Nhảy đến nội dung

Mùa Vọng bắt đầu với Thánh Gioan Damascene

  • T5, 04/12/2025 - 04:56
  • adminNMS

Mùa Vọng bắt đầu với Thánh Gioan Damascene

Image

Chúng ta mang ơn vị linh mục này vì vẻ đẹp đặc trưng của mùa này, bởi vì ngài đã bảo vệ việc sử dụng nghệ thuật và hình ảnh khỏi tà thuyết bài trừ tượng thánh.

Ngày 4 tháng Mười Hai là lễ Thánh Gioan Damascene (còn được gọi là Thánh Gioan Damascus). Lễ kính vị thánh này rơi đúng vào tuần đầu tiên của tháng Mười Hai, là một lời mời gọi tuyệt vời để tận hưởng một Mùa Vọng thánh thiện và ý nghĩa hơn.

Mùa Vọng là mùa của Công giáo, bắt đầu từ Chúa Nhật thứ tư trước Giáng Sinh và kéo dài đến đêm Giáng Sinh. Thuật ngữ “Mùa Vọng” bắt nguồn từ tiếng Latin “adventus”, có nghĩa là “đang đến” hoặc “đến”.

Mùa Vọng là một mùa tràn ngập nghệ thuật thiêng liêng tuyệt mỹ. Thực tế, nếu bạn nghĩ về điều đó, Mùa Vọng được biết đến với nghệ thuật của nó: từ những bài thánh ca và bài hát mừng Giáng Sinh vang vọng đến những cảnh Chúa giáng sinh được điêu khắc lộng lẫy trong nhà thờ và nhà riêng; đến nghệ thuật kinh điển trên bìa mỗi tấm thiệp Giáng Sinh, trưng bày nững tác phẩm nghệ thuật nổi tiếng lấy cảm hứng từ Mầu nhiệm Vui Mân Côi, từ Truyền Tin, đến Giáng Sinh, đến Lễ Dâng Chúa Giêsu Hài Đồng trong Đền thờ.

Một vị anh hùng thầm lặng

Tuy nhiên, có một vị anh hùng thầm lặng mà chúng ta có thể cảm ơn vì tất cả vẻ đẹp này, người hiếm khi được biết đến: Thánh Gioan Damascene, vị thánh bổn mạng của các nghệ sỹ, họa sỹ vẽ tranh thánh tượng, thánh ca phụng vụ và việc tôn kính nững ảnh tượng thánh.

Thánh Gioan Damascene sinh ra tại Damascus. Con đường nổi tiếng đến địa điểm này là điểm được ghi lại trong Kinh Thánh, nơi Thánh Phaolô đã đi qua khi ngài có cuộc gặp gỡ làm thay đổi cuộc đời với Chúa Giêsu.

Thánh Gioan Damascene là một linh mục, tu sỹ và nhà thơ thánh ca, và ngài đã được phong tước Tiến sĩ Hội Thánh. Ngài thường được gọi là “Tiến sỹ Đức Mẹ Hồn Xác Lên Trời”, vì ngài cũng được biết đến với lòng sùng kính sâu sắc đối với Đức Mẹ và sự kiện Đức Mẹ Hồn Xác Lên Trời vinh quang của Mẹ.

Thánh nhân nổi tiếng với việc bảo vệ nghệ thuật tôn giáo, đặc biệt là nững ảnh tượng. Trên thực tế, ngài đã sử dụng những biểu tượng như một ẩn dụ tuyệt đẹp khi nói: “Toàn thể trái đất là một biểu tượng sinh động của Thánh nhan Chúa.”

Vào thập niên 720, Hoàng đế Leo đã cấm nghệ thuật tôn giáo, một điều đã gây tranh cãi. Thánh Gioan Damascene đã ủng hộ nghệ thuật thánh. Ngài giải thích và bảo vệ việc sử dụng nững biểu tượng, tượng thánh, huy chương, thánh giá và những hình thức nghệ thuật khác.

Thánh Gioan Damascene đã giải thích rõ ràng sự khác biệt giữa việc thờ phượng một mình Chúa và không tạo ra những hình tượng chạm khắc, nhưng vẫn cho phép tôn kính những hình tượng và các vị thánh mà chúng đại diện. Theo lời của ngài, “Hình tượng là sách dành cho những người mù chữ và những người rao giảng thầm lặng về sự tôn kính các thánh, dạy dỗ những người nhìn thấy bằng một giọng nói vô thanh, và thánh hóa thị giác.”

Suy cho cùng, chính các Bí tích sử dụng nững yếu tố do Chúa tạo ra (như nước, dầu) để trở thành phương tiện truyền tải ân sủng của Chúa. Do đó, vật chất, “chất liệu của sự sống” có thể được sử dụng cho những mục đích thánh thiện.

Tư tưởng của Gioan có ảnh hưởng lớn đến nỗi sau khi ngài qua đời, tại Công đồng Nicaea lần thứ hai năm 787, việc bài trừ thánh tượng (phá hủy những hình ảnh thánh vì sợ chúng là hình chạm) đã bị lên án. Thực tế, Thánh Gioan Damascene được biết đến với câu nói: “Nếu một người ngoại giáo yêu cầu bạn bày tỏ đức tin của mình, hãy dẫn họ vào nhà thờ và đặt họ trước những hình ảnh.”

Dẫn dắt chúng ta đến tình yêu

Giáo hội Công giáo, từ thời Công đồng Nicaea lần thứ hai cho đến tận ngày nay, hiểu đúng nghệ thuật thánh là tôn vinh sự Nhập thể, khi Ngôi Lời nhập thể. Như Thánh Gioan thành Damascus đã nói rất đúng:

“Vì sự Nhập thể, tôi kính cẩn chào đón tất cả vật chất còn lại…Tôi không thờ phượng vật chất, tôi thờ phượng Thiên Chúa của vật chất, Đấng đã trở nên vật chất vì tôi và đã hạ mình ngự trị trong vật chất, Đấng đã thực hiện ơn cứu chuộc của tôi thông qua vật chất. Tôi sẽ không ngừng tôn vinh vật chất đã mang lại ơn cứu chuộc cho tôi. Tôi tôn kính nó, mặc dù không phải là Thiên Chúa.”

Nói rõ hơn: Tôn kính có nghĩa là thể hiện sự tôn kính hoặc tôn vinh sâu sắc đối với ai đó hoặc vật gì đó. Tôn kính gắn liền với những vị thánh hoặc các vật thánh. Tuy nhiên, việc thờ phượng và tôn thờ chỉ dành riêng cho Thiên Chúa.

Biết bao nhiêu cuộc cải đạo và quay trở lại đức tin đã được khơi nguồn cảm hứng từ sự kỳ diệu và kinh ngạc mà nghệ thuật thánh mang lại! Nghệ thuật thánh thường dẫn chúng ta đến một tình yêu tuyệt vời hơn dành cho Thiên Chúa! Ngắm nhìn một bức tranh tuyệt đẹp, tác phẩm kính màu, công trình chạm khắc của một nhà thờ tráng lệ, hay một tác phẩm điêu khắc tuyệt mỹ thường được truyền cảm hứng để cầu nguyện.

Chúng ta nợ Thánh Gioan Damascene vì đã bảo vệ nghệ thuật tôn giáo và nhờ đó cho phép kho tàng nghệ thuật vĩ đại mà Giáo hội Công giáo đã truyền cảm hứng phát triển qua nhiều thế kỷ. Bởi vì chính Giáo hội Công giáo trong lịch sử đã ủy thác và truyền cảm hứng cho những tác phẩm nghệ thuật vĩ đại nhất mọi thời đại: từ Pieta của Michelangelo đến hàng cột của Bernini.

Những câu nói đáng suy ngẫm

Ba câu trích dẫn của Thánh Gioan Damascene:

Các thánh phải được tôn kính như bạn hữu của Đức Kitô, là con cái và là người thừa kế của Thiên Chúa… Chúng ta hãy cẩn thận quan sát lối sống của tất cả các tông đồ, các vị tử đạo, các nhà khổ hạnh và những người công chính đã loan báo sự giáng sinh của Chúa. Và chúng ta hãy noi gương đức tin, đức ái, đức cậy, lòng nhiệt thành, cuộc sống, sự kiên nhẫn chịu đựng đau khổ và sự bền đỗ đến chết của các ngài, để chúng ta cũng được chia sẻ triều thiên vinh quang của các ngài.”

“Lạy Mẹ Thiên Chúa, tin tưởng vào Mẹ, con sẽ được cứu độ. Được Mẹ che chở, con sẽ không sợ hãi gì. Với sự giúp đỡ của Mẹ, con sẽ chiến đấu với kẻ thù và đánh đuổi chúng, vì lòng sùng kính Mẹ là cánh tay cứu rỗi.”

“Ai xin thì được, ai tìm thì thấy, ai gõ thì sẽ được mở. Vì vậy, chúng ta hãy gõ vào khu vườn Kinh Thánh xinh đẹp. Nó thơm ngát, ngọt ngào và rộn rang muôn vàn âm thanh của những loài chim thiêng liêng và được soi dẫn bởi Thiên Chúa. Chúng hót vang bên tai chúng ta, chiếm lấy trái tim chúng ta, an ủi những người than khóc, xoa dịu những kẻ giận dữ và lấp đầy chúng ta bằng niềm vui vĩnh cửu.”

Một phép lạ

Sau khi Thánh Gioan Damascene bị vu cáo âm mưu tấn công Damascus, vị caliph đã ra lệnh chặt đứt bàn tay của Thánh Gioan và trưng bày cho công chúng chiêm ngưỡng. Thánh Gioan đã cầu nguyện trước tượng Đức Mẹ, cầu xin cho bàn tay của ngài được phục hồi. Thật kỳ diệu, điều đó đã xảy ra! Để tỏ lòng biết ơn vì sự chữa lành này, Thánh Gioan đã đặt làm một bản sao bằng bạc của bàn tay ngài và gắn vào tượng này, ngày nay được gọi là “Theotokos Ba Tay” hay “Tricherousa”.

Mùa Vọng đã đến và chúng ta cùng chiêm ngưỡng những tác phẩm nghệ thuật tôn giáo tuyệt mỹ từ những nhà thờ được trang hoàng lộng lẫy cho đến vô số thiệp Giáng sinh, chúng ta hãy cùng dâng lời tạ ơn Thánh Gioan Damascene vì đã gìn giữ vẻ đẹp này và cho phép di sản nghệ thuật Công giáo được truyền lại qua nhiều thế hệ, và cho phép những thế hệ nghệ sĩ Công giáo sáng tạo với tình yêu dành cho Đấng Sáng Tạo. Để tham gia giờ thánh có hướng dẫn miễn phí tôn vinh Thánh Gioan Damascene và những tác phẩm nghệ thuật tuyệt vời gắn liền với Mùa Vọng, https://www.catholicholyhour.com/.

Lạy Thánh Gioan Damascene, cầu nguyện cho chúng con!