Ý nghĩa của Thánh lễ nhậm chức của ĐGH Leo XIV và tiếp nhận Vương cung Thánh đường Thánh Gioan Latêranô
Ý nghĩa của Thánh lễ nhậm chức của ĐGH ức Giáo hoàng Leo XIV và tiếp nhận Vương cung Thánh đường Thánh Gioan Latêranô
Thánh lễ nhậm chức của Đức Thánh Cha Leo XIV sẽ được cử hành vào Chúa Nhật, 18 tháng Năm, lúc 10:00 giờ sáng theo giờ Roma tại Công trường Thánh Phêrô. Nghi thức Phụng vụ này sẽ đánh dấu sự khởi đầu chính thức thánh chức của ngài với tư cách là người kế vị Thánh Phêrô và giám mục của Roma. Vào ngày 25 tháng Năm, ngài sẽ tiếp quản Vương cung thánh đường Thánh Gioan Latêranô, nhà thờ chính tòa của giám mục Roma.
Thánh lễ ngày 18 tháng Năm sẽ được cử hành theo nghi thức được thiết lập trong “Lễ nghi thức khởi đầu thừa tác vụ Phêrô với tư cách là Giám mục Rôma”, một cuốn sách phụng vụ được Đức Benedict XVI chấp thuận vào năm 2005 và được ngài cải cách vào năm 2013.
“Sự khởi đầu của thừa tác vụ Phêrô chính là lễ đăng quang của giáo hoàng. Giờ đây, các giáo hoàng không còn đội vương miện ba tầng, được đội cho đến thời Đức Phaolô VI, mà thay vào đó bắt đầu thừa tác vụ của mình với tư cách là người kế vị thánh Phêrô,” Cha Juan José Silvestre giải thích với ACI Prensa, đối tác tin tức tiếng Tây Ban Nha của CNA. Silvestre là giáo sư phụng vụ tại khoa thần học của Đại học Navarra.
Ngoài ra, trong buổi lễ này, Đức Thánh ChaLeo XIV sẽ nhận dây pallium và nhẫn ngư phủ, hai yếu tố có ý nghĩa thần học và mục vụ sâu sắc đánh dấu sự khởi đầu của triều đại giáo hoàng của ngài.
Sự khởi đầu của triều đại giáo hoàng còn bao gồm việc tiếp nhận chính thức ba vương cung thánh đường khác của giáo hoàng, gồm Vương cung Thánh đường Thánh Gioan Latêranô, nhà thờ chính tòa của Roma và do đó là của giáo hoàng.
Việc tiếp nhận Vương cung Thánh đường Thánh Gioan Latêranô sẽ diễn ra vào ngày 25 tháng Năm và có một đặc điểm riêng biệt. “Nó định nghĩa Đức Thánh Cha như vậy, hay đúng hơn, đó là lời nhắc nhở rằng ngài là giám mục của Roma,” Cha Silvestre lưu ý.
“Cũng giống như một giám mục, sau khi được bổ nhiệm, có thời hạn hai tháng để tiếp nhận nhà thờ chính tòa, ngai tòa của mình, vì vậy, giáo hoàng, với tư cách là giám mục, cũng sẽ được hội đồng nhà thờ chính tòa tiếp đón và sau khi ngồi vào cathedra (ngai vàng hoặc ghế của giám mục) tại Nhà thờ Thánh Gioan Latêranô của Giáo phận Roma, ngài sẽ nhận được sự bày tỏ lòng vâng phục và tôn trọng từ một nhóm đại diện từ Giáo phận Roma,” ngài lưu ý.
Thánh lễ nhậm chức giáo hoàng
Theo chương trình, buổi lễ long trọng vào ngày 18 tháng Năm sẽ bắt đầu bên trong Vương cung Thánh đường Thánh Phêrô, trước Bàn thờ Xưng tội. “Đức Giáo hoàng Leo XIV sẽ đến trước mộ của Thánh tông đồ Phêrô để cầu nguyện trong thinh lặng, vài phút trước Thánh lễ trọng thể để khai tâm thừa tác vụ Phêrô của ngài với tư cách là giám mục của Roma,” Cha Silvestre giải thích.
Các thượng phụ của các Giáo hội Công giáo Đông phương hiệp thông với Roma cũng sẽ tham gia vào khoảnh khắc hồi tưởng và cầu nguyện này. Sau đó, đoàn rước phụng vụ đến công trường Thánh Phêrô sẽ bắt đầu, do Đức Thánh Cha dẫn đầu từ bên trong Vương cung thánh đường đến bàn thờ ngoài trời, nơi Thánh lễ sẽ được cử hành.
Trong suốt cuộc rước, “Laudes Regiae” (“Lời ca ngợi của Vương quyền”), một kinh cầu long trọng dành cho các vị thánh phù hợp với dịp này, sẽ được xướng lên. “Đây là một dạng đặc biệt của Kinh cầu các thánh, trong đó người ta tìm kiếm sự chuyển cầu của các thánh, được nhóm lại thành các nhóm riêng biệt, để cầu nguyện cho sự thánh thiện của Đức Giáo hoàng,” chuyên gia phụng vụ cho biết.
Bài thánh ca phụng vụ cổ xưa này đi kèm với những chiến thắng của đế quốc La Mã trong quá khứ xa xưa. Nó đã được Hoàng đế Charlemagne phục hồi vào Ngày Giáng sinh năm 800 trong lễ đăng quang của ông với tư cách là hoàng đế và kể từ đó đã trở thành một bài thánh ca trang trọng cho các nghi lễ quân chủ.
Cũng được hát cho các vị vua của Pháp và các quốc vương của Anh cho đến thời kỳ Cải cách, “Laudes Regiae” gợi lên một chân lý thần học cốt lõi: Mọi quyền lực trần gian đều đến từ Thiên Chúa và phải được thực hiện với sự khiêm nhường và trách nhiệm.
Dây pallium và nhẫn ngư phủ
Một trong những khoảnh khắc quan trọng của nghi lễ là việc trao những dấu hiệu của chức thánh Phêrô, “hai yếu tố đánh dấu sự khởi đầu của triều đại giáo hoàng. Trước đây, vương miện được đội trên đầu giáo hoàng, nhưng bây giờ những yếu tố quan trọng là dây pallium của giáo hoàng và nhẫn ngư phủ,” Cha Silvestre kể lại.
Cả hai yếu tố đều có ý nghĩa thần học và mục vụ sâu sắc. “Dây pallium, một loại khăn choàng hoặc khăn quàng cổ, được làm bằng lông cừu và tượng trưng cho giáo hoàng như một người chăn chiên, mang đàn chiên, tức là Giáo hội, trên vai,” chuyên gia phụng vụ giải thích.
Về chiếc nhẫn ngư phủ, vị linh mục cho biết “đó là một loại nhẫn vàng có khắc hình Thánh Phêrô trên thuyền và tên của giáo hoàng.” Chiếc nhẫn này cũng có chức năng thực tế vì “nó được dùng để niêm phong tài liệu”.
Cho đến Thánh lễ Chúa Nhật này, giáo hoàng vẫn đeo chiếc nhẫn giám mục thông thường của mình. Sau nghi lễ trao tặng cả hai yếu tố, hành động trung thành của Hồng y đoàn đối với tân giáo hoàng sẽ diễn ra.
“Chúng ta sẽ thấy một đại diện của các hồng y — thay mặt cho toàn thể hồng y đoàn — đến gần Đức Thánh Cha để bày tỏ lòng tôn kính, sự vâng phục và sự hiệp thông với Hội Thánh,” Silvestre cho biết.
Công bố Tin Mừng bằng tiếng Hy Lạp và tiếng La tinh
Một trong những đặc điểm chính của Thánh lễ này đánh dấu lễ nhậm chức của giáo hoàng là việc công bố Tin Mừng bằng tiếng Hy Lạp và tiếng La tinh, bởi vì “người kế vị Thánh Phêrô là giáo hoàng của Công giáo Đông phương và Công giáo La tinh.”
Sau Thánh lễ nhậm chức tại Vương cung Thánh đường Thánh Phêrô, Đức Thánh Cha Leo XIV sẽ tiếp nhận ba Vương cung thánh đường khác. Vào thứ Ba, ngày 20 tháng Năm, ngài sẽ tiếp quản Vương cung Thánh đường Thánh Phaolô Ngoại thành. Vào Chúa Nhật, ngày 25 tháng 5, nguyện Kinh Regina Caeli lần thứ hai của ngài sẽ được cử hành, và vào cùng ngày đó, ngài sẽ tiếp nhận Vương cung Thánh đường Thánh Gioan Latêranô và Nhà thờ Đức Bà Cả.
Chuyến viếng thăm Nhà thờ Thánh Phaolô Ngoại thành vào ngày 20 tháng Năm sẽ tập trung vào việc tôn kính ngôi mộ của vị tông đồ đối với Dân ngoại: “Chúng ta sẽ thấy Đức Thánh Cha cầu nguyện tại ngôi mộ của Thánh Phaolô.”
Cuối cùng, chuyến viếng thăm Vương cung Thánh đường Đức Bà Cả — nơi Đức Phanxicô thường đến và nơi ngài được chôn cất — sẽ gồm lòng sùng kính Đức Mẹ. Cha Silvestre cho biết thêm: “Trong chuyến viếng thăm Vương cung Thánh đường Đức Bà Cả, Đức Thánh Cha Leo XIV sẽ tôn kính biểu tượng nổi tiếng nhất của thành Roma, ‘Salus Populi Romani’ (‘Sự bảo vệ của Người dân Roma’)”
Chiều kích phổ quát và ngoại giao
Trong mọi trường hợp, Cha Silvestre nhấn mạnh rằng Thánh lễ nhậm chức giáo hoàng sẽ có tính chất phổ quát rõ ràng vì nó “nhấn mạnh Đức Thánh Cha là mục tử của Giáo hội hoàn vũ.”
Do đó, ngoài hàng ngàn tín hữu, các nguyên thủ quốc gia và đại diện ngoại giao từ nhiều quốc gia khác nhau sẽ tham dự. Chuyên gia phụng vụ lưu ý: “Tòa Thánh có quan hệ ngoại giao với hơn 180 quốc gia.”
Jos. Nguyễn Minh Sơn