Lịch sử và nghệ thuật của dinh thự mùa hè Castel Gandolfo
Lịch sử và nghệ thuật của dinh thự mùa hè Castel Gandolfo
Ngày 10 tháng Năm năm 1626, Đức Giáo hoàng Urban VIII đã trở thành Giáo hoàng đầu tiên dành thời gian ở Castel Gandolfo. Kể từ đó, thị trấn này ở vùng Lazio, cách Roma khoảng 25 km (khoảng 16 dặm), đã tiếp đón các Giáo hoàng trong suốt mùa hè.
Năm nay, Đức Thánh cha Leo XIV sẽ dành kỳ nghỉ của mình ở đó từ ngày 6 tháng
Bảy đến 20 tháng Bảy và một lần nữa từ ngày 15 đến ngày 17 tháng Tám.
Được xây dựng trên tàn tích của một Biệt thự La Mã cổ đại
Biệt thự Giáo hoàng Castel Gandolfo được xây dựng trên tàn tích của biệt thự của Hoàng đế La Mã cổ đại Domitian (năm 81–96 sau Công nguyên), được gọi là Albanum Domitiani.
Vào thời Trung cổ, một lâu đài đã được xây dựng trên đống đổ nát của gia đình Gandolfi, và sau đó được chuyển cho gia đình Savelli cho đến năm 1596.
Cuối cùng, Apostolic Camera đã tịch thu tài sản của gia đình Savelli do vấn đề tài chính, và vào năm 1604, Castel Gandolfo đã được sáp nhập vào tài sản của Tòa Thánh.
Lịch sử dinh thự mùa hè của giáo hoàng
Biệt thự cổ đã được chuyển đổi thành dinh thự mùa hè theo lệnh của Đức Giáo hoàng Urban VIII, tên khai sinh là Maffeo Vincenzo Barberini.
Trong nhiều thế kỷ, các Giáo hoàng đã mở rộng và làm cho dinh thự thêm phong phú: Đức Giáo hoàng Alexander VII với sự giúp đỡ của Bernini, Đức Giáo hoàng Clement XIV với việc mua Biệt thự Cybo gần đó và Đức Giáo hoàng Paul V với việc khôi phục những cống dẫn nước.
Một thời gian dài bị bỏ hoang—khoảng 60 năm—bắt đầu sau năm 1870 với sự sụp đổ của Nhà nước Giáo hoàng.
Khu vườn và Đài quan sát Vatican
Sau khi ký Hiệp ước Lateran năm 1929 giữa Tòa Thánh và Ý, Castel Gandolfo đã tiếp tục địa điểm là nơi nghỉ mát mùa hè của giáo hoàng.
Công việc đại tu đã được tiến hành và những kết nối đã được thiết lập giữa ba khu vườn chính: “Giardino del Moro” (“Khu vườn của người Moor”), Villa Cybo và Villa Barberini.
Năm 1934, Đài quan sát Vatican đã được di dời đến khu đất này và được giao cho các Cha Dòng Tên, vì ô nhiễm ánh sáng đã khiến việc quan sát thiên văn trở nên bất khả thi gần Roma.
Chờ đợi Đức Thánh ChaLeo XIV
Đức Giáo hoàng gần đây nhất cư trú tại Castel Gandolfo là Đức Benedictô XVI, trong những tuần trước khi ngài chuyển đến Tu viện Mater Ecclesiae ở Vatican, sau khi ngài từ chức vào năm 2013.
Bây giờ, người dân Castel Gandolfo—những người đã tận tụy với Người kế vị Thánh Phêrô trong nhiều thế kỷ—đang chuẩn bị cho Đức Thánh Cha Leo XIV, ngài sẽ dành một khoảng thời gian ở đó vào mùa hè năm nay.
Kể từ khi được bầu, Đức Thánh Cha Leo XIV đã đến thăm hai lần: lần thứ nhất vào ngày 29 tháng Năm, khi ngài đến thăm “Borgo Laudato Si’” (“Làng Laudato Si’”) và Diện Tông toà, và lần thứ hai vào ngày 3 tháng Bảy, khi ngài trở lại để kiểm tra các công trình đang tiến hành tại Villa Barberini, nơi ngài sẽ ở trong kỳ nghỉ của mình.
Do đó, Antiquarium, nằm ở tầng trệt của tòa nhà, sẽ đóng cửa đối với công chúng. Không gian này lưu giữ những hiện vật khảo cổ được khai quật từ năm 1841 đến năm 1931, và là một phần trong những dịch vụ của bảo tàng, kể từ khi nơi ở này được Đức Giáo hoàng Phanxicô mở cửa cho công chúng vào năm 2016.
Những chuyến thăm của Đức Giáo hoàng Phanxicô
Không nghỉ qua đêm, Đức Giáo hoàng Phanxicô đã đến thăm Castel Gandolfo ba lần. Lần thứ nhất là vào ngày 23 tháng Ba năm 2013, trong thời gian Đức Benedictô XVI ở lại. Vào tháng Hai năm 2023, thay vào đó, ngài đã công bố việc thành lập “Borgo Laudato Si’,” nằm trong một số khu vườn của Biệt thự Giáo hoàng, gồm Biệt thự Cybo.
Không gian này dành cho những hoạt động giáo dục và xã hội thúc đẩy phát triển toàn diện và bảo vệ môi trường.
Đức Thánh Cha Leo XIV sẽ ở đâu
Không giống như những vị tiền nhiệm của mình, Đức Thánh Cha Leo sẽ không cư trú tại Điện Tông toà mà ở Biệt thự Barberini, nơi—cho đến nay—chủ yếu được sử dụng làm công viên do khuôn viên rộng lớn. Ban đầu, đây là một cung điện nhỏ do Scipione Visconti xây dựng vào thế kỷ 17 tại khu vực khi đó được gọi là “Mompecchio”.
Nơi này được Taddeo Barberini, cháu trai của Đức Giáo hoàng Urban VIII, mua vào năm 1630, người đã mở rộng khu vườn bằng những lùm ô liu, vườn cây ăn quả, hàng rào và một spasseggio (lối đi) lát đá.
Khu phức hợp Bảo tàng vẫn mở cửa cho công chúng
Những chuyến thăm Bảo tàng sẽ tiếp tục ngay cả trong thời gian Đức Thánh Cha Leo XIV lưu trú, mặc dù có một số thay đổi theo lịch trình, tùy thuộc vào những sự kiện công cộng của ngài và đặc biệt là vào các ngày Chúa Nhật trong buổi nguyện Kinh Truyền Tin, khi những tín đồ tụ tập tại Piazza della Libertà (“Công trường Tự do”) gần đó.
Ngoài “Giardino del Moro” ("Khu vườn của người Moor") và Khu vườn bí mật, du khách cũng có thể có những chuyến tham quan đặc biệt đến những khu vực thường đóng cửa để khám phá cuộc sống riêng tư của các Giáo hoàng: từ nhà nguyện nhỏ của Đức Urban VIII đến Phòng Billiard và Phòng nhạc. Tuy nhiên, trong thời gian Đức Thánh Cha Leo XIV lưu trú, Đài quan sát Vatican sẽ đóng cửa đối với công chúng.
Những không gian tham quan
Trái tim của khu phức hợp Bảo tàng là Điện Tông toà. Có thể mua vé tại phòng vé hoặc trên trang web của Bảo tàng Vatican.
Họ cấp quyền vào Điện Tông toà gồm phòng trưng bày ở tầng một, nơi trưng bày chân dung của tất cả các vị Giáo hoàng từ những năm 1500 đến nay, cũng như những phòng ở tầng hai, nơi các Giáo hoàng từng ở.
Gồm Hội trường Consistory, Phòng ngai vàng, Phòng Thụy Sĩ, phòng ngủ, nhà nguyện riêng, thư viện và phòng làm việc. Những khu vực này trước đây chỉ những cộng sự thân cận nhất của Giáo hoàng mới được phép vào.
Nơi ẩn náu trong Thế chiến II
Khu phức hợp Bảo tàng còn bao gồm quyền vào các bộ sưu tập lịch sử và khu vực triển lãm mới được khánh thành vào tháng Hai năm 2024.
Hiện tại, vé bao gồm ba cuộc triển lãm: “Bellini và Sodoma—Cuộc khổ nạn của Chúa Kitô”, một cuộc triển lãm dành riêng cho tấm thảm của Raphael “Cuộc ném đá Thánh Stephen” và “Lâu đài Gandolfo 1944”.
Cuộc triển lãm sau kỷ niệm những tháng mà nơi ở của giáo hoàng, do có địa vị ngoại lãnh thổ và theo lệnh của Đức Giáo hoàng Pius XII, Eugenio Pacelli, đã trở thành nơi ẩn náu và nơi trú ẩn an toàn cho hơn 12.000 người phải tản cư chạy trốn khỏi những cuộc ném bom của Thế chiến thứ hai.
Đáng chú ý, có khoảng 40 trẻ em được sinh ra trên giường của Đức Giáo hoàng; hai người đầu tiên là cặp song sinh và được đặt tên là Eugenio Pio và Pio Eugenio để vinh danh Giáo hoàng.
Nguyễn Minh Sơn