Nhà lãnh đạo không chúc danh - Chiến thuật của kẻ ác
- CN, 26/01/2025 - 08:13
- Lm Minh Anh
NHÀ LÃNH ĐẠO KHÔNG CHỨC DANH
“Ông phải đặt tên cho con trẻ là Giêsu”.
Kính thưa Anh Chị em,
Thật thú vị, Thánh Giuse, thành viên ‘ít ỏi’ nhất trong gia đình Thánh Gia, vẫn là chủ và cách nào đó, ngài được coi là một ‘nhà lãnh đạo không chức danh’, một nhà lãnh đạo quan trọng được chọn để hướng dẫn giai đoạn khởi đầu của công trình cứu độ; vậy mà Ngài lại âm thầm đến mức Tin Mừng Marcô và Gioan không mảy may nhắc đến. Đã 150 năm, Mẹ Giáo Hội chọn Thánh Giuse là Quan Thầy Giáo Hội Hoàn Vũ. Kỷ niệm biến cố này, trong hoàn cảnh dịch bệnh, vai trò người cha gia đình quan trọng hơn bao giờ hết; vì lý do đó, Đức Phanxicô chọn năm nay là Năm Thánh Giuse.
Quyền hành không phải lúc nào cũng đến từ sự vượt trội về mặt đạo đức hay trí tuệ; đặc biệt, quyền hành đến từ Thiên Chúa. Thiên Chúa thường chọn một người nhất định nào đó để hoàn thành một nhiệm vụ trong ‘Gia Đình Đức Tin’ của Người; người ấy dạy dỗ, thánh hoá và cai quản những ai Chúa trao cũng như công việc Người uỷ thác. Thánh Giuse đã sống trước lời Chúa Giêsu, “Người làm lớn giữa anh em sẽ là người phục vụ anh em”. Theo Thánh Gioan Kim Khẩu, Thánh Giuse đã tự đặt mình âm thầm, khiêm tốn “phục vụ toàn bộ kế hoạch cứu rỗi”. Ngài không hề mong mỏi một chút vinh quang, danh dự, tiếng tăm của Chúa Giêsu và Đức Maria; ngài chỉ ước mong phục vụ.
Thánh Giuse như một kiểu mẫu điển hình nói lên cách thức Thiên Chúa tuyển chọn và sử dụng những công cụ khiêm tốn để thực hiện ý muốn kỳ vĩ của Người. Thiên Chúa không sử dụng những người máy, các thiết bị hay những thây ma để thực hiện kế hoạch của Người một cách vô tâm. Trong lịch sử, Giáo Hội ‘chứa đầy những công cụ’ không hoàn hảo, thậm chí đã gây bao tai tiếng và chia rẽ; Giáo Hội đã phải trả giá vì các nhà lãnh đạo ngổ ngáo của mình khắp các quốc gia. Vậy mà, bất chấp những bất xứng của các khí cụ này, ‘chân lý, ân sủng và nơi trú ẩn’ vẫn tiếp tục được cung cấp cho những ai đã được rửa tội trong gia đình Giáo Hội, gia đình của Vị Chủ Tể Thần Linh.
Như tất cả các vị thánh khác, Thánh Giuse có tính cách độc đáo riêng của ngài. Có thể ngài có những đặc điểm ‘khá khiêm tốn’, nhưng chính những khiếm khuyết này hoàn toàn không gây ra một trở ngại nào; trái lại, trở thành những ‘điểm son’ để Đức Maria và Chúa Giêsu vâng phục ngài, yêu mến ngài và nhường quyền làm chủ cho ngài trong gia đình Thánh Gia. Mẹ Maria và Chúa Giêsu vui vẻ, bình an và hạnh phúc để tuân theo ý muốn của ‘nhà lãnh đạo không chức danh’ Thiên Chúa đã ban cho họ, bất chấp sự vượt trội về mặt siêu hình, đạo đức, tâm linh và trí tuệ của hai Đấng.
Truyền thống cổ đại cho rằng, Thánh Giuse lớn hơn nhiều so với Đức Mẹ; điều đó không quan trọng, nhưng quan trọng là Thánh Kinh cho biết, Thánh Giuse thuộc dòng dõi Đavít, được gọi là công chính như Tin Mừng hôm nay nói đến; là người cha hợp pháp của Đấng Cứu Độ Thế Giới, có bạn trăm năm là Mẹ Thiên Chúa; là cha nuôi của Chúa Giêsu, một thợ mộc, “con của bác thợ mộc”.
Đúng vậy, với vỏ bọc bên ngoài của một con người ‘khá khiêm tốn’, Thiên Chúa đã đặt một kho tàng với những phẩm tính thần linh trong con người Thánh Giuse. Trong Tông Thư Patris Corde, Đức Thánh Cha ca ngợi sự cao thượng của ‘nhà lãnh đạo không chức danh’ này, “Sự cao thượng của tâm hồn Thánh Giuse ở chỗ, những gì ngài học được từ lề luật đã được ngài sống trong tình bác ái”. Chính lòng bác ái thúc đẩy “Thánh Giuse biết cách yêu thương với thái độ tự do phi thường; ngài không bao giờ biến mình thành trung tâm của mọi sự. Ngài không nghĩ về mình, mà luôn nghĩ về cuộc đời của Mẹ Maria và Chúa Giêsu. Ngài tìm được hạnh phúc không chỉ ở sự hy sinh bản thân mà ở sự tự hiến; nơi ngài, chúng ta không bao giờ thấy nỗi thất vọng mà chỉ thấy niềm tin tưởng và hy vọng. Sự thinh lặng kiên nhẫn của ngài dẫn tới những thể hiện cụ thể của lòng tin”.
Anh Chị em,
Như Thánh Cả Giuse, hầu hết chúng ta là những nhà ‘nhà lãnh đạo không chức danh’, vậy mà âm thầm hay công khai, Thiên Chúa vẫn trao cho chúng ta những phần việc không ai có thể thay thế; và một điều chúng ta đừng quên là Thiên Chúa luôn kỳ vọng nơi chúng ta. Cuộc sống càng khó khăn, con cái càng khó dạy, chúng ta lại càng đến với Thánh Giuse để học nơi ngài cách lãnh đạo gia đình, lãnh đạo cộng đoàn, lãnh đạo một lớp học. Đó có thể là một gia đình nhỏ bé, một cộng đoàn khiêm tốn; thế nhưng, bên cạnh đó, Người còn trao cho chúng ta những phần vụ lớn lao hơn mà chúng ta sẽ ngạc nhiên đến sững sờ. Đó là một thế giới đang đau khổ, hàng tỷ người chưa biết Chúa Kitô; đó là một Giáo Hội cần lời cầu nguyện và hy sinh; đó là những anh chị em đang thiếu thốn của ăn phần hồn lẫn phần xác. Và như thế, như Thánh Giuse, trong mọi đấng bậc, chúng ta đóng một vai trò không thể thay thế trong việc bảo vệ Chúa Kitô và loan truyền Tin Mừng của Ngài.
Chúng ta có thể cầu nguyện,
“Lạy Thánh Cả Giuse, “Quan Thầy Bầu Chữa Hội Thánh”; “Đấng nâng đỡ gia thất chúng con”; cũng là “Đấng che chở kẻ giữ mình đồng trinh”, xin cầu cho chúng con”, Amen.
(Lm. Minh Anh, Tgp. Huế)
**************
CHIẾN THUẬT CỦA KẺ ÁC
“Cây đương sức, nào ta chặt nó đi, loại nó ra khỏi đất dành cho kẻ sống”.
Kính thưa Anh Chị em,
Thật trùng hợp, cả hai bài đọc phụng vụ Lời Chúa hôm nay tiết lộ cho chúng ta cái manh tâm của những kẻ chống lại Thiên Chúa, chống lại những ai yêu mến Người, phượng thờ Người. Dân đương thời Giêrêmia tấn công ông, họ quyết loại trừ ông; cũng thế, các biệt phái đương thời tấn công Chúa Giêsu, tệ hơn, họ khủng bố những ai tin vào Ngài. Chúng ta gọi đây là ‘chiến thuật của kẻ ác’.
Giêrêmia cho thấy dã tâm của những kẻ ra sức hãm hại người của Thiên Chúa; họ những muốn chôn sống Giêrêmia, vì lẽ, lời ông buộc lương tâm họ phải thay đổi. Đó là điều họ không muốn nghe, chẳng muốn làm; với họ, đất kẻ sống chỉ dành cho ai đồng loã gian manh như họ. Giêrêmia thở vắn than dài, “Lạy Chúa, chúng bảo nhau, ‘Cây đương sức, nào ta chặt nó đi, loại nó ra khỏi đất dành cho kẻ sống!’”. Loại trừ sứ giả của Thiên Chúa, dập tắt tiếng nói của Người sớm nhất có thể là một trong những ‘chiến thuật của kẻ ác’; như thế, sứ điệp trời cao không đến được với người đất thấp.
Tương tự như thế, trước sự xuất hiện của Chúa Giêsu kèm theo giáo huấn và những việc làm tốt lành của Ngài, các biệt phái phối hợp với các thượng tế sai người đi bắt Ngài; không dừng lại ở đó, họ còn khủng bố những ai say mê Ngài. ‘Chiến thuật của kẻ ác’ một lần nữa bị bại lộ khi họ nói với những vệ binh, những con người vô tội vốn không dám tra tay làm điều ác, “Cả các anh nữa, các anh cũng bị mê hoặc rồi sao? Trong hàng thủ lãnh hay giới Pharisêu, đã có một ai tin vào tên ấy đâu? Còn bọn dân đen này, thứ người không biết Lề Luật, đúng là quân bị nguyền rủa!”.
Ôi, Con Thiên Chúa xuống thế làm người, mang theo sứ điệp cứu độ yêu thương của trời; vậy mà từ đất thấp, ai tin Ngài, sẽ được dán nhãn là “bị mê hoặc” và “bị nguyền rủa!”. Rõ ràng, những người biệt phái đang khủng bố, đang làm cho những ai yêu mến và đi theo Chúa Giêsu phải lo sợ và hoài nghi; đó là một trong những thủ đoạn phổ biến nhất của kẻ ác. Trong cuốn “Linh Thao”, Thánh Ignatiô giải thích rằng, khi người tội lỗi được ơn Chúa để chuyển sang một đời sống thánh thiện, kẻ ác sẽ tấn công mãnh liệt theo nhiều cách khác nhau. Nó sẽ tìm cách khiến chúng ta bất an và gây ra một sự lo lắng quá mức khi đến gần Thiên Chúa; nó sẽ bất ngờ tạo ra nơi chúng ta một nỗi buồn vô cớ, một nỗi buồn không thể giải thích. Đây là một trở ngại lớn cho tiến trình hoán cải; nó khiến chúng ta cảm thấy ngã lòng khi nghĩ rằng, mình quá tội lỗi, yếu hèn để có thể sống một đời sống nhân đức. Những chiếc bẫy này sẽ dẫn chúng ta đến việc đánh mất bình an nội tâm, nghi hoặc tình yêu của Thiên Chúa và hoạt động ân sủng của Người; chúng có tên là ‘chiến thuật của kẻ ác’.
Mặc dù ‘chiến thuật của kẻ ác’ xem ra không ‘truyền cảm hứng’, nhưng biết được điều này, sẽ vô cùng hữu ích cho chúng ta; việc hiểu được chiến thuật và những ‘sứ giả’ của kẻ ác sẽ có giá trị rất lớn, vì nhờ đó, chúng ta sẽ biết cách từ chối các lời dối trá và lừa gạt được ‘phun’ vào chúng ta. Đôi khi những lời bịp bợm này đến từ các cá nhân, hướng trực tiếp vào chúng ta; và đôi khi những lời dối trá này phổ biến hơn từ các phương tiện truyền thông, văn hoá và thậm chí từ chính phủ. Hãy suy gẫm những lời khó chịu và đắng cay của người biệt phái để yên tâm và biết rằng, càng đến gần Thiên Chúa, chúng ta sẽ càng bị tấn công nhiều hơn. Nhưng đừng sợ! Đó là ‘chiến thuật của kẻ ác’.
Trong cuốn Pensées, Pascal nhận định, “Cách cư xử của Thiên Chúa, Đấng giải quyết mọi sự với lòng nhân ái, là đặt tôn giáo vào tâm tưởng bằng lý trí; vào trái tim bằng ân sủng. Nếu không bằng ân sủng và lý trí; nhưng thay vào đó là vũ lực và đe doạ, đó không phải là tôn giáo mà là khủng bố!”.
Anh Chị em,
Hơn lúc nào hết, ngày nay, chúng ta đang bị tấn công bởi bao nhiêu ‘sói dữ’ đội lốt chiên. Kẻ ác đang trăm phương ngàn kế đầu độc chúng ta, từ ngọt ngào của phim ảnh, từ cay đắng của tha nhân đến dối trá của truyền thông… tất cả chỉ là những ‘chiến thuật của kẻ ác’; đó là những hình thức khủng bố mà Pascal nói đến. Kẻ ác đang áp lực để chúng ta hồ nghi, khiếp sợ; thế nhưng, phúc cho ai ẩn náu nơi Chúa! Giêrêmia đã ẩn náu nơi Thiên Chúa, Chúa Giêsu đã ẩn náu nơi Thiên Chúa; cả chúng ta, hãy cùng tìm nương ẩn nơi Người. Không thể ý nghĩa hơn với lời Thánh Vịnh đáp ca hôm nay, “Lạy Chúa là Thiên Chúa của con, con ẩn náu bên Ngài”.
Chúng ta có thể cầu nguyện,
“Lạy Chúa, thế gian đang dỗ dành con, kéo con về phía nó; ma quỷ đang tìm mọi cách để đẩy con xa Chúa. Xin cho con biết ngoan nguỳ với Thánh Thần, để khôn ngoan hiểu biết ‘chiến thuật của kẻ ác’, hầu can đảm tiến về phía trước, chu toàn sứ vụ Chúa trao, khi con tìm ẩn náu bên Ngài”, Amen.
(Lm. Minh Anh, Tgp. Huế)