Tình yêu biến hóa, Tâm linh phục sinh

Chúa Nhật thứ 5 mùa phục sinh

BÀI GIẢNG CHÚA NHẬT V PHỤC SINH – NĂM C

“Nẻo đường đau khổ – Tình yêu biến hóa – Tâm linh phục sinh”

⸻

Dẫn nhập – Một cuộc lữ hành hiện sinh:

Thưa cộng đoàn,

Chúng ta đang sống trong thời khắc của mùa Phục Sinh – mùa của ánh sáng sau bóng tối, của khởi đầu từ hoang tàn, mùa của ơn gọi bước đi trong hy vọng giữa những thực tại khốc liệt của hiện sinh. Tin Mừng hôm nay không hứa một thế giới dễ dàng. Nhưng trong chính đổ vỡ của con người, trong trầy trụa của lịch sử, ơn cứu độ mở ra như một vết nứt nhỏ nơi bức tường vô minh, cho ánh sáng từ Thiên Chúa len vào.

Bài đọc phụng vụ hôm nay là một tổng phổ thiêng liêng – nơi mỗi bản văn là một nhịp vọng vang của chiều sâu tâm lý và chiều cao tâm linh. Đó là hành trình của linh hồn – hành trình đi từ tan vỡ đến tái sinh, từ thập giá đến phục sinh, từ cái tôi cô đơn đến tình yêu hiệp thông.

⸻

I. Cv 14,21b-27 – “Chúng ta phải trải qua nhiều gian khổ mới được vào Nước Thiên Chúa”

Ở đây, thánh Phaolô không chỉ thuật lại cuộc truyền giáo, nhưng đang phác họa hành trình hiện sinh của mỗi con người: hành trình phải “trải qua nhiều gian khổ”. Những từ ngữ ấy vang vọng như một âm điệu Freud đầy khắc khoải – nơi đau khổ là cấu trúc nền của đời sống, và nơi đó cũng chính là điểm gặp gỡ của ân sủng.

Các tín hữu sơ khai không được “bảo hiểm thiêng liêng” khỏi những mất mát, mà chính giữa mất mát, họ được củng cố – như một quá trình chuyển hóa tâm lý nội tâm: từ bản năng tự vệ đến năng lực yêu thương. Ở đây, ta thấy hiện diện một tâm linh vượt qua, một “passover” từ lo âu hiện sinh đến lòng tín thác siêu hình.

⸻

II. Tv 144 – “Chúa nhân ái và từ bi, chậm bất bình và giàu tình thương”

Bài Thánh Vịnh là một liệu pháp chữa lành cho tâm hồn bị tổn thương. Ngôn ngữ của nó không chỉ là thần học, mà là ngôn ngữ của tình mẹ, của lòng bao dung nguyên thủy – điều mà Carl Jung gọi là “archetype của người mẹ vũ trụ”.

Giữa thế giới trừng phạt, Chúa hiện ra như Đấng “từ bi”, “chậm bất bình” – một hình ảnh của Thiên Chúa chữa lành chứ không kết án, Đấng mời gọi ta quay về như đứa trẻ về nhà cha, không phải trong sợ hãi, mà trong an toàn tâm lý sâu xa.

Thánh vịnh nhấn mạnh: “Chúa thành tín trong mọi lời Người phán, và thánh thiện trong mọi việc Người làm.” Đây là hình ảnh của một trật tự thiêng liêng – nơi ta không còn bị vỡ vụn bởi tính hỗn loạn hiện sinh, nhưng được mời gọi đứng trong logos vĩnh cửu – trong một ngôn ngữ vượt qua thời gian.

⸻

III. Kh 21,1-5a – “Này đây, Ta đổi mới mọi sự”

Sách Khải Huyền là một tác phẩm thiêng liêng mang âm hưởng phân tâm học sâu sắc. Nó mô tả tận cùng những đổ vỡ, sự sụp đổ của thế giới cũ – cả về xã hội, tâm linh và nội tâm. Nhưng từ đó, một “trời mới đất mới” hiện ra.

Đây không phải là sự “xây mới” trên nền cũ, mà là một cuộc biến đổi bản thể, một “metanoia” toàn diện. Thiên Chúa không chỉ can thiệp như một thợ sửa máy, mà như một nghệ sĩ tái sáng tạo nội tâm con người, mở ra một khả thể yêu thương chưa từng xuất hiện.

“Thiên Chúa sẽ lau sạch nước mắt họ” – câu này như một liều thuốc an thần cho tâm hồn, nhưng không phải để ru ngủ, mà để đánh thức sự sống mới. Đó là hình ảnh của một Thiên Chúa hiện sinh, Đấng không ở ngoài khổ đau, nhưng bước vào đó, chạm vào đó, lau đi, nâng dậy.

⸻

IV. Ga 13,31-33a.34-35 – “Anh em hãy yêu thương nhau”

Và đỉnh cao, thưa cộng đoàn, là lời trăng trối của Đức Giêsu: “Anh em hãy yêu thương nhau như Thầy đã yêu thương anh em.” Câu này không phải là một khẩu hiệu đạo đức, mà là một mệnh lệnh hiện sinh, đòi hỏi một sự “thoát mình” tận căn.

Tình yêu mà Đức Giêsu nói đến không đến từ bản năng, cũng không là cảm xúc nhất thời, mà là một động tác siêu việt – nơi cái tôi cá nhân được vượt qua, để bước vào hiệp thông.

Lệnh truyền ấy đến ngay sau khi Giuđa ra đi – nghĩa là giữa sự phản bội, giữa đêm tối. Điều đó hé mở một sự thật tâm linh: tình yêu không bắt nguồn từ sự thuận lợi, mà chính trong đổ vỡ, tình yêu mới thật sự hiện diện như một chọn lựa tự do.

⸻

Kết luận – Một nền nhân học của Phục Sinh:

Thưa cộng đoàn,

Các bài đọc hôm nay vẽ nên một nền nhân học Phục Sinh – nơi con người được mời gọi không chỉ tin vào Thiên Chúa, mà trở nên giống Thiên Chúa qua hành động yêu thương, trung thành và can đảm vượt khổ đau.

Chúng ta sống trong thời đại khủng hoảng tâm lý, lạc hướng thiêng liêng. Nhưng từ trong những vết thương, ta có thể nghe lời thì thầm của Đấng nói: “Này đây, Ta đổi mới mọi sự.”

Mùa Phục Sinh không hứa xóa sạch bóng tối, nhưng cho phép chúng ta bước đi trong đó mà không sợ hãi. Đó là ơn gọi của Kitô hữu: không phải để thoát khổ, nhưng để sống một cách có ý nghĩa trong chính khổ đau, như hạt giống nảy mầm từ trong lòng đất.

Xin cho ánh sáng Phục Sinh thắp sáng mọi góc tối trong lòng chúng ta – để giữa một thế giới đang phân rã, mỗi người Kitô hữu trở nên dấu chỉ của tình yêu không tàn phai.

Amen.