diễn ra chỉ một tuần sau một vụ cướp khác nhắm vào các linh mục Dòng La Salette ở làng Mieze, cũng thuộc tỉnh Cabo Delgado. Theo ACN, các linh mục này đã bị một nhóm người đàn ông vũ trang dao rựa tấn công vào ban đêm. May mắn thay, không ai bị thương trong vụ việc đó, nhưng sự gần gũi về thời gian và địa điểm giữa hai vụ tấn công đã làm dấy lên lo ngại về sự gia tăng các hành vi bạo lực nhằm vào các cộng đồng tôn giáo trong khu vực.

Mặc dù các vụ tấn công vào các nữ tu Mercedarian và các linh mục La Salette không được xác định là do các nhóm thánh chiến Hồi giáo thực hiện, nhưng ACN lưu ý rằng sự suy giảm an ninh chung tại Cabo Delgado – phần lớn do cuộc nổi dậy thánh chiến gây ra – đã tạo điều kiện cho các hành vi tội phạm như cướp bóc và bạo lực có vũ trang gia tăng. Sự nghèo đói cùng cực và thiếu hụt tài nguyên, cũng là hậu quả của xung đột, đã đẩy nhiều người vào tình trạng tuyệt vọng, dẫn đến các vụ trộm cắp và cướp bóc ngày càng táo tợn.

Tình trạng bất ổn tại Cabo Delgado không chỉ ảnh hưởng đến các cộng đồng Công giáo. Các nhà thờ, nhà nguyện, và thậm chí cả các nhà thờ Hồi giáo trong khu vực cũng đã bị phá hoại hoặc đốt cháy trong những năm gần đây. Tuy nhiên, các cộng đồng Kitô giáo ngày càng trở thành mục tiêu, với một số báo cáo cho thấy các phiến quân đã tách riêng người Kitô hữu ra khỏi người Hồi giáo để hành quyết, làm gia tăng nỗi sợ hãi về một chiều hướng tôn giáo trong các cuộc tấn công.

Vụ tấn công vào các nữ tu Dòng Mercedarian Thánh Thể đã gây ra một làn sóng chấn động trong cộng đồng Công giáo tại Mozambique và trên toàn thế giới. Tổ chức ACN, vốn đã hỗ trợ Giáo phận Pemba trong việc cung cấp viện trợ khẩn cấp cho hơn một triệu người di tản do bạo lực, đã kêu gọi cộng đồng quốc tế chú ý đến tình trạng nguy hiểm mà các cộng đồng tôn giáo tại Cabo Delgado đang phải đối mặt. Sơ Aparecida Ramos Queiroz, người phụ trách các dự án của ACN tại Giáo phận Pemba, nhấn mạnh rằng cần có “các biện pháp an ninh khẩn cấp” để bảo vệ các tu viện và nhà thờ trong khu vực.

Tại địa phương, các nữ tu Mercedarian đã bắt đầu tìm kiếm các giải pháp để tăng cường an ninh cho cơ sở truyền giáo của mình. Họ đang nỗ lực gây quỹ để lắp đặt camera an ninh và song sắt trên cửa sổ của khu phức hợp, bao gồm nơi ở của các nữ tu, nhà dành cho các bé gái, nhà nguyện, nhà khách, và phòng học. Tuy nhiên, với tổng cộng 70 cửa sổ trong khu phức hợp, dự án này đòi hỏi một khoản đầu tư đáng kể, điều mà các nữ tu khó có thể tự chi trả trong bối cảnh tài chính eo hẹp.

Giáo phận Pemba, dưới sự lãnh đạo của Giám mục Luiz Fernando Lisboa, đã và đang đóng vai trò quan trọng trong việc hỗ trợ các cộng đồng bị ảnh hưởng bởi bạo lực. Giám mục Lisboa đã nhiều lần lên tiếng về “sự thờ ơ” của cộng đồng quốc tế đối với cuộc khủng hoảng tại Cabo Delgado, kêu gọi sự đoàn kết và hỗ trợ để giải quyết tình trạng nhân đạo ngày càng tồi tệ. Trong một cuộc phỏng vấn với Vatican News vào năm 2020, ngài nhấn mạnh rằng Giáo hội “đang cố gắng trở thành tiếng nói của những người không có tiếng nói,” mang câu chuyện của Cabo Delgado ra thế giới.

Vụ tấn công đã để lại những vết thương tinh thần sâu sắc cho các nữ tu và các bé gái tại cơ sở truyền giáo. Sơ Ofélia mô tả rằng nhiều người trong cộng đồng đã trở nên “im lặng” và thu mình sau vụ việc, một dấu hiệu của chấn thương tâm lý. Các nữ tu, vốn đã dành cả cuộc đời mình để phục vụ người nghèo và chăm sóc trẻ mồ côi, giờ đây phải đối mặt với nỗi sợ hãi thường trực rằng một cuộc tấn công tương tự có thể xảy ra bất cứ lúc nào.

Tuy nhiên, trong bối cảnh đau thương, các nữ tu vẫn thể hiện một đức tin kiên vững. Sơ Ofélia nhấn mạnh rằng lòng tin vào Chúa đã giúp họ vượt qua những khoảnh khắc kinh hoàng nhất. “Tạ ơn Chúa, chúng tôi đã được bảo vệ,” bà nói, đồng thời kêu gọi cộng đồng cầu nguyện cho sự an toàn của họ và cho hòa bình tại Cabo Delgado. Tinh thần kiên cường này là một minh chứng cho sự dấn thân của các nữ tu trong việc tiếp tục sứ vụ của mình, bất chấp những nguy hiểm ngày càng gia tăng.

Các bé gái được các nữ tu chăm sóc, nhiều em trong số đó là trẻ mồ côi hoặc đến từ các gia đình bị ảnh hưởng bởi bạo lực, cũng đang phải đối mặt với những khó khăn tâm lý sau vụ tấn công. Các nữ tu đang làm việc để tạo ra một môi trường an toàn và hỗ trợ cho các em, nhưng họ thừa nhận rằng việc khôi phục cảm giác bình thường sẽ mất nhiều thời gian và cần sự hỗ trợ từ các tổ chức bên ngoài.

Tổ chức ACN đã nhanh chóng phản ứng với vụ tấn công bằng cách công khai câu chuyện của các nữ tu và kêu gọi quyên góp để hỗ trợ các nỗ lực an ninh và nhân đạo tại Cabo Delgado. Tổ chức này đã hỗ trợ Giáo phận Pemba từ năm 2017, cung cấp viện trợ khẩn cấp như thực phẩm, quần áo, và tư vấn tâm lý cho những người di tản. Ngoài ra, ACN đang làm việc với giáo phận để cải thiện an ninh cho các tu viện và cơ sở truyền giáo, bao gồm việc tài trợ cho các dự án như lắp đặt camera và song sắt.

Cộng đồng quốc tế, bao gồm các tổ chức Công giáo và các nhóm nhân quyền, cũng đã bắt đầu chú ý nhiều hơn đến cuộc khủng hoảng tại Cabo Delgado. Tuy nhiên, như Giám mục Lisboa từng lưu ý, vẫn còn thiếu sự quan tâm và hành động quyết liệt từ các chính phủ và tổ chức quốc tế. Cuộc khủng hoảng nhân đạo tại khu vực này, với hơn một triệu người di tản và hàng nghìn người thiệt mạng, đòi hỏi một phản ứng toàn cầu mạnh mẽ hơn để giải quyết cả nguyên nhân gốc rễ lẫn hậu quả của bạo lực.

Vụ tấn công vào các nữ tu Dòng Mercedarian Thánh Thể là một lời nhắc nhở đau lòng về những thách thức mà các cộng đồng tôn giáo tại Cabo Delgado đang phải đối mặt. Trong bối cảnh bạo lực gia tăng và an ninh suy giảm, các nữ tu và các nhà truyền giáo khác tại Mozambique đang đứng trước một ngã rẽ quan trọng. Họ phải quyết định liệu có nên tiếp tục ở lại và phục vụ trong điều kiện nguy hiểm hay tìm kiếm những nơi an toàn hơn để tiếp tục sứ vụ của mình.

Tuy nhiên, tinh thần của các nữ tu Mercedarian cho thấy họ không dễ dàng từ bỏ. Với sự hỗ trợ của ACN, Giáo phận Pemba, và cộng đồng Công giáo toàn cầu, họ đang nỗ lực xây dựng một tương lai an toàn hơn cho mình và các bé gái mà họ chăm sóc. Các dự án an ninh, như lắp đặt camera và song sắt, là những bước đi đầu tiên, nhưng các nữ tu cũng hy vọng rằng sự chú ý quốc tế sẽ giúp mang lại hòa bình lâu dài cho Cabo Delgado.

Sơ Ofélia kết thúc thông điệp của mình bằng một lời kêu gọi đoàn kết và cầu nguyện: “Chúng tôi xin cộng đồng Công giáo trên toàn thế giới cầu nguyện cho chúng tôi, cho các cô gái của chúng tôi, và cho hòa bình tại Mozambique. Dù hoàn cảnh có khó khăn đến đâu, chúng tôi tin rằng Chúa sẽ dẫn dắt chúng tôi vượt qua.” Lời kêu gọi này không chỉ là một lời cầu xin sự hỗ trợ mà còn là một lời khẳng định về sức mạnh của đức tin trong việc đối mặt với nghịch cảnh.

Vụ tấn công vào các nữ tu Dòng Mercedarian Thánh Thể tại Mozambique là một câu chuyện về sự kinh hoàng, nhưng cũng là một câu chuyện về sự kiên cường, lòng thương xót, và niềm hy vọng. Trong bóng tối của bạo lực, các nữ tu này đã trở thành ngọn đuốc của đức tin, soi sáng con đường cho những người đang phải chịu đựng đau khổ tại Cabo Delgado. Với sự hỗ trợ của cộng đồng quốc tế, hy vọng rằng câu chuyện của họ sẽ không chỉ là một lời cảnh báo mà còn là một lời kêu gọi hành động để mang lại hòa bình và công lý cho vùng đất này.

Lm. Anmai, CSsR tổng hợp