Đức Giáo Hoàng Leo Tiếp Tổng Thống Bắc Macedonia

ĐỨC GIÁO HOÀNG LEO XIV TIẾP TỔNG THỐNG BẮC MACEDONIA, ĐẤT NƯỚC CỦA THÁNH NỮ MẸ TERESA THÀNH CALCUTTA

Trong ánh sáng rực rỡ của sứ vụ hòa bình và tình thương mà Giáo hội Công giáo không ngừng lan tỏa, ngày thứ Hai, 26 tháng 5 năm 2025, Vatican đã chứng kiến một sự kiện mang tính biểu tượng, khi Đức Giáo hoàng Leo XIV, vị lãnh đạo tinh thần của hơn một tỷ tín hữu Công giáo trên toàn cầu, long trọng tiếp kiến bà Gordana Siljanovska Davkova, Tổng thống Cộng hòa Bắc Macedonia, một quốc gia nhỏ bé nhưng giàu ý nghĩa lịch sử và tôn giáo tại vùng Balkan. Cuộc gặp gỡ này không chỉ là một sự kiện ngoại giao, mà còn là dịp để hai nhà lãnh đạo cùng hướng về những giá trị nhân văn, hòa bình và tình yêu thương, những giá trị được thánh nữ Mẹ Teresa thành Calcutta, người con ưu tú của Bắc Macedonia, truyền cảm hứng qua cuộc đời và sứ vụ của mình.

Cuộc tiếp kiến diễn ra tại Cung điện Tông đồ, trung tâm của Tòa Thánh Vatican, nơi Đức Giáo hoàng Leo XIV đã chào đón vị Tổng thống với sự kính trọng và niềm vui. Sau đó, bà Siljanovska Davkova tiếp tục có cuộc hội kiến với Đức ông Paul Richard Gallagher, Bộ trưởng Quan hệ với các Quốc gia của Phủ Quốc vụ khanh, nhằm thảo luận sâu hơn về các vấn đề liên quan đến quan hệ song phương và những thách thức toàn cầu. Mặc dù Văn phòng Báo chí Tòa Thánh chưa công bố chi tiết cụ thể về nội dung các cuộc thảo luận, sự kiện này đã đánh dấu một bước tiến quan trọng trong việc củng cố mối quan hệ giữa Tòa Thánh và Bắc Macedonia, một quốc gia nơi người Công giáo chỉ chiếm một phần rất nhỏ trong dân số, nhưng lại mang trong mình di sản thiêng liêng của một trong những vị thánh được kính trọng nhất của thời đại hiện nay.

Nằm nép mình trong lòng vùng Balkan, Bắc Macedonia là một quốc gia nhỏ bé với dân số chưa đến hai triệu người, nhưng lại sở hữu một di sản văn hóa và tôn giáo phong phú. Thủ đô Skopje, nơi được bao bọc bởi những dãy núi Balkan hùng vĩ và giáp ranh với Albania, là quê hương của thánh nữ Mẹ Teresa, người mà cả thế giới biết đến với cái tên “Vị thánh của những người nghèo nhất trong số những người nghèo”. Sinh ngày 26 tháng 8 năm 1910 với tên khai sinh là Anjezë Gonxhe Bojaxhiu, Mẹ Teresa đã để lại dấu ấn không thể xóa nhòa trong lịch sử nhân loại thông qua sứ vụ yêu thương và phục vụ những người bị bỏ rơi, những người sống bên lề xã hội.

Skopje, nơi Mẹ Teresa cất tiếng khóc chào đời, không chỉ là trung tâm hành chính và văn hóa của Bắc Macedonia, mà còn là một điểm hành hương thiêng liêng thu hút hàng ngàn tín hữu và du khách từ khắp nơi trên thế giới. Thành phố này, với những ngọn núi trập trùng và dòng sông Vardar chảy qua, mang trong mình một vẻ đẹp thanh bình, đồng thời là nơi lưu giữ ký ức về một người phụ nữ đã dành cả cuộc đời mình để phụng sự Thiên Chúa và nhân loại. Chính tại Skopje, trong Nhà thờ Thánh Tâm Chúa Giêsu, Mẹ Teresa đã được rửa tội vào ngày sau khi sinh, và cũng tại đây, bà thường xuyên đến để cầu nguyện, tìm kiếm sự hướng dẫn thiêng liêng cho sứ vụ của mình.

Theo cuộc điều tra dân số mới nhất được tiến hành vào năm 2024, Bắc Macedonia là một quốc gia đa dạng về tôn giáo, nhưng người Công giáo chỉ chiếm một tỷ lệ rất nhỏ trong tổng dân số. Cụ thể, 46,14% dân chúng tự nhận mình là tín đồ của Giáo hội Chính thống giáo Macedonia, trong khi 32,17% là người Hồi giáo. Người Công giáo, với con số chỉ 0,37%, là một cộng đồng thiểu số nhỏ bé nhưng đầy nhiệt thành. Giáo hội Công giáo tại đây được tổ chức thành hai khu vực tôn giáo với tổng cộng mười giáo xứ, nhưng phải đối mặt với nhiều thách thức, bao gồm sự thiếu hụt trường học Công giáo và cơ sở hạ tầng tôn giáo. Dẫn dắt cộng đồng Công giáo tại Bắc Macedonia là Đức Cha Kiro Stojanov, vị giám mục đồng thời quản lý cả Giáo hội Công giáo Rôma và Giáo hội Công giáo Hy Lạp tại quốc gia này.

Dữ liệu từ Vatican, được công bố nhân chuyến tông du của Đức Giáo hoàng Phanxicô đến Bắc Macedonia vào năm 2019, cho thấy Giáo hội Công giáo tại đây hiện có 21 linh mục giáo phận, một linh mục dòng, 30 nữ tu, sáu nhà truyền giáo giáo dân và 13 giáo lý viên. Tuy nhiên, Giáo hội tại Bắc Macedonia thiếu các phó tế cố định, các tu sĩ không phải linh mục và các thành viên của các tu viện thế tục, điều này phản ánh những khó khăn trong việc duy trì và phát triển cộng đồng Công giáo trong một quốc gia mà tôn giáo chiếm ưu thế là Chính thống giáo và Hồi giáo.

Cuộc tiếp kiến giữa Đức Giáo hoàng Leo XIV và Tổng thống Gordana Siljanovska Davkova không chỉ là một sự kiện ngoại giao, mà còn là một minh chứng cho cam kết của Tòa Thánh trong việc thúc đẩy hòa bình, đối thoại liên tôn và hợp tác quốc tế. Bà Siljanovska Davkova, 71 tuổi, là một nhà lãnh đạo nổi bật của Đảng Dân chủ Thống nhất Quốc gia Macedonia và là một chuyên gia về luật hiến pháp. Với kinh nghiệm và sự am hiểu sâu sắc về các vấn đề pháp lý và xã hội, bà đã dẫn dắt Bắc Macedonia trên con đường phát triển và hội nhập quốc tế, đồng thời duy trì bản sắc văn hóa và tôn giáo độc đáo của đất nước.

Cuộc gặp tại Cung điện Tông đồ diễn ra trong bầu không khí trang trọng và ấm áp, phản ánh tinh thần cởi mở và tôn trọng lẫn nhau giữa hai bên. Đức Giáo hoàng Leo XIV, với vai trò là người kế vị Thánh Phêrô, đã bày tỏ sự quan tâm đặc biệt đến tình hình của Bắc Macedonia, đặc biệt là vai trò của đất nước này như một cầu nối giữa các nền văn hóa và tôn giáo ở khu vực Balkan. Trong khi đó, Tổng thống Siljanovska Davkova đã nhấn mạnh tầm quan trọng của việc duy trì các giá trị nhân văn và hòa bình, những giá trị mà Mẹ Teresa đã truyền cảm hứng cho toàn thế giới.

Sau cuộc gặp với Đức Giáo hoàng, Tổng thống Siljanovska Davkova đã có buổi hội kiến với Đức ông Paul Richard Gallagher, Bộ trưởng Quan hệ với các Quốc gia của Tòa Thánh. Cuộc thảo luận này được cho là đã đề cập đến các vấn đề như hợp tác song phương, hỗ trợ nhân đạo và các nỗ lực chung nhằm giải quyết những thách thức toàn cầu như biến đổi khí hậu, nghèo đói và xung đột. Mặc dù chi tiết của các cuộc thảo luận chưa được công bố, nhưng sự kiện này đã gửi đi một thông điệp mạnh mẽ về sự đoàn kết và hợp tác giữa Tòa Thánh và Bắc Macedonia trong việc xây dựng một thế giới công bằng và hòa bình hơn.

Một trong những điểm nhấn quan trọng khi nhắc đến Bắc Macedonia là Đài tưởng niệm Mẹ Teresa, được khánh thành vào năm 2009 tại Skopje, trên nền đất của Nhà thờ Thánh Tâm Chúa Giêsu, nơi từng bị phá hủy trong trận động đất kinh hoàng năm 1963. Đài tưởng niệm này không chỉ là một công trình kiến trúc, mà còn là một biểu tượng thiêng liêng, thu hút khoảng 100.000 khách hành hương mỗi năm từ khắp nơi trên thế giới. Tầng một của đài tưởng niệm là một bảo tàng trưng bày những bức ảnh, đồ dùng cá nhân và một số di vật của Mẹ Teresa, giúp khách hành hương hiểu rõ hơn về cuộc đời và sứ vụ của vị thánh nữ.

Trong chuyến tông du lịch sử đến Bắc Macedonia vào năm 2019, Đức Giáo hoàng Phanxicô đã đến thăm Đài tưởng niệm Mẹ Teresa và bày tỏ lòng kính trọng đối với di sản của thánh nữ. Trong bài phát biểu tại đây, ngài nhấn mạnh rằng cuộc đời của Mẹ Teresa được xây dựng trên hai trụ cột không thể tách rời: “Chúa Giêsu nhập thể trong Bí tích Thánh Thể và Chúa Giêsu nhập thể trong những người nghèo khổ.” Hai trụ cột này đã định hình con đường của Mẹ Teresa, thúc đẩy bà hành động không ngừng nghỉ để đáp ứng “cơn đói và cơn khát” của những người bị lãng quên trong xã hội. Lời dạy này không chỉ là kim chỉ nam cho sứ vụ của Mẹ Teresa, mà còn là nguồn cảm hứng cho Giáo hội Công giáo và toàn thể nhân loại trong việc xây dựng một thế giới tràn đầy tình yêu thương và lòng trắc ẩn.

Mẹ Teresa, với lòng nhân ái vô bờ và sự dấn thân không mệt mỏi, đã trở thành biểu tượng của tình yêu thương và sự hy sinh. Từ những con hẻm nghèo khó ở Calcutta đến các trung tâm truyền giáo trên khắp thế giới, bà đã dành cả cuộc đời mình để phục vụ những người nghèo khổ, bệnh tật và bị xã hội ruồng bỏ. Sứ vụ của bà, thông qua Dòng Thừa Sai Bác Ái, đã lan tỏa đến hơn 130 quốc gia, mang lại hy vọng và sự chăm sóc cho hàng triệu người.

Tại Bắc Macedonia, di sản của Mẹ Teresa không chỉ được lưu giữ qua Đài tưởng niệm, mà còn qua những nỗ lực của Giáo hội Công giáo địa phương trong việc tiếp tục sứ vụ yêu thương của bà. Mặc dù cộng đồng Công giáo tại đây nhỏ bé, nhưng họ vẫn kiên trì hoạt động, tổ chức các chương trình từ thiện, giáo dục và chăm sóc sức khỏe cho những người cần giúp đỡ. Sự hiện diện của các linh mục, nữ tu và giáo dân tại Bắc Macedonia là minh chứng cho sức mạnh của đức tin và tình yêu, ngay cả trong những hoàn cảnh khó khăn nhất.

Cuộc tiếp kiến giữa Đức Giáo hoàng Leo XIV và Tổng thống Gordana Siljanovska Davkova không chỉ là một sự kiện mang tính ngoại giao, mà còn là một biểu tượng của sự hợp tác và đối thoại giữa các quốc gia và tôn giáo. Bắc Macedonia, quê hương của thánh nữ Mẹ Teresa, tiếp tục là một ngọn lửa thiêng liêng, soi sáng con đường cho những ai tìm kiếm hòa bình và tình thương. Trong bối cảnh thế giới đang đối mặt với nhiều thách thức, từ xung đột đến bất bình đẳng, cuộc gặp gỡ này nhắc nhở chúng ta về sức mạnh của lòng nhân ái, sự đoàn kết và đức tin trong việc xây dựng một tương lai tốt đẹp hơn.

Di sản của Mẹ Teresa, được lưu giữ tại Skopje và lan tỏa khắp thế giới, là lời mời gọi mỗi người chúng ta sống với tình yêu và sự hy sinh, để trở thành ánh sáng cho những người xung quanh. Qua cuộc tiếp kiến này, Đức Giáo hoàng Leo XIV và Tổng thống Siljanovska Davkova đã cùng nhau khẳng định rằng, dù ở bất kỳ nơi đâu, những giá trị nhân văn cao cả vẫn luôn là nền tảng cho một thế giới hòa bình và công bằng.

Lm. Anmai, CSsR tổng hợp