Chuyến tông du Thổ Nhĩ Kỳ của ĐGH Leo là cơ hội “hồi sinh” tinh thần Công đồng Vatican II
Chuyến tông du Thổ Nhĩ Kỳ của ĐGH Leo là cơ hội “hồi sinh” tinh thần Công đồng Vatican II
“Trong những tháng sau trận động đất, chúng tôi đã cùng nhau làm việc, phá vỡ những bức tường chia rẽ cũ kỹ và cho thấy hình thức sâu sắc nhất của đối thoại liên tôn, như Đức Giáo hoàng Phanxicô từng nói, là đối thoại của sự sống, đặc biệt là trong việc phục vụ người nghèo.”
Đức Giám mục Paolo Bizzeti, người từng giữ chức Chủ tịch Caritas Thổ Nhĩ Kỳ từ năm 2019 cho đến chỉ vài ngày trước, vẫn trân trọng sự hợp tác liên tôn đó như một trong những trải nghiệm ý nghĩa nhất nhiều năm ngài ở đất nước này.
Vị giám mục, từng là Đại diện Tông tòa Latinh tại Anatolia từ năm 2015 đến năm 2024, hiểu rõ khu vực này.
Trong một cuộc phỏng vấn với Vatican News, Đức Hồng y đã chia sẻ những suy tư và hy vọng của mình trước chuyến tông du sắp tới của Đức Thánh Cha Leo XIV đến Thổ Nhĩ Kỳ — chuyến thăm sẽ đưa ngài đến Ankara, Istanbul và İznik, trước đây được gọi là Nicaea, để kỷ niệm 1700 năm Công đồng Chung đầu tiên.
Vatican News: Từ ngày 27 đến ngày 30 tháng Mười Một, Đức Thánh Cha Leo XIV sẽ thực hiện chuyến tông du đầu tiên. Ngài sẽ đến Thổ Nhĩ Kỳ, nơi Kitô hữu chỉ là một thiểu số. Theo Đức Hồng y, chuyến viếng thăm này có ý nghĩa gì đối với họ?
Đức Giám mục Paolo Bizzeti: Để đích thân đến thăm đàn chiên và mang đến sự gần gũi của Người Chăn Chiên Nhân Lành — đó là mục đích của những chuyến tông du này. Thổ Nhĩ Kỳ là một quốc gia vô cùng quan trọng, không chỉ vì quá khứ của nó — Kitô giáo như chúng ta biết đã ra đời tại Antioch, trên dòng sông Orontes, thuộc Thổ Nhĩ Kỳ ngày nay — mà còn vì sức sống của đời sống Kitô hữu ngày nay. Thổ Nhĩ Kỳ giống như một phòng thí nghiệm, nơi mà ngay cả Giáo hội Latinh cũng phải hiện diện, một cách tích cực và khiêm nhường.
Hỏi: Đức Thánh Cha cũng sẽ kỷ niệm Công đồng Nicaea.
Đáp: Chuyến thăm của Đức Thánh Cha cũng là một cơ hội đại kết quan trọng, và kỷ niệm Công đồng Nicaea sẽ giúp làm sống lại tinh thần đã thôi thúc những Nghị phụ Công đồng: thể hiện đức tin bằng những thuật ngữ và phạm trù mới, và tìm kiếm những gì hiệp nhất, như Đức Thánh Giáo hoàng Gioan XXIII đã thúc giục. Đó là một nhiệm vụ mà chúng ta phải luôn bắt đầu lại.
Hỏi: Đức Thánh Cha Leo sẽ gặp phải bối cảnh tôn giáo nào khi đến đây?
Đáp: Thổ Nhĩ Kỳ là một bức tranh khảm. Có Hồi giáo chính trị, Hồi giáo tôn giáo truyền thống, dòng Sufi huyền bí, phong trào Alevi, thuyết bất khả tri, hoặc một dạng thần giáo đối với nhiều người — và dĩ nhiên, sau đó là những nhóm Kitô giáo thiểu số đáng kể. Tuy nhiên, công tác mục vụ Công giáo bị hạn chế nghiêm trọng bởi luật pháp và phong tục, khiến việc xây dựng nhà nguyện, trung tâm thanh thiếu niên hoặc những địa điểm văn hóa trở nên khó khăn. Mọi thứ diễn ra trong phạm vi một vài giáo xứ, được thành lập cách đây một thế kỷ theo Hiệp ước Lausanne.
Hỏi: Vào ngày 6 tháng Hai năm 2023, một trận động đất mạnh 7,8 độ Richter đã xảy ra tại khu vực biên giới giữa Syria và Thổ Nhĩ Kỳ, theo báo cáo, đã gây ra hơn 50.000 thương vong. Mặc dù gặp rất nhiều khó khăn, nhưng Caritas Thổ Nhĩ Kỳ đã ứng phó một cách mạnh mẽ, tận tâm và hiệu quả. Trải nghiệm đó như thế nào?
Đáp: Số người chết thực tế được cho là cao hơn nhiều, và hàng trăm nghìn người đã phải di dời. Đó là một thảm kịch to lớn, phơi bày sự yếu đuối của con người, và những ảnh hưởng của nó vẫn còn đè nặng lên những cộng đồng nghèo nhất. Đối với chúng tôi tại Caritas, đó là một thử thách buộc chúng tôi phải phát triển nhanh chóng — không tránh khỏi những khó khăn và sai lầm. Nhưng chúng tôi rất vui mừng vì đã đóng góp, đã hợp tác với những tổ chức cứu trợ địa phương và quốc gia, và được triệu tập và chính thức cảm ơn tại Ankara. Chúng tôi đã được công nhận, điều chưa từng có trước đây, là một tổ chức giúp đỡ mọi người một cách vô tư, không phân biệt đối xử. Là người Công giáo, chúng tôi tự hào đã đóng góp một phần nhỏ bé, sử dụng hiệu quả nguồn viện trợ hào phóng đến từ khắp nơi trên thế giới.
Hỏi: Công việc của Caritas Thổ Nhĩ Kỳ, giúp đỡ cả người Hồi giáo và Kitô giáo mà không phân biệt đối xử, có tác động tích cực đến mối quan hệ giữa hai nhóm tôn giáo này không?
Đáp: Trong những tháng sau trận động đất, chúng tôi đã cùng nhau làm việc, phá vỡ những bức tường chia rẽ cũ kỹ và cho thấy hình thức đối thoại liên tôn sâu sắc nhất, như Đức Giáo hoàng Phanxicô từng nói, chính là đối thoại của sự sống, đặc biệt là trong việc phục vụ người nghèo.
Hỏi: Theo ngài, chuyến tông du của Đức Thánh Cha sẽ có tác động gì đến những người làm việc cho Caritas Thổ Nhĩ Kỳ?
Đáp: Đối với tất cả các nhân viên Caritas, đây sẽ là một dịp tuyệt vời để cảm nhận mình là một phần của Dân Chúa - đoàn kết trong việc phục vụ và chăm sóc những người dễ bị tổn thương nhất, như những Kitô hữu vẫn luôn làm, noi gương Chúa Giêsu, Đấng phục vụ mọi người.
Nguyễn Minh Sơn