ĐGH chính thức tiếp quản ngai tòa Giám Mục Roma
ĐỨC GIÁO HOÀNG LEO XIV CHÍNH THỨC TIẾP QUẢN NGAI TÒA GIÁM MỤC ROMA
Vào ngày 25 tháng 5 năm 2025, trong bầu không khí linh thiêng của Chúa Nhật thứ sáu sau Lễ Phục Sinh, Đức Giáo Hoàng Leo XIV sẽ chủ sự Thánh Lễ trọng thể tại Vương Cung Thánh Đường Thánh Gioan Lateran, nhà thờ chính tòa của Giáo phận Roma. Buổi lễ này không chỉ là một nghi thức phụng vụ mà còn mang ý nghĩa sâu sắc về mặt thần học, lịch sử và biểu tượng, khẳng định vai trò kép của Đức Giáo Hoàng: vừa là người kế vị Thánh Phêrô, lãnh đạo Giáo hội hoàn vũ, vừa là Giám Mục của Giáo phận Roma, chịu trách nhiệm hướng dẫn tinh thần cho cộng đồng tín hữu tại thành phố vĩnh cửu này.
Như Cha Juan José Silvestre, một học giả nổi tiếng và giáo sư môn Phụng Vụ tại Khoa Thần học của Đại học Navarra, đã giải thích với ACI Prensa: “Lễ tiếp quản Ngai Tòa Giám Mục Roma tại Vương Cung Thánh Đường Thánh Gioan Lateran là một lời nhắc nhở mạnh mẽ rằng Đức Giáo Hoàng, trước hết, là Giám Mục của Roma. Nghi lễ này không chỉ tôn vinh truyền thống tông đồ cổ xưa mà còn nhấn mạnh mối liên kết không thể tách rời giữa Giáo hội địa phương Roma và sứ vụ hiệp thông phổ quát của Giáo hội Công giáo.”
Vương Cung Thánh Đường Thánh Gioan Lateran, thường được mệnh danh là “nhà thờ mẹ và nhà thờ đứng đầu của tất cả các nhà thờ trong thành phố và trên thế giới,” giữ một vị trí độc tôn trong lịch sử Kitô giáo. Được xây dựng sau Hiệp ước Hòa bình Constantine vào thế kỷ thứ 4, đây là vương cung thánh đường Kitô giáo đầu tiên và là trụ sở chính thức của Giám Mục Roma, tức Đức Giáo Hoàng. Việc Đức Giáo Hoàng Leo XIV chọn nhà thờ này để chính thức nhậm chức Giám Mục Roma là một hành động mang tính biểu tượng, tái khẳng định sự liên tục của truyền thống tông đồ và vai trò trung tâm của Giáo phận Roma trong đời sống Giáo hội.
Nghi thức tiếp quản Ngai Tòa Giám Mục Roma là một phần không thể thiếu trong quá trình khởi đầu triều đại của một vị giáo hoàng. Theo truyền thống, sau khi được bầu chọn, Đức Giáo Hoàng có một khoảng thời gian nhất định để chính thức đảm nhận vai trò Giám Mục Roma, tương tự như cách các giám mục khác tiếp quản nhà thờ chính tòa của giáo phận mình. Cha Silvestre giải thích thêm: “Giống như một giám mục được bổ nhiệm có thời hạn hai tháng để nhậm chức tại nhà thờ chính tòa, Đức Giáo Hoàng, với tư cách là Giám Mục Roma, cũng sẽ được hội đồng nhà thờ chính tòa đón tiếp. Khi ngài ngồi vào chiếc ghế giám mục tại Vương Cung Thánh Đường Thánh Gioan Lateran, ngài sẽ nhận được sự biểu lộ lòng vâng phục và tôn kính từ một đại diện của Giáo phận Roma.”
Chiếc ghế giám mục tại Vương Cung Thánh Đường Thánh Gioan Lateran, được gọi là cathedra, là biểu tượng của quyền bính và trách nhiệm mục tử của Đức Giáo Hoàng đối với Giáo phận Roma. Hành động ngồi vào chiếc ghế này không chỉ mang ý nghĩa phụng vụ mà còn là một tuyên bố công khai về sứ vụ của ngài: hướng dẫn, bảo vệ và nuôi dưỡng đức tin của cộng đồng tín hữu Roma, từ đó lan tỏa đến toàn thể Giáo hội hoàn vũ. Nghi thức này nhấn mạnh chiều kích địa phương của thừa tác vụ Phêrô, bắt nguồn từ cộng đồng cụ thể của Giáo hội Roma, nhưng mang tầm vóc phổ quát trong việc duy trì sự hiệp nhất và hiệp thông của Giáo hội Công giáo trên toàn thế giới.
Không phải Vương Cung Thánh Đường Thánh Phêrô, mà chính Vương Cung Thánh Đường Thánh Gioan Lateran là nhà thờ chính tòa của Giáo phận Roma và là trụ sở giám mục của Đức Giáo Hoàng. Sự lựa chọn này không phải ngẫu nhiên mà mang ý nghĩa thần học sâu sắc. Là vương cung thánh đường Kitô giáo đầu tiên được xây dựng dưới triều đại của Hoàng đế Constantine, Thánh Gioan Lateran đại diện cho cội rễ lịch sử của Giáo hội Công giáo và mối liên kết chặt chẽ giữa Giáo hội và thành phố Roma. Danh hiệu “nhà thờ mẹ” của thánh đường này không chỉ phản ánh vai trò trung tâm của nó trong Giáo phận Roma mà còn khẳng định vị trí nền tảng của Giáo hội Roma trong việc lãnh đạo và hướng dẫn các cộng đồng Kitô hữu trên toàn cầu.
Cha Silvestre nhấn mạnh: “Việc nhậm chức tại Lateran là một hành động mang tính biểu tượng, qua đó Đức Giáo Hoàng tuyên bố rằng ngài không chỉ là lãnh đạo tối cao của Giáo hội hoàn vũ mà còn là mục tử gần gũi với dân chúng Roma. Nghi thức này nhắc nhở chúng ta rằng sứ vụ của Đức Giáo Hoàng bắt nguồn từ một cộng đồng cụ thể, nhưng từ đó mở rộng ra để ôm trọn toàn thể nhân loại.”
Buổi lễ ngày 25 tháng 5 năm 2025 sẽ là một sự kiện mang tính cộng đồng, quy tụ đông đảo tín hữu từ Giáo phận Roma, đại diện của các giáo xứ, phong trào tôn giáo, và các viện dòng. Ngoài ra, sự hiện diện của các quan chức chính quyền dân sự được kỳ vọng sẽ làm nổi bật mối quan hệ lịch sử giữa Giáo hội và thành phố Roma, cũng như vai trò của Đức Giáo Hoàng như một nhân vật trung tâm trong đời sống văn hóa và tinh thần của thành phố.
Thánh Lễ sẽ được mở cửa cho công chúng, cho phép các tín hữu tham dự và cùng hiệp thông trong khoảnh khắc lịch sử này. Sự tham gia rộng rãi của cộng đồng phản ánh tinh thần hiệp nhất và đoàn kết mà Đức Giáo Hoàng Leo XIV được kỳ vọng sẽ thúc đẩy trong triều đại của ngài. Đây không chỉ là một nghi thức dành riêng cho Giáo phận Roma mà còn là một lời mời gọi toàn thể Giáo hội Công giáo trên toàn thế giới hướng về Roma, trung tâm của đức tin Kitô giáo, để cùng cầu nguyện và chúc lành cho vị tân giáo hoàng.
Lễ tiếp quản Ngai Tòa Giám Mục Roma của Đức Giáo Hoàng Leo XIV vào ngày 25 tháng 5 năm 2025 tại Vương Cung Thánh Đường Thánh Gioan Lateran sẽ là một sự kiện mang tính bước ngoặt, đánh dấu sự khởi đầu chính thức của ngài trong vai trò Giám Mục Roma. Nghi thức này không chỉ tôn vinh truyền thống tông đồ cổ xưa mà còn tái khẳng định mối liên kết không thể tách rời giữa Giáo hội địa phương Roma và sứ vụ phổ quát của Giáo hội Công giáo. Trong bối cảnh thế giới đang đối mặt với nhiều thách thức, sự kiện này mang lại hy vọng và niềm tin vào sự lãnh đạo mục tử của Đức Giáo Hoàng Leo XIV, người được kêu gọi để hướng dẫn Giáo hội với lòng trung thành, sự khôn ngoan, và tình yêu thương.
Lm. Anmai, CSsR tổng hợp