ĐTC tiếp kiến Ủy Ban Hội Đồng Giám Mục Liên Minh Châu Âu

Đức Thánh Cha tiếp kiến Ủy Ban Hội Đồng Giám Mục Liên Minh Châu Âu: CUỘC ĐỐI THOẠI THÂN MẬT VỀ HÒA BÌNH, TÁI VŨ TRANG VÀ CÁC THÁCH THỨC XÃ HỘI

Vào ngày 23 tháng 5 năm 2025, Đức Thánh Cha đã có buổi tiếp kiến đặc biệt với Đức cha Mariano Crociata, Chủ tịch Ủy ban Hội đồng Giám mục Liên minh Châu Âu (COMECE), cùng các thành viên của Ủy ban tại Vatican. Cuộc gặp gỡ này không chỉ đánh dấu một sự kiện quan trọng trong mối quan hệ giữa Tòa Thánh và các Hội đồng Giám mục Châu Âu, mà còn là cơ hội để các Giám mục trình bày với Đức Thánh Cha những vấn đề cấp bách đang ảnh hưởng đến lục địa già, từ cuộc chiến tranh ở Ukraine, mối lo ngại về tái vũ trang, đến các thách thức xã hội như di cư, dân túy, và sự suy giảm đức tin. Trong không khí được mô tả là “thân mật và thanh thản”, buổi tiếp kiến đã thể hiện sự quan tâm đặc biệt của Đức Thánh Cha đối với Liên minh Châu Âu (EU) và vai trò của Giáo hội trong việc định hình tương lai của khu vực.

Đức cha Mariano Crociata, trong cuộc trao đổi với các nhà báo sau buổi tiếp kiến, đã nhấn mạnh rằng việc Đức Thánh Cha dành một trong những buổi tiếp kiến đầu tiên của triều Giáo hoàng cho các Giám mục Châu Âu là một “dấu hiệu cho thấy sự cân nhắc kỹ lưỡng” và sự “chú ý đặc biệt” của ngài đối với Liên minh Châu Âu. Theo Đức cha Crociata, buổi gặp gỡ không chỉ là một cuộc trao đổi thông thường, mà còn là một biểu tượng của mối liên kết chặt chẽ giữa Tòa Thánh và các Hội đồng Giám mục trong việc đối mặt với những thách thức lớn của thời đại.

Trong suốt buổi tiếp kiến, Đức Thánh Cha đã thể hiện sự cởi mở và lắng nghe một cách chăm chú. Đức cha Crociata mô tả rằng ngài không vội vàng đưa ra các câu trả lời hay giải pháp ngay lập tức, mà thay vào đó, ngài dành thời gian để thấu hiểu những mối quan ngại mà các Giám mục trình bày. Sự chăm chú này, theo các Giám mục, là một dấu hiệu rõ ràng cho thấy Đức Thánh Cha coi trọng vai trò của Giáo hội trong việc định hướng các vấn đề đạo đức, xã hội và chính trị ở Châu Âu.

Một trong những chủ đề trọng tâm của buổi tiếp kiến là cuộc chiến tranh ở Ukraine, nơi Nga tiếp tục các hành động quân sự gây ra đau khổ và mất mát lớn cho người dân. Các Giám mục đã trình bày với Đức Thánh Cha những mối quan ngại sâu sắc về hậu quả của xung đột này, không chỉ đối với Ukraine mà còn đối với toàn bộ Châu Âu. Cuộc chiến đã làm dấy lên những lo ngại về an ninh, kinh tế và xã hội, đồng thời đặt ra câu hỏi về khả năng đạt được một nền hòa bình công bằng và bền vững.

Đức cha Crociata nhấn mạnh rằng các Giám mục đã chia sẻ với Đức Thánh Cha những nỗ lực của Giáo hội trong việc thúc đẩy đối thoại và hòa giải. Họ bày tỏ hy vọng rằng Giáo hội có thể đóng vai trò như một cầu nối để khuyến khích các bên liên quan tìm kiếm các giải pháp hòa bình. Tuy nhiên, các Giám mục cũng thừa nhận rằng con đường dẫn đến hòa bình là một hành trình đầy thách thức, đòi hỏi sự cân bằng giữa công lý và hòa giải.

Đức cha Antoine Hérouard, Phó Chủ tịch COMECE, đã làm rõ hơn về quan điểm của các Giám mục. Ông lưu ý rằng cuộc thảo luận không đi sâu vào chi tiết về khả năng Tòa Thánh làm trung gian hòa giải giữa Nga và Ukraine. Tuy nhiên, các Giám mục đã nhấn mạnh tầm quan trọng của việc nỗ lực vì một nền hòa bình công bằng, trong đó các giá trị của công lý và nhân phẩm được đặt lên hàng đầu. Đức cha Hérouard nhấn mạnh: “Chúng tôi không tìm kiếm một nền hòa bình chỉ để chấm dứt xung đột, mà là một nền hòa bình tôn trọng phẩm giá con người và đảm bảo sự ổn định lâu dài.”

Một vấn đề khác được thảo luận sôi nổi trong buổi tiếp kiến là xu hướng tái vũ trang ở Châu Âu, vốn đang gia tăng trong bối cảnh căng thẳng địa chính trị. Đức Thánh Cha, theo lời Đức cha Crociata, đã bày tỏ mối quan ngại sâu sắc về xu hướng này. Ngài lo lắng rằng việc các quốc gia đầu tư mạnh mẽ vào quốc phòng có thể dẫn đến việc giảm nguồn lực dành cho các chương trình xã hội, đặc biệt là các sáng kiến hỗ trợ những nhóm yếu thế nhất trong xã hội.

Đức Thánh Cha đã nói một cách trực tiếp về vấn đề này, cảnh báo rằng việc ưu tiên tái vũ trang có thể làm suy yếu các cam kết xã hội của các quốc gia Châu Âu. Ngài nhấn mạnh rằng việc chuyển hướng nguồn vốn sang lĩnh vực vũ khí không chỉ làm gia tăng nguy cơ xung đột, mà còn có thể làm trầm trọng thêm sự bất bình đẳng và bất công trong xã hội. Theo Đức cha Crociata, Đức Thánh Cha kêu gọi các nhà lãnh đạo Châu Âu xem xét lại các ưu tiên của họ, đảm bảo rằng các chính sách quốc phòng không được thực hiện với cái giá phải trả là sự thịnh vượng và công bằng xã hội.

Đức cha Hérouard bổ sung rằng các Giám mục nhận thức rõ về những áp lực kinh tế mà các quốc gia Châu Âu đang phải đối mặt. Ông lưu ý rằng nếu các quốc gia buộc phải tăng ngân sách quốc phòng, thì điều này không được phép làm suy yếu các chương trình hỗ trợ người nghèo, người nhập cư, và các nhóm dễ bị tổn thương khác. “Chúng tôi tin rằng một xã hội công bằng phải đặt con người làm trung tâm, và các chính sách quốc phòng cần được cân nhắc kỹ lưỡng để không gây tổn hại đến những người yếu thế nhất,” Đức cha Hérouard nói.

Đại diện cho các quốc gia ở phía Đông Liên minh Châu Âu, Đức cha Rimantas Norvila từ Litva đã chia sẻ một góc nhìn đặc biệt về cuộc chiến ở Ukraine. Ông nhấn mạnh rằng các quốc gia Đông Âu, do vị trí địa lý gần với Ukraine, cảm nhận rõ ràng hơn tác động của xung đột. “Chúng tôi thấy những đau khổ mà cuộc chiến gây ra, không chỉ ở Ukraine mà còn ở các quốc gia láng giềng,” Đức cha Norvila nói. “Người dân của chúng tôi lo lắng về tương lai, và chúng tôi vẫn chưa thấy một giải pháp rõ ràng nào để chấm dứt xung đột.”

Đức cha Norvila nhắc lại rằng Liên minh Châu Âu được thành lập như một dự án hòa bình sau Thế chiến thứ hai, với mục tiêu ngăn chặn các cuộc xung đột và thúc đẩy sự hợp tác giữa các quốc gia. Tuy nhiên, cuộc chiến ở Ukraine đã đặt ra một thách thức lớn đối với lý tưởng này. Ông nhấn mạnh rằng việc chấm dứt xung đột hiện nay là ưu tiên hàng đầu của toàn bộ Liên minh Châu Âu, và các Giám mục cam kết hỗ trợ mọi nỗ lực để đạt được mục tiêu này.

Trong bối cảnh căng thẳng giữa Nga và Ukraine, một số ý kiến từ phía Nga đã làm dấy lên nghi ngờ về khả năng đối thoại. Cụ thể, Bộ trưởng Ngoại giao Nga Sergei Lavrov từng tuyên bố rằng một cuộc gặp giữa phái đoàn Nga và Ukraine tại Vatican là “không thực tế”. Trả lời câu hỏi của các nhà báo về tuyên bố này, Đức cha Crociata đã bày tỏ quan điểm rõ ràng: “Khi mỗi ngày trôi qua, cả hai bên đều có binh lính và dân thường thiệt mạng, thì mọi nỗ lực để thúc đẩy đối thoại đều quan trọng. Chúng ta không thể từ bỏ hy vọng về hòa bình.”

Đức cha nhấn mạnh rằng đối thoại không chỉ là một lựa chọn, mà là một nghĩa vụ đạo đức đối với tất cả các bên liên quan. Ông kêu gọi cộng đồng quốc tế, bao gồm cả Liên minh Châu Âu, tiếp tục tìm kiếm các cơ hội để thúc đẩy hòa giải và ngăn chặn sự mất mát thêm của những người vô tội. “Mục tiêu của chúng ta là bảo vệ sự sống, bảo vệ phẩm giá con người, và xây dựng một tương lai nơi hòa bình và công lý song hành,” Đức cha Crociata nói.

Bên cạnh các vấn đề chiến tranh và tái vũ trang, buổi tiếp kiến cũng đề cập đến một loạt các thách thức xã hội đang ảnh hưởng đến Châu Âu. Một trong những mối quan ngại chính là sự gia tăng của các lực lượng dân túy, vốn thường đi ngược lại với các giá trị đoàn kết và hợp tác của Liên minh Châu Âu. Các Giám mục bày tỏ lo lắng rằng các phong trào này có thể làm suy yếu sự thống nhất của Châu Âu, đồng thời làm gia tăng sự chia rẽ và bất mãn trong xã hội.

Vấn đề di cư cũng được thảo luận rộng rãi. Với tình trạng giảm dân số đang diễn ra ở nhiều quốc gia Châu Âu, các Giám mục nhận thấy rằng người nhập cư không chỉ là một nhu cầu hiện tại, mà còn là một yếu tố quan trọng để đảm bảo sự phát triển bền vững của lục địa trong tương lai. Tuy nhiên, họ cũng nhấn mạnh rằng các chính sách di cư cần được xây dựng dựa trên sự tôn trọng nhân phẩm và công lý, đảm bảo rằng người nhập cư được đối xử công bằng và có cơ hội hòa nhập vào xã hội.

Một vấn đề đáng lo ngại khác là hiện tượng ngày càng nhiều người xin xóa tên khỏi sổ rửa tội của các giáo xứ. Theo các Giám mục, điều này phản ánh một xu hướng suy giảm đức tin ở Châu Âu, cũng như sự thay đổi trong cách người dân nhìn nhận về tôn giáo. Hiện tượng này còn liên quan đến các quy định của Liên minh Châu Âu về bảo vệ dữ liệu cá nhân, vốn đôi khi gây khó khăn cho các giáo xứ trong việc quản lý thông tin của giáo dân. Các Giám mục kêu gọi các nhà lập pháp Châu Âu xem xét lại các quy định này, đảm bảo rằng chúng tôn trọng quyền tự do tôn giáo và quyền của các bậc cha mẹ trong việc giáo dục con cái theo đức tin.

Lắng Nghe: Phong Cách Của Đức Thánh Cha

Trong suốt buổi tiếp kiến, các Giám mục nhiều lần nhấn mạnh rằng Đức Thánh Cha đã lắng nghe họ với sự cởi mở và chăm chú. Thay vì đưa ra các câu trả lời ngay lập tức, ngài chọn cách tiếp cận của một người đồng hành, sẵn sàng thấu hiểu và chia sẻ những mối quan ngại của các Giám mục. Đức cha Crociata mô tả rằng sự lắng nghe của Đức Thánh Cha không chỉ là một hành động thụ động, mà là một biểu hiện của sự đồng cảm và trách nhiệm.

“Đức Thánh Cha không tìm cách áp đặt quan điểm của mình, mà thay vào đó, ngài khuyến khích chúng tôi suy nghĩ sâu sắc hơn và hành động một cách sáng tạo để giải quyết các thách thức,” Đức cha Crociata nói. Ông nhấn mạnh rằng phong cách này của Đức Thánh Cha là một nguồn cảm hứng lớn cho các Giám mục, thúc đẩy họ tiếp tục sứ mạng của mình trong việc phục vụ Giáo hội và xã hội.

Buổi tiếp kiến giữa Đức Thánh Cha và Ủy ban Hội đồng Giám mục Liên minh Châu Âu không chỉ là một sự kiện mang tính biểu tượng, mà còn là một bước tiến quan trọng trong việc củng cố vai trò của Giáo hội trong các vấn đề của Châu Âu. Từ cuộc chiến ở Ukraine, mối lo ngại về tái vũ trang, đến các thách thức xã hội như di cư và suy giảm đức tin, các Giám mục đã trình bày một bức tranh toàn diện về những gì đang diễn ra ở lục địa này.

Qua sự lắng nghe và chia sẻ, Đức Thánh Cha đã gửi đi một thông điệp rõ ràng: Giáo hội không đứng ngoài các vấn đề của thế giới, mà thay vào đó, ngài kêu gọi tất cả các bên cùng nhau xây dựng một tương lai dựa trên hòa bình, công lý và tình liên đới. Các Giám mục, được truyền cảm hứng từ cuộc gặp gỡ này, cam kết tiếp tục sứ mạng của mình, không chỉ trong việc bảo vệ đức tin, mà còn trong việc thúc đẩy một Châu Âu đoàn kết, công bằng và nhân văn.

Lm. Anmai, CSsR tổng hợp