ĐGH Leo: ‘Đa âm là ẩn dụ về đức tin được hướng dẫn bởi Chúa Thánh Thần’
ĐGH Leo: ‘Đa âm là ẩn dụ về đức tin được hướng dẫn bởi Chúa Thánh Thần’
Đức Thánh Cha Leo XIV đã bày tỏ lòng kính trọng đối với Giovanni Pierluigi da Palestrina, một trong những nhà soạn nhạc có ảnh hưởng nhất trong lịch sử thánh nhạc, đánh dấu kỷ niệm 500 năm ngày sinh của ngài.
Phát biểu trước cử toạ do Quỹ Domenico Bartolucci tổ chức tối thứ Tư cùng với sự tham gia của một dàn hợp xướng đã chiêu đãi ngài một buổi biểu diễn âm nhạc của nhà soạn nhạc trứ danh, Đức Thánh Cha đã mô tả ý nghĩa tâm linh và phụng vụ của âm nhạc Palestrina như một biểu hiện vượt thời gian của lời cầu nguyện và sự hiệp nhất.
Buổi tiếp kiến, được tổ chức tại Sala Regia của Điện Tông tòa, cũng đánh dấu sự kiện ra mắt con tem của Vatican kỷ niệm “Cinquecentenario Palestriniano”.
“Những sáng tác của ngài, trang nghiêm và mộc mạc, chân thành, lấy cảm hứng từ thánh ca Gregorian,” Đức Thánh Cha Leo cho biết, “kết hợp âm nhạc và phụng vụ theo cách nâng cao tâm hồn và truyền tải sự huyền bí của thần thánh.”
Âm nhạc như lời cầu nguyện và sự hiệp nhất trong đa dạng
Nhắc lại vai trò của nhà soạn nhạc trong thời kỳ Phản cải cách, Đức Thánh Cha đã nhắc lại cách Palestrina đóng góp vào những nỗ lực của Giáo hội nhằm đổi mới và đào sâu đời sống tâm linh của các tín hữu qua âm nhạc.
“Đa âm”, ngài nói, “không chỉ là một kỹ thuật âm nhạc; mà nó còn là một hình thức thấm nhuần ý nghĩa thần học. Nó lấy văn bản thiêng liêng và ‘mặc cho nó giai điệu phù hợp’ để nó có thể tiếp cận tốt hơn với sự hiểu biết của các tín hữu,” và ngài mô tả cách nhiều giọng, mỗi giọng có hướng với đi giai điệu riêng, hoạ âm với nhau trong sự tương tác hài hòa. Đôi khi chúng đối âm, đôi khi chúng chuyển sang hài âm, ngài lưu ý, nhưng luôn theo một thể thống nhất.
“Sự thống nhất năng động trong đa dạng này,” Đức Thánh Cha Leo tiếp tục, “là một ẩn dụ cho hành trình đức tin chung của chúng ta dưới sự hướng dẫn của Chúa Thánh Thần.”
Một truyền thống sinh động về vẻ đẹp thiêng liêng
Đức Thánh Cha dẫn chứng Missa Papae Marcelli của Palestrina là một điển hình tuyệt vời về đa âm thiêng liêng, và cũng tỏ lòng tôn kính Đức Hồng y Domenico Bartolucci, gọi ngài là “một nhà soạn nhạc không thể mai một” đã tiếp nối di sản phong phú này với tư cách là giám đốc Dàn hợp xướng Nguyện đường Sistine trong gần năm mươi năm.
Sau đó, Đức Thánh Cha Leo nhắc lại lời kêu gọi của Công đồng Vatican II về sự tham gia trọn vẹn, có ý thức và tích cực vào phụng vụ, ngài lưu ý rằng âm nhạc thiêng liêng, đặc biệt là khi được sáng tác điêu luyện, có thể làm sâu sắc thêm sự tham gia đó.
“Khi âm nhạc phụng vụ được truyền cảm hứng từ đức tin và được định hình bằng tài năng,” ngài nói, “nó sẽ thu hút âm hưởng, tâm trí và tâm hồn. Nó trở thành con đường dẫn đến lời cầu nguyện.”
Lời kêu gọi bước đi cùng tiếng hát
Cuối cùng, Đức Thánh Cha cảm ơn Quỹ, dàn hợp xướng và tất cả những người có mặt và ngài nhắc lại lời của Thánh Augustine, người mà đã thúc giục các Kitô hữu tiếp tục tiến về phía trước trong hy vọng: “Hãy hát, nhưng hãy bước đi! Đừng lạc khỏi con đường. Đừng quay lại. Đừng dừng lại.”
Đức Thánh Cha khuyến khích mọi người hãy đón nhận tinh thần này, đặc biệt là trong Năm Thánh, nhắc nhở họ rằng thánh nhạc không chỉ là di sản của quá khứ, mà là một món quà sinh động tiếp tục nuôi dưỡng Giáo hội hôm nay.
“Chúng ta hãy bước đi cùng tiếng hát,” ngài kết luận. “Chúng ta hãy xây những nhịp cầu của vẻ đẹp và đức tin.”
Jos. Nguyễn Minh Sơn