Cúi chào khi mở cửa nhà tạm lấy Mình Thánh cho rước lễ?

CÚI CHÀO KHI MỞ CỬA NHÀ TẠM LẤY MÌNH THÁNH CHO RƯỚC LỄ?

Việc cúi chào khi mở và đóng cửa nhà tạm là một cử chỉ tôn kính quan trọng trong phụng vụ Công giáo, thể hiện lòng thành kính đối với sự hiện diện thực sự của Chúa Giêsu Kitô trong Bí Tích Thánh Thể. Trong truyền thống phụng vụ, các thừa tác viên cần thực hiện các cử chỉ này một cách đúng mực và phù hợp với quy định của Giáo hội nhằm bảo đảm sự trang trọng và linh thánh của nghi thức phụng vụ.

Nhà tạm, nơi lưu giữ Mình Thánh Chúa sau khi truyền phép, là trung tâm của lòng sùng kính Thánh Thể. Giáo hội dạy rằng Mình Thánh Chúa vẫn tiếp tục hiện diện thực sự trong nhà tạm, và vì thế, mọi cử chỉ, hành động khi tiếp cận nhà tạm đều phải thể hiện sự cung kính và tôn thờ. Theo truyền thống phụng vụ, khi mở và đóng nhà tạm, thừa tác viên nên cúi mình hoặc cúi sâu để tỏ lòng thành kính. Tuy nhiên, cần lưu ý rằng nếu nhà tạm được đặt gần bàn thờ, thì không nên cúi mình khi mở cửa để lấy Mình Thánh cho rước lễ, vì lúc này Chúa Kitô đang hiện diện cách đặc biệt trên bàn thờ dưới hình bánh rượu đã được truyền phép. Điều này thể hiện sự phân biệt rõ ràng giữa sự hiện diện của Chúa trên bàn thờ trong Thánh Lễ và trong nhà tạm.

Trong các tài liệu hướng dẫn phụng vụ của Giáo hội, việc cúi mình trong phụng vụ có nhiều hình thức khác nhau tùy vào mức độ tôn kính và hoàn cảnh cụ thể. Có hai hình thức chính là cúi đầu nhẹ và cúi mình sâu. Cúi đầu thường được thực hiện khi nhắc đến danh Thiên Chúa Ba Ngôi, tên của Chúa Giêsu, Đức Maria, và các thánh trong một số kinh nguyện. Trong khi đó, cúi mình sâu là cử chỉ bày tỏ lòng tôn thờ đặc biệt, thường được áp dụng khi đi ngang qua bàn thờ nếu không có Mình Thánh Chúa trên đó, hoặc khi tỏ lòng kính trọng đối với nhà tạm. Do đó, thừa tác viên cần hiểu rõ ý nghĩa của từng cử chỉ và áp dụng đúng cách theo từng bối cảnh.

Giáo hội cũng nhấn mạnh rằng các cử chỉ phụng vụ không chỉ mang tính biểu tượng mà còn có giá trị thần học sâu sắc. Khi linh mục hoặc thừa tác viên cúi mình trước nhà tạm, đó không chỉ là hành động kính trọng Mình Thánh Chúa, mà còn là một sự tuyên xưng đức tin vào sự hiện diện thực sự của Chúa Giêsu Kitô trong Bí Tích Thánh Thể. Cử chỉ này cũng giúp giáo dân hiểu rõ hơn về sự linh thiêng của nhà tạm và thúc đẩy lòng yêu mến Thánh Thể trong đời sống đức tin.

Việc cúi chào khi đóng nhà tạm sau phần rước lễ cũng mang một ý nghĩa đặc biệt. Khi phần hiệp lễ kết thúc, Mình Thánh còn lại được đặt vào nhà tạm để bảo quản và thờ phượng. Lúc này, thừa tác viên có thể thực hiện một cử chỉ cúi mình hoặc cúi sâu trước khi đóng cửa nhà tạm, như một dấu chỉ bày tỏ sự cung kính trước Chúa Kitô Thánh Thể. Cử chỉ này mang ý nghĩa thần học quan trọng: Thánh Thể không chỉ là một nghi thức phụng vụ, mà còn là chính sự hiện diện của Chúa Kitô giữa Giáo hội và thế giới.

Ý Nghĩa Của Việc Cúi Chào Trong Phụng Vụ

Cúi chào trong phụng vụ không chỉ là một hành động bề ngoài, mà còn mang ý nghĩa nội tâm sâu xa. Khi thực hiện hành động cúi mình trước nhà tạm, người tín hữu không chỉ đơn thuần bày tỏ sự kính trọng, mà còn thể hiện tâm tình thờ phượng và đón nhận sự hiện diện của Chúa Kitô trong đời sống mình. Trong Thánh Lễ, linh mục và các thừa tác viên phụng vụ đều thực hiện các cử chỉ này theo quy định của Giáo hội, nhằm giúp giáo dân hiểu rõ hơn về sự linh thánh của Bí Tích Thánh Thể.

Trong truyền thống Kinh Thánh, cúi mình là dấu chỉ của sự khiêm nhường và thờ lạy. Trong Cựu Ước, các ngôn sứ và tổ phụ thường cúi mình xuống đất khi gặp gỡ Thiên Chúa hoặc khi cầu nguyện. Trong Tân Ước, các môn đệ cũng cúi đầu khi thờ lạy Chúa Giêsu Kitô. Vì thế, hành động cúi chào trong phụng vụ không chỉ đơn thuần là một quy định nghi thức, mà còn là sự tiếp nối truyền thống thờ phượng Thiên Chúa qua mọi thời đại.

Quy Định Của Giáo Hội Về Việc Cúi Chào Khi Tiếp Cận Nhà Tạm

Theo Quy Chế Tổng Quát Sách Lễ Rôma (QCSL) và các văn kiện hướng dẫn phụng vụ khác, khi linh mục chủ tế đọc kinh Khấn xin Chúa Thánh Thần (epiclesis) trước truyền phép, luật chữ đỏ quy định: “linh mục chủ tế sáp hai tay lại, đặt trên lễ vật và đọc.” Cử chỉ đặt tay trên lễ vật là một hành động hiến thánh mang ý nghĩa truyền thống sâu xa, thể hiện sự tác động của Chúa Thánh Thần trong việc thánh hóa bánh và rượu trở thành Mình và Máu Thánh Chúa Kitô. Đây là cử chỉ có nguồn gốc từ truyền thống Do Thái và được Giáo hội Công giáo kế thừa, áp dụng trong nhiều bí tích khác như Truyền Chức, Thêm Sức, Xức Dầu Bệnh Nhân và Hòa Giải.

Trong phần truyền phép, các vị đồng tế cũng thực hiện cử chỉ đặt tay theo quy định của Giáo hội. Khi đọc lời thánh hiến bánh và rượu, nếu thuận tiện, các vị đồng tế hướng tay phải về phía bánh và chén mà chủ tế đang cầm trên tay, với lòng bàn tay được giữ theo hướng ngang, như một hành động chỉ định phù hợp với lời truyền phép. Đây là một chi tiết quan trọng, nhấn mạnh rằng chính Chúa Kitô đang hiện diện thực sự trong Bí Tích Thánh Thể.

Tóm lại, việc cúi chào khi mở và đóng cửa nhà tạm là một cử chỉ phụng vụ quan trọng, thể hiện sự tôn kính và thờ phượng đối với Chúa Kitô Thánh Thể. Cử chỉ này không chỉ giúp thừa tác viên và giáo dân ý thức sâu sắc hơn về sự hiện diện của Chúa trong nhà tạm, mà còn là một phương cách hữu hiệu để diễn tả đức tin Công giáo vào Bí Tích Thánh Thể. Việc thực hành đúng các cử chỉ phụng vụ theo quy định của Giáo hội sẽ góp phần làm tăng thêm sự sốt sắng và trang trọng trong việc cử hành Thánh Lễ cũng như trong đời sống đạo của mỗi tín hữu.

Lm. Anmai, CSsR tổng hợp