Đôi mắt đẹp

ĐÔI MẮT ĐẸP
Lm JBT Phạm Quốc Hưng, CSsR.

   Mỗi khi nhìn thấy một ảnh hay tượng Thánh Tâm Chúa Giêsu, tôi thường nhớ đến câu Lời Chúa: “Hãy học cùng Ta vì Ta hiền lành và khiêm nhường trong lòng” (Mt 11:29) và thầm dâng lên Chúa lời nguyện quen thuộc: “Lạy Chúa Giêsu rất hiền lành và khiêm nhường trong lòng, xin uốn lòng con nên giống Trái Tim Chúa”.  

Trước những ảnh tượng Thánh Tâm với hình Chúa Giêsu đưa tay ra như muốn đón nhận, tôi liền nghĩ đến câu Lời Chúa: “Con hãy dâng lòng con cho Cha” (Châm Ngôn 23:26). Lúc ấy, tôi muốn thưa cùng Người: “Giêsu ơi! Con xin dâng lòng con cho Chúa”. 
Tôi nghĩ đó cũng là tâm tình thường gặp thấy nơi hầu hết những người con cái Chúa, những người có lòng sùng kính Thánh Tâm Chúa Giêsu, mỗi khi nhìn thấy ảnh tượng Thánh Tâm.

Vào một ngày gần Tết Nhâm Ngọ (02/2002), Sơ Mary Lê đã chia sẻ với tôi một giai thoại và tâm tình thật đặc biệt của sơ với Thánh Tâm Chúa Giêsu như sau:
“Cách đây 20 năm, khi chiêm ngắm ảnh Thánh Tâm Chúa Giêsu, một tay cầm Trái Tim và một tay đưa ra như muốn đón nhận, tự nhiên con buột miệng thưa với Chúa rằng: Con xin dâng trái tim con cho Chúa. Xin Chúa cho con đôi mắt Chúa. Đôi mắt mà con có ý xin là sự hiền lành và khiêm nhường của Chúa. Từ ấy, ngày nào con cũng xin với Chúa như thế.

“Vào ngày 01/01/2002 vừa qua, sau khi đi tĩnh tâm về con nhận được một gói quà để ở trước phòng con. Khi mở ra, con thấy đó là một tượng nhỏ của bà thánh (trinh nữ tử đạo) Lucy. Trên tay bà cầm đôi mắt. Chắc cha biết truyện của bà. Vì muốn giữ mình trinh khiết vẹn tuyền, bà đã tự móc đôi mắt đẹp để trao cho những người quấy phá bà. Con nghĩ rằng vì bà thánh Lucy không phải là thánh bổn mạng của con, nên con định gói tượng này lại để tặng cho một chị khác có tên thánh là Lucy. 

“Khi con đang gói tượng lại, thì con như nghe thấy Chúa nói trong lòng: Con đã xin Ta đôi mắt suốt 20 năm nay, bây giờ Ta tặng con, sao con lại định đem cho người khác! Con giật mình nhớ lại lời nguyện con xin với Chúa suốt 20 năm nay. Con liền mở ra xem lại đôi mắt trên tay tượng thánh nữ và quyết định giữ lại. Chúa thật tế nhị trong cách đối xử với con. Giờ đây, mỗi khi nhìn đến tượng thánh Lucy tay cầm đôi mắt, con lại thiết tha nài xin Chúa cho con mãi mãi có được đôi mắt hiền lành và khiêm nhường của Chúa, đôi mắt thương xót của Thánh Tâm Người”.

Nghe sơ chia sẻ như thế, tôi nói với sơ: “Ý tưởng của sơ hay quá. Cảm ơn sơ đã chia sẻ với con giai thoại tuyệt vời này. Con chưa bao giờ biết cầu nguyện như thế. Nhưng có lẽ con sẽ bắt chước sơ để xin Chúa cho con đôi mắt của Chúa”.
Vừa nói chuyện trên điện thoại với Sơ xong, tôi nhận được một tấm thiệp sinh nhật có hình Thánh Tâm Chúa Giêsu từ Chị Martha, một nữ tu chiêm niệm  Dòng Chúa Cứu Thế ở Canada. Tôi bỡ ngỡ biết bao khi đọc được những lời chúc sau đây của sơ:
 

“Quebec, 03/02/02
Hưng thương,
Một tấm thiệp mừng sinh nhật không biết từ đâu đã đến với chị và rất hợp với em. Chắc chắn là một tế nhị của Thánh Tâm Chúa Giêsu.
Ngoài lời chúc đã in sẵn, chị xin Thánh Tâm Chúa Giêsu thực hiện sáu câu thơ của em trong bài Sùng Kính Thánh Tâm trong số báo Mẹ tháng 02/2002:
Giêsu ơi, đưa con vào Trái Tim Ngài!
Ấp ủ con trong tình yêu nồng cháy.
Hãy lấy Máu Ngài mà giải khát con.
Bằng chính Thịt Ngài cho con no thỏa.
Bởi con đói lả vì khát khao Ngài.
Chỉ một mình Ngài làm thỏa lòng con.

Và chị thêm một lời nguyện chúc riêng: Chị chúc cho em có đôi mắt đẹp. Đôi mắt đẹp theo Kinh Thánh là đôi mắt luôn chiêm ngắm Chúa. Chiêm ngắm Chúa để nhìn thấy Chúa qua mọi người, mọi biến cố. Chiêm ngắm Chúa để trở nên giống Chúa và có cái nhìn yêu thương của Chúa”.

Tôi ngỡ ngàng, vui sướng và cảm động biết bao khi đón nhận cánh thiệp này! Tôi mới ước có được đôi mắt của Chúa Giêsu, thì Chúa đã tỏ dấu chúc lành cho ước muốn ấy qua lời chúc thật đặc biệt của Chị Martha. Quả đúng như lời Chị Martha, không những cánh thiệp có hình Thánh Tâm Chúa Giêsu mà cả lời nguyện chúc của chị là một dấu chỉ yêu thương thật tế nhị của Thánh Tâm Chúa Giêsu dành cho tôi.

Cùng với tác giả sách Gương Chúa Giêsu, tôi muốn thưa cùng Chúa rằng: “Ôi Chúa là Bạn chí ái của con! Chúa đã xử với con hậu hơn con đáng, hơn điều con dám mong ước và cầu xin” (Q. III, Ch# 8).

Tâm tình của Sơ Mary và tấm thiệp của Chị Martha còn giúp tôi nhận biết sự liên hệ thật mật thiết giữa đôi mắt và trái tim, giữa lối nhìn thực tại trần gian và tình trạng của tâm hồn, giữa trí hiểu và lòng muốn. Giờ đây, tôi đã hiểu tại sao người ta thường nói: “Đôi mắt là cửa sổ tâm hồn”.

Mở Thánh Kinh ra và đọc lại, tôi ngỡ ngàng khi thấy sự liên hệ mật thiết giữa đôi mắt và tâm hồn đã được Sách Thánh ghi nhận rất nhiều lần.

Tác giả Sách Châm Ngôn viết: “Con ơi, con hãy dâng lòng con cho Ta, và hãy để mắt con chiêm ngắm đường lối Ta” (23:26).
Thánh Vịnh Gia thưa với Chúa rằng: “Xin hướng lòng con về với chứng tri của Người, chứ đừng về với tham lam trục lợi. Xin cho mắt con khỏi thấy điều huyễn hoặc, trên đường lối của Người, xin cứu sống con” (Tv 119:36-37) và “Lòng con chẳng dám tự cao, mắt con chẳng dám tự hào Chúa ơi” (131:1) 

Trong Phúc Thật Tám Mối, Chúa Giêsu cho thấy tâm hồn trong sạch là điều kiện để được chiêm ngưỡng Thiên Chúa: “Phúc cho những tinh sạch trong lòng, vì họ sẽ thấy Thiên Chúa” (Mt 5:8). 

Sự liên hệ mật thiết giữa con mắt và tấm lòng trong việc giữ giới răn Chúa cũng được Chúa Giêsu chỉ ra khi Người dạy: “Các ngươi đã nghe bảo: chớ ngoại tình. Còn Ta, Ta bảo các ngươi: phàm ai nhìn người nữ để thỏa lòng dục thì đã ngoại tình với nó trong lòng. Nếu mắt phải ngươi làm ngươi vấp phạm, thì hãy móc mà quăng đi khỏi ngươi: vì thà mất một chi thể còn lợi cho ngươi hơn là cả toàn thân bị xô vào hỏa ngục” (Mt 5:27-29).

Thánh Phaolô nói đến việc mở “mắt của lòng” như một tác động của Thần Khí trên người tin khiến họ cảm nghiệm hồng ân đức tin cách trọn vẹn: “Xin Thiên Chúa của Chúa chúng ta, Đức Giêsu Kitô, Cha vinh hiển, ban cho anh em Thần Khí khôn ngoan và mạc khải cho biết về Người. Ngõ hầu sau khi những mắt của lòng được rạng sáng, anh em biết là gì hy vọng do bởi việc Người kêu gọi; là gì vinh quang phong phú của cơ nghiệp Người trong các thánh; là gì quyền năng cao cả tuyệt vời của Người; nơi ta là những kẻ tin, (quyền năng) thật xứng với Người, khi Người ra uy sức mạnh của quyền bính Người” (Eph. 1:17-19).

Nếu trái tim là biểu tượng của lòng muốn, thì đôi mắt là biểu tượng của trí khôn. Đối tượng của lòng muốn là sự thiện, đối tượng của trí khôn là chân lý. Biết chân lý và yêu sự thiện là lẽ sống của con người. Và Chúa chính là chân lý toàn vẹn và sự thiện tuyệt đối, nên chỉ khi biết Chúa và yêu Chúa, con người mới đạt được hạnh phúc hoàn toàn. 

Tôi chợt nhớ đến khẩu hiểu của Dòng Mến Thánh Giá: “Chúa Giêsu Chịu Đóng Đinh là đối tượng duy nhất của lòng trí chúng ta”. Phải rồi, với khẩu hiện này, các nữ tu Mến Thánh Giá đã cùng tác giả Thánh Vịnh xác tín rằng “Tôi thưa cùng Giavê: Chính Người là Chúa của tôi, hạnh phúc của tôi, có đâu ngoài Người” (Ps 16:2).

Để đạt được hạnh phúc thật là được biết Chúa và yêu Chúa, được thấy Chúa và hưởng Chúa, tôi phải có đôi mắt tinh sạch và trái tim trong trắng, phải trở nên người có “trí sạch lòng thanh”.

Tác giả sách Gương Chúa Giêsu trình bày sự cần thiết của việc phải có “trí sạch lòng thanh” trong đời sống tâm linh một cách thật chính xác và tuyệt vời trong chương “Tâm Hồn Trong Trắng, Chí Lự Đơn Thành” như sau:
 

“Đôi cánh nhiệm
Con người nhờ hai cánh để nhấc bổng mình lên trên thế sự: đức đơn sơ và trong sạch.
Đơn sơ trong chí lự và trong sạch trong tâm tình.
Đơn sơ để đến cùng Chúa, trong sạch để được và hưởng Chúa.
Nếu tâm hồn thoát ly được mọi tình yêu lăng lố, thì làm gì bạn cũng sẽ không thấy nặng nhọc.
Nếu bạn quyết tâm và chỉ tìm đẹp ý Chúa và ích cho đồng loại, lòng trí bạn sẽ được thong dong thực.
Nếu tâm hồn bạn thẳng thắn, tất cả tạo vật sẽ nên tấm gương cho bạn soi để chỉnh đốn cuộc đời, và nên sách dạy bạn một học thuyết thánh thiện.

Chả tạo vật nào dầu nhỏ bé và tầm thường mấy, mà không biểu dương lòng tốt của Chúa.
Lợi ích của trong sạch
Nếu có tâm hồn ngay chính và trong sạch, bạn sẽ nhìn tỏ và thấu đáo được tất cả sự vật.
Tâm hồn trong trắng thâu nhập cả thiên đàng và hỏa ngục.
Người ta nhận xét sự vật bên ngoài tùy theo tình trạng tâm hồn mình.
Đời có gì vui, cái vui đó là kỷ phần của tâm hồn trong sạch.
Nhưng nếu gặp sầu tủi đau đớn, thì đó là sản phẩm của lương tâm bất chính.

Như sắt vào lửa sẽ rụng hết gỉ ghét và nên trong sáng, người thành tâm trở lại cùng Chúa cũng giũ sạch mọi nhược tệ và nên người mới.
Khi người ta bắt đầu phóng túng, lúc đó dầu một việc nhẹ cũng ngại ngùng, và chỉ ham tìm an ủi bên ngoài.
Trái lại, khi người ta bắt đầu tự thắng và can đảm bước vào đường Chúa, người ta sẽ thấy cái trước kia là đá bây giờ trở nhẹ như bông” (Q.II, Ch. 4).

Phần suy niệm chương sách trên trong bản Việt Ngữ sau đây đã giúp tôi nhận biết phải làm gì để có được “trí sạch lòng thanh”:
“Chúa phán: Phúc cho người có tâm hồn trong sạch vì họ sẽ thấy Chúa. Họ sẽ thấy Chúa bằng đức tin linh động. Đức tin ấy—như Thánh Kinh thuật về Môisen—làm cho thấy cái vô hình như nhìn trước mắt và đời sau sẽ thấy trong ánh sáng vinh hiển.

Nhưng để có tâm hồn trong sạch, cần phải giũ bỏ tất cả những cái gì có thể làm hoen gỉ tâm hồn: một tội cố tình thất trung, một cái nhìn không chính đáng, một lần dan díu với giác quan…đủ làm hoen nhọ tâm hồn.

Vậy, hãy thiết lập trong con một tâm hồn tinh tấn, và hãy vãn hồi trong thâm tâm con một ý lự thẳng thắn...chỉ tìm đẹp ý Chúa luôn.
Lạy Chúa! xin ban cho con một ý chí đơn thành và một tâm hồn trong sạch để con hưởng được tình yêu Chúa. Vì trong Phúc Âm Chúa đã dạy con trở nên khiêm tốn, đơn thành và nhỏ bé như con trẻ, mà cái tuổi thơ ấu thiêng liêng và lành thánh này nó đòi phải có tinh thần ngay thẳng và xả kỷ.

Vậy xin Chúa giúp con tránh mọi tội, hay ít ra tránh mọi thói quen phạm tội để khỏi làm hoen ố tâm hồn con”.
Lạy Mẹ Maria Vô Nhiễm Nguyên Tội, con xin dâng lòng trí con cho Mẹ. 
                    (April 4, 2002)

PS: “Tình huynh đệ đích thực, tình máu mủ thắm thiết, tình yêu thương chân thành cốt ở điều này là thông truyền cho nhau những kho báu thiêng liêng” (Thánh Gioan Kim Khẩu). Bài viết này đã được đăng trên Nguyệt San Đức Mẹ Hằng Cứu Giúp trong số tháng 5năm 2002. Nay xin gửi đến chia sẻ với quý độc giả Thanhlinh.net. HP (Dec. 27, 2020).