ĐHY Parolin: Thời gian hành động về khí hậu đang cạn dần
ĐHY Parolin: Thời gian hành động về khí hậu đang cạn dần
“Thời gian đang cạn dần.” Trích lời Thánh Phaolô, Đức Hồng y Pietro Parolin đã đưa ra lời kêu gọi hành động khẩn cấp để biến những cam kết về khí hậu trong quá khứ thành hành động cụ thể. Đức Hồng y Quốc Vụ Khanh Tòa Thánh đang có mặt tại Belém, thủ phủ bang Pará của Ba Tây, để dẫn đầu phái đoàn Tòa Thánh tham dự “Hội nghị Thượng đỉnh về Khí hậu” trước thềm Hội nghị Liên Hiệp Quốc lần thứ 30 về Biến đổi Khí hậu (COP30), dự kiến diễn ra từ ngày 10 đến 21 tháng Mười Một.
Phát biểu với Vatican News, Đức Hồng y cảnh báo rằng những trường hợp khẩn cấp liên quan đến khí hậu hiện đang khiến nhiều người phải di dời hơn là xung đột vũ trang và nhấn mạnh rằng việc giải quyết biến đổi khí hậu cũng có thể trở thành cơ hội để khôi phục hợp tác đa phương, mà ngài cho biết “đã chìm trong khủng hoảng sâu sắc trong nhiều năm.”
Đức Giáo hoàng lo ngại về tác động của biến đổi khí hậu đối với cuộc sống của hàng triệu người, đặc biệt là những người nghèo nhất. Vậy đâu nên là ưu tiên của những Giáo hội địa phương ở những khu vực khác nhau trên thế giới?
Đây thực sự là một hiện tượng ảnh hưởng ngày càng nhiều người, và luôn theo hướng tiêu cực, đặc biệt là những người dễ bị tổn thương nhất. Trong những tháng gần đây, chúng tôi đã gặp gỡ nhà chức trách từ những quốc đảo Thái Bình Dương, họ đã trình bày với chúng tôi thực tế bi thảm về khả năng họ sẽ mất tích. Tất cả chúng ta đều có thể hình dung điều đó có ý nghĩa như thế nào đối với người dân của họ.
Theo những gì tôi đọc được, hiện nay có nhiều người phải di dời do biến đổi khí hậu hơn là do chiến tranh. Đây thực sự là một tình huống khẩn cấp. Giáo hội đang tham gia sâu sắc, trước hết từ Tòa Thánh. Chúng tôi đã nhắc lại những đóng góp to lớn của Đức Giáo hoàng Phanxicô thông qua Laudato si’ và Laudate Deum, và các Giáo hội địa phương đã tiếp nhận cam kết này như của riêng mình.
Tôi biết rằng nhân dịp COP30, Giáo hội tại Ba Tây đang nỗ lực nâng cao nhận thức về những vấn đề này trong cộng đồng và giữa những cá nhân. Cũng đã có sự hợp tác giữa những hội đồng giám mục trên các châu lục khác nhau, tạo nên một phong trào thực sự. Tôi tin rằng ưu tiên hiện nay là nhấn mạnh trên hết khía cạnh đạo đức của hiện tượng này.
Tất nhiên, chúng tôi không có phương tiện kỹ thuật hoặc chuyên môn để cung cấp những giải pháp khoa học, mặc dù những chuyên gia từ Phủ Quốc vụ khanh và các Bộ khác đang theo dõi sát sao những vấn đề này và tham gia những cuộc thảo luận và đàm phán. Nhưng đóng góp cơ bản của Tòa Thánh và các giáo hội địa phương là nâng cao nhận thức và đưa ra giải pháp đạo đức cho vấn đề biến đổi khí hậu. Điều này nhất thiết đòi hỏi một nỗ lực lớn trong giáo dục và đào tạo.
Ngài đã gặp gỡ nhiều nhà lãnh đạo thế giới. Chúng ta nên kỳ vọng hành động cụ thể nào từ COP30 ở cấp chính phủ?
Tôi nghĩ đó chính là điểm mấu chốt. Sáng nay, có người đã nói với tôi rằng chúng ta không nên mong đợi những tuyên bố lớn lao từ COP30, mà nên mong đợi cam kết và quyết tâm cụ thể của những nhà lãnh đạo thế giới trong việc thực hiện những gì đã được hứa hẹn - giảm phát thải carbon, hỗ trợ những quốc gia dễ bị tổn thương và xây dựng khả năng phục hồi.
Có rất nhiều lĩnh vực cần hành động, nhưng điều thiết yếu hiện nay là hiện thực hóa những cam kết đó. Như Thánh Phaolô đã nói, “thời gian ngắn ngủi”. Ngài nói điều đó về cuộc sống, nhưng điều này cũng đúng ở đây - cảm giác cấp bách phải thực sự.
Một khía cạnh thiết yếu nữa là chủ nghĩa đa phương. Vấn đề biến đổi khí hậu thực sự mang đến cơ hội để tái khởi động hợp tác đa phương, vốn đã trải qua một cuộc khủng hoảng nghiêm trọng trong những năm gần đây. Đây là những hướng đi mà chúng ta phải cùng nhau hành động.
Những ngày gần đây, ngài cũng đã đến thăm những dự án liên quan đến trẻ em…
Vâng, chúng tôi đã đến Marituba, nơi có một bệnh viện tuyệt vời do Đức Giám mục Aristide Pirovano thành lập, nơi nhà truyền giáo giáo dân Marcello Candia từng phục vụ. Bệnh viện hiện do Hội Những Người Tôi Tớ Nghèo của Chúa Quan Phòng thuộc gia đình Don Calabria điều hành.
Trong số các sáng kiến chúng tôi đã đến thăm có Fazenda da Esperança, một dự án tuyệt vời dành cho trẻ em địa phương, nhiều em đến từ những hoàn cảnh dễ bị tổn thương về mặt xã hội. Dự án giúp các em học cách liên hệ với tạo hóa theo một cách khác. Tôi rất ấn tượng trước những gì tôi thấy—khu vườn của các em, khí sinh học mà các em tạo ra từ rác thải—thực sự đáng kinh ngạc. Và chính trẻ em đã làm công việc này. Nó giúp các em tránh xa những ảnh hưởng tiêu cực và thay vào đó, cùng nhau tạo ra điều mà tất cả chúng ta đều mong muốn: một thế giới công bằng, lành mạnh và đoàn kết hơn.
Chúng ta có thể bắt đầu với trẻ em không?
Vâng, chắc chắn rồi. Tôi đã gặp một số em, và các em dường như rất ý thức về những gì mình đang làm. Thật cảm động khi chứng kiến. Họ đóng vai trò là người hướng dẫn của tôi trong suốt chuyến thăm, và tôi có thể cảm nhận được họ ý thức sâu sắc về thử thách này cũng như khả năng ứng phó với thử thách đó thông qua sự đóng góp của chính họ.
Nguyễn Minh Sơn