ĐGH Leo XIV: Hiệp nhất Kitô hữu quan trọng hơn so với những chia rẽ
ĐGH Leo XIV: Hiệp nhất Kitô hữu quan trọng hơn so với những chia rẽ
“Công đồng Nicaea không chỉ là một sự kiện của quá khứ mà còn là kim chỉ nam tiếp tục hướng chúng ta đến sự hiệp nhất hữu hình hoàn toàn của tất cả Kitô hữu.”
Đức Thánh Cha Leo XIV đã bày tỏ điều này khi tiếp đón những tham dự viên tham gia Hội thảo “Nicaea và Giáo hội Thiên niên kỷ thứ ba: Hướng tới sự hiệp nhất Công giáo-Chính thống giáo” tại Vatican, diễn ra từ ngày 4 đến ngày 7 tháng Sáu, tại Đại học Giáo hoàng Saint Thomas Aquinas ở Roma.
Năm 2025, Giáo hội Công giáo kỷ niệm 1.700 năm Công đồng Nicaea đầu tiên, được triệu tập vào năm 325 sau Công nguyên bởi Hoàng đế Constantine I tại thành phố Nicaea.
Công đồng đại kết này nhằm giải quyết những tranh chấp thần học và thiết lập một học thuyết Kitô giáo thống nhất, và kết quả của nó gồm việc khẳng định thần tính của Chúa Kitô và xây dựng Kinh Tin Kính Nicea.
Sự hiệp nhất như Đức Kitô mong muốn
Trong cuộc gặp gỡ sáng thứ Bảy, Đức Thánh Cha đã nồng nhiệt chào đón những người có mặt, ngài bày tỏ lòng biết ơn đối với hội nghị chuyên đề do Angelicum tổ chức khi hướng tới tương lai.
Ngài gọi Công đồng chung đầu tiên là “nền tảng” cho hành trình chung mà Công giáo và Chính thống giáo đã cùng nhau thực hiện kể từ Công đồng Vatican II.
Đối với các Giáo hội Đông phương, nơi kỷ niệm lễ kỷ niệm trong lịch phụng vụ của họ, Công đồng Nicaea, ngài thừa nhận, “không chỉ là một Công đồng trong số những Công đồng khác hoặc là Công đồng đầu tiên trong một loạt Công đồng, mà là Công đồng tuyệt vời nhất...”
Vào đêm trước Lễ Hiện xuống, Đức Thánh Cha Leo nhấn mạnh rằng “sự hiệp nhất mà các Kitô hữu mong muốn sẽ không phải là thành quả chủ yếu thuộc những nỗ lực của riêng chúng ta, cũng không phải là hiện thực hóa thông qua bất kỳ mô hình hay bản thiết kế nào được hình thành trước.” Thay vào đó, ngài nói, sự hiệp nhất của các Kitô hữu sẽ là một “món quà được nhận theo ý muốn của Đức Kitô và bằng phương tiện mà Người muốn, nhờ hoạt động của Chúa Thánh Thần.”
“Điểm chung của chúng ta mạnh mẽ hơn nhiều”
Đức Thánh Cha nói ba chủ đề của hội thảo—đức tin của Công đồng Nicaea, tính đồng nghị và ngày Lễ Phục sinh—đặc biệt liên quan đến hành trình đại kết của các Kitô hữu.
Về đức tin của Công đồng Nicaea, ngài nhắc lại rằng kỷ niệm này đại diện cho “một cơ hội vô giá để nhấn mạnh rằng, điểm chung của chúng ta mạnh mẽ hơn nhiều, về mặt định lượng và định tính, so với những gì chia rẽ chúng ta.”
“Cùng nhau,” Đức Thánh Cha Leo nói, “chúng ta tin vào Thiên Chúa Ba Ngôi, vào Đức Kitô là con người thực sự và là Thiên Chúa thực sự, và vào sự cứu rỗi thông qua Chúa Giêsu Kitô, theo Kinh Thánh được đọc trong Giáo hội và dưới sự hướng dẫn của Chúa Thánh Thần,” cũng như “vào Giáo hội, phép rửa tội, sự phục sinh của người chết và sự sống vĩnh cửu.”
“Tôi tin rằng bằng cách quay trở lại Công đồng Nicaea và cùng nhau rút ra từ nguồn chung này,” ngài nói, “chúng ta sẽ có thể nhìn nhận dưới một góc độ khác những điểm vẫn còn chia rẽ chúng ta,” và rằng “thông qua đối thoại thần học và với sự giúp đỡ của Chúa, chúng ta sẽ hiểu rõ hơn về mầu nhiệm hiệp nhất chúng ta.”
Đức Thánh Cha Leo còn nói rằng bằng cách cùng nhau cử hành đức tin Nicea này và cùng nhau tuyên bố đức tin này, các Kitô hữu sẽ cùng nhau tiến tới “sự phục hồi của sự hiệp thông toàn vẹn.”
Cùng nhau tuyên xưng đức tin
Chuyển sang chủ đề thứ hai của Hội thảo về tính đồng nghị, Đức Thánh Cha Leo nhận xét rằng Công đồng Nicaea “đã mở ra một con đường đồng nghị để Giáo hội đi theo khi giải quyết những vấn đề thần học và giáo luật ở cấp độ toàn cầu.”
Ngài bày tỏ “hy vọng rằng việc chuẩn bị và cùng nhau kỷ niệm 1.700 năm Công đồng Nicaea sẽ là dịp quan phòng để chúng ta cùng nhau đào sâu và tuyên xưng đức tin của mình vào Đức Kitô và đưa vào thực hành những hình thức đồng nghị giữa các Kitô hữu thuộc mọi truyền thống.”
Nhắc lại rằng ngày Lễ Phục Sinh là chủ đề thứ ba của Hội nghị, Đức Thánh Cha nhắc lại rằng một trong những mục tiêu của Công đồng Nicaea là thiết lập một ngày Lễ Phục Sinh chung.
“Thật đáng buồn, sự khác biệt trong lịch của họ không còn cho phép những Ki tô hữu cùng nhau cử hành lễ quan trọng nhất trong năm phụng vụ, gây ra những vấn đề mục vụ trong các cộng đồng, chia rẽ các gia đình và làm suy yếu uy tín của lời chứng của chúng ta đối với Tin Mừng,” ngài lưu ý.
Đức Thánh Cha chỉ ra rằng một số giải pháp cụ thể đã được đề xuất, trong khi tôn trọng nguyên tắc của Nicaea, sẽ cho phép những Kitô hữu cùng nhau cử hành “ ‘Lễ của các lễ’.”
Bày tỏ sự hài lòng rằng năm nay tất cả những Kitô hữu đều có thể cử hành lễ Phục Sinh vào cùng một ngày, Đức Thánh Cha Leo nhấn mạnh, “Tôi muốn tái khẳng định sự cởi mở của Giáo hội Công giáo trong việc theo đuổi một giải pháp đại kết ủng hộ việc cử hành chung Lễ Phục Sinh của Chúa và do đó mang lại sức mạnh truyền giáo lớn hơn cho việc rao giảng danh Chúa Giêsu và sự cứu rỗi nảy sinh từ đức tin vào chân lý cứu rỗi của Tin Mừng.”
Trước khi ban Phép Lành Tòa Thánh, Đức Thánh cha Leo XIV đã mời những người tụ họp cùng ngài cầu nguyện để xin Chúa Thánh Thần ban ơn hiệp nhất trong một lời cầu nguyện được rút ra từ truyền thống Đông Phương.
“Lạy Vua Thiên Đàng, Đấng An Ủi, Thần Khí Chân Lý,
Đấng hiện diện khắp mọi nơi và phủ đầy mọi sự vật;
Kho tàng ân phúc và Đấng ban Sự sống,
Xin hãy đến ngự trong chúng con, và tẩy sạch chúng con khỏi mọi ô uế,
và cứu vớt linh hồn chúng con, lạy Đấng Nhân Lành.”
Jos. Nguyễn Minh Sơn