Học Làm Người Trưởng Thành Nhân Cách - Bài 21-30

HỌC LÀM NGƯỜI TRƯỞNG THÀNH NHÂN CÁCH - BÀI 21-30

Xem: Bài 01-10 | Bài 11-20 | Bài 21-30 | Bài 31-40 | Bài 41-50 | Bài 51-60 | Bài 61-70 |

=========

BÀI 21

VĂN HOÁ ỨNG XỬ - TÌNH THƯƠNG CẢM THÔNG VÀ THA THỨ

1. LỜI CHÚA : Thánh Phao-lô dạy lời Chúa : “Anh em hãy có lòng thương cảm, nhân hậu, khiêm nhu, hiền hòa và nhẫn nại. Hãy chịu đựng và tha thứ cho nhau, nếu trong anh em người này có điều gì phải trách móc người kia. Chúa đã tha thứ cho anh em, thì anh em cũng vậy, anh em phải tha thứ cho nhau. Trên hết mọi đức tính, anh em phải có lòng bác ái : đó là mối dây liên kết tuyệt hảo.” (Cl 3,12-13).

2. CÂU CHUYỆN : THÍCH ĂN MIẾNG BÁNH MÌ CHÁY ĐEN.

“Khi tôi lên 8 hay 9 tuổi gì đó, tôi nhớ thỉnh thoảng mẹ tôi vẫn nướng bánh mì cháy khét. Một tối nọ, mẹ tôi về nhà sau một ngày làm việc dài và bà làm bữa tối cho cha con tôi. Bà dọn ra bàn vài lát bánh mì nướng cháy, không phải cháy xém bình thường mà cháy đen như than. Tôi ngồi nhìn những lát bánh mì và đợi xem có ai nhận ra điều bất thường của chúng và lên tiếng hay không.

Nhưng cha tôi chỉ ăn miếng bánh của ông và hỏi tôi về bài tập cũng như những việc ở trường học như mọi hôm. Tôi không còn nhớ tôi đã nói gì với ông hôm đó, nhưng tôi nhớ đã nghe mẹ tôi xin lỗi ông vì đã làm cháy bánh mì. Và tôi không bao giờ quên được những gì cha tôi nói với mẹ tôi :

- “Em à, anh thích bánh mì cháy mà.”

Đêm đó, tôi đến bên chúc cha tôi ngủ ngon và hỏi có phải thực sự ông thích bánh mì cháy. Cha tôi khoác tay qua vai tôi và nói :

“Mẹ con đã làm việc rất vất vả cả ngày và mẹ rất mệt. Một lát bánh mì cháy chẳng thể làm hại ai con ạ, nhưng con biết điều gì thực sự gây tổn thương cho mẹ con không ? Đó là những lời chê bai trách móc cay nghiệt đấy.”

Rồi ông nói tiếp : “Con biết đó, cuộc đời đầy rẫy những thứ không hoàn hảo và những con người không toàn vẹn. Cha cũng khá tệ trong rất nhiều việc, chẳng hạn như cha chẳng thể nhớ được sinh nhật hay ngày kỷ niệm như một số người khác.

Điều mà cha học được qua nhiều năm tháng, đó là học cách chấp nhận sai sót của người khác và chọn cách ủng hộ những khác biệt của họ. Đó là chìa khoá quan trọng nhất để tạo nên một mối quan hệ lành mạnh, trưởng thành và bền vững con ạ. Cuộc đời rất ngắn ngủi để thức dậy với những hối tiếc và khó chịu. Hãy yêu quý những người cư xử tốt với con, và hãy cảm thông với những người chưa làm được điều đó.”

3. SUY NIỆM :

Trong cuộc sống, bạn cần phải biết học cách cảm thông đối với điểm yếu, điểm hạn chế của người khác. Cảm thông với cuộc sống, tính cách của mọi người trong gia đình, bạn bè, vợ chồng... sẽ giúp bạn có một cuộc sống chung an hòa. Sự cảm thông là bí quyết nuôi dưỡng hạnh phúc gia đình. Truyện Miếng bánh mì cháy là bài học về sự cảm thông giữa con người với con người, giữa những người thân trong cùng một gia đình. Đó là nguyên nhân của sự hoà hợp hạnh phúc gia đình.

4. SINH HOẠT :

Bạn nhận xét thế nào về thái độ của người cha trong câu chuyện không những không phiền trách lỗi của vợ đã nướng bánh mì bị cháy đen, mà còn an ủi vợ khi nói mình thích ăn bánh mì cháy ?

5. LỜI CẦU :

Lạy Chúa. Qua lời người cha nói với con trai trong câu chuyện trên. Xin cho chúng con có lòng bao dung nhân ái để cảm thông với các sai sót của người thân và không chấp nhất những lầm lỗi của họ như lời Chúa dạy : “Anh em hãy có lòng thương cảm, nhân hậu, khiêm nhu, hiền hòa và nhẫn nại. Hãy chịu đựng và tha thứ cho nhau, nếu trong anh em người này có điều gì phải trách móc người kia”. – AMEN.

LM ĐAN VINH – HHTM

==============

BÀI 22

VĂN HOÁ ỨNG XỬ -TRÁNH VUI ĐÙA TRÊN NỖI ĐAU CỦA KẺ KHÁC

1. LỜI CHÚA : Chúa phán : “Cây mà tốt thì quả cũng tốt. Cây mà sâu thì quả cũng sâu, vì xem quả thì biết cây. Lòai rắn độc kia. Xấu như các ngươi thì làm sao nói điều tốt được ? Vì lòng có đầy, miệng mới nói ra. Người tốt thì rút cái tốt từ kho tàng tốt của mình. Kẻ xấu thì rút cái xấu từ kho tàng xấu của mình. Tôi nói cho các người hay : đến ngày phán xét, người ta sẽ phải trả lời về mọi điều vô ích mình đã nói” (Mt 12-37).

2. CÂU CHUYỆN : ĐĂNG CẢNH NÓNG LÊN MẠNG XÃ HỘI.

1) Gần đây, một nam sinh viên năm nhất ở Mỹ đã nói lời tạm biệt gia đình, bạn bè trên trang mạng Facebook rồi đi nhảy cầu tự tử vì hình ảnh quan hệ tình dục của anh bị hai người bạn thân cùng phòng đặt máy “tường thuật trực tiếp” trên mạng, khiến cho cư dân mạng trong cả nước Mỹ đều xôn xao bàn tán. Từ khi anh chết, người ta không còn thấy những lời bình luận tàn nhẫn hay những tiếng cười châm biếm nào trên nhật ký riêng của anh ta nữa. Hai gã sinh viên cùng phòng là kẻ đã quay lén và tung lên mạng đã bị tòa án buộc tội “xâm phạm đời tư của công dân” và đã chịu án tù xứng đáng với tội của mình.

2) Tại Việt Nam, một mữ sinh viên tên Đ.T.H. cũng đã bị rơi vào hòan cảnh tương tự như anh chàng sinh viên người Mỹ nói trên : Sau khi bị bạn bè dùng điện thọai di động quay lén rồi phát tán đoạn phim Đ.T.H đang nằm ngủ lên trang mạng xã hội. Tác giả đoạn video clip đã cố tình tập trung cận ảnh vào bộ phận nhạy cảm trên cơ thể của cô H trong lúc đang ngủ say, khiến cô trở thành nhân vật được mọi người chú ý tại giảng đường đại học Hà-nội. Mỗi lần vào lớp, Đ.T.H. lại nghe được những lời bình luận thô tục về các bộ phận nhạy cảm trên thân thể cô. Cô đã tâm sự như sau : “Em thật khốn khổ : Đầu óc em lúc nào cũng bất an và thần kinh luôn căng thẳng nên rất khó ngủ. Em chỉ sợ một ngày nào đó đọan phim đó đến tai bố mẹ hay một người thân quen thì em sẽ không biết phải ăn nói thế nào ?” Sau đó Đ.T.H. đã bị bệnh trầm cảm phải nghỉ học một tuần lễ liền và chỉ mong mau kết thúc năm học và sẽ chuyển sang học tại một đại học khác để bắt đầu một cuộc sống mới”. Trước hậu quả nghiêm trọng gây ra cho Đ.T.H, một cô bạn cùng phòng, kẻ đã quay lén và tung lên mạng xã hội tâm sự : “Mình cảm thấy rất hối tiếc vì đã làm khổ H. Mình không biết phải làm gì để tháo gỡ đọan phim đã đăng lên đó. Mà cho dù có gỡ xuống được, thì cũng không thể xóa sạch đọan phim và những lời bình luận thô tục khiếm nhã đã được lưu lại trong các máy tính của nhiều bạn khác ở khắp nơi trong nước.”

3. SUY NIỆM :

1) Nhiều hình ảnh “nóng”, những đoạn phim ngắn khó coi đã được tung lên mạng gây “sốc” đang là thú chơi đùa tai hại của một bộ phận không nhỏ các bạn sinh viên học sinh Việt Nam và các nước khác trên thế giới. Điều đáng nói ở đây là cách chơi này lại ngày càng lan rộng, để lại cho các nạn nhân của chúng những cú “sốc” tâm lý rất tai hại. Nội dung của những tấm ảnh hoặc đoạn phim nhằm vào một người nào đó đang trong tình trạng hớ hênh về quần áo lót hoặc đang trong tình huống tế nhị khó xử nào đó. Những hình ảnh này được tung lên mạng kèm theo những lời bình luận thiếu văn hoá của ngừơi xem ở khắp nơi.

2) Câu chuyện trên báo Tuổi Trẻ gần đây về hai bạn nữ sinh cùng lớp A3 khoá K44 Trường Trung Học Phổ Thông Thái Hoà (Nghệ An) là một điển hình của trò đùa tai ác này : Trong lúc nghỉ giải lao giữa hai giờ học, một bạn nữ sinh vô tình bị hớ hênh hở ngực áo, đã bị một bạn trai cùng lớp “quay” bằng điện thoại di động, rồi phát tán lên diễn đàn học sinh của nhà trường để mọi người cùng xem và bình luận, dẫn đến chỗ bạn trai của nữ sinh bị quay lén kia bức xúc đòi trả đũa kẻ đã làm điều tồi tệ này. Câu chuyện chỉ tạm thời lắng xuống khi giáo viên chủ nhiệm lớp họp mặt cả lớp, để buộc kẻ đã phát tán đọan phim nói trên phải xin lỗi công khai và tháo gỡ toàn bộ đoạn phim đã đăng lên kia.

3) Một sinh viên Trường đại học nọ tại TP.HCM, nạn nhân của một đoạn phim được đăng trên Facebook kể : “Trong một lần đi dã ngoại, mình tham gia vào trò chơi tập thể và bị phạt phải bò dưới sàn nhà, một bạn nam liền cầm máy di động ghi lại và cố tình nhắm thẳng vào những bộ phận nhạy cảm của mình, rồi phát tán trên Facebook. Tấm ảnh của mình đã trở thành trò đùa của nhiều bạn khác kèm theo những lời bình luận độc ác thô tục. Mình cảm thấy xấu hổ vì bị xúc phạm nghiêm trọng và đang cố tìm ra thủ phạm để cho hắn một bài học nhớ đời !”.

4) Nhận định về vấn đề này một Giáo sư Khoa Tâm lý Giáo dục Đại Học Sư Phạm TP HCM đã phát biểu như sau :

“Không ai muốn mình trở nên xấu xí trước mặt người khác. Không ai muốn mình bị kẻ khác bôi nhọ và bị mang tai tiếng. Do đó, cách chơi này không được xã hội chấp nhận. Có lẽ nhiều bạn trẻ cũng đồng ý rằng : việc chụp lén khoảnh khắc “lộ hàng” của người khác để rồi tung lên mạng làm nhục và cố dìm cho họ “chết” là một hành vi ứng xử vô văn hoá và đáng bị các bạn trẻ lên án. Chính khi vấy mực bôi đen ngừơi khác là lúc kẻ đó cũng đang tự bôi đen phẩm hạnh và tư cách của mình. Việc mang hình ảnh của bạn ra đùa cợt thì tuy nhất thời có thể làm trò vui trong chốc lát, nhưng đồng thời cũng gây thương tổn nghiêm trọng về tinh thần cho tha nhân. Tại sao các bạn không dùng máy ảnh ghi lại những khoảnh khắc tốt đẹp trong cuộc sống ? Điều đó sẽ mang lại niềm vui lớn, hơn là chụp những tấm ảnh nhằm dẫm đạp bạn mình xuống hố sâu tuyệt vọng và còn có thể dẫn đến cái chết oan ức đau thương như đã từng xảy ra đó đây.

4. SINH HOẠT :

Bạn nên làm gì để cảm thông với người bị tung phim ảnh cá nhân lên mạng và cần tỏ thái độ thế nào đối với những kẻ tìm vui đùa trên nỗi đau của tha nhân ?

5. LỜI CẦU :

Lạy Chúa Giê-su. Xin cho các bạn trẻ ý thức được sự tai hại của trò chơi ngu dại khi lén quay phim chụp ảnh nhạy cảm của bạn bè và tung lên mạng để bêu xấu làm nhục nhau. Xin cho họ ý thức rằng : Vui đùa trên nỗi đau của người khác chắc sẽ phải lãnh hậu quả là sự trừng phạt ngay ở đời này và đời sau theo định luật nhân quả : “Gieo giống nào gặt giống đó”- “Gieo gió gặt bão” . – AMEN.

LM ĐAN VINH – HHTM

===============

BÀI 23

VĂN HOÁ ỨNG XỬ - TRÁNH THÁI ĐỘ TỰ MÃN VÀ CỐ CHẤP

1. LỜI CHÚA : Đức Giê-su nói với những người Do-thái : “Nếu các ông ở lại trong lời của tôi, thì các ông thật là môn đệ tôi; Các ông sẽ biết sự thật, và sự thật sẽ giải phóng các ông.” (Ga 8,31-32).

2. CÂU CHUYỆN : BỊ THIỆT HẠI LỚN LAO DO CỐ CHẤP KHÔNG NHẬN LỖI.

Năm 2008, nhạc sĩ DAVE CARROLL đi lưu diễn các nơi trên thế giới và thường mang theo chiếc đàn ghi-ta gửi hành lý theo đường hàng không của hãng United Airlines. Một lần kia chiếc đàn của anh đã bị gãy làm đôi trong quá trình vận chuyển. Carroll yêu cầu gặp ban lãnh đạo công ty hàng không khiếu nại, nhưng không ai ra tiếp anh vì họ coi chiếc đàn bị gãy chỉ là chuyện nhỏ mà anh Dave đã cố tình “bé xé ra to”.

Nhưng đối với người nhạy cảm như các nghệ sỹ thì chiếc đàn guitar chính là một vật thiết thân và có liên quan rất nhiều đến sự nghiệp biểu diễn âm nhạc của anh. Cách xử lý của công ty hàng không đã khiến Carroll rất bất mãn.

Thất vọng với cách hành xử của hãng hàng không lớn thứ hai thế giới, nên vào tháng 6/2009, 9 tháng sau vụ việc xảy ra, nhạc sĩ Dave Carroll đã cho ra đời một bài hát tựa đề : “United breaks guitars” (United làm vỡ đàn guitar).

Bài hát này với giai điệu vui tươi được Dave và bạn bè trong ban nhạc của anh dàn dựng, trình diễn rồi tung lên youtube, trong bài hát có câu điệp khúc nghe có phần “chua chát” :“United, bạn làm vỡ cây đàn guitar Taylor của tôi rồi !”. Vì đoạn Clip đã được thể hiện hết sức hóm hỉnh, với hình ảnh những nhân viên của hãng United Airlines mang đủ sắc thái cảm xúc, khiến cho ai xem clip cũng không khỏi mỉm cười thú vị.

Bài hát không những vui tươi, lại còn… dễ thuộc !

Không ngờ rằng, chỉ trong thời gian hai tuần lễ ngắn ngủi, số lượt truy cập bài hát này trên youtube đã lên tới 5 triệu lượt người xem.

Điều mà không ai nghĩ tới là ảnh hưởng dây truyền của đoạn video clip này đã khiến cổ phiếu của hãng United Airlines sụt giảm xuống 10% trong thời gian 10 ngày.

Do cố chấp không lắng nghe và không chịu phục thiện, nên hãng hàng không United Airlines đã phải chịu thiệt hại tài chánh vô cùng lớn lao, cổ phiếu sụt giảm tới 180 triệu đô la, đủ để mua tới 51.000 chiếc đàn guitar đền bù thiệt hại cho Carroll.

3. SUY NIỆM :

- Khi được phỏng vấn lý do tại sao lại gây ra thiệt hại lớn lao cho hãng hàng không United Airlines như vậy, Carroll đã trả lời như sau : “Kỳ thực tôi chỉ cần có một người nào đó trong ban giám đốc United Airlines đứng ra lắng nghe sự bất mãn của tôi, thừa nhận rằng họ đã làm sai, đền cho tôi dây đàn khác và nói một lời “Xin lỗi”. Chỉ cần vậy thôi là đủ. Nhưng họ đã không làm như vậy”.

- Câu chuyện trên cho thấy : Carroll thực lòng không muốn gây thiệt hại lớn cho hãng hàng không United Airlines. Anh chỉ muốn họ tỏ thiện chí phục thiện, bằng việc lắng nghe yêu cầu của anh, thành thật nhận lỗi và quyết tâm khắc phục hậu quả là đền cho anh cây đàn khác thay cho cây bị bể mà thôi. Nhưng những người lãnh đạo hãng này lại cố chấp không chịu lắng nghe để kịp thời khắc phục, nên cuối cùng họ mới bị thiệt hại nặng nề về tài chánh như vậy.

4. SINH HOẠT :

Trong xã hội cũng có những người cố chấp không muốn phục thiện khi đã làm điều sai trái gây thiệt hại cho tha nhân. Chẳng hạn : khi một sự cố tai nạn giao thông xảy ra, kẻ gây tai nạn thường không tự nhận lỗi và luôn đổ lỗi cho nạn nhân hay cho hoàn cảnh, để tránh bị quy trách nhiệm hình sự. Phải tới khi cảnh sát giao thông vào cuộc điều tra tìm ra nguyên nhân thì bấy giờ sự thật mới được sáng tỏ.

5. CẦU NGUYỆN :

Lạy Chúa. Xin cho mỗi người chúng con biết ứng xử khiêm tốn, tránh thái độ cố chấp không nhận lỗi và đổ lỗi cho người khác để trốn trách nhiệm phải bồi thường thiệt hại. Xin cho chúng con biết tỏ thiện chí bằng cách lắng nghe để tìm hiểu nguyên nhân và thành tâm khắc phục hậu quả trong công bình và yêu thương.- AMEN.

LM ĐAN VINH – HHTM

==============

BÀI 24

VĂN HOÁ ỨNG XỬ - KIẾN TẠO MÔI TRƯỜNG LÀM VIỆC THÂN THIỆN

1. LỜI CHÚA: Thánh Phê-rô khuyên các tín hữu như sau : "Tất cả anh chị em hãy đồng tâm nhất trí, thông cảm với nhau. Hãy yêu thương nhau như anh em. Hãy ăn ở nhân hậu và khiêm tốn. Đứng lấy ác báo ác, đừng lấy lời nguyền rủa đáp lại lời nguyền rủa. Nhưng trái lại, hãy chúc phúc. Vì anh chị em được Thiên Chúa kêu gọi chính là để thừa hưởng lời chúc phúc" ( 1 Pr 3,8-9).

2. CÂU CHUYỆN : ĐƯỢC CỨU SỐNG NHỜ CÓ LÒNG NHÂN HẬU

Thời Giáo Hội sơ khai, ở Gia-phô, trong số các môn đệ có một bà tên là TA-BI-THA, có nghĩa là Linh Dương. Bà này đầy công đức vì những việc lành và bố thí bà đã làm. Trong những ngày ấy, bà mắc bệnh và qua đời. Người ta tắm xác cho bà và đặt ở lầu trên. Vì Lốt gần Gia-phô, nên khi các môn đệ nghe biết ông Phê-rô ở đó, liền cử hai người đến mời : “Xin ông đến với chúng tôi, đừng trì hoãn.”

Ông Phê-rô đứng dậy cùng đi với họ. Tới nơi, người ta đưa ông lên lầu trên. Các bà góa xúm lại quanh ông, vừa khóc vừa cho ông xem những áo dài và áo choàng bà Linh Dương đã may khi còn sống cho họ. Ông Phê-rô cho mọi người ra ngoài, rồi quỳ xuống cầu nguyện. Sau đó, ông quay lại về phía thi hài và ra lệnh : “Bà Ta-bi-tha, hãy đứng dậy !” Bà ấy mở mắt ra và khi thấy ông Phê-rô, liền ngồi dậy. Ông đưa tay đỡ bà đứng dậy, rồi gọi các bà góa lại và cho thấy bà đang sống. Cả thành Gia-phô đều biết việc này và có nhiều người đã tin vào Chúa. (Cv 9,36-42)

3. SUY NIỆM : KIẾN TẠO MÔI TRƯỜNG LÀM VIỆC THÂN THIỆN.

Trong công việc làm ăn kinh tế : Không ai có thể một mình mà thành công. Sẽ có những lúc chúng ta cần tới sự giúp đỡ của đồng nghiệp để giải quyết những khó khăn gặp phải. Sau đây là một số gợi ý giúp chúng ta kiến tạo môi trường làm việc thân thiện trong công sở hay tại các xí nghiệp nhà máy sản xuất :

1) Đối xử tốt với mọi người :

Một nụ cười hay lời chào vui vẻ khi gặp đồng nghiệp là cách thể hiện sự thân thiện tích cực. Bạn cũng nên để ý đến những hành động nhỏ cho tha nhân nhưng lại có ảnh hưởng lớn như : giúp mở cửa, giữ nút thang máy, nhặt đồ đánh rơi… Bạn muốn làm việc với những người bạn tốt và chắc đồng nghiệp của bạn cũng vậy !

2) Nhiệt tình giúp đỡ tha nhân :

Sau khi làm xong công việc của mình, thay vì nghỉ ngơi thư giãn, bạn lại sẵn sàng giúp đỡ một đồng nghiệp đang bị “ngập đầu” giải quyết những phàn nàn của khách hàng. Đồng nghiệp của bạn khi ấy sẽ rất cảm kích và chắc chắn sau này khi bạn ở trong tình huống tương tự, họ cũng sẽ hỗ trợ bạn hết mình.

3) Chủ động chấp nhận những khó khăn :

Chắc chắn bạn sẽ gặp nhiều vất vả để giải quyết các việc khó khăn. Nhưng nếu bạn chủ động nhận phần việc khó hơn cho mình, bạn đã thể hiện được bản lãnh, chứng tỏ bạn là con người tự tin, không ngại khó. Đây cũng là cơ hội để bạn hoàn thiện kỹ năng và nâng cao kiến thức. Sếp và đồng nghiệp chắc sẽ đánh giá cao tinh thần tích cực và sự nhiệt tình làm việc của bạn.

4) Ứng xử lịch thiệp :

Nơi bạn làm việc là một tập thể thu nhỏ, vì vậy bạn cần ý thức về hành động của mình để tránh cho đồng nghiệp khỏi khó chịu. Ví dụ : bạn sẽ tắt đèn và các thiết bị khác trong phòng sau khi họp xong… Khi các thiết bị văn phòng như máy in, máy fax, điện thoại gặp trục trặc mà bạn không giải quyết được, đừng làm ngơ mà hãy kịp thời thông báo cho người có trách nhiệm để giải quyết sự cố.

Trong môi trường làm việc, mọi người ngồi gần nhau, bạn đừng để những sở thích cá nhân của mình ảnh hưởng đến người khác. Chẳng hạn : Nếu bạn thích nghe nhạc giải lao giữa giờ, hãy dùng ê-cút-tơ áp tai nghe; Khi nói chuyện điện thoại, hãy hạ thấp giọng hoặc tìm chỗ vắng người để nói chuyện; Đừng ăn những món nặng mùi như sầu riêng tại nơi làm việc để tránh gây khó chịu cho người khác…

5) Nhiệt tình tiếp đón đồng nghiệp mới :

Ấn tượng về ngày đầu tiên của bạn tại công ty thế nào ? Bạn không quen biết ai, bạn bối rối không biết nhà vệ sinh ở đâu hay cách sử dụng máy fax ra sao ? Đừng để điều này xảy ra với đồng nghiệp mới, đặc biệt nếu họ làm việc chung trong cùng nhóm với bạn. Khi thấy họ lạc lõng trong môi trường mới, bạn hãy chủ động bắt chuyện, giới thiệu họ với các bạn đồng nghiệp khác, giúp họ hòa nhập nhanh với nhóm. Lòng tốt của bạn chắc chắn sẽ được họ ghi nhận với sự cảm kích biết ơn !

6) Lắng nghe góp ý xây dựng của người khác :

Trong cuộc họp, dù bạn nghĩ giải pháp của bạn là tối ưu có thể đáp ứng được khó khăn hiện tại, nhưng cũng không mất gì nếu bạn sẵn sàng lắng nghe ý kiến của các đồng nghiệp khác. Hãy thể hiện sự tôn trọng dành cho họ và khen những đóng góp dù nhỏ bé của họ. Khi lắng nghe ý kiến từ nhiều phía khác nhau, có thể bạn sẽ có được giải pháp phù hợp hơn với những gì bạn đã nghĩ trước đó.

7) Đề cao sự giúp đỡ của đồng nghiệp :

Trong tình huống bạn đã hoàn thành xuất sắc công việc với sự hỗ trợ phần nào của đồng nghiệp. Hãy bày tỏ sự biết ơn chân thành đối với họ và cho sếp biết phần đóng góp quý báu của họ trong dự án này. Họ sẽ cảm thấy tự hào vì đã giúp ích cho bạn và cho việc chung. Mối quan hệ giữa bạn và đồng nghiệp sẽ ngày một tốt hơn sau này.

Lời khuyên cuối cùng dành cho bạn trong việc xây dựng các mối quan hệ tốt tại công sở hay xí nghiệp : Hãy đối xử với mọi người theo cách mà bạn muốn họ đối xử với bạn. Rồi sẽ tới lúc ai nấy đều muốn được hợp tác làm việc chung với bạn. Con đường thăng tiến của bạn do đó sẽ ngày một rộng mở.

4. SINH HOẠT : Bạn nhận định thế nào về 7 cách giúp xây dựng quan hệ tốt với bạn đồng nghiêp, là điều kiện giúp bạn thành công trong công việc ?

5. LỜI CẦU :

Lạy Chúa Giê-su. Xin cho chúng con ý thức tầm quan trọng của thái độ nhiệt tình giúp đỡ tha nhân trong cộng đoàn, công sở hay nhà máy xí nghiệp… Xin cho chúng con luôn sống lời Chúa là quan tâm phục vụ tha nhân và đối xử tốt với các đồng nghiêp, như chúng con muốn được họ đối xử tốt với chúng con.- AMEN.

LM ĐAN VINH – HHTM

==============

BÀI 25

VĂN HOÁ ỨNG XỬ –THÁI ĐỘ CỞI MỞ THÂN THIỆN

1. LỜI CHÚA : Thánh Phê-rô khuyên các tín hữu như sau : "Tất cả anh chị em hãy đồng tâm nhất trí, thông cảm với nhau. Hãy yêu thương nhau như anh em. Hãy ăn ở nhân hậu và khiêm tốn. Đứng lấy ác báo ác, đừng lấy lời nguyền rủa đáp lại lời nguyền rủa. Nhưng trái lại, hãy chúc phúc. Vì anh chị em được Thiên Chúa kêu gọi chính là để thừa hưởng lời chúc phúc" (1 Pr 3,8-9).

2. CÂU CHUYỆN : DÂN ĐẢO QUỐC XANH-GA-PO THÂN THIỆN.

Có lẽ ai trong chúng ta là người Việt Nam cũng cảm thấy tự hào khi thỉnh thoảng được nghe lời nhận xét của một số người nước ngoài đến làm việc hay đi du lịch tại Việt Nam : "Con người Việt Nam rất thân thiện". Tuy nhiên, có thể đó chỉ là những lời động viên mang tính ngoại giao của người nước ngoài khi phải phát biểu công khai. Chúng ta cần khiêm tốn nhìn nhận thực trạng về thái độ giao tiếp ứng xử của một bộ phận không nhỏ người Viêt còn nhiều hạn chế. Gần đây trên mạng có đăng một bài báo của một nữ tác giả đã nêu nhận xét về thái độ và con người của đảo quốc Xanh-ga-po (Singapore) nhân chuyến mang con sang đó chữa bệnh trong 2 tuần lễ. Chị đã nêu nhận xét khá trung thực khi so sánh giữa thái độ thân thiện của người Xanh-ga-po với thái độ không mấy tốt đẹp của người Việt chúng ta như sau :

1) TẠI PHI TRƯỜNG : Chị kể : "Ấn tượng đầu tiên của tôi là hộp kẹo nhỏ để trên bàn nhân viên hải quan tại sân bay Xanh-ga-po . Nó cho tôi cảm giác tôi được chào đón ở đất nước xinh đẹp này. Sau chừng hai phút làm thủ tục nhập cảnh, viên chức hải quan Xanh-ga-po tuổi trạc tứ tuần đã ân cần dặn dò tôi : "Bạn nhớ đến cơ quan di trú để gia hạn, nếu thời gian chữa bệnh cho em bé kéo dài hơn 30 ngày nhé". Khi ấy, trong đầu tôi lại liên tưởng đến hình ảnh cặp mắt quắc lên đầy giận dữ của một nhân viên hải quan Việt Nam khoảng 20 tuổi dành cho người mẹ 70 tuổi đi cùng tôi. Anh ta nói to : "Ai cho lên đây một lúc cả đống như thế này hả ?". Do bà cụ lần đầu đi nước ngoài nên đã không biết phải xếp hàng khi làm thủ tục hải quan.

2) TRÊN XE TA-XI : Chị kể : "Đi ta-xi, thấy đồng hồ tính tiền chỉ số tiền phải trả là 5,5 đô Xanh, tương đương 55 ngàn tiền VN, tôi đưa tờ 5 đô Xanh và lục túi để tính đưa thêm 50 xu nữa. Nhưng thật bất ngờ khi anh tài xế Ta-xi lại đưa trả lại cho tôi 50 xu. Anh giải thích vì đi nhầm đường bị lố mất 1 đô, nên anh chỉ lấy tôi đúng 4,5 đô thôi. Tôi thật ngạc nhiên, vì tôi có than phiền gì đâu ! Vì thực sự tôi cũng đâu có biết đường đi xa hay gần để than phiền. Hôm khác, khi gọi điện thoại kêu ta-xi, tôi vẫy gọi một chiếc khác đang vắng khách. Lên xe rồi, tôi gọi lại cho hãng ta-xi ban nãy để báo mình không cần gọi xe nữa. Anh tài xế chờ tôi cúp máy xong, liền nhẹ nhàng nói : "Lần sau, nếu không quá khẩn cấp, chị hãy ráng ngồi đợi xe đến nhé. Vì khi chị báo hoãn không đi nữa, thì có thể người tài xế do hãng điều tới cũng sắp chạy đến chỗ hẹn rồi. Đây không phải là vấn đề tiền bạc đâu, nhưng có lẽ anh tài xế bị đón hụt sẽ rất buồn vì thấy mình không được khách hàng tôn trọng".

3) Ở BỆNH VIỆN NHI : Chị kể : "Ở những cơ sở y tế cho trẻ em, dù là bệnh viện công to lớn hay phòng khám tư nhân nhỏ bé, đâu đâu cũng thấy có nhiều đồ chơi con nít. Trong phòng khám, trẻ con được tự do chạy nhảy đang khi phụ huynh nói chuyện với bác sĩ. Lỡ các em có đụng làm đổ đồ chơi thì cũng chỉ nhận được nụ cười cảm thông, như vị giáo sư già ở bệnh viện trẻ em. Ông nói : "Không sao đâu. Trẻ con mà. Đó là do lỗi của chúng tôi đã để đồ chơi trong tầm tay trẻ em". Tôi thấy ông đã ghi dày đặc cả một trang giấy hồ sơ bệnh án của con tôi. Về những phương pháp đã chữa trị ở Việt Nam, ông hỏi tôi phương pháp nào thành công, phương pháp nào không… Ông khiến tôi không thể không so sánh với những lần đi khám bệnh ở Việt Nam. Tôi chỉ dám trả lời đúng những câu hỏi rất ngắn của bác sĩ, vì đã có lần tôi lỡ nói về những kinh nghiệm chữa trị cho bé mà tôi đã áp dụng trong thời gian trước đó, tôi đã nhận được "lời bình" : "Hóa ra chị là bác sĩ chứ đâu phải tôi!"

4) Ở PHÒNG TẬP VẬT LÝ TRỊ LIỆU : Chị kể : "Lần khác, tôi được giới thiệu đưa con đi tập vật lý trị liệu ở phòng tập tên là "Pa-xi-phíc Pên Ke-ơ Xen-tơ" (Pacific Pain Care Center). Sau khi quan sát khoảng 5 phút, anh kỹ thuật viên đã hỏi tôi sao lại mang cháu đến trung tâm này ? Tôi muốn lấy lòng anh nên nói : "Tôi được bạn bè giới thiệu đây là chỗ tốt nhất để tập vật lý trị liệu cho bé". Anh ta làm tôi bất ngờ khi nói : "Tôi biết ở đây còn có những nơi khác thích hợp hơn cho bé. Ơ đây chúng tôi không có đủ phương tiện chuyên dùng cho trẻ em". Nói rồi anh ta gọi điện thoại đến một phòng tập trẻ em, cố gắng sắp xếp một cái hẹn vào ngày hôm sau cho con tôi, vì biết tôi là người nước ngoài, không thể chờ đợi lâu. Rồi anh ngồi vào máy tính, lên mạng chỉ dẫn cho tôi lộ trình đi đến đó thật cặn kẽ. Tính ra anh đã mất 40 phút với hai mẹ con tôi. Nhưng sau đó anh ta cương quyết không nhận số tiền tôi trả cho anh. Chẳng cần phải tính toán nhiều, tôi cũng biết anh đã chịu thiệt. Vì sau đó tôi đã phải trả gần 200 đôla Xanh (tương đương 2 triệu đồng VN) cho 1 giờ tập ở phòng tập trẻ em. Tôi thấy anh nhân viên phụ trách tập cho con tôi thật tận tụy. Anh đã không quản ngại quì một gối xuống đất khi nói chuyện với bé, trong khi tôi ngồi giữ bé ở yên trên ghế. Quả là quá tương phản với thái độ thiếu thân thiện của không ít nhân viên y tế, thậm chí cả hộ lý tại các bệnh viện Việt Nam, khi tự cho mình có quyền nạt nộ bệnh nhân.

5) TRÊN ĐƯỜNG PHỐ : Chị kể : "Đi trên đường phố Xanh-ga-po , bạn sẽ có cảm giác chẳng khác gì ở Pa-ri hay Nữu Ước. Vì Xanh-ga-po cũng quy tụ đủ thứ sắc dân tây ta lẫn lộn. Người dân đảo quốc Sư Tử đã học được rất nhiều "chất Tây". Chẳng hạn : Làm việc với tinh thần trách nhiệm cao và làm đến nơi đến chốn. Nhưng đồng thời họ vẫn tỏ ra có tình cảm thân thiện theo kiểu Á Đông. Khi hỏi đường và nhờ chỉ dẫn ở Xanh-ga-po, đa số người được hỏi đều tạm ngưng việc để chỉ dẫn, thậm chí có người còn bỏ công dẫn bạn đến tận nơi cần tìm nữa.

Xin cảm ơn đất nước Xanh-ga-po đã để lại trong tôi ấn tượng rất sâu sắc và bài học thực tế về thái độ ứng xử thân thiện với tha nhân".

3. SINH HOẠT :

1) Bạn đề ra giải pháp nào khả thi để giúp người Việt chúng ta học tập cách cư xử thân thiện của người Âu Châu, đặc biệt của người dân đảo quốc Sư Tử như trên?

4. LỜI CẦU :

Lạy Chúa. Xin cho chúng con học nơi Chúa tinh thần nhân ái bao dung thể hiện qua thái độ thân thiện và quên mình phục vụ vô vụ lợi. Xin cho chúng con ngày một nên người trưởng thành về nhân cách và nên con thảo của Cha trên trời.- AMEN.

LM ĐAN VINH – HHTM

“Gieo suy nghĩ, gặt hành động. Gieo hành động, gặt thói quen. Gieo thói quen, gặt tính cách. Gieo tính cách, gặt số phận.” (Samuel Smiles).

4 điều không thể cứu vãn được như sau :

- Một là Viên đá… đã ném khỏi tầm tay.

- Hai là Lời nói… đã thốt ra khỏi miệng.

- Ba là Cơ hội… đã bị mất.

- Bốn là Thời gian… đã qua đi.

===============

BÀI 26

VĂN HOÁ ỨNG XỬ – THÂN THIỆN NHƯNG ĐỪNG TỌC MẠCH

1. LỜI CHÚA : Hồi ấy, bà Ma-ri-a lên đường vội vã đến miền núi, vào một thành thuộc chi tộc Giu-đa. Bà vào nhà ông Da-ca-ri-a và chào bà Ê-li-sa-bét… Bà Ma-ri-a ở lại với bà Ê-li-sa-bét độ ba tháng rồi trở về nhà (Lc 1,39-40.56).

2. CÂU CHUYỆN : CHUYỆN GIA ĐÌNH GIE-NI-PHƠ.

Chị GIE-NI-PHƠ (Jennifer), một người Mỹ lấy chồng Việt Nam, khi được hỏi suy nghĩ thế nào về thái độ của bà con người Việt đối với gia đình mình, thì chị đã trả lời như sau : "Những người hàng xóm Việt Nam của chúng tôi rất tốt : Họ nắm rất rõ các sinh hoạt của gia đình tôi. Nếu tôi hắt hơi, họ hỏi tôi đã uống thuốc chưa ? Uống lọai thuốc gì ? và sẵn sàng đi mua thuốc giúp. Mỗi sáng khi chưa thấy tôi đổ rác, họ liền gọi cửa nhắc nhở hoặc giúp mang rác ra xe đổ giúp. Họ thật tốt bụng đáng quý".

Nhưng GIEN đôi khi cảm thấy sự quan tâm của những người hàng xóm cũng có hơi quá đáng. Chị than phiền như sau : “Khi không thấy chồng tôi ở nhà, họ hỏi thăm anh ấy đi đâu ? Khi nào thì về ? Dường như họ muốn biết mọi thứ diễn ra trong gia đình tôi, kể cả những chuyện như : tối qua vợ chồng tôi to tiếng với nhau về việc gì ? Họ cũng thắc mắc về sinh hoạt riêng của chúng tôi. Chẳng hạn : Con chúng tôi có được ngủ chung phòng với vợ chồng tôi không ?... Đôi khi tôi cảm thấy rất bất tiện khi phải trả lời các câu hỏi mang tính tò mò tọc mạch như thế"...

3. SUY NIỆM :

Vậy thế nào là ứng xử thân thiện ? Phân biệt thái độ thân thiện khác với tọc mạch thế nào ? Ta phải làm gì ?

1) Thế nào là thái độ thân thiện ?

Thân thiện là thái độ xã giao lịch sự khi tiếp xúc với tha nhân, thể hiện qua thái độ niềm nở mỉm cười với người mới gặp để làm quen, rồi quan tâm thăm hỏi và sẵn sàng đáp ứng nhu cầu của họ. Rộng rãi khen các ưu điểm cách tế nhị đúng lúc hợp hoàn cảnh; Sẵn sàng trả lời các vấn nạn; Tiên liệu để chuẩn bị trước những gì tha nhân cần… Thái độ thân thiện như nói trên rất cần cho những ai muốn thành công trong việc phục vụ tha nhân và những người muốn thi hành sứ vụ loan báo Tin Mừng cho lương dân.

2) Vậy trong thực tế đời thường, chúng ta phải quan tâm tới người khác thế nào mới tốt, và tránh trở thành tò mò tọc mạch đáng ghét ?

Thực ra, vấn đề không phải ở sự năng quan tâm hỏi thăm, mà liên quan đến hai nguyên tắc ứng xử như sau :

- Một là khi người bị hỏi cảm thấy bị tổn thương và không muốn trả lời câu hỏi, thì đó không còn là thái độ thân thiện đáng quí nữa.

- Hai là khi người hỏi chỉ muốn thỏa mãn tính tò mò muốn biết mọi sự về đời tư của người kia, chứ không nhằm để giúp đỡ chia sẻ sự khó khăn của họ, thì đó là thái độ bất lịch sự.

4. SINH HOẠT : Đối với những bạn cùng phòng hay người cùng xóm, ta nên làm gì để tỏ thái độ thân thiện ?

5. LỜI CẦU :

Lạy Chúa Giê-su. Xin cử Thánh Thần đến giúp chúng con biết cách cư xử thân thiện với mọi người chung quanh để gây thiện cảm, là điều kiện thành công trong mọi công việc. Xin cho chúng con biết quan tâm đến tha nhân và sẵn sàng phục vụ, để nên người trưởng thành về nhân cách, nên con thảo của Chúa Cha, nên môn đệ đích thực của Chúa, và nên anh chị em của mọi người trong đại gia đình Hội Thánh.- AMEN.

LM ĐAN VINH – HHTM

==============

BÀI 27

VĂN HOÁ ỨNG XỬ – TẬP XÉT ĐOÁN TỐT CHO THA NHÂN

1. LỜI CHÚA : Chúa phán : “Anh em đừng xét đoán để khỏi bị Thiên Chúa xét đoán. Vì anh em xét đoán thế nào, thì anh em cũng sẽ bị Thiên Chúa xét đoán như vậy. Và anh em đong bằng đấu nào thì Thiên Chúa cũng sẽ đong cho anh em đấu ấy” (Mt 7,1-2).

2. CÂU CHUYỆN : YÊU NÊN TỐT GHÉT NÊN XẤU.

Sách “Cổ Học Tinh Hoa” có ghi lại câu chuyện về thói xét đoán chủ quan như sau :

Vua nước Vệ rất yêu thương một cô gái tên Di Tử Hà. Theo luật nước Vệ : Ai phạm tội đi trộm xe của vua sẽ bị phạt chặt chân. Một hôm nghe tin báo mẹ bị ốm nặng lúc nửa đêm, Di Tử Hà đã vội lấy xe của nhà vua mà đi cho nhanh. Sau khi biết chuyện vua liền khen rằng : “Di Tử Hà có hiếu thật ! Vì hết lòng hiếu thảo với mẹ nên đã dám phạm lỗi đi xe của vua là tội có thể bị chặt chân !” Lại một hôm khác, khi theo vua đi chơi ngoài vườn cây ăn trái, Di Tử Hà ăn quả đào thấy ngọt, liền đưa cho vua phân nửa còn lại. Vua liền quay sang nói với cận thần rằng : “Nàng ấy yêu trẫm thật ! Của đang ăn ngon miệng mà sẵn sàng nhường một phần cho trẫm”.

Về sau khi vua không còn yêu Di Tử Hà nữa, một hôm Di Tử Hà phạm lỗi, vua liền nổi giận kể ra các tội cũ của nàng : “Di Tử Hà có lần đã dám tự tiện lấy xe của trẫm mà đi. Lại lần khác đã dám đưa cho trẫm nửa trái đào đã ăn còn thừa. Nàng ta đã nhiều lần phạm tội đối với trẫm”. Nói xong vua truyền cho quân lính trị tội Di Tử Hà.

3. SUY NIỆM :

Chúa ban cho lòai người chúng ta có trí khôn biết suy luận điều hay lẽ thiệt, biết phân biệt điều đúng sai phải trái, biết nhận xét người tốt kẻ xấu... để ứng xử cho xứng hợp. Như vậy sự xét đoán là một tài năng cao quý Chúa ban cho lòai người, làm cho con người trổi vượt trên mọi lòai vật khác.

Tuy nhiên chúng ta thường hay nghĩ sai, xét đoán ý trái cho kẻ khác nên Chúa Giê-su đã dạy: “Anh em đừng xét đoán để khỏi bị Thiên Chúa xét đoán. Vì anh em xét đoán thế nào thì anh em cũng sẽ bị Thiên Chúa xét đoán như vậy. Và anh em đong bằng đấu nào thì Thiên Chúa cũng sẽ đong cho anh em bằng đấu ấy” (Mt 7,1-2).

4. SINH HOẠT :

1) TẠI SAO CHÚNG TA THƯỜNG XÉT ĐOÁN Ý TRÁI CHO NGƯỜI KHÁC ?

a) Do bản tính của chúng ta không tốt : Các thánh nhân là những người tốt, lòng trí đầy thiện hảo, nên thường nghĩ tốt cho người khác, luôn cắt nghĩa ý tốt và ngay lành cho tha nhân. Còn những người xấu thường “suy bụng ta ra bụng người”, nên hay nghĩ xấu cho người khác. Chính thói xấu nhỏ nhen, ưa ganh tị với những ai hơn mình làm cho chúng ta dễ xét đoán và đánh giá không đúng về người khác : “Cao chê ngỏng, thấp chê lùn; Béo chê béo trục béo tròn, Gầy chê xương sống xương sườn phơi ra !”

b) Do bị tình cảm yêu ghét chi phối : “Yêu nên tốt, ghét nên xấu !”. Thực vậy, khi đeo kính màu hồng thì chúng ta sẽ nhìn thấy mọi người mọi vật chung quanh đều màu hồng cả. Ngay cả những sai lỗi, khuyết điểm của “người yêu” cũng trở thành dễ thương như ca dao Việt Nam: “Mũi em mười tám gánh lông, Chồng yêu, chồng bảo : Râu rồng trời cho ! - Đêm nằm thì ngáy o o... Chồng yêu, chồng bảo : Ngáy cho vui nhà ! - Đi chợ thì hay ăn quà, Chồng yêu, chồng bảo : Về nhà đỡ cơm ! - Trên đầu những rác cùng rơm, Chồng yêu, chồng bảo: Hoa thơm rắc đầu !”...

2) XÉT ĐOÁN Ý TỐT CHO THA NHÂN MANG LẠI NHỮNG ÍCH LỢI GÌ ?

Việc xét đoán ý ngay lành cho người khác sẽ mang lại nhiều ích lợi như sau :

Tâm hồn ta sẽ có sự bình an và gặp được nhiều may lành trong cuộc sống : Người hạnh phúc là người có tâm hồn lạc quan vui vẻ, luôn nhìn vào mặt tích cực của sự việc và nghĩ tốt cho kẻ khác, nên dễ gây được thiện cảm và sẽ nhận được sự giúp đỡ của nhiều người. Trái lại, kẻ bất hạnh thường “vạch lá tìm sâu”, ưa tìm những điều tồi tệ trong mọi việc để chỉ trích kết án người khác. Từ đó họ sẽ có nhiều kẻ thù nên lúc nào cũng phải lo đối phó và công việc của họ sẽ khó đạt được thành quả như ý.

3) LÀM GÌ ĐỂ TRÁNH XÉT ĐOÁN Ý TRÁI CHO NGƯỜI KHÁC ?

a) Phải biết mình trước : Mỗi người chúng ta đều có đeo hai cái túi : Túi trước ngực đựng những ưu điểm và túi sau lưng chứa những khuyết điểm của mình, nên khi đối nhân xử thế, chúng ta thường chỉ nhìn thấy ưu điểm của mình và thấy khuyết điểm của người khác phía trước. Và ngược lại chúng ta lại không nhận ra khuyết điểm của mình phía sau lưng và ưu điểm của kẻ khác phía trước như người đời thường nói: “Việc người thì sáng, việc mình thì quáng!”. Do đó, thái độ nhìn lại mình để tự kiểm điểm luôn cần thiết mà mỗi người tín hữu cần thực hiện :

- Biết mình thường hèn yếu lỗi lầm để không lên án anh em.

- Biết mình thường che đậy giả hình để dễ cảm thông và khoan dung với kẻ khác.

- Biết mình ưa phô trương háo thắng để tránh phê phán khinh thường tha nhân.

Binh pháp Tôn Tử có câu : “Biết mình biết người, trăm trận trăm thắng !”. Thánh Au-gút-ti-nô cũng thường cầu nguyện như sau : “Lạy Chúa, xin cho con biết Chúa và xin cho con biết con”.

b) Phải tự sửa lỗi trước : Người xưa rất có lý khi xếp việc tu thân đứng đầu các việc phải làm để thu phục nhân tâm như sau : “Tu thân, tề gia, trị quốc, bình thiên hạ”. Phải tự sửa lỗi mình trước khi sửa lỗi người khác để tránh tình trạng : “Chân mình những lấm bê bê. Lại cầm bó đuốc mà rê chân người ”. Chúa Giê-su cũng dạy môn đệ : “Sao anh thấy cái rác trong mắt anh em, mà cái xà trong con mắt của chính mình thì lại không để ý tới ” (Lc 6,41). Vậy để có đôi mắt trong sáng, chúng ta không nên nhìn vào “cái rác” nơi kẻ khác để chỉ trích họ, nhưng hãy nhìn vào tâm hồn của mình, để thấy “cái đà” kiêu căng tự mãn, phô trương giả hình mà tu sửa cho tâm nên trong sáng, trước khi đủ sáng suốt và uy tín để giúp tha nhân sửa lỗi.

c) Phải khiêm tốn và năng khen ngợi cái hay của người khác : Do thói kiêu căng tự ái cao, chúng ta thường không muốn bạn bè trổi vượt hơn mình. Chúng ta thường hà tiện lời khen kẻ khác, nhưng lại hào phóng phê bình nói xấu họ. Có thể nói : một trong những tội mà người ta dễ sai phạm nhất là tội xét đoán ý trái, cố tình nghĩ sai cho kẻ khác, nhất là những kẻ mình không ưa.

d) Phải năng suy niệm Lời Chúa và cầu xin ơn Chúa giúp : Lời nói việc làm của chúng ta chỉ có thể sinh hoa trái nếu biết năng đọc, suy niệm và thực hành Lời Chúa. Chúng ta cũng chỉ có thể phát sinh hoa trái là làm các việc lành nếu năng đón nhận Thánh Thể trong thánh lễ là bí tích Tình Yêu.

5. LỜI CẦU:

Lạy Chúa Giê-su. Do tính ích kỷ, con thường hay bắt lỗi và chỉ trích tha nhân, nhất là những kẻ con không ưa. Do thói kiêu căng tự mãn con thường muốn được nhiều người khen ngợi, và lại hay nói xấu để hạ uy tín của kẻ khác. Từ nay xin Chúa giúp con luôn xét đoán theo ý ngay lành cho tha nhân, biết khiêm tốn khen các ưu điểm của bạn bè hơn con để động viên họ. Nhờ đó con sẽ thực thi lòng mến, hầu nên môn đệ đích thực của Chúa.- Amen.

LM ĐAN VINH – HHTM

============

BÀI 28

VĂN HOÁ ỨNG XỬ - TRÁNH XÉT ĐOÁN Ý TRÁI CHO KẺ KHÁC

1. LỜI CHÚA : ”Điều gì anh em muốn người ta làm cho mình, thì hãy làm cho người ta như thế” (Mt 7,12).

2. CÂU CHUYỆN : TÊN TRỘM VÔ LIÊM SỈ.

VA-LƠ-RI CỐC (Valerie Cox) đã thuật lại chuyện mà bà là nhân vật chính như sau :

Có một cô gái đang ngồi trong phòng đợi lên máy bay. Cô nhìn lên chiếc đồng hồ treo tường và tính ra còn cả tiếng đồng hồ nữa chuyến bay mới khởi hành. Cô liền lấy trong túi xách ra một quyền sách khá hay mang theo để đọc. Trước đó cô cũng không quên mua một gói bánh bích quy ưa thích ở quầy bánh kẹo miễn thuế. Bấy giờ một gã đàn ông trung niên bước vào phòng đợi và sau khi đảo mắt quan sát, gã đến ngồi vào ghế băng bên cạnh cô gái. Một lúc sau, cô gái trông thấy gói bánh bích qui cô mới mua đã bị mở nắp và đang nằm trên ghế băng giữa cô và gã đàn ông. Nghĩ là hộp bánh của mình, cô liền thò tay lấy ra một chiếc bánh đưa lên miệng ăn. Bỗng tay cô chạm phải tay của gã đàn ông đang lấy ra một chiếc bánh mà không nói gì với cô là chủ gói bánh. Cô cảm thấy bực mình trước trhái độ trâng tráo của gã đàn ông, nhưng không biết nên ứng xử thế nào, nên đành im lặng chịu đựng. Sau đó cô thấy mỗi lần cô lấy ra một chiếc bánh thì gã kia cũng làm như vậy không chút bối rối. Hắn ta cứ tiếp tục trơ tráo ăn hết chiếc bánh này đến chiếc khác. Cô thầm nghĩ : ”Thật là trơ tráo hết chỗ nói !. Nếu ta không nhẫn nhịn thì chắc gã này đã phải xấu hổ trước mặt mọi người rồi !”. Đến khi trong hộp chỉ còn chiếc bánh cuốI cùng, cô tò mò không biết hắn ta sẽ làm gì với chiếc bánh còn lại này ? Nhưng thật bất ngờ, hắn ta đã vui vẻ cầm chiếc bánh kia lên, bẻ ra làm đôi và trao cho cô một nửa. Cô giật phắt lấy miếng bánh biểu lộ sự bất bình và thầm nghĩ : ”Thật là một con người trơ tráo và vô liêm sỉ ! Sao hắn ta chẳng hề tỏ chút bối rối nào khi bị bắt quả tang lấy trộm bánh không phải của mình ?” Đang suy nghĩ như vậy, cô bỗng thở phào nhẹ nhõm khi nghe nhân viên sân bay thông báo yêu cầu hành khách đi trên chuyến bay của cô ra xe lên máy bay. Cô vội cầm túi xách và mau xếp hàng ra xe, không thèm nhìn gã đàn ông đáng ghét kia lúc đó vẫn ngồi lại chờ chuyến sau. Khi đã yên vị trên máy bay, cô liền mở túi xách để tìm cuốn sách đang đọc dở. Cô kinh ngạc khi thấy hộp bánh quy cô mới mua vẫn đang nằm yên trong túi xách của cô.

3. SUY NIỆM :

Thì ra chính cô đã tự nhiên ăn bánh của gã đàn ông bên cạnh mà không biết. Thế mà ông ta không hề tỏ ý phản đối, trái lại còn vui vẻ chia sẻ với cô. Thậm chí còn chia đôi chiếc bánh cuối cùng trao cho cô. Cô nhận ra mình thật tệ khi đã xét đoán oan sai. Thực ra, chính cô mới trơ tráo, khi tự nhiên ăn bánh không phải của mình. Cô mới thực là tên trộm vô liêm sỉ !

4. SINH HOẠT : Bạn đánh giá thế nào về tư cách của người đàn ông trên ?

5. LỜI CẦU :

Lạy Chúa Giê-su. Nhiều lần con cũng đã tỏ ra khinh thường người khác, mà sau đó con mới biết mình đã lầm khi vội nghĩ xấu và kết án oan sai cho họ. Xin cho con tránh trở thành kẻ hồ đồ khi kết án bất công cho người vô tội.- AMEN.

LM ĐAN VINH – HHTM

=================

BÀI 29

VĂN HOÁ ỨNG XỬ - TRÁNH HỒ ĐỒ KHI VỘI KẾT ÁN THA NHÂN

1. LỜI CHÚA : “Mỗi người đừng tìm lợi ích cho riêng mình, nhưng hay tìm lợi ích cho người khác” (Pl 2,4).

2. CÂU CHUYỆN : ÔNG BỐ BỆNH NHÂN VÀ VIÊN BÁC SĨ CHỮA BỆNH.

Một vị bác sĩ sau khi nhận được cuộc điện thoại tiếp nhận một ca phẫu thuật gấp, liền vội vã chạy nhanh đến bệnh viện và vội vàng thay đổi trang phục.

Cha của bệnh nhân đã không kìm chế được sự bực tức đã lên tiếng trách : “Tại sao ông lại có thể đến muộn như vậy chứ ? Chẳng lẽ ông không biết được con trai của tôi đang trong tình thế vô cùng nguy hiểm hay sao ? Ông đúng thật là một con người vô trách nhiệm !”.

Bác sĩ nhẹ nhàng nói : “Tôi thật xin lỗi. Hôm nay tôi không có phiên trực tại bệnh viện. Nhưng khi nhận được điện thoại báo tin, tôi đã lập tức cấp tốc từ nhà đến đây ngay. Xin ông cảm thông nhé !”.

“Cảm thông ư ? Nếu như người nằm trong phòng phẫu thuật là con trai của ông thì ông có thể xin người khác cảm thông được không ? Nếu như hiện tại con trai của ông chết rồi thì ông sẽ phản ứng thế nào đây ?”, cha của bệnh nhân phẫn nộ nói.

Bác sĩ lại ôn tồn : “Thôi được rồi. Bây giờ tôi phải bắt tay vào việc ngay. Xin ông hãy bình tĩnh cầu nguyện để con trai của ông có thể vượt qua cơn nguy kịch đi nhé”.

Cha của bệnh nhân lại tức giận nói : “Chỉ có người thờ ơ với sự sống chết của người khác mới có thể nói được những lời như vậy !”.

Mấy tiếng sau, ca phẫu thuật đã thành công, bác sĩ từ trong phòng phẫu thuật đi ra vui vẻ nói với cha của bệnh nhân : “Cảm ơn Chúa, Con trai ông đã được cứu rồi !”.

Không chờ người đàn ông kia trả lời, vị bác sĩ vội vã nói trước khi bỏ đi : “Nếu như còn có vấn đề gì, ông hãy nói chuyện với cô y tá của tôi nhé”.

Cha của nam bệnh nhân liền nói với cô y tá : “Ông bác sĩ này thật ngạo mạn ! Ngay cả việc cho biết tình trạng của con tôi chỉ mất vài ba phút cũng không được sao ?”.

Bấy giờ cô nữ y tá nước mắt nhoà lệ liền nói với ông ta : “Con trai của bác sĩ hôm qua mới bị chết vì tai nạn giao thông, lúc chúng tôi gọi điện mời bác sĩ đến đây gấp để mổ cho con trai ông, là bác sĩ đang trên đường đến nhà tang lễ để làm thủ tục nhận xác con. Bây giờ sau khi đã cứu sống con trai của ông, bác sĩ phải vội trở về nhà tang lễ để hoàn tất thủ tục an táng cho con trai mình đó…”.

3. SUY NIỆM :

Cuộc sống của người khác và họ đang trải qua khó khăn nào ? thì nếu chỉ đứng trong hoàn cảnh của mình, chúng ta sẽ không thể hiểu hết được. Những điều chúng ta nhìn thấy chỉ là bề ngoài, là phần nổi nhỏ của khối băng chìm to lớn mà thôi… Chỉ những ai từng bị đau răng mới hiểu được nỗi đau của người bị đau nhức răng….

4. SINH HOẠT : Bạn nhận xét thế nào về y đức của viên bác sĩ phẫu thuật trong câu chuyện trên ?

5. LỜI CẦU :

Lạy Chúa Giê-su. Xin cho chúng con tránh phê phán người khác khi chưa hiểu được hoàn cảnh họ đang gặp phải. Nhờ đó chúng con sẽ nên người trưởng thành về nhân cách, biết cảm thông với tha nhân trong các giao tiếp xã hội.- AMEN.

LM ĐAN VINH – HHTM

==================

BÀI 30

VĂN HOÁ ỨNG XỬ - XÉT ĐOÁN HỒ ĐỒ DẪN ĐẾN HÀNH XỬ OAN SAI

1. LỜI CHÚA : Khi ấy, Chúa Giê-su phán: ”Sao anh lại nói với người anh em : “Hãy để tôi lấy cái rác ra khỏi mắt bạn, trong khi có cả một cái xà trong con mắt anh” ? Hỡi kẻ đạo đức giả ! Lấy cái xà ra khỏi mắt anh trước đã, rồi sẽ thấy rõ, để lấy cái rác ra khỏi mắt người anh em” (Mt 7,1-5).

2. CÂU CHUYỆN : VIÊN THANH TRA HỒ ĐỒ.

Một lần kia, ông thanh tra sở giáo dục đến thanh tra một trường nhỏ. Ngồi ở văn phòng, ông nghe thấy tiếng ồn ào ở lớp học kế bên. Nóng nảy bộp chộp, ông xô cửa vào lớp, chẳng nói chẳng rằng, túm lấy một cậu trai lớn tuổi đang làm ồn nhất, lôi cậu ấy vào hội trường, bắt cậu ta đứng vào góc tường và bảo: ”Bây giờ thì câm miệng lại và không được động đậy”.

Vài phút sau, một cậu trai nhỏ tuổi hơn đến bên kéo ông thanh tra bất nhẫn ấy và thỉnh cầu: ”Thưa ông, xin ông làm ơn trả thầy giáo lại cho tụi cháu được không” (Bernard Mischke).

3. SUY NIỆM:

1) THẾ NÀO LÀ XÉT ĐOÁN ? :

“Xét” là tìm hiểu, cân nhắc kỹ để nhận biết, đánh giá, kết luận về một điều gì.

“Đoán” là dựa vào vài điều đã thấy, đã biết, mà suy ra điều chưa biết hoặc chưa xẩy ra.

Nói cách khác: “Xét” là nhận xét, là quan sát và suy nghĩ. “Đoán” là kết luận phỏng chừng, thiếu chính xác. Vậy đoán xét là những kết luận được rút ra từ sự ước lượng phỏng chừng, nên thường thiếu chắc chắn và cũng không chính xác.

2) GIÁ TRỊ CỦA SỰ XÉT ĐOÁN :

Xét đoán là một hành vi nhân linh, giúp người ta dựa vào sự kiện đã xảy ra để tìm ra nguyên nhân và hiểu đúng bản chất của sự việc, nhờ đó sẽ chọn cách hành xử đúng đắn. Nhưng nếu nóng vội sẽ dẫn đến xét đoán hồ đồ và hành xử oan sai, sẽ gây ra hậu quả tai hại đáng tiếc.

3) GIÁ TRỊ TƯƠNG ĐỐI CỦA XÉT ĐOÁN :

- Vì ta thường suy nghĩ chủ quan hơn khách quan: XÊ-NO-PHÔN, nhà triết lý Hy lạp sống vào giữa thế kỷ thứ 5 trước Công Nguyên đã nói: ”Thượng Đế đặt trên vai con người hai cái bị: một cái đàng trước và một cái đàng sau. Cái bị đàng sau chứa đựng cái xấu của mình, còn cái bị đằng trước lại chứa đầy cái xấu của người khác. Do đó, người ta khó thấy điều sai lỗi thiếu sót của mình, nhưng lại dễ thấy những khuyết điểm lầm lỗi của kẻ khác”.

- Vì ta thường hay xét đoán nông nổi do thiếu kinh nghiệm và tính nóng vội, dẫn đến hành động thiếu suy nghĩ, để sau khi hậu quả xấu xảy ra, dù có hối hận đến đâu cũng khó bù đắp các thiệt hại đã gây ra cho bản thân hay cho người khác.

- Vì tính kiêu ngạo ganh ghét, không muốn kẻ khác hơn mình, nên ta thường hay vạch lá tìm sâu, ưa tìm kiếm lỗi lầm của người khác, mà không nhận ra sự sai lỗi của mình, như người xưa dạy: “Chân mình những lấm bê bê. - Lại cầm bó đuốc mà rê chân người”.

4. SINH HOẠT : LÀM GÌ ĐỂ KHÔNG XÉT ĐOÁN Ý TRÁI CHO THA NHÂN ? :

Để tránh tội xét đoán ý trái cho tha nhân, ta cần năng đọc kinh cáo mình mỗi buổi tối trước khi đi ngủ, trong kinh có câu: ”Lỗi tại tôi, lỗi lại tôi, lỗi tại tôi mọi đàng”. Hãy năng suy nghĩ Lời Chúa: ”Sao anh thấy cái rác trong con mắt anh em, mà cái xà trong con mắt của mình thì lại không để ý tới ? Sao anh lại nói với người anh em: ”Hãy để tôi lấy cái rác ra khỏi mắt bạn”, trong khi có cả một cái xà trong con mắt anh” (Mt 7,3-4) ? Quyết tâm đối xử nhân từ khoan dung với lỗi lầm của người xúc phạm đến mình, để xứng đáng được Chúa tha thứ các tội lỗi lớn lao của ta.

5. LỜI CẦU:

Lạy Chúa, xin giúp con tránh xét đoán ý trái cho kẻ khác. Và khi trách nhiệm buộc con phải đứng ra xét xử, thì xin giúp con xét đoán với sự khôn ngoan và lòng khoan dung như lời Chúa dạy. AMEN.

LM ĐAN VINH – HHTM