ĐGH tiếp kiến các nhà lãnh đạo Châu Mỹ Latinh

ĐỨC GIÁO HOÀNG LEO XIV TIẾP KIẾN CÁC NHÀ LÃNH ĐẠO CHÂU MỸ LATINH

Trong một diễn biến mang ý nghĩa lịch sử, Đức Giáo Hoàng Leo XIV, vị lãnh đạo tối cao của Giáo hội Công giáo toàn cầu, đã mở ra một chương mới trong mối quan hệ giữa Tòa Thánh Vatican và các quốc gia Châu Mỹ Latinh. Chỉ vài tuần sau khi được bầu chọn làm người kế vị Thánh Phêrô vào ngày 8 tháng 5 năm 2025, Đức Giáo Hoàng Leo XIV đã dành sự ưu tiên đặc biệt để tiếp kiến hai nhà lãnh đạo đầu tiên từ khu vực này: Tổng thống Cộng hòa Peru, bà Dina Boluarte, và Tổng thống Cộng hòa Colombia, ông Gustavo Petro. Những cuộc gặp gỡ này không chỉ đánh dấu một cột mốc quan trọng trong triều đại của Đức Giáo Hoàng Leo XIV mà còn khẳng định vai trò trung tâm của Tòa Thánh trong việc thúc đẩy hòa bình, công lý, và sự phát triển bền vững trên toàn thế giới.

Vào ngày Chủ Nhật, ngày 18 tháng 5 năm 2025, Đức Giáo Hoàng Leo XIV đã tiếp kiến Tổng thống Peru, bà Dina Boluarte, trong một buổi gặp riêng tại phòng thánh của Vương Cung Thánh Đường Thánh Phêrô, một địa điểm mang ý nghĩa thiêng liêng sâu sắc đối với Giáo hội Công giáo. Theo thông báo chính thức từ tài khoản X của Phủ Tổng thống Peru, cuộc gặp tập trung vào việc thảo luận các vấn đề liên quan đến “phúc lợi của toàn thể người dân Peru”. Nội dung chi tiết của cuộc thảo luận không được công bố rộng rãi, một điều thường thấy trong các cuộc gặp cấp cao giữa Tòa Thánh và các nguyên thủ quốc gia, nhằm bảo đảm tính riêng tư và sự tập trung vào các vấn đề trọng tâm.

Tuy nhiên, có thể suy đoán rằng cuộc gặp đã đề cập đến những thách thức lớn mà Peru đang phải đối mặt, bao gồm bất bình đẳng kinh tế, xung đột xã hội, và các vấn đề về quản trị. Với vai trò là một quốc gia có đa số dân chúng theo Công giáo, Peru luôn duy trì mối quan hệ chặt chẽ với Tòa Thánh, và cuộc gặp này có thể đã củng cố cam kết chung trong việc hỗ trợ các sáng kiến xã hội, giáo dục, và y tế do Giáo hội Công giáo tại Peru thực hiện. Sự lựa chọn địa điểm tại Vương Cung Thánh Đường Thánh Phêrô, thay vì Điện Tông Tòa như thông lệ, có thể mang ý nghĩa biểu tượng, nhấn mạnh sự gần gũi của Đức Giáo Hoàng với cộng đồng tín hữu và mong muốn của ngài trong việc gắn kết các giá trị thiêng liêng với các vấn đề thực tiễn của thế giới.

Tiếp nối cuộc gặp với Tổng thống Boluarte, vào thứ Hai, ngày 19 tháng 5 năm 2025, Đức Giáo Hoàng Leo XIV đã tiếp kiến Tổng thống Colombia, ông Gustavo Petro, tại Điện Tông Tòa Vatican, nơi thường được sử dụng cho các cuộc gặp chính thức với các nguyên thủ quốc gia. Cuộc gặp này diễn ra trong bối cảnh Colombia đang đối mặt với nhiều thách thức phức tạp, từ các cuộc xung đột nội bộ kéo dài đến những vấn đề xã hội và môi trường. Theo thông cáo từ Văn phòng Báo chí Tòa Thánh, cuộc thảo luận giữa Đức Giáo Hoàng và Tổng thống Petro tập trung vào mối quan hệ tốt đẹp giữa Tòa Thánh và Colombia, nhấn mạnh sự hợp tác lâu dài và tích cực giữa Giáo hội Công giáo và chính phủ Colombia trong các nỗ lực thúc đẩy hòa bình và hòa giải.

Trong suốt cuộc gặp, hai bên đã bày tỏ sự hài lòng về mối quan hệ song phương, vốn được xây dựng trên nền tảng của sự tôn trọng lẫn nhau và cam kết chung đối với các giá trị nhân văn. Tòa Thánh đặc biệt ghi nhận vai trò của Giáo hội Công giáo tại Colombia trong việc hỗ trợ các tiến trình hòa bình, bao gồm các cuộc đàm phán với các nhóm vũ trang như Quân đội Giải phóng Quốc gia (ELN). Các cuộc đàm phán này, bắt đầu từ tháng 8 năm 2023, đã nhận được sự hỗ trợ từ Giáo hội Công giáo, với vai trò trung gian hòa giải, một sứ mạng mà Giáo hội đã thực hiện thành công ở nhiều khu vực xung đột trên thế giới.

Ngoài ra, cuộc gặp còn đề cập đến các vấn đề chính trị và xã hội tại Colombia và khu vực Châu Mỹ Latinh. Đặc biệt, hai bên đã trao đổi quan điểm về các thách thức liên quan đến an ninh, di cư, và biến đổi khí hậu – những vấn đề đang ảnh hưởng sâu sắc đến khu vực. Với tư cách là một quốc gia có đa dạng sinh học phong phú nhưng cũng dễ bị tổn thương bởi biến đổi khí hậu, Colombia đang tìm kiếm các giải pháp bền vững để bảo vệ môi trường và đảm bảo an sinh cho người dân. Đức Giáo Hoàng Leo XIV, người được biết đến với sự quan tâm đặc biệt đến các vấn đề môi trường, có thể đã khuyến khích các sáng kiến của chính phủ Colombia trong lĩnh vực này, đồng thời kêu gọi sự hợp tác quốc tế để đối phó với khủng hoảng khí hậu toàn cầu.

Sau cuộc gặp với Đức Giáo Hoàng, Tổng thống Petro đã có buổi làm việc với Đức Ông Paul Richard Gallagher, Bộ trưởng Quan hệ với các Quốc gia và Tổ chức Quốc tế của Tòa Thánh. Cuộc gặp này tập trung vào việc củng cố mối quan hệ ngoại giao giữa Colombia và Tòa Thánh, đồng thời thảo luận sâu hơn về các vấn đề đã được đề cập trong buổi gặp với Đức Giáo Hoàng. Theo Văn phòng Báo chí Tòa Thánh, hai bên đã nhấn mạnh tầm quan trọng của sự hợp tác giữa Giáo hội và Nhà nước trong việc thúc đẩy hòa bình, công lý, và phát triển bền vững tại Colombia.

Đức Ông Gallagher, với vai trò là nhà ngoại giao hàng đầu của Tòa Thánh, đã tái khẳng định cam kết của Vatican trong việc hỗ trợ Colombia vượt qua các thách thức hiện tại. Đặc biệt, ông nhấn mạnh vai trò của Giáo hội Công giáo trong việc làm trung gian hòa giải và thúc đẩy đối thoại giữa các bên liên quan đến xung đột tại Colombia. Cuộc gặp này cũng là cơ hội để hai bên thảo luận về các sáng kiến chung trong việc giải quyết các vấn đề khu vực, bao gồm di cư, bất bình đẳng xã hội, và các tác động của biến đổi khí hậu.

Mối quan hệ giữa Colombia và Tòa Thánh có một lịch sử lâu dài, được củng cố bởi vai trò quan trọng của Giáo hội Công giáo trong đời sống văn hóa, xã hội, và chính trị của quốc gia này. Trong nhiều thập kỷ, Giáo hội đã đóng vai trò trung gian trong các cuộc xung đột nội bộ, hỗ trợ các sáng kiến hòa bình, và cung cấp các dịch vụ xã hội cho những cộng đồng bị thiệt thòi. Cuộc gặp giữa Tổng thống Petro và Đức Giáo Hoàng Leo XIV tiếp tục khẳng định sự hợp tác chặt chẽ này, đồng thời mở ra cơ hội để giải quyết các vấn đề mới nổi trong bối cảnh toàn cầu hóa và những thách thức của thế kỷ 21.

Đáng chú ý, Tổng thống Petro từng có cuộc gặp với Đức Giáo Hoàng Phanxicô và Đức Ông Gallagher vào ngày 19 tháng 1 năm 2024. Trong cuộc gặp đó, các bên đã thảo luận về khả năng Giáo hội Công giáo đóng vai trò trung gian trong các cuộc đàm phán với ELN, một nhóm vũ trang đã gây ra nhiều bất ổn tại Colombia. Những nỗ lực này phản ánh cam kết của Tòa Thánh trong việc hỗ trợ các tiến trình hòa bình, đồng thời thể hiện vai trò của Giáo hội như một cầu nối giữa các bên đối lập.

Mặc dù mối quan hệ giữa Tòa Thánh và Colombia vẫn được duy trì ở mức độ tích cực, một số chính sách của chính phủ Tổng thống Petro đã gây ra tranh cãi trong cộng đồng Công giáo. Cụ thể, một số hành động và quan điểm của chính phủ Petro bị cho là mâu thuẫn với giáo lý Công giáo, đặc biệt liên quan đến các vấn đề về sự sống, gia đình, và giáo dục giới tính. Ngoài ra, các cáo buộc về đàn áp tôn giáo cũng đã được nêu lên, mặc dù chưa có bằng chứng cụ thể nào được công khai để xác minh những cáo buộc này.

Hơn nữa, trước khi nhậm chức Tổng thống Cộng hòa Colombia vào năm 2022, ông Petro đã tham gia một nghi lễ truyền thống được gọi là “nhập trạch tổ tiên” tại Sierra Nevada de Santa Marta, một khu vực thiêng liêng của các cộng đồng bản địa Colombia. Nghi lễ này, mang ý nghĩa văn hóa và tâm linh sâu sắc, thể hiện sự tôn kính đối với truyền thống bản địa và mối liên kết với đất mẹ. Tuy nhiên, một số ý kiến trong cộng đồng Công giáo cho rằng nghi lễ này không phù hợp với các giá trị Công giáo, tạo ra những cuộc tranh luận về cách thức mà ông Petro dung hòa giữa các giá trị tôn giáo và văn hóa bản địa.

Các cuộc gặp giữa Đức Giáo Hoàng Leo XIV và hai nhà lãnh đạo Châu Mỹ Latinh mang ý nghĩa biểu tượng và thực tiễn sâu sắc. Về mặt biểu tượng, chúng thể hiện sự quan tâm đặc biệt của Đức Giáo Hoàng đối với khu vực Châu Mỹ Latinh, một khu vực có tầm quan trọng chiến lược đối với Giáo hội Công giáo do số lượng lớn tín hữu và vai trò lịch sử của khu vực này trong việc truyền bá đức tin Công giáo. Về mặt thực tiễn, các cuộc gặp này mở ra cơ hội để Tòa Thánh và các quốc gia như Peru và Colombia hợp tác trong việc giải quyết các vấn đề toàn cầu, từ biến đổi khí hậu đến bất bình đẳng xã hội và xung đột nội bộ.

Đức Giáo Hoàng Leo XIV, với tầm nhìn toàn cầu và cam kết đối với các giá trị Công giáo, đã sử dụng những cuộc gặp này để tái khẳng định sứ mạng của Giáo hội trong việc thúc đẩy hòa bình, công lý, và sự phát triển bền vững. Đồng thời, các cuộc gặp cũng là cơ hội để các nhà lãnh đạo như bà Boluarte và ông Petro chia sẻ những thách thức mà quốc gia của họ đang đối mặt, từ đó tìm kiếm sự hỗ trợ và hướng dẫn từ Tòa Thánh.

Những cuộc gặp giữa Đức Giáo Hoàng Leo XIV và các nhà lãnh đạo Châu Mỹ Latinh là dấu hiệu cho thấy Tòa Thánh sẽ tiếp tục đóng vai trò tích cực trong các vấn đề khu vực và toàn cầu. Với Peru và Colombia, các cuộc gặp này có thể mở đường cho các sáng kiến chung trong các lĩnh vực như giáo dục, y tế, và bảo vệ môi trường. Đặc biệt, tại Colombia, sự hỗ trợ của Giáo hội Công giáo trong các tiến trình hòa bình có thể tiếp tục đóng vai trò quan trọng trong việc giảm thiểu xung đột và xây dựng một xã hội công bằng hơn.

Trong bối cảnh thế giới đang đối mặt với nhiều thách thức chưa từng có, từ biến đổi khí hậu đến bất ổn chính trị, vai trò của Đức Giáo Hoàng Leo XIV và Tòa Thánh Vatican trở nên quan trọng hơn bao giờ hết. Với sự khôn ngoan và lòng nhân ái, Đức Giáo Hoàng đang dẫn dắt Giáo hội Công giáo hướng tới một tương lai nơi các giá trị nhân văn được đặt lên hàng đầu, và các quốc gia như Peru và Colombia sẽ tiếp tục là những đối tác quan trọng trong hành trình này.

Các cuộc gặp giữa Đức Giáo Hoàng Leo XIV và Tổng thống Dina Boluarte của Peru, cùng với Tổng thống Gustavo Petro của Colombia, đã đánh dấu một khởi đầu đầy ý nghĩa cho triều đại của ngài. Những cuộc thảo luận trang trọng, diễn ra trong không khí tôn kính và hợp tác, không chỉ củng cố mối quan hệ giữa Tòa Thánh và các quốc gia Châu Mỹ Latinh mà còn mở ra những cơ hội mới để giải quyết các thách thức chung của nhân loại. Với sự dẫn dắt của Đức Giáo Hoàng Leo XIV, Giáo hội Công giáo tiếp tục khẳng định vai trò của mình như một ngọn hải đăng của hy vọng, hòa bình, và công lý trong một thế giới đầy biến động

Lm. Anmai, CSsR tổng hợp