ĐHY Parolin: ‘Không có chiến tranh nào là không thể tránh khỏi và không có hòa bình nào là không thể’
ĐHY Parolin: ‘Không có chiến tranh nào là không thể tránh khỏi và không có hòa bình nào là không thể’
Phát biểu sau hội nghị thượng đỉnh Istanbul về Ukraine bị đình trệ, Quốc vụ khanh Vatican bày tỏ lo ngại về tình trạng bế tắc và bạo lực liên tục, nhưng ngài cũng bày tỏ quyết tâm:
“Sự thất bại của hội nghị thượng đỉnh Istanbul không thể và không được đánh dấu sự kết thúc của những nỗ lực nhằm chấm dứt chiến tranh,” ngài nói. “Tòa Thánh, trung thành với sứ mệnh hòa bình của mình, tái khẳng định lời kêu gọi chống lại logic của bạo lực và chủ nghĩa hiện thực sai lầm coi chiến tranh là điều không thể tránh khỏi.”
Nhắc lại cam kết của Đức Thnh1 Cha Leo XIV và trích dẫn lời của ngài, Đức Hồng y Parolin nói thêm, “Để hòa bình này lan tỏa, tôi sẽ nỗ lực hết mình.”
“Tòa Thánh luôn sẵn sàng để kẻ thù có thể gặp mặt trực tiếp, để hy vọng có thể được khôi phục cho các dân tộc, và phẩm giá được trả lại, phẩm giá của hòa bình,” ngài nói
Hòa bình công bằng và lâu dài ở Ukraine
Đức Thánh Cha Leo XIV đã liên tục kêu gọi một nền hòa bình “công bằng và lâu dài” ở Ukraine. Khi được hỏi điều này có ý nghĩa cụ thể như thế nào, Đức Hồng y Parolin giải thích:
“Không có hòa bình thực sự nếu nó chỉ là kết quả của những giải pháp áp đặt hoặc nỗi sợ hãi lẫn nhau. Hòa bình thực sự nảy sinh từ cuộc đối thoại sâu sắc, tôn trọng và nghiêm túc.”
Ngài nhấn mạnh thực tế rằng hòa bình phải bảo vệ phẩm giá của tất cả các bên liên quan, “không có sự sỉ nhục, không có điều kiện để lại vết thương hở.”
Để hòa bình tồn tại, ngài tiếp tục, nó phải được “dựa trên những nguyên tắc vững chắc của luật pháp quốc tế, công lý và tự do, chứ không phải trên sự cân bằng mong manh được duy trì bằng vũ khí.”
Cuộc chạy đua vũ trang của Âu châu và giới hạn của quyền tự vệ
Khi đề cập đến chi tiêu quân sự ngày càng tăng của Âu châu, Đức Hồng y Parolin bày tỏ lo ngại về tình trạng mất ổn định:
“Mặc dù mỗi quốc gia đều có quyền hợp pháp và cần thiết để bảo vệ chủ quyền và an ninh, nhưng chúng ta phải đặt câu hỏi rằng việc tăng cường quân sự có thúc đẩy lòng tin giữa những quốc gia và giúp xây dựng hòa bình lâu dài hay không.”
Ngài cảnh báo rằng việc tích trữ vũ khí quá mức “có nguy cơ thúc đẩy cuộc chạy đua vũ trang và nuôi dưỡng nỗi sợ hãi,” có khả năng dẫn đến “hậu quả nghiêm trọng cho tất cả mọi người.”
“Quyền tự vệ không phải là tuyệt đối,” ngài nhấn mạnh. “Phải đi kèm với nghĩa vụ giảm thiểu, và nếu có thể, loại bỏ, những nguyên nhân gốc rễ của xung đột.”
Khủng hoảng nhân đạo ở Gaza
Về tình hình ở Gaza, Đức Hồng y Parolin đã khẳng định rõ ràng:
“Không thể chấp nhận được vào năm 2025 khi chứng kiến những gì đang xảy ra ở Gaza, nơi thường dân phải hứng chịu một thảm kịch nhân đạo to lớn.”
Ngài kêu gọi chính phủ Israel ngay lập tức dỡ bỏ lệnh phong tỏa viện trợ nhân đạo, tuyên bố rằng chiến tranh không thể là phương tiện giải quyết những vấn đề. Ngài nói thêm rằng Vatican vẫn tiếp tục ủng hộ những giải pháp đàm phán.
“Hai lệnh ngừng bắn đã dẫn đến việc thả hơn 140 con tin, cho thấy đàm phán có thể hiệu quả, ngay cả trong bối cảnh vô cùng phức tạp,” Đức Hồng y lưu ý.
Quan hệ Israel - Vatican và đối thoại Do Thái – Kitô giáo
Khi được hỏi liệu sự hiện diện của Tổng thống Israel Isaac Herzog tại Thánh lễ nhậm chức của Giáo hoàng Leo XIV có báo hiệu một “sự tan băng ngoại giao” giữa các quốc gia hay không. Đức Hồng y Parolin khẳng định rằng “Tòa Thánh chưa bao giờ đóng cửa với bất kỳ ai.”
Herzog, ngài nói thêm, “là tổng thống của một quốc gia và hoạt động ở cấp độ khác với tôn giáo, cụ thể là cấp độ chính trị, mà Tòa Thánh hy vọng sẽ vun đắp nhằm hướng tới một tiến trình hòa bình công bằng và lâu dài, và về những vấn đề vì lợi ích chung giữa hai quốc gia.”
Ngài cũng nhấn mạnh lập trường mạnh mẽ và nhất quán của Đức Giáo hoàng Phanxicô chống lại chủ nghĩa bài Do Thái và khẳng định rằng Đức Thánh Cha Leo XIV “sẽ tiếp tục thúc đẩy quan hệ Do Thái – Kitô giáo".
Tránh một cuộc chiến tranh lạnh mới
Khi được hỏi về căng thẳng giữa Hoa Kỳ và Trung Quốc dường như đang gia tăng, Đức Hồng y Parolin đã cảnh báo không nên rơi vào tư duy Chiến tranh lạnh nhị phân. Ngài cho biết: “Tòa Thánh vẫn tin rằng đối thoại là con đường khả thi duy nhất để ngăn chặn những bất đồng này biến thành đối đầu.”
Ngài nhấn mạnh tính cấp thiết của việc Hoa Thịnh Đốn và Bắc Kinh tiếp tục những cuộc đàm phán mang tính xây dựng và tìm kiếm tiếng nói chung về những vấn đề quan trọng như thương mại và an ninh.
Ngài cho biết: “Điều cần thiết là phải tránh nguy cơ xung đột được coi là kết quả duy nhất có thể xảy ra” và kêu gọi các quốc gia và thể chế quốc tế khác tái đầu tư vào chủ nghĩa đa phương và theo đuổi chủ nghĩa đa cực cân bằng. “Ngoại giao, tôn trọng lẫn nhau, công lý và minh bạch là những công cụ thiết yếu,” Đức Hồng y Parolin kết luận, “trong quá trình tìm kiếm những giải pháp thúc đẩy hòa bình, phát triển và bền vững cho tất cả mọi người.”
Một tiếng nói đáng tin cậy cho hòa bình
Suy tư về sự hiện diện gần đây của các nhà lãnh đạo toàn cầu tại tang lễ của Đức Giáo hoàng Phanxicô và lễ nhậm chức của Đức Thánh Cha Leo XIV, Đức Hồng y Parolin đã thấy sự tái khẳng định vai trò ngoại giao của Vatican:
“Đó là một dấu hiệu quan trọng cho thấy sự công nhận của quốc tế đối với cam kết của Tòa Thánh đối với hòa bình.”
Những ngày đầu trên ngôi vị Giáo hoàng của Đức Thánh Cha Leo XIV đã được đánh dấu bằng “lời kêu gọi khẩn cấp cùng nhau xây dựng những nhịp cầu,” mà theo Đức Hồng y Parolin, đã “gây sự quan tâm và đối thoại mang tính xây dựng giữa các nhà lãnh đạo thế giới.”
Jos. Nguyễn Minh Sơn