ĐGH Leo nhắc lại lời kêu gọi hòa bình mang tính lịch sử của Đức Piô XII
ĐGH Leo nhắc lại lời kêu gọi hòa bình mang tính lịch sử của Đức Piô XII
Kết thúc buổi tiếp kiến chung hôm thứ Tư, Đức Thánh Cha Leo XIV đã đưa ra lời kêu gọi hòa bình chân thành, ngài nhắc lại những lời lẽ đầy ấn tượng mà Đức Giáo hoàng Piô XII đã nói chỉ vài ngày trước khi Chiến tranh thế giới thứ hai nổ ra.
Trích dẫn thông điệp phát thanh lịch sử do Đức Giáo hoàng Pius XII truyền tải vào ngày 24 tháng Tám năm 1939, Đức Thánh Cha Leo đã nhắc lại cùng một câu mà người tiền nhiệm của ngài đã dùng để ngăn chặn xung đột toàn cầu:
“Không có gì mất mát trong hòa bình. Tất cả có thể mất mát trong chiến tranh.”
Tiếng nói của lý trí trước cơn bão táp
Đức Giáo hoàng Piô XII đã được bầu chọn vài tháng trước đó, sau khi Đức Giáo hoàng Piô XI qua đời, và đã giữ chức Ngoại trưởng trong chín năm. Thông điệp của ngài, được phát sóng từ Castel Gandolfo lúc 7:00 giờ tối ngày hôm đó, được đưa ra sau khi Vatican nhận được tin tức về việc ký kết Hiệp ước Đức Quốc xã - Liên Xô, một diễn biến khiến chiến tranh dường như là điều không thể tránh khỏi.
“Chính nhờ sức mạnh của lý trí, chứ không phải sức mạnh của vũ khí, mà công lý sẽ tìm được đường đi,” Đức Giáo hoàng Piô XII tuyên bố. “Những đế chế không được xây dựng trên nền tảng công lý sẽ không được Chúa ban phước. Chính trị tách biệt khỏi đạo đức sẽ phản bội những người thúc đẩy nó.”
Ngài nói thêm, với sự cấp bách:
“Nguy cơ đang cận kề, nhưng vẫn còn thời gian. Không có gì mất mát trong hòa bình. Tất cả có thể mất mát trong chiến tranh. Hãy để con người quay trở lại với sự hiểu biết lẫn nhau. Hãy để họ tiếp tục đàm phán. Bằng cách đàm phán bằng thiện chí và tôn trọng quyền của nhau, họ sẽ thấy rằng những thỏa thuận chân thành và hiệu quả luôn có thể đạt được—và có thể dẫn đến thành công đáng trân trọng.”
Bài phát biểu dựa trên bản thảo do Giovanni Battista Montini, lúc đó là Thứ trưởng Ngoại giao, chuẩn bị, ngài sau này trở thành Đức Giáo hoàng Phaolô VI. Đức Giáo hoàng Piô XII đã đích thân biên tập văn bản trước khi trình bày. Montini đã có mặt bên cạnh khi ngài đọc thông điệp.
Một lời cảnh báo không được lắng nghe
Bất chấp lời cầu xin đầy nhiệt huyết của Đức Giáo hoàng, tiếng nói của ngài vẫn không được lắng nghe. Vào ngày 1 tháng Chín năm 1939, quân đội Đức xâm lược Ba Lan, gây ra Chiến tranh thế giới thứ hai.
Bằng cách nhắc lại những lời này ngày hôm nay, Đức Thánh Cha Leo XIV đã tìm cách chiếu ánh sáng từ quá khứ vào hiện tại, một lần nữa mời gọi thế giới lựa chọn đối thoại thay vì hủy diệt, và hòa bình thay vì chiến tranh.
Trong thời điểm căng thẳng gia tăng và bùng phát bạo lực, lời nhắc nhở của Đức Thánh Cha về lời kêu gọi của người tiền nhiệm đã vang vọng với sự cấp bách mới: con đường hòa bình vẫn rộng mở, nhưng đòi hỏi lòng dũng cảm, lương tâm và cam kết.
Jos. Nguyễn Minh Sơn