ĐGHTái Lập Truyền Thống Trao Dây Palium Cho ĐTGM Giuse Đặng Đức Ngân
Đức Giáo Hoàng Lêô Xiv Tái Lập Truyền Thống Trao Dây Palium Cho Đức Tổng Giám Mục Giuse Đặng Đức Ngân
V
ào ngày 29 tháng 6 năm 2025, trong khuôn khổ Thánh lễ kính hai Thánh Tông đồ Phêrô và Phaolô, một sự kiện trọng đại sẽ diễn ra tại Rôma, đánh dấu sự tái lập một truyền thống lâu đời và đầy ý nghĩa của Giáo hội Công giáo. Đức Thánh Cha Lêô XIV, trong vai trò vị lãnh đạo tối cao của Giáo hội, sẽ đích thân làm phép và trao dây Palium – biểu tượng của quyền bính và sự hiệp thông với Tòa Thánh – cho các tân Tổng Giám mục Chính tòa, trong đó có Đức Tổng Giám mục Giuse Đặng Đức Ngân, Tổng Giám mục Chính tòa Tổng Giáo phận Huế. Thánh lễ này sẽ được tổ chức vào lúc 9 giờ 30 sáng (giờ Rôma, tức 14 giờ 30 cùng ngày theo giờ Việt Nam) tại Vương cung Thánh đường Thánh Phêrô.
Dây Palium là một dải khăn len trắng tinh khiết, được dệt từ lông cừu non và thêu sáu thánh giá màu đen, tượng trưng cho sáu vết thương của Chúa Giêsu trên thập giá. Dải khăn này được các Tổng Giám mục Chính tòa đeo quanh cổ trong các nghi thức phụng vụ trọng thể, biểu thị quyền bính mục tử của các ngài trong việc dẫn dắt cộng đoàn dân Chúa tại Tổng Giáo phận được giao phó. Hơn thế nữa, dây Palium còn là dấu hiệu hữu hình của sự hiệp thông chặt chẽ giữa các Tổng Giám mục với Đức Giáo Hoàng, người kế vị Thánh Phêrô, và qua đó, với toàn thể Giáo hội Công giáo hoàn vũ.
Dây Palium được dệt hàng năm từ lông cừu của những con cừu được chăn nuôi tại các đan viện ở Rôma. Theo truyền thống, những con cừu này được làm phép vào ngày lễ Thánh Anê (21 tháng 1), và lông của chúng được các nữ tu tại Đan viện Thánh Cecilia dệt thành dây Palium. Sau khi hoàn thành, các dây Palium được đặt trong một hộp bạc đặc biệt và lưu giữ gần lăng mộ Thánh Phêrô tại Vương cung Thánh đường Thánh Phêrô, chờ đến ngày được làm phép và trao cho các tân Tổng Giám mục.
Trong lịch sử Giáo hội, nghi thức trao dây Palium đã trải qua nhiều thay đổi để phù hợp với hoàn cảnh và nhu cầu mục vụ. Vào năm 2018, Đức Thánh Cha Phanxicô đã điều chỉnh nghi thức này, theo đó các dây Palium được làm phép tại Rôma trong Thánh lễ kính Thánh Phêrô và Phaolô, nhưng thay vì được Đức Giáo Hoàng trực tiếp trao, chúng được gửi đến các quốc gia liên quan và được vị Sứ thần Tòa Thánh hoặc đại diện trao cho các tân Tổng Giám mục trong một Thánh lễ long trọng tại chính Tổng Giáo phận của các ngài. Sự thay đổi này nhằm giúp cộng đoàn dân Chúa tại địa phương có cơ hội tham dự và chia sẻ niềm vui với vị Tổng Giám mục mới.
Tuy nhiên, với tinh thần trân trọng các giá trị truyền thống và mong muốn nhấn mạnh sự hiệp thông trực tiếp giữa Đức Giáo Hoàng và các Tổng Giám mục, Đức Thánh Cha Lêô XIV đã quyết định tái lập nghi thức trao dây Palium theo cách thức cổ truyền. Theo đó, chính ngài sẽ làm phép và trao dây Palium cho các tân Tổng Giám mục ngay tại Vương cung Thánh đường Thánh Phêrô, trong Thánh lễ trọng thể kính hai Thánh Tông đồ Phêrô và Phaolô vào ngày 29 tháng 6 năm 2025. Quyết định này không chỉ mang ý nghĩa phụng vụ mà còn là một dấu chỉ mạnh mẽ về sự thống nhất và liên kết giữa Tòa Thánh và các Giáo hội địa phương trên toàn thế giới.
Trong số các tân Tổng Giám mục được vinh dự nhận dây Palium năm nay, Đức Tổng Giám mục Giuse Đặng Đức Ngân, Tổng Giám mục Chính tòa Tổng Giáo phận Huế, là một trong những gương mặt tiêu biểu. Đức Tổng Giám mục Giuse Đặng Đức Ngân sinh ngày 16 tháng 6 năm 1957 tại Hà Nội. Ngài đã trải qua một hành trình mục vụ dài và phong phú trước khi được bổ nhiệm vào cương vị Tổng Giám mục Chính tòa Huế.
Đức cha Giuse Đặng Đức Ngân được thụ phong linh mục vào ngày 8 tháng 12 năm 1987, thuộc Tổng Giáo phận Hà Nội. Sau nhiều năm phục vụ với vai trò linh mục, ngài được Đức Thánh Cha Bênêđictô XVI bổ nhiệm làm Giám mục Chính tòa Giáo phận Cao Bằng – Lạng Sơn vào ngày 12 tháng 10 năm 2007. Trong suốt 9 năm (2007–2016), ngài đã tận tụy dẫn dắt Giáo phận này, một vùng đất truyền giáo với nhiều thách thức về địa lý và xã hội.
Năm 2016, Đức Thánh Cha Phanxicô bổ nhiệm ngài làm Giám mục Chính tòa Giáo phận Đà Nẵng, nơi ngài tiếp tục sứ vụ mục tử với lòng nhiệt thành và sự gần gũi với đoàn chiên. Ngài đã để lại nhiều dấu ấn trong việc xây dựng cộng đoàn đức tin, phát triển các hoạt động mục vụ, và thúc đẩy tinh thần hiệp thông trong Giáo phận.
Vào ngày 24 tháng 5 năm 2025, Đức Thánh Cha Lêô XIV đã bổ nhiệm Đức cha Giuse Đặng Đức Ngân làm Tổng Giám mục Chính tòa Tổng Giáo phận Huế, thay thế Đức Tổng Giám mục Giuse Nguyễn Chí Linh, người đã nghỉ hưu theo quy định của giáo luật. Ngày 2 tháng 6 năm 2025, Đức Tổng Giám mục Marek Zalewsky, Sứ thần Tòa Thánh tại Việt Nam, đã chủ sự Thánh lễ nhậm chức của Đức Tổng Giám mục Giuse Đặng Đức Ngân tại Nhà thờ Chính tòa Phủ Cam, Tổng Giáo phận Huế. Trong Thánh lễ này, Đức Sứ thần đã trao gậy mục tử cho ngài, biểu tượng cho sứ vụ dẫn dắt Tổng Giáo phận.
Đức Tổng Giám mục Giuse Đặng Đức Ngân là vị giám mục duy nhất trong Hội đồng Giám mục Việt Nam hiện nay từng đảm nhận sứ vụ tại cả ba miền Bắc, Trung, và Nam của đất nước. Từ Giáo phận Cao Bằng – Lạng Sơn ở miền Bắc, đến Giáo phận Đà Nẵng ở miền Trung, và nay là Tổng Giáo phận Huế – một trong những trung tâm Công giáo lâu đời và quan trọng nhất của Việt Nam – ngài đã thể hiện một tinh thần dấn thân không mệt mỏi và khả năng thích nghi với các bối cảnh văn hóa, xã hội đa dạng. Hành trình này không chỉ là một minh chứng cho lòng trung thành với ơn gọi mà còn là biểu tượng của sự hiệp thông trong Giáo hội Việt Nam.
Thánh lễ kính hai Thánh Tông đồ Phêrô và Phaolô vào ngày 29 tháng 6 là một trong những dịp lễ quan trọng nhất trong niên lịch phụng vụ của Giáo hội Công giáo. Thánh Phêrô, vị Tông đồ được Chúa Giêsu trao phó sứ vụ lãnh đạo Giáo hội, và Thánh Phaolô, “Tông đồ dân ngoại”, là hai cột trụ đức tin, đã hy sinh mạng sống để làm chứng cho Tin Mừng. Thánh lễ này không chỉ là dịp để Giáo hội tưởng nhớ hai vị thánh bảo trợ của Rôma, mà còn là thời điểm để củng cố mối dây hiệp thông giữa Đức Giáo Hoàng và các Tổng Giám mục trên toàn thế giới.
Trong Thánh lễ ngày 29 tháng 6 năm 2025, Đức Thánh Cha Lêô XIV sẽ chủ sự nghi thức làm phép dây Palium, cầu xin Chúa Thánh Thần thánh hóa các dải khăn này để chúng trở thành biểu tượng thiêng liêng của sứ vụ mục tử. Sau đó, ngài sẽ đích thân đặt dây Palium lên vai từng tân Tổng Giám mục, trong đó có Đức Tổng Giám mục Giuse Đặng Đức Ngân. Hành động này không chỉ là một nghi thức phụng vụ, mà còn là một lời mời gọi các Tổng Giám mục sống trọn vẹn vai trò mục tử, noi gương Chúa Giêsu – vị Mục Tử Nhân Lành – và hai Thánh Tông đồ Phêrô và Phaolô.
Sự kiện Đức Tổng Giám mục Giuse Đặng Đức Ngân nhận dây Palium từ tay Đức Thánh Cha Lêô XIV mang ý nghĩa đặc biệt đối với Tổng Giáo phận Huế và Giáo hội Công giáo tại Việt Nam. Tổng Giáo phận Huế, với bề dày lịch sử hơn 170 năm (được thành lập năm 1850), là một trong những trung tâm Công giáo quan trọng nhất của Việt Nam, nổi tiếng với đức tin kiên vững và truyền thống đào tạo ơn gọi tu sĩ. Việc Đức Tổng Giám mục Giuse Đặng Đức Ngân chính thức nhận dây Palium tại Rôma là một dấu ấn lịch sử, khẳng định vai trò lãnh đạo của ngài trong việc dẫn dắt Tổng Giáo phận và củng cố mối dây hiệp thông với Tòa Thánh.
Hơn nữa, sự kiện này còn là niềm vinh dự cho Giáo hội Việt Nam, khi một vị giám mục Việt Nam được vinh thăng trong một nghi thức mang tầm vóc hoàn vũ. Điều này nhắc nhở các tín hữu về sứ mạng chung của Giáo hội Việt Nam trong việc góp phần xây dựng Giáo hội toàn cầu, đồng thời khơi dậy tinh thần hiệp thông và sứ vụ truyền giáo trong lòng cộng đoàn dân Chúa.
Sự kiện Đức Thánh Cha Lêô XIV tái lập truyền thống trao dây Palium và đích thân trao dây cho Đức Tổng Giám mục Giuse Đặng Đức Ngân vào ngày 29 tháng 6 năm 2025 là một cột mốc quan trọng trong lịch sử Giáo hội Công giáo. Với quyết định này, Đức Thánh Cha không chỉ khôi phục một nghi thức cổ truyền đầy ý nghĩa, mà còn nhấn mạnh tầm quan trọng của sự hiệp thông giữa Đức Giáo Hoàng và các Tổng Giám mục trên toàn thế giới. Đối với Đức Tổng Giám mục Giuse Đặng Đức Ngân, dây Palium sẽ là biểu tượng thiêng liêng đồng hành cùng ngài trong sứ vụ dẫn dắt Tổng Giáo phận Huế, góp phần xây dựng một cộng đoàn đức tin sống động và trung thành với Tin Mừng.
Cộng đoàn dân Chúa tại Tổng Giáo phận Huế, cùng toàn thể Giáo hội Việt Nam, được mời gọi hiệp ý cầu nguyện cho Đức Tổng Giám mục Giuse Đặng Đức Ngân, để ngài luôn được Chúa Thánh Thần hướng dẫn trong sứ vụ cao cả này. Đồng thời, sự kiện này cũng là lời mời gọi tất cả các tín hữu tiếp tục đồng hành và hỗ trợ các mục tử của Giáo hội trong hành trình loan báo Tin Mừng và phục vụ cộng đoàn.
Lm. Anmai, CSsR tổng hợp