Chúa muốn - Ngày thi ân, thời cứu độ
- CN, 26/01/2025 - 08:13
- Trầm Thiên Thu
CHÚA MUỐN
Trình thuật Mc 1:40-45 (≈ Mt 8:1-4; Lc 5:12-16) cho biết: Có một người bị phong hủi đến gặp Ngài, anh ta quỳ xuống van xin: “Nếu Ngài muốn, Ngài có thể làm cho tôi được sạch.” Chữ “nếu” ở đây không phải là nghi ngờ, mà chỉ là “cách nói” vì còn e ngại, tủi phận. Chắc hẳn người này rất khổ sở vì mắc bệnh phong đã lâu, khổ đủ thứ, và anh rất muốn được khỏi để không bị xã hội ruồng rẫy. Anh đến cầu xin với Chúa Giêsu, chứng tỏ anh rất vững tin vào Ngài, tin chắc Ngài là người quyền phép vô song. Anh tin thật chứ không mê tín dị đoan hoặc xin cho có lệ. Vấn đề quan trọng là niềm tin chân thành và vững vàng.
Chúa Giêsu đã chạnh lòng thương nghe anh nói, Ngài giơ tay đụng vào anh và bảo: “Tôi muốn, anh sạch đi!” Thật hạnh phúc cho anh vì ước muốn của anh hoàn toàn hợp ý Chúa, và anh được toại nguyện. Nhưng Ngài nghiêm giọng bảo anh đi ngay và dặn: “Coi chừng, đừng nói gì với ai cả, nhưng hãy đi trình diện tư tế, và vì anh đã được lành sạch, hãy dâng những gì ông Môsê đã truyền, để làm chứng cho người ta biết.” Ngài bảo anh “coi chừng” vì anh có nói ra cũng chẳng ai tin, và những kẻ có quyền hành chỉ muốn tìm bắt Ngài.
Nhưng anh không thể im lặng, không thể trì hoãn niềm sung sướng ấy, thế nên vừa ra khỏi đó, anh bắt đầu rao truyền và tung tin ấy khắp nơi, đến nỗi Ngài phải ở lại những nơi hoang vắng ngoài thành, vì không thể công khai vào thành. Ngài có đi đâu thì người ta cũng tìm cho bằng được, bởi vì họ đã tận mắt thấy anh chàng phong cùi được sạch hoàn toàn. Kỳ lạ vô cùng! Và rồi dân chúng từ khắp nơi kéo đến với Ngài.
Ước muốn rất mạnh, dù lớn hay nhỏ, ước muốn cho mình và người khác, nhất là cho những người thân yêu. Thiên Chúa thấu suốt mọi ước muốn của chúng ta. (Tv 38:10) Ước muốn có thể cao thượng, bình thường hoặc tầm thường. Nhà lý luận phê bình Samuel Johnson nói: “Mỗi người đều giàu có hay nghèo khổ tùy thuộc tỷ lệ giữa niềm ước vọng và sự thỏa mãn của mình.” Thánh Vịnh gia cho biết: “Ngài nghe thấy ước vọng của kẻ nghèo hèn; Ngài cho họ an lòng và lắng tai nghe họ, để bênh kẻ mồ côi và người bị áp bức, khiến cho kẻ mang thân cát bụi, chẳng còn khủng bố ai.” (Tv 10:17-18)
Bệnh phong (hủi, cùi) do vi khuẩn Hansen gây ra. Năm 1873, bác sĩ Armauer Hansen (người Na Uy) đã phát hiện vi khuẩn này. Vi khuẩn này không có bào tử nên nó không lây qua vật trung gian. Khi ở ngoài, nó chỉ tồn tại được khoảng 1-2 ngày. Loại vi khuẩn Mycobacterium Leprae và Mycobacterium Lepromatosis là tác nhân gây bệnh phong. Da thịt bệnh nhân thường nổi nhọt, lở loét, nặng hơn thì vết thương lõm vào da thịt, lông mày rụng, mắt lộ ra,...
Những đêm trăng sáng, người ta vui mừng thì bệnh nhân phong rất đau nhức, trăng càng sáng thì họ càng đau nhức vì vi khuẩn rúc rỉa, do đó mà Thi sĩ Phanxicô Hàn Mặc Tử (Nguyễn Trọng Trí, 1912-1944) đã ước “khác người” khi ông thốt lên: “Ai mua trăng, tôi bán trăng cho...” (Trăng Vàng Trăng Ngọc)
Dây thần kinh bị nhiễm trùng khiến bệnh nhân mất cảm giác ở một vài cơ phận. Sau đó các bắp thịt tiêu đi, gân cốt co rút lại, khiến đôi tay co quắp. Ở mức độ nặng, ngón tay ngón chân rụng dần. Ước mong của họ là được khỏi bệnh. Bệnh khiến họ khổ cả thể lý lẫn tinh thần vì bị mọi người xa lánh, kỳ thị. Ngày nay, bệnh phong đã trị được, nhưng để lại hậu quả biến dạng cơ thể, và người ta vẫn “ngại” khi tiếp xúc với bệnh nhân phong.
Thời Cựu Ước cũng đã có bệnh phong. Đức Chúa phán với ông Môsê và ông Aharon: “Khi trên da thịt người nào phát ra nhọt, lác hoặc đốm, và cái đó trở thành vết thương phong hủi, người ta sẽ đưa người ấy đến với tư tế Aharon hoặc với một trong các tư tế, con của Aharon.” (Lv 13:1-2) Kinh Thánh giải thích: “Tư tế sẽ khám người ấy: nếu nhọt ở vết thương có màu trắng đỏ nhạt ở chỗ sói đầu hoặc sói trán, trông giống như phong hủi da thịt, người ấy bị phong hủi: người ấy ô uế. Tư tế sẽ tuyên bố người ấy là ô uế, nó bị vết thương ở đầu.” (Lv 13:43-44) Bệnh nhân hóa nạn nhân, vì họ đau khổ lắm, có thể nói rằng đối với họ là điều sỉ nhục vậy.
Thời đó người ta lập ra “quy chế người phong hủi,” khắt khe và tàn nhẫn lắm: “Người mắc bệnh phong hủi phải mặc áo rách, xõa tóc, che râu và kêu lên: ‘Ô uế! Ô uế!’ Bao lâu còn mắc bệnh thì nó ô uế; nó ô uế: nó phải ở riêng ra, chỗ ở của nó là một nơi bên ngoài trại.” (Lv 13:45-46) Ngày nay, quan niệm bất nhân đó vẫn chưa thể “tẩy não” hoàn toàn. Nếu có dịp đến Trại Phong Di Linh, [*] bạn sẽ thấy các bệnh nhân phong thật đáng thương. Họ có vẻ ít nói với vẻ ngần ngại lắm. Có lẽ họ không dám tin rằng người đối diện với họ không ác ý, vì trong tâm trí họ đã in sâu “nếp nghĩ” rồi!
Chứng phong cùi thể lý thật đáng sợ và đáng thương, nhưng chứng phong cùi tâm linh còn đáng sợ và đáng thương hơn. Ai cũng đã từng bị chứng phong cùi này. Nhưng thật diễm phúc vì chúng ta có Đại Bác Sĩ Giêsu chữa trị. Thánh Vịnh gia nói: “Hạnh phúc thay, kẻ lỗi lầm mà được tha thứ, người có tội mà được khoan dung. Hạnh phúc thay, người Chúa không hạch tội, và lòng trí chẳng chút gian tà.” (Tv 32:1-2) Diễm phúc này đôi khi không được lưu ý, nhưng thực sự là niềm hạnh phúc khôn tả vì được nhận phúc lành của Thiên Chúa.
Nếu có thể cảm nghiệm như vậy, chắc hẳn người ta không ngần ngại đến với Bí tích của Lòng Thương Xót: “Con đã xưng tội ra với Ngài, chẳng giấu Ngài lầm lỗi của con. Con tự nhủ: ‘Nào ta đi thú tội với Chúa,’ và chính Ngài đã tha thứ tội vạ cho con.” (Tv 32:5) Và rồi người ta không ngại chia sẻ về niềm vui thánh thiện với người khác: “Hỡi những người công chính, hãy vui lên trong Chúa, hãy nhảy mừng. Mọi tâm hồn ngay thẳng, nào cất tiếng hò reo!” (Tv 32:11) Có Chúa là có tất cả, là đầy đủ rồi.
Ai có Chúa thì không còn ham mê điều gì khác, và họ làm gì cũng chỉ muốn tôn vinh Ngài, như Thánh Phaolô khuyên: “Dù ăn, dù uống, hay làm bất cứ việc gì, anh em hãy làm tất cả để tôn vinh Thiên Chúa. Anh em đừng làm gương xấu cho bất cứ ai, dù là cho người Do Thái hay người ngoại, hoặc cho Hội Thánh của Thiên Chúa; cũng như tôi đây, trong mọi hoàn cảnh, tôi cố gắng làm đẹp lòng mọi người, không tìm ích lợi cho riêng tôi, nhưng cho nhiều người, để họ được cứu độ.” (1 Cr 10:31-33) Người sống vì Chúa thì cũng sống vì tha nhân, bởi vì thước đo lòng mến Chúa là lòng yêu người. Ai yêu mến Chúa mà lại ghét tha nhân thì đó là kẻ nói dối. (1 Ga 4:20)
Thánh Phaolô nói: “Anh em hãy bắt chước tôi, như tôi bắt chước Đức Kitô.” (1 Cr 11:1) Ước gì mỗi tín nhân cũng có thể mạnh dạn nói được như vậy. Thế thì thật tuyệt. Đó là nên thánh giữa đời này và cũng là điều Chúa muốn.
Chúa muốn thì mọi sự suôn sẻ, Chúa không muốn thì trắc trở mọi điều. Theo ý Chúa là điều không dễ, nhưng có thể được nếu cố gắng từ bỏ “cái tôi.” Người Nhật có câu tục ngữ rất hay: “Ai hài lòng với điều mà Thượng Đế đã định đoạt cho mình thì cuộc sống sẽ tự do và hạnh phúc.”
Lạy Thiên Chúa, xin chữa lành tâm bệnh chúng con, xin dạy chúng con cách sống thánh thiện giữa đời này, giúp chúng con khiêm hạ, vui sống hèn mọn, biết cảm thông và chân thành chia sẻ với tha nhân chân mọi sự. Chúng con cầu xin nhân danh Thánh Tử Giêsu, Đấng Cứu Độ duy nhất của nhân loại. Amen.
TRẦM THIÊN THU
[*] Djiring – ĐGM Jean Cassaigne, thường được gọi thân thương là Cha Sanh, thuộc Hội Thừa Sai Balê, đến Di Linh năm 1927. Chính ngài đã lập Trại Phong Di linh năm 1929. Ngài sinh ngày 30-01-1895 tại Grenade (Pháp), thụ phong linh mục ngày 19-02-1925. Ngài được bổ nhiệm làm giám mục chính tòa Saigon, tấn phong tại Nhà Thờ Đức Bà ngày 24-06-1941. Khẩu hiệu Giám mục của ngài là “Caritas et Amor” – Bác Ái và Yêu Thương. Ngài qua đời lúc 10 giờ đêm ngày 30-10-1973 và được mệnh danh là “Tông Đồ của Người Cùi.”
NGÀY THI ÂN, THỜI CỨU ĐỘ
Ngày Chúa Thi Ân Cho Nhân Loại
Thuở Ngài Cứu Độ Mọi Tín Nhân
Mùa Chay không được nói rõ trong Kinh Thánh nhưng đề cập việc sám hối và rắc tro trên đầu, (x. 2 Sm 13:19; Et 4:1; Đn 9:3; Mt 11:21) và ngồi trên đống tro. (x. G 2:8) Đó là cách thể hiện sự trở về với Thiên Chúa. Trở về là điều không chỉ cần thiết mà còn cấp bách, vì phải trở về cho kịp Giờ Thương Xót – khi Thiên Chúa còn chờ đợi. Vâng, chính Ngài mời gọi: “Các ngươi hãy hết lòng trở về với Ta, hãy ăn chay, khóc lóc, và thống thiết than van.” (Ge 2:13)
Vì đã làm mất lòng Chúa nên hối hận mà đau lòng và khóc lóc, khóc trong lòng quan trọng hơn khóc bề ngoài, với những giọt nước mắt cá sấu: “Đừng xé áo, nhưng hãy XÉ LÒNG. Hãy trở về cùng Đức Chúa là Thiên Chúa của anh em, bởi vì Người từ bi và nhân hậu, chậm giận và giàu tình thương, Người hối tiếc vì đã giáng họa. Biết đâu Người chẳng nghĩ lại và hối tiếc mà để lại phúc lành, hầu anh em có lễ phẩm và lễ tưới rượu dâng lên Đức Chúa là Thiên Chúa của anh em.” (Ge 2:12-14) Nghi thức thời xưa khác nghi thức ngày nay, nhưng mục đích vẫn là chứng tỏ sự ăn năn sám hối thật lòng để nài van Thiên Chúa xót thương. Và chắc chắn Thiên Chúa xót thương, vì chúng ta còn đang sống trong Giờ Thương Xót của Thiên Chúa.
Chuỗi 40 ngày ăn chay, sám hối và “chết” cho tội lỗi mình đã vấp phạm là dịp thuận tiện, cơ hội tốt, bởi vì chúng ta muốn noi gương Chúa Giêsu. (Mt 4:1-11) Buồn mà vui, màu tím ảm đạm mà xán lạn (xán: rực rỡ, lạn: sáng sủa). Đó là “khoảng chuẩn bị” nghiêm túc trong khi vui mừng chờ đón Con Thiên Chúa phục sinh: “Nếu chúng ta cùng chết với Đức Kitô, chúng ta cũng sẽ cùng sống với Người.” (Rm 6:8)
Chay tịnh không chỉ là nhịn đói thể lý mà quan trọng là nhịn đói tinh thần, là tịnh tâm. Chay tịnh phải thực hành kín đáo chứ không nên tỏ vẻ bề ngoài, mà chỉ có Chúa và mình biết thôi. Phàm nhân ưa bề ngoài, thế nên không dễ giữ kín đáo. Triết gia, sử gia và văn sĩ Thomas Carlyle (1795-1881, người Scotland) cho biết: “Sự kín đáo là thành tố của mọi điều tốt đẹp, thậm chí cả đức hạnh, cả cái đẹp cũng bí ẩn.” Người kín đáo là người thận trọng, mà “thận trọng là con trưởng của sự khôn ngoan.” (Victor Hugo, 1802-1885) Thật thâm thúy!
Thiên Chúa truyền lệnh qua ngôn sứ Giôen: “Hãy rúc tù và tại Sion, ra lệnh GIỮ CHAY THÁNH, công bố mở cuộc họp long trọng; hãy tụ tập chúng dân, mời dự đại hội thánh, triệu tập các cụ già, tụ họp đám thiếu nhi cũng như trẻ thơ còn đang bú. Tân lang hãy ra khỏi loan phòng, tân nương hãy rời bỏ phòng khuê! Giữa tiền đình và tế đàn, các tư tế phụng sự Đức Chúa hãy than khóc và nói rằng: Lạy Đức Chúa, xin dủ lòng thương xót dân Ngài! Xin đừng để gia nghiệp của Ngài phải nhục nhã và nên trò cười cho dân ngoại! Chẳng lẽ các dân lại được cớ mà nói: Thiên Chúa của chúng ở đâu rồi?” (Ge 2:15-17) Giữ chay là việc thánh, ai cũng phải thực hiện. Làm thì được phúc, không làm thì không chỉ vô phúc mà còn bị trừng phạt.
Hiệu nghiệm rõ ràng, Thiên Chúa thấy dân chúng sám hối nên đã “nồng nhiệt yêu thương đất của Ngài và tỏ lòng khoan dung đối với dân Ngài.” (Ge 2:18) Tội lỗi là điều xấu xa đáng ghê tởm, là điều nguy hiểm cho con người, nhưng tội lỗi sẽ hóa “chuyện nhỏ” nếu hối nhân thành tâm: “Tội các ngươi, dầu có đỏ như son, cũng ra trắng như tuyết; có thẫm tựa vải điều, cũng hóa trắng như bông.” (Is 1:18) Chính Chúa Giêsu đã xác định với Thánh Faustina: “Lòng Thương Xót của Ta lớn hơn tội lỗi của con và toàn thế giới.” (Nhật Ký, 1485) Chính Lòng Thương Xót của Thiên Chúa sẽ khỏa lấp tất cả nếu người ta thành tâm ăn năn, quyết tâm chừa cải, và đừng bao giờ lạm dụng Lòng Thương Xót của Ngài.
Thánh Vịnh gia đã sám hối và tha thiết cầu xin: “Lạy Thiên Chúa, xin lấy lòng nhân hậu xót thương con, mở lượng hải hà xóa tội con đã phạm. Xin rửa con sạch hết lỗi lầm, tội lỗi con, xin Ngài thanh tẩy. Vâng, con biết tội mình đã phạm, lỗi lầm cứ ám ảnh ngày đêm. Con đắc tội với Chúa, với một mình Chúa, dám làm điều dữ trái mắt Ngài.” (Tv 51:3-6a) Biết phục thiện và nhận lỗi, Thiên Chúa tha thứ ngay, vì Ngài luôn kiên trì chờ đợi tội nhân tự thú.
Thiên Chúa biết rõ chúng ta cần gì, và Ngài ban cho chúng ta hơn chúng ta tưởng, nhưng Ngài muốn chúng ta chứng tỏ rằng chúng ta cần Ngài. Cầu xin Ngài thương xót cũng là cách thể hiện lòng yêu mến dành cho Ngài: “Lạy Chúa Trời, xin tạo cho con một tấm lòng trong trắng, đổi mới tinh thần cho con nên chung thủy. Xin đừng nỡ đuổi con, không cho gần Nhan Thánh, đừng cất khỏi lòng con thần khí thánh của Ngài. Xin ban lại cho con niềm vui vì được Ngài cứu độ, và lấy tinh thần quảng đại đỡ nâng con.” (Tv 51:12-14) Không chỉ trong Mùa Chay này, mà suốt cả cuộc đời, hãy cầu xin không ngừng: “Lạy Chúa Trời, xin mở miệng con, cho con cất tiếng ngợi khen Ngài.” (Tv 51:17) Cầu nguyện không chỉ là XIN mà còn phải TÔN VINH, CHÚC TỤNG, và TẠ ƠN.
Ai cũng có ADN Tội. Phàm nhân là tội nhân: “Lúc chào đời con đã vương lầm lỗi, đã mang tội khi mẹ mới hoài thai.” (Tv 51:7) Nhân vô thập toàn, phạm sai lầm là xúc phạm tới người khác, nguy hiểm nhất là xúc phạm tới Thiên Chúa, vì thế mà luôn cần sự hòa giải và sự tha thứ.
Thánh Phaolô nói: “Chúng tôi là sứ giả thay mặt Đức Kitô, như thể chính Thiên Chúa dùng chúng tôi mà khuyên dạy. Vậy, nhân danh Đức Kitô, chúng tôi nài xin anh em hãy LÀM HÒA với Thiên Chúa. Đấng chẳng hề biết tội là gì thì Thiên Chúa đã biến Người thành hiện thân của tội lỗi vì chúng ta, để làm cho chúng ta nên công chính trong Người.” (2 Cr 5:20-21) Ăn chay và sám hối là việc phải làm suốt đời, đặc biệt là Mùa Chay – mệnh danh là “cơ hội thuận tiện,” mùa của lòng thương xót, mùa cứu độ.
Với kinh nghiệm bản thân, Thánh Phaolô chia sẻ: “Vì được cộng tác với Thiên Chúa, chúng tôi khuyên nhủ anh em: anh em đã lãnh nhận ân huệ của Thiên Chúa, đừng để trở nên vô hiệu. Quả thế, Chúa phán rằng: Ta đã nhận lời ngươi vào thời Ta thi ân, phù trợ ngươi trong ngày Ta cứu độ. Vậy, đây là thời Thiên Chúa thi ân, đây là ngày Thiên Chúa cứu độ.” (2 Cr 6:1-2)
Thiên Chúa rất ghét thói ba hoa, giả hình, nói hay mà làm dở. Sự kín đáo cần cả bề ngoài và bề trong, đời cũng như đạo. Chúa Giêsu nhắc nhở và ra lệnh: “Khi làm việc lành phúc đức, anh em phải coi chừng, CHỚ CÓ PHÔ TRƯƠNG cho thiên hạ thấy. Bằng không, anh em sẽ chẳng được Cha của anh em, Đấng ngự trên trời, ban thưởng.” (Mt 6:1) Hai chữ “phô trương” có vẻ “đao to búa lớn,” nhưng không phải vậy, vì chúng ta có những kiểu phô trương rất tinh vi theo công nghệ “nhiều chấm.” Chúa biết chúng ta có “máu độc” này nên Ngài đã cảnh báo. Nhưng chúng ta vẫn “dính” thói này. Làm gì cũng muốn được khen, dù tiếng khen chẳng là gì, theo gió bay mất thôi, vậy mà người ta vẫn khoái, vì có “họ hàng gần” với mấy ông Biệt Phái.
Chúa Giêsu nói thẳng: “Khi bố thí, đừng có khua chiêng đánh trống như bọn đạo đức giả thường biểu diễn trong hội đường và ngoài phố xá, cốt để người ta khen. Thầy bảo thật anh em, chúng ĐÃ ĐƯỢC PHẦN THƯỞNG RỒI. Còn anh, khi bố thí, đừng cho tay trái biết việc tay phải làm, để việc anh bố thí được kín đáo. Và Cha của anh, Đấng thấu suốt những gì kín đáo, sẽ trả lại cho anh.” (Mt 6:2-4) Ngài nói thật chứ không đùa, nhưng rồi Ngài nói thì kệ Ngài, tay phải làm mà không cho tay trái biết thì… kỳ lắm! Thế nên người ta vẫn đua nhau làm “bảng vàng” hoặc “bằng ghi ơn” để thỏa mãn các “nhà hảo tâm” để về nhà treo cho người ta biết!
Và Chúa Giêsu nói thêm: “Khi cầu nguyện, anh em ĐỪNG làm như bọn đạo đức giả: chúng thích đứng cầu nguyện trong các hội đường, hoặc ngoài các ngã ba ngã tư, cho người ta thấy. Thầy bảo thật anh em: chúng ĐÃ ĐƯỢC PHẦN THƯỞNG RỒI. Còn anh, khi cầu nguyện, hãy vào phòng, đóng cửa lại, và cầu nguyện cùng Cha của anh, Đấng hiện diện nơi kín đáo. Và Cha của anh, Đấng thấu suốt những gì kín đáo, sẽ trả lại cho anh.” (Mt 6:5-6) Câu “đã được phần thưởng rồi” rất đáng suy nghĩ nghiêm túc lắm.
Chúa Giêsu cảnh báo: “Khi ăn chay, anh em chớ làm bộ rầu rĩ như BỌN ĐẠO ĐỨC GIẢ: chúng làm cho ra vẻ thiểu não, để thiên hạ thấy là chúng ăn chay. Thầy bảo thật anh em, chúng ĐÃ ĐƯỢC PHẦN THƯỞNG RỒI. Còn anh, khi ăn chay, nên rửa mặt cho sạch, chải đầu cho thơm, để không ai thấy là anh ăn chay ngoại trừ Cha của anh, Đấng hiện diện nơi kín đáo. Và Cha của anh, Đấng thấu suốt những gì kín đáo, sẽ trả lại cho anh.” (Mt 6:16-18)
Chúa Giêsu xác định ba lần rằng “đã được phần thưởng rồi.” Người Việt quan ngại “quá tam ba bận” lắm. Điều Ngài nói đó có nghĩa là ĐÃ ĐƯỢC phần thưởng đời rồi thì thôi phần thưởng đời sau! Khôn thì đấm ngực mình, đừng đấm ngực ai, và sám hối thành tâm:
Con nay biết tội mình rồi
Cầu xin Thiên Chúa nhậm lời nài van
Rửa con sạch hết tội khiên
Tha thứ lỗi lầm con trót vương mang
(Tv 51)
Tự vấn: Trình thuật Mt 6:1-6, 16-18 dùng cho mọi năm (cả A, B và C). Như vậy, hằng năm mỗi tín nhân được “nhắc nhở” ít nhất một lần, càng nhiều tuổi càng được “nhắc nhở” nhiều lần. Tôi đã hoán cải như thế nào, hoán cải được gì?
Lạy Thiên Chúa nhân hậu, xin thương xót chúng con, xin ban ơn hoán cải để chúng con trở về thật lòng từ việc xức tro. Xin giúp chúng con “chết” cho tội lỗi và khiêm nhường để Ngài lớn lên. Chúng con cầu xin nhân danh Thánh Tử Giêsu, Đấng Cứu Độ duy nhất của nhân loại. Amen.
TRẦM THIÊN THU
▷ Tâm Tình Trai Tịnh – https://youtu.be/zNv7QpxSMa4