Cha Gioan Baotixita Nguyễn Văn Phán, C.ss.r - Một Đời Tận Hiến

Cha Gioan Baotixita Nguyễn Văn Phán, C.ss.r - Một Đời Tận Hiến

Trong ánh sáng đức tin, mỗi cuộc đời là một hành trình thiêng liêng, một hành trình được Thiên Chúa dẫn dắt để trở thành ánh sáng cho thế gian. Cha Gioan Baotixita Nguyễn Văn Phán, C.Ss.R, với 84 năm sống trên dương thế, 62 năm sống đời thánh hiến trong Dòng Chúa Cứu Thế, và 57 năm thi hành sứ vụ linh mục, đã để lại một di sản đức tin sâu sắc, một tấm gương sáng ngời về sự tận hiến và tình yêu dành cho Thiên Chúa và tha nhân. Cha đã an nghỉ trong Chúa vào lúc 16g00, thứ Sáu, ngày 10 tháng 01 năm 2020, tại Nhà Hưu Dưỡng của Tỉnh Dòng Chúa Cứu Thế, để lại trong lòng cộng đoàn Giáo Hội và những người từng quen biết Cha một nỗi tiếc thương, nhưng đồng thời là niềm hy vọng vào sự sống vĩnh cửu nơi Thiên Chúa. Bài viết này nhằm tưởng niệm Cha Gioan Baotixita Nguyễn Văn Phán, ôn lại hành trình cuộc đời và sứ vụ của Cha, đồng thời mời gọi mọi người cùng cầu nguyện cho linh hồn Cha, để Cha được hưởng vinh quang Thiên quốc.

Cha Gioan Baotixita Nguyễn Văn Phán sinh ngày 07 tháng 04 năm 1936, tại Phú Vang, tỉnh Thừa Thiên, một vùng đất giàu truyền thống Công Giáo của miền Trung Việt Nam. Phú Vang, với những ngôi thánh đường cổ kính và cộng đoàn đức tin kiên vững, là nơi Cha được nuôi dưỡng trong bầu khí đạo hạnh từ thuở ấu thơ. Gia đình của Cha, dù không có nhiều thông tin được ghi lại, chắc chắn đã đóng vai trò quan trọng trong việc gieo mầm ơn gọi thánh hiến trong lòng cậu bé Nguyễn Văn Phán. Trong bối cảnh đất nước Việt Nam thời bấy giờ, khi chiến tranh và khó khăn kinh tế đang bao trùm, việc một người trẻ chọn con đường dâng hiến cho Thiên Chúa không chỉ là một quyết định cá nhân, mà còn là một hành động đức tin mạnh mẽ, phản ánh lòng khao khát phụng sự Thiên Chúa và dân Ngài.

Từ những năm tháng đầu đời, Nguyễn Văn Phán đã cảm nhận tiếng gọi của Thiên Chúa, một tiếng gọi dẫn đưa Cha đến với Dòng Chúa Cứu Thế (Congregatio Sanctissimi Redemptoris - C.Ss.R), một dòng tu nổi tiếng với linh đạo truyền giáo và sứ vụ rao giảng Tin Mừng cho những người nghèo khổ và bị bỏ rơi. Dòng Chúa Cứu Thế, được thành lập bởi Thánh Anphongsô Maria Liguori vào năm 1732, mang trong mình sứ mệnh “loan báo Tin Mừng dồi dào” (Copiosa apud Eum Redemptio), với trọng tâm là mang lòng thương xót của Thiên Chúa đến với những tâm hồn cần ơn cứu độ nhất. Tiếng gọi này đã trở thành kim chỉ nam cho cuộc đời Cha Phán, khi Cha bước vào hành trình ơn gọi với lòng nhiệt thành và sự phó thác.

Ngày 15 tháng 08 năm 1958, Nguyễn Văn Phán chính thức khấn lần đầu trong Dòng Chúa Cứu Thế, đánh dấu một bước ngoặt quan trọng trong cuộc đời Cha. Lời khấn này không chỉ là một cam kết sống đời nghèo khó, khiết tịnh, và vâng phục, mà còn là một lời tuyên hứa dâng trọn cuộc đời để phục vụ Thiên Chúa và Giáo Hội. Trong bối cảnh xã hội Việt Nam lúc bấy giờ, khi đất nước đang bị chia cắt bởi cuộc chiến tranh Nam - Bắc, việc sống đời thánh hiến đòi hỏi một sự can đảm và hy sinh lớn lao. Cha Phán, với lòng trung thành với lời khấn, đã dành trọn 62 năm sống theo linh đạo Dòng Chúa Cứu Thế, trở thành một chứng nhân sống động của sự tận hiến.

Ngày 21 tháng 12 năm 1963, Nguyễn Văn Phán được thụ phong linh mục, nhận lãnh sứ vụ thánh thiêng để trở thành “Alter Christus” - một Chúa Kitô khác - trong việc dẫn dắt dân Chúa. Lễ thụ phong linh mục là một khoảnh khắc ân sủng, khi Cha được trao phó nhiệm vụ giảng dạy, thánh hóa, và cai quản, tiếp nối sứ vụ của các Tông đồ. Với tư cách là một linh mục Dòng Chúa Cứu Thế, Cha Phán mang trong mình ngọn lửa truyền giáo, sẵn sàng đi đến những nơi khó khăn nhất để mang Tin Mừng đến cho mọi người, đặc biệt là những người nghèo khổ, những người bị xã hội gạt ra bên lề.

Trong suốt 57 năm sứ vụ linh mục, Cha Phán đã phục vụ tại nhiều cộng đoàn và giáo xứ thuộc Tỉnh Dòng Chúa Cứu Thế Việt Nam. Dù không có tài liệu chi tiết ghi lại từng nơi Cha đã đi qua, chúng ta có thể hình dung rằng Cha đã dâng trọn tâm huyết để rao giảng Lời Chúa, cử hành các bí tích, và đồng hành với các tín hữu trong những niềm vui cũng như nỗi buồn của cuộc sống. Là một linh mục Dòng Chúa Cứu Thế, Cha Phán chắc chắn đã dành nhiều thời gian để tổ chức các tuần đại phúc, một truyền thống đặc trưng của Dòng, nhằm khơi dậy đức tin trong các cộng đoàn giáo xứ. Những buổi giảng thuyết, những giờ cầu nguyện, và những lần gặp gỡ cá nhân với các tín hữu đã giúp Cha mang lòng thương xót của Thiên Chúa đến với vô số tâm hồn.

Một trong những dấu ấn quan trọng trong sứ vụ của Cha Phán là sự gắn bó với Đền Đức Mẹ Hằng Cứu Giúp, tại 38 Kỳ Đồng, Phường 9, Quận 3, Sài Gòn. Nơi đây, Cha đã phục vụ trong nhiều năm, góp phần xây dựng cộng đoàn đức tin vững mạnh, nơi hàng ngàn tín hữu đến kính viếng Đức Mẹ và tìm kiếm ơn lành. Linh đạo Dòng Chúa Cứu Thế nhấn mạnh lòng sùng kính Đức Mẹ Hằng Cứu Giúp, và Cha Phán, với lòng yêu mến Mẹ Maria, chắc chắn đã giúp nhiều người tìm thấy niềm an ủi và hy vọng qua sự chuyển cầu của Đức Mẹ. Những Thánh lễ, những giờ chầu Thánh Thể, và những buổi cầu nguyện tại Đền Đức Mẹ Hằng Cứu Giúp dưới sự hướng dẫn của Cha đã trở thành nguồn mạch thiêng liêng cho cộng đoàn.

Cha Phán cũng là một linh mục gần gũi với dân chúng. Trong bối cảnh xã hội Việt Nam sau năm 1975, khi Giáo Hội Công Giáo đối mặt với nhiều thách thức, từ hạn chế về tự do tôn giáo đến khó khăn kinh tế, Cha đã sống tinh thần của một mục tử, luôn đồng hành với những người đau khổ. Cha không chỉ là một nhà giảng thuyết, mà còn là một người bạn, một người anh, một người cha thiêng liêng, sẵn sàng lắng nghe và chia sẻ với những ai cần đến sự nâng đỡ. Những câu chuyện về lòng nhân ái của Cha, dù có thể không được ghi chép đầy đủ, chắc chắn đã in sâu trong tâm hồn những người từng gặp gỡ Cha.

Sống đời thánh hiến trong Dòng Chúa Cứu Thế là một hành trình đòi hỏi sự hy sinh và lòng trung thành tuyệt đối. Trong 62 năm, Cha Phán đã sống trọn vẹn ba lời khấn: nghèo khó, khiết tịnh, và vâng phục, theo gương Chúa Giêsu và linh đạo của Thánh Anphongsô. Lời khấn nghèo khó giúp Cha sống đơn sơ, không bám víu vào của cải vật chất, mà đặt trọn niềm tin vào sự quan phòng của Thiên Chúa. Lời khấn khiết tịnh giúp Cha dâng trọn trái tim cho Thiên Chúa và dân Ngài, trở thành một người cha thiêng liêng cho mọi người. Lời khấn vâng phục giúp Cha sống khiêm nhường, luôn tìm kiếm ý Chúa qua sự hướng dẫn của bề trên và Giáo Hội.

Trong suốt những năm tháng ấy, Cha Phán đã đối mặt với không ít thử thách. Sống đời thánh hiến trong một đất nước trải qua chiến tranh, chia cắt, và những biến động xã hội không phải là điều dễ dàng. Có những lúc Cha phải đối diện với sự thiếu thốn, những hạn chế trong việc thực thi sứ vụ, hay những khó khăn trong đời sống cộng đoàn. Nhưng với đức tin kiên vững và lòng yêu mến Thiên Chúa, Cha đã vượt qua tất cả, trở thành một tấm gương sáng về sự bền bỉ và phó thác.

Linh đạo Dòng Chúa Cứu Thế nhấn mạnh việc sống gần gũi với người nghèo và những người bị lãng quên. Cha Phán, với tinh thần này, chắc chắn đã dành nhiều thời gian để phục vụ những người cần giúp đỡ nhất. Có thể Cha đã đến với những gia đình nghèo khó, những người bệnh tật, hay những tâm hồn đang lạc lối, mang đến cho họ không chỉ sự an ủi thiêng liêng mà còn sự hỗ trợ cụ thể. Những hành động bác ái của Cha, dù lớn hay nhỏ, đều là những hạt giống Tin Mừng được gieo vào lòng đất Việt Nam, nảy mầm và trổ sinh hoa trái cho Giáo Hội.

Khi tuổi già và bệnh tật đến, Cha Phán đã nghỉ hưu tại Nhà Hưu Dưỡng của Tỉnh Dòng Chúa Cứu Thế. Đây là thời gian Cha sống thinh lặng, cầu nguyện, và chuẩn bị tâm hồn cho cuộc gặp gỡ cuối cùng với Thiên Chúa. Dù sức khỏe suy yếu, Cha vẫn giữ được tinh thần lạc quan và lòng phó thác, tiếp tục là một chứng nhân đức tin cho các anh em trong Dòng và những người đến thăm Cha. Nhà Hưu Dưỡng, nơi Cha an nghỉ trong Chúa vào ngày 10 tháng 01 năm 2020, không chỉ là nơi Cha kết thúc hành trình dương thế, mà còn là nơi Cha hoàn tất cuộc hành hương thiêng liêng, bước vào sự sống vĩnh cửu.

Cái chết của Cha Phán, vào lúc 16g00, thứ Sáu, ngày 10 tháng 01 năm 2020, là một khoảnh khắc ân sủng, khi Cha được Thiên Chúa gọi về sau một đời dài phục vụ. Trong đức tin Công Giáo, cái chết không phải là sự kết thúc, mà là cánh cửa dẫn đến sự sống mới, nơi những người trung thành được hưởng vinh quang Thiên quốc. Cha Phán, với 84 năm sống làm con Chúa, 62 năm sống lời khấn Dòng, và 57 năm thi hành sứ vụ linh mục, chắc chắn đã được Thiên Chúa đón nhận vào lòng Ngài, nơi Cha được nghỉ ngơi trong bình an vĩnh cửu.

Sau khi Cha Phán qua đời, cộng đoàn Dòng Chúa Cứu Thế và Giáo Hội đã tổ chức các nghi thức tiễn biệt để tưởng nhớ và cầu nguyện cho Cha. Nghi thức tẩn liệm và Thánh lễ cầu hồn được cử hành vào lúc 9g00, thứ Bảy, ngày 11 tháng 01 năm 2020, tại Tu viện Dòng Chúa Cứu Thế, 38 Kỳ Đồng, Phường 9, Quận 3, Sài Gòn. Đây là một khoảnh khắc thiêng liêng, khi cộng đoàn quy tụ để dâng Cha lên cho Thiên Chúa, cầu xin Ngài tha thứ mọi lỗi lầm của Cha và ban cho Cha ơn cứu độ.

Thánh lễ An táng được tổ chức vào lúc 6g00, thứ Hai, ngày 13 tháng 01 năm 2020, tại Đền Đức Mẹ Hằng Cứu Giúp, cũng tại 38 Kỳ Đồng. Thánh lễ này không chỉ là một lời từ biệt, mà còn là một lời tạ ơn Thiên Chúa vì cuộc đời và sứ vụ của Cha Phán. Cộng đoàn, bao gồm các anh em trong Dòng, các linh mục, tu sĩ, và giáo dân, đã cùng nhau cầu nguyện, hát thánh ca, và dâng lên Chúa những ý nguyện cho linh hồn Cha. Sau Thánh lễ, thi hài Cha được hỏa táng tại Bình Hưng Hòa, theo nguyện vọng và phong tục của thời đại. Tro cốt của Cha, dù không được ghi nhận cụ thể, có thể đã được lưu giữ tại một nơi trang trọng, như truyền thống của Dòng Chúa Cứu Thế.

Cuộc đời Cha Gioan Baotixita Nguyễn Văn Phán là một bài ca ngợi khen Thiên Chúa, một hành trình của sự tận hiến và hy sinh. Cha đã sống trọn vẹn linh đạo Dòng Chúa Cứu Thế, mang Tin Mừng đến với những người nghèo khổ, đồng hành với những tâm hồn đau khổ, và xây dựng Giáo Hội qua từng lời giảng, từng bí tích, và từng hành động bác ái. Dù Cha không phải là một nhân vật nổi tiếng trên các phương tiện truyền thông, sự thánh thiện của Cha được thể hiện qua những điều giản dị: một nụ cười hiền hậu, một lời khuyên chân thành, một Thánh lễ được cử hành với lòng sốt sắng, hay một lần viếng thăm người bệnh.

Di sản của Cha không nằm ở những công trình vật chất, mà ở những tâm hồn Cha đã chạm đến. Những người từng được Cha rửa tội, được Cha ban Bí tích Hòa giải, hay được Cha hướng dẫn trong những lúc khó khăn, chắc chắn sẽ mang trong lòng lòng biết ơn sâu sắc. Những anh em trong Dòng Chúa Cứu Thế, những người đã sống và làm việc cùng Cha, sẽ nhớ đến Cha như một người anh em gương mẫu, luôn sống khiêm nhường và tận tụy. Và cộng đoàn Đền Đức Mẹ Hằng Cứu Giúp sẽ mãi ghi nhớ Cha như một mục tử đã góp phần làm cho ngôi đền này trở thành một trung tâm thiêng liêng của Sài Gòn.

Cha Gioan Baotixita Nguyễn Văn Phán đã hoàn tất hành trình dương thế, nhưng hành trình thiêng liêng của Cha vẫn tiếp tục trong sự hiệp thông của Giáo Hội. Là những người còn lại, chúng ta được mời gọi cầu nguyện cho linh hồn Cha, xin Thiên Chúa, qua lòng thương xót vô biên của Ngài, tha thứ mọi lỗi lầm của Cha và đón nhận Cha vào Thiên quốc. Mỗi lời kinh, mỗi Thánh lễ dâng lên cho Cha là một món quà thiêng liêng, giúp Cha được gần hơn với Thiên Chúa.

Chúng ta cũng được mời gọi noi gương Cha, sống đời tận hiến cho Thiên Chúa và tha nhân, dù trong vai trò linh mục, tu sĩ, hay giáo dân. Cuộc đời Cha Phán nhắc nhở chúng ta rằng mỗi người đều có một ơn gọi riêng, và điều quan trọng là sống ơn gọi ấy với tất cả trái tim. Dù cuộc sống có nhiều thử thách, chúng ta được kêu gọi để trở thành ánh sáng, mang tình yêu và lòng thương xót của Thiên Chúa đến với thế giới.

Cha Gioan Baotixita Nguyễn Văn Phán, C.Ss.R, đã sống một cuộc đời trọn vẹn cho Thiên Chúa và Giáo Hội. Từ một cậu bé ở Phú Vang, Cha đã nghe theo tiếng gọi của Thiên Chúa, trở thành một linh mục Dòng Chúa Cứu Thế, và dành 57 năm sứ vụ để rao giảng Tin Mừng, cử hành bí tích, và phục vụ dân Chúa. 62 năm sống lời khấn Dòng là minh chứng cho lòng trung thành và sự hy sinh của Cha. Và 84 năm trên dương thế là một bài ca tạ ơn, ngợi khen tình yêu của Thiên Chúa.

Hôm nay, khi tưởng niệm Cha, chúng ta không chỉ tiếc thương một con người đã ra đi, mà còn tạ ơn Thiên Chúa vì món quà là cuộc đời Cha. Xin cộng đoàn tiếp tục cầu nguyện cho Cha Gioan Baotixita Nguyễn Văn Phán, để Cha được hưởng vinh quang Thiên quốc, bên cạnh Đức Mẹ Hằng Cứu Giúp và Chúa Giêsu, Đấng Cứu Chuộc. Xin Cha, từ thiên đàng, tiếp tục cầu bầu cho chúng ta, để chúng ta cũng biết sống đời tận hiến, mang Tin Mừng đến cho mọi người.

Lạy Chúa, xin đón nhận linh hồn Cha Gioan Baotixita Nguyễn Văn Phán vào lòng Ngài, và ban cho Cha sự sống vĩnh cửu. Amen.

Lm. Anmai, CSsR