Lễ tôn phong chân phước Floribert Bwana chui: chứng tá đức tin và công lý

LỄ TÔN PHONG CHÂN PHƯỚC FLORIBERT BWANA CHUI: CHỨNG TÁ ĐỨC TIN VÀ CÔNG LÝ

Ngày 15 tháng 6 năm 2025, trùng với Chúa nhật Lễ Chúa Ba Ngôi, Giáo hội Công giáo sẽ long trọng cử hành Thánh lễ tuyên phong chân phước cho Floribert Bwana Chui Bin Kositi, một giáo dân Công giáo người Congo, sinh ngày 13 tháng 6 năm 1981 tại Goma, Cộng hòa Dân chủ Congo, và bị sát hại vào ngày 8 tháng 6 năm 2007 cũng tại quê nhà. Floribert, một luật sư trẻ và nhân viên hải quan, đã trở thành biểu tượng của sự chính trực và lòng can đảm khi từ chối tham nhũng, dù điều đó khiến anh phải trả giá bằng chính mạng sống của mình. Việc tôn phong chân phước cho anh là lời khẳng định của Giáo hội về giá trị của sự tử đạo trong thời hiện đại, khi các Kitô hữu vẫn tiếp tục đối mặt với những thách thức lớn lao để sống theo Tin Mừng.

Sự kiện này diễn ra trong bối cảnh Năm Thánh 2025, với chủ đề “Những Người Hành Hương Hy Vọng”, do Đức Thánh Cha Lêô XIV công bố. Năm Thánh là thời điểm đặc biệt để các tín hữu trên toàn thế giới suy tư về ơn cứu độ và đổi mới đời sống đức tin. Việc tuyên phong chân phước cho Floribert Bwana Chui trong Năm Thánh mang ý nghĩa sâu sắc, như một lời mời gọi các tín hữu, đặc biệt là giới trẻ, noi gương anh để trở thành những chứng nhân sống động của Tin Mừng trong thế giới đầy biến động ngày nay.

Floribert Bwana Chui sinh ra trong một gia đình Công giáo tại Goma, một thành phố nằm ở phía đông Cộng hòa Dân chủ Congo, nơi thường xuyên bị ảnh hưởng bởi xung đột và bất ổn chính trị. Từ nhỏ, Floribert đã được nuôi dưỡng trong đức tin Kitô giáo và sớm bộc lộ lòng yêu mến Chúa cùng sự dấn thân phục vụ cộng đồng. Sau khi tốt nghiệp ngành luật tại Đại học Goma, anh làm việc tại Văn phòng Kiểm soát Xuất nhập khẩu (OCC) với vai trò trưởng phòng kiểm tra hàng hóa. Công việc này đặt anh vào một môi trường đầy cám dỗ, nơi tham nhũng và hối lộ là điều phổ biến.

Là thành viên của Cộng đồng Thánh Egidio, một phong trào Công giáo quốc tế nổi tiếng với các hoạt động cầu nguyện, phục vụ người nghèo và xây dựng hòa bình, Floribert đã tìm thấy nguồn cảm hứng thiêng liêng để sống một cuộc đời chính trực. Anh thường xuyên tham gia các buổi cầu nguyện chung, các hoạt động bác ái, và các chương trình hỗ trợ trẻ em nghèo tại Goma. Tinh thần của Cộng đồng Thánh Egidio, với trọng tâm là Tin Mừng và tình liên đới với những người yếu thế, đã định hình sâu sắc cách sống và các quyết định của Floribert.

Vào năm 2007, khi mới 26 tuổi, Floribert đối mặt với một thử thách lớn lao. Anh bị áp lực phải cho phép nhập khẩu một lô hàng gạo không đạt tiêu chuẩn, có nguy cơ gây hại cho sức khỏe người tiêu dùng. Đối mặt với lời đe dọa và hối lộ, Floribert kiên quyết từ chối, khẳng định rằng anh không thể phản bội lương tâm và đức tin của mình. Quyết định này đã khiến anh trở thành mục tiêu của những kẻ đứng sau lô hàng. Trong đêm 7 rạng sáng 8 tháng 6 năm 2007, Floribert bị bắt cóc, tra tấn, và sát hại một cách dã man. Thi thể của anh được tìm thấy vào sáng hôm sau, để lại nỗi đau lớn cho gia đình, bạn bè, và cộng đồng.

Cái chết của Floribert không phải là một sự kiện ngẫu nhiên, mà là kết quả của lòng trung thành tuyệt đối với Chúa và sự dấn thân vì công lý. Anh đã chọn con đường tử đạo, sẵn sàng hy sinh mạng sống để bảo vệ sự thật và phẩm giá con người. Chứng tá của anh đã gây tiếng vang lớn, không chỉ tại Congo mà còn trên toàn thế giới, khiến Giáo hội Công giáo bắt đầu xem xét việc phong thánh cho anh.

Tiến trình phong chân phước cho Floribert Bwana Chui được khởi động tại Giáo phận Goma, nơi anh sinh sống và qua đời. Cộng đồng Thánh Egidio, cùng với các tín hữu địa phương, đã thu thập chứng từ về đời sống thánh thiện và cái chết tử đạo của anh. Năm 2014, án phong thánh được chính thức mở tại giáo phận, với sự hỗ trợ của Bộ Phong thánh tại Vatican.

Theo quy định của Giáo hội Công giáo, để được tuyên phong chân phước, một ứng viên phải được công nhận là có đời sống thánh thiện và, trong trường hợp tử đạo, phải được chứng minh là đã chết vì lòng thù ghét đức tin. Trong trường hợp của Floribert, Bộ Phong thánh đã tiến hành điều tra kỹ lưỡng về hoàn cảnh cái chết của anh. Các tài liệu lịch sử, chứng từ của nhân chứng, và các báo cáo từ Cộng đồng Thánh Egidio cho thấy Floribert bị sát hại vì từ chối tham nhũng, một hành động bắt nguồn từ đức tin Kitô giáo sâu sắc của anh.

Ngày 25 tháng 11 năm 2024, trong buổi tiếp kiến với Đức Hồng y Marcello Semeraro, Đức Thánh Cha Phanxicô (người tiền nhiệm của Đức Thánh Cha Lêô XIV) đã phê chuẩn sắc lệnh công nhận Floribert Bwana Chui là tử đạo. Sắc lệnh này khẳng định rằng anh đã chết vì lòng trung thành với Chúa và các giá trị Tin Mừng, mở đường cho việc tuyên phong chân phước. Vì Floribert được công nhận là tử đạo, Giáo hội không yêu cầu phép lạ nào để tuyên phong chân phước, mặc dù các phép lạ nhờ lời chuyển cầu của anh có thể được xem xét trong tương lai để tiến tới việc phong thánh.

Đức Hồng y Marcello Semeraro, Tổng trưởng Bộ Phong thánh từ năm 2020, sẽ là người chủ sự Thánh lễ tuyên phong chân phước cho Floribert Bwana Chui. Với vai trò lãnh đạo Bộ Phong thánh, Đức Hồng y Semeraro đã giám sát hàng loạt tiến trình phong thánh và chân phước, đảm bảo tính chính xác và nghiêm túc trong việc điều tra đời sống và chứng tá của các ứng viên. Ngài từng chia sẻ rằng Bộ Phong thánh không chỉ là “nhà máy sản xuất thánh” mà là nơi làm việc nghiêm túc để trình bày những gương mẫu thánh thiện cho Giáo hội và thế giới.

Trong bối cảnh Năm Thánh 2025, Đức Hồng y Semeraro nhấn mạnh rằng việc tuyên phong chân phước cho Floribert là một lời mời gọi các tín hữu sống đức tin một cách cụ thể, đặc biệt trong những hoàn cảnh khó khăn. Ngài cũng lưu ý rằng chứng tá của Floribert là một lời nhắc nhở về vai trò của người trẻ trong việc xây dựng một thế giới công bằng và hòa bình hơn.

Cộng đồng Thánh Egidio, được thành lập năm 1968 tại Roma bởi Andrea Riccardi, đóng vai trò quan trọng trong cuộc đời và chứng tá của Floribert Bwana Chui. Với sứ mạng cầu nguyện, phục vụ người nghèo, và xây dựng hòa bình, cộng đồng này đã truyền cảm hứng cho hàng ngàn người trên khắp thế giới, bao gồm cả Floribert. Tại Goma, Cộng đồng Thánh Egidio điều hành các chương trình giáo dục, chăm sóc sức khỏe, và hỗ trợ trẻ em nghèo, đồng thời tổ chức các buổi cầu nguyện để nuôi dưỡng đời sống thiêng liêng của các thành viên.

Sau cái chết của Floribert, Cộng đồng Thánh Egidio đã tích cực thúc đẩy việc tôn vinh anh như một chứng nhân đức tin. Các thành viên của cộng đồng tại Congo và Roma đã tổ chức nhiều sự kiện tưởng niệm, cầu nguyện, và chia sẻ về cuộc đời của anh. Việc Floribert được tuyên phong chân phước là một niềm vui lớn lao cho Cộng đồng Thánh Egidio, đồng thời là lời khẳng định về sức mạnh của Tin Mừng trong việc biến đổi cuộc sống và xã hội.

Việc tuyên phong chân phước cho Floribert Bwana Chui mang nhiều ý nghĩa sâu sắc. Trước hết, nó tôn vinh một người trẻ đã sống và chết vì đức tin, trở thành gương sáng cho thế hệ trẻ trong Giáo hội. Trong một thế giới đầy những cám dỗ về quyền lực và lợi ích cá nhân, chứng tá của Floribert là lời nhắc nhở rằng lòng trung thành với Chúa và sự chính trực vẫn là những giá trị đáng quý.

Thứ hai, sự kiện này nhấn mạnh vai trò của Giáo hội tại châu Phi, nơi Công giáo đang phát triển mạnh mẽ. Với hơn 230 triệu tín hữu, châu Phi là lục địa có tốc độ tăng trưởng Công giáo nhanh nhất thế giới. Việc tuyên phong một chân phước người Congo là nguồn khích lệ lớn cho các tín hữu châu Phi, đồng thời là lời công nhận những hy sinh thầm lặng của nhiều Kitô hữu trong khu vực.

Cuối cùng, chứng tá của Floribert là lời kêu gọi hành động để chống lại tham nhũng và bất công. Trong bài giảng tại một sự kiện của Cộng đồng Thánh Egidio vào năm 2020, Đức Thánh Cha Phanxicô từng nhấn mạnh rằng “tham nhũng là một thứ bệnh tật hủy hoại phẩm giá con người”. Floribert, với sự từ chối tham nhũng, đã trở thành một biểu tượng của cuộc chiến vì công lý và phẩm giá.

Thánh lễ tuyên phong chân phước sẽ diễn ra vào lúc 10 giờ sáng ngày 15 tháng 6 năm 2025 tại Vương cung thánh đường Thánh Phaolô Ngoại Thành, một trong bốn vương cung thánh đường lớn nhất ở Roma. Thánh lễ sẽ được Đức Hồng y Marcello Semeraro chủ sự, với sự tham dự của các giám mục, linh mục, và tín hữu từ khắp nơi trên thế giới, đặc biệt là từ Cộng hòa Dân chủ Congo và các cộng đồng Thánh Egidio quốc tế.

Trong Thánh lễ, nghi thức tuyên phong chân phước sẽ bao gồm việc công bố sắc lệnh của Bộ Phong thánh, bài giảng của Đức Hồng y Semeraro, và việc tôn kính thánh tích của Floribert. Một bức chân dung lớn của tân chân phước sẽ được treo tại bàn thờ, biểu trưng cho sự hiện diện thiêng liêng của anh trong cộng đoàn Giáo hội.

Sau Thánh lễ, một buổi cầu nguyện và hội thảo sẽ được tổ chức bởi Cộng đồng Thánh Egidio để chia sẻ về cuộc đời và di sản của Floribert. Các sự kiện này sẽ nhấn mạnh thông điệp về hòa bình, công lý, và lòng bác ái, những giá trị mà Floribert đã sống và chết vì chúng.

Để minh họa cho bản tin này, một hình ảnh được đề xuất là bức tranh chân dung của Floribert Bwana Chui, được vẽ theo phong cách tranh thánh Công giáo truyền thống. Trong bức tranh, Floribert được miêu tả với khuôn mặt trẻ trung, ánh mắt cương nghị, và nụ cười dịu dàng, thể hiện sự hòa quyện giữa lòng can đảm và đức tin khiêm nhường. Anh mặc áo sơ mi trắng đơn giản, tay cầm một cuốn Tin Mừng, biểu trưng cho đời sống đức tin của mình. Phía sau anh là hình ảnh thành phố Goma với những ngọn núi và bầu trời xanh, gợi lên quê hương và bối cảnh cuộc đời anh. Một vầng hào quang nhẹ nhàng bao quanh đầu anh, biểu thị sự thánh thiện và ơn gọi tử đạo. Bên dưới bức tranh là dòng chữ: “Chân Phước Floribert Bwana Chui, Tử Đạo vì Công Lý, 1981-2007”. Hình ảnh này sẽ được sử dụng trong các ấn phẩm của Vatican News và Cộng đồng Thánh Egidio để quảng bá sự kiện.

Việc tuyên phong chân phước cho Floribert Bwana Chui là một lời mời gọi tất cả các tín hữu noi gương anh trong việc sống đức tin một cách can đảm và dấn thân. Như Đức Thánh Cha Lêô XIV đã nhấn mạnh trong thông điệp Năm Thánh 2025: “Hy vọng không phải là một giấc mơ viển vông, mà là hành động cụ thể để mang Tin Mừng đến với thế giới”. Floribert, với cuộc đời ngắn ngủi nhưng đầy ý nghĩa, đã biến hy vọng ấy thành hiện thực.

Chúng ta hãy cùng cầu nguyện để chứng tá của Chân phước Floribert Bwana Chui tiếp tục truyền cảm hứng cho các thế hệ, đặc biệt là giới trẻ, để họ dám sống vì Chúa và vì tha nhân. Xin Chúa, qua lời chuyển cầu của tân chân phước, ban ơn hòa bình và công lý cho Cộng hòa Dân chủ Congo và toàn thế giới.

Lm. Anmai, CSsR tổng hợp