ĐGH Leo: “Khoa học phải phục vụ nhân loại”
ĐGH Leo: “Khoa học phải phục vụ nhân loại”
Đức Thánh Cha Leo XIV đã ca ngợi hội nghị thượng đỉnh về đạo đức sinh học quốc tế tại Roma vì đã thúc đẩy cách tiếp cận khoa học “thực sự mang tính nhân văn,” đồng thời ngài kêu gọi các nhà nghiên cứu theo đuổi chân lý dựa trên nhân phẩm.
Trong thông điệp do Quốc vụ khanh Vatican, Đức Hồng y Pietro Parolin, chuyển đến, Đức Thánh Cha đã bày tỏ “lòng biết ơn sâu sắc” đối với Hội nghị Đạo đức sinh học quốc tế lần thứ 3, được tổ chức từ ngày 30 đến 31 tháng Năm tại Patristicum.
Sự kiện được tổ chức theo chủ đề “Sự huy hoàng của chân lý trong khoa học và đạo đức sinh học”.
Theo thông điệp của Vatican, Đức Thánh Cha mô tả sáng kiến này là “một cơ hội quý giá để suy tư về những hàm ý đạo đức của tiến bộ khoa học” và khuyến khích “đối thoại liên ngành dựa trên nhân phẩm.” Ngài bày tỏ hy vọng rằng những nỗ lực như vậy sẽ “thúc đẩy những cách tiếp cận khoa học ngày càng mang tính nhân văn đích thực và tôn trọng sự toàn vẹn của con người.”
Được tổ chức dưới sự bảo trợ của Viện Hàn lâm Giáo hoàng về Sự sống và Bộ Văn hóa và Giáo dục, hội nghị đã quy tụ gần 400 tham dự viên — gồm các nhà nghiên cứu, bác sĩ, triết gia và học giả luật — từ các trường đại học trên khắp Mỹ châu Latinh, Âu châu và Phi châu.
‘Khoa học phải phục vụ chân lý,’ Đức Hồng y nói
Đức Hồng y Willem Jacobus Eijk của Hoà Lan đã khai mạc hội nghị bằng bài phát biểu quan trọng nêu ra ba nguyên tắc cơ bản cho đạo đức sinh học và nghiên cứu khoa học phục vụ chân lý.
Đức Tổng giám mục Utrecht, cũng là một bác sĩ y khoa, hôm thứ Sáu cho biết Viện Hàn lâm Giáo hoàng về Sự sống nên chú ý nhiều hơn đến những vấn đề đạo đức sinh học liên quan đến phương pháp điều trị “chuyển giới” và thúc đẩy “lý thuyết giới tính”.
Đức Hồng y Eijk nhấn mạnh rằng lý trí con người phải nhận ra khả năng hiểu biết chân lý siêu hình của mình, rằng con người chỉ sở hữu quyền tự chủ tương đối và rằng sự sống của con người là giá trị nội tại.
Đức Hồng y cảnh báo: “Nếu không có siêu hình học và nhân chủng học đúng đắn, khoa học sẽ trở nên nguy hiểm vì nó mất đi la bàn đạo đức của mình.”
Các học giả nhấn mạnh vai trò của triết học trong khoa học
Nhà triết học người Tây Ban Nha Juan Arana, thành viên của Viện Hàn lâm Khoa học Chính trị và Đạo đức Hoàng gia, lập luận rằng khoa học hiện đại thường bỏ qua việc theo đuổi những chân lý triết học uyên thâm hơn. Trong khi thừa nhận những tiến bộ thực nghiệm của khoa học, ông nhấn mạnh rằng “những chân lý vĩ đại của triết học và những chân lý nhỏ bé của khoa học” vẫn được kết nối “bằng những sợi chỉ, mặc dù tinh tế, nhưng lại hiệu quả.”
Bernard Schumacher của Đại học Fribourg chỉ trích phương pháp khoa học hiện đại vì đã giản lược thực tế thành toán học và có thể định lượng, trong khi nhà triết học người Pháp Thibaud Collin thách thức các giả định trong lý thuyết luật tự nhiên.
Hai cuộc thảo luận bàn tròn đã giải quyết những thách thức thực tế về đạo đức sinh học trong di truyền học và quyền lương tâm. Nhà di truyền học Teresa Perucho, bác sĩ giải phẫu Emmanuel Sapin và bác sĩ sơ sinh Robin Pierucci đã thảo luận về nền tảng đạo đức của tư vấn di truyền và nhu cầu hỗ trợ cha mẹ bằng lòng trắc ẩn và sự sáng suốt khi đối mặt với những chẩn đoán trước khi sinh khó khăn.
Duy trì tầm nhìn Công giáo về khoa học
Hội nghị được tổ chức bởi Chủ tịch Quốc tế về Đạo đức sinh học Jérôme Lejeune và được hơn 40 tổ chức học thuật trên toàn thế giới hỗ trợ. Kể từ khi thành lập vào năm 2023, sự kiện này đã trở thành diễn đàn hàng đầu cho sự tham gia của Công giáo vào những vấn đề đạo đức sinh học đương đại.
Jean-Marie Le Méné, chủ tịch của Quỹ Jérôme Lejeune, đã kết thúc buổi họp mặt bằng cách nhắc lại di sản của nhà di truyền học người Pháp quá cố: “Nhà khoa học là người thừa nhận mà không xấu hổ rằng những gì ông ta biết là rất nhỏ so với tất cả những gì ông ta không biết — và bị cuốn hút bởi cuộc phiêu lưu của trí thông minh trên con đường hướng tới sự hiểu biết.”
Jérôme Lejeune, một người Công giáo ngoan đạo và tiên phong trong lĩnh vực di truyền học, đã phát hiện ra nguyên nhân nhiễm sắc thể của hội chứng Down và trở thành người bảo vệ nhiệt thành cho thai nhi, đặt nền tảng cho phần lớn sự tham gia của Giáo hội vào đạo đức sinh học ngày nay.
Đức Thánh Cha Leo XIV kết thúc thông điệp của mình bằng lời kêu gọi các nhà khoa “góp phần tìm kiếm chân lý, để khoa học có thể tiếp tục phục vụ nhân loại, không bao giờ trở thành chủ nhân của nhân loại.”
Jos. Nguyễn Minh Sơn