Đức Tin Và Ơn Giải Thoát

Đức Tin Và Ơn Giải Thoát

Lời Chúa hôm nay mời gọi chúng ta suy niệm về hành trình đức tin, sự thử thách, và ơn giải thoát của Thiên Chúa dành cho những ai đặt niềm tin vào Ngài. Qua hành trình của thánh Phêrô và thánh Phaolô đi rao giảng Tin Mừng, chúng ta thấy được sức mạnh của lời cầu nguyện, sự can thiệp của Thiên Chúa, và sứ mạng xây dựng Hội Thánh.

1. Đức Tin Trong Thử Thách

Trong Công vụ Tông đồ 12:1-11, chúng ta chứng kiến cảnh thánh Phêrô bị vua Hêrôđê giam cầm. Ngài bị xiềng xích, canh gác nghiêm ngặt, và đối diện với cái chết. Tuy nhiên, đoạn Kinh Thánh nhấn mạnh: “Hội Thánh không ngừng dâng lên Thiên Chúa lời cầu nguyện khẩn thiết cho ông” (Cv 12:5). Lời cầu nguyện của cộng đoàn đã trở thành nguồn sức mạnh, dẫn đến sự can thiệp kỳ diệu của thiên sứ, giải thoát Phêrô khỏi ngục tù. Phêrô, trong giấc ngủ, tưởng mình đang mơ, nhưng cuối cùng nhận ra: “Bây giờ tôi biết thực sự là Chúa đã sai thiên sứ của Ngài đến, và Ngài đã cứu tôi thoát khỏi tay vua Hêrôđê” (Cv 12:11).

Thánh Augustinô, trong bài giảng về thánh Phêrô và Phaolô, nhấn mạnh rằng sự giải thoát của Phêrô không chỉ là một phép lạ thể lý, mà còn là biểu tượng của ơn cứu độ mà Thiên Chúa ban cho những ai tin cậy Ngài. Ngài viết: “Phêrô bị xiềng xích bởi con người, nhưng được giải thoát bởi Thiên Chúa, để nhắc nhở chúng ta rằng không có quyền lực nào lớn hơn quyền năng của Đấng Sáng Tạo muôn loài” (Thánh Augustinô: Bài giảng 295, Patrologia Latina).

Đức Giáo hoàng Phanxicô cũng nhấn mạnh vai trò của lời cầu nguyện cộng đoàn. Ngài nói: “Hội Thánh cầu nguyện là Hội Thánh sống động. Khi chúng ta cầu nguyện cho nhau, chúng ta mời gọi Chúa hành động, và Ngài luôn lắng nghe” (Bài giảng tại Nhà nguyện Thánh Mácta, ngày 29/6/2016).

Cha Walter Ciszek, một linh mục Dòng Tên người Mỹ gốc Ba Lan, bị bắt giam tại Liên Xô trong Chiến tranh Lạnh vì bị nghi là gián điệp Vatican. Trong trại lao động Siberia khắc nghiệt, Cha Ciszek đối mặt với cái chết vì đói khát, bệnh tật và tra tấn tinh thần. Một đêm tuyệt vọng trong xà lim cô lập tại nhà tù Lubianka, Cha Ciszek cầu nguyện và cảm nhận một sự hiện diện siêu nhiên an ủi, mà ngài tin là sự can thiệp của Chúa qua thiên sứ. Ngay sau đó, ngài được chuyển khỏi xà lim cô lập – một điều hiếm hoi – và được phép tiếp tục sống, dù vẫn trong điều kiện khắc nghiệt.

Trong hồi ký With God in Russia, Cha Ciszek kể lại khoảnh khắc này như một phép màu, tin rằng Chúa đã sai thiên sứ đến cứu ngài khỏi nguy khốn thể xác và tinh thần, giống như Thánh Phêrô được thiên sứ giải thoát khỏi ngục tù. Sự sống sót và niềm tin kiên định của ngài là minh chứng cho sự che chở của Chúa. Ngài sống sót qua 23 năm tù đày và được thả vào năm 1963, tiếp tục sứ vụ truyền giáo (Ciszek, Walter J., và Daniel L. Flaherty. With God in Russia. Ignatius Press, 1997).

2. Sứ Mạng Giữa Gian Nan

Trong thư gửi Timôthê, thánh Phaolô suy niệm về hành trình đức tin của mình. Ngài viết: “Tôi đã đấu trong cuộc thi đấu cao đẹp, đã chạy hết chặng đường, đã giữ vững niềm tin” (2 Tm 4:7). Dù đối diện với nhiều hiểm nguy, Phaolô vẫn tin rằng “Nhưng có Chúa đứng bên cạnh, Ngài đã ban sức mạnh cho tôi” (2 Tm 4:17). Lời chứng này cho thấy đức tin không chỉ là niềm hy vọng thụ động, mà là sự dấn thân tích cực trong sứ mạng loan báo Tin Mừng, ngay cả khi đối diện với khổ đau.

Thánh Irênê thành Lyon ca ngợi thánh Phaolô vì lòng trung thành với sứ mạng. Thánh nhân viết: “Phaolô, qua những đau khổ, đã trở thành chứng nhân sống động cho Tin Mừng, để các dân ngoại nhận biết Chúa” (Tác phẩm Chống Lạc Giáo - Adversus Haereses, III, 1, 1).

Đức Giáo hoàng Bênêđíctô XVI nhấn mạnh rằng đức tin là nguồn hy vọng giữa những thử thách. Ngài viết: “Đức tin mang lại ý nghĩa cho đau khổ, vì nó kết nối chúng ta với Thiên Chúa, Đấng luôn đồng hành” (Thông điệp Spe Salvi, 2007, số 7).

Chân phước Anrê Phú Yên, sinh ra trong một gia đình nghèo, sớm được mẹ giáo dục đức tin. Năm 17 tuổi, thầy được cha Đắc Lộ nhận vào Hội Thầy Giảng và tuyên hứa tại Hội An năm 1643. Anrê đồng hành cùng cha Đắc Lộ và các thầy giảng khác trên hành trình truyền giáo khắp miền Trung, dù là người nhỏ tuổi nhất.

Tháng 7 năm 1644, khi quan Nghè Bộ truy lùng các thầy giảng, đặc biệt là thầy Ignatio, Anrê đã tự nguyện thế chỗ. Thầy tin cái chết của mình sẽ ít ảnh hưởng đến cộng đoàn hơn. Anrê vui vẻ chấp nhận bị bắt, và trên đường đến ngục, thầy không ngừng rao giảng Tin Mừng. Ngày hôm sau, Anrê bị đưa ra tòa xét xử. Dù cha Đắc Lộ tìm cách can thiệp, quan vẫn quyết định tử hình chàng thanh niên 19 tuổi. Anrê hiên ngang tuyên bố: “Ước chi tôi có được ngàn mạng sống để hiến dâng tất cả cho Thiên Chúa hầu đền đáp ơn Ngài.” Nghe bản án tử hình, thầy vẫn thanh thản, khích lệ những người đến thăm và lặp lại: “Chúng ta hãy lấy tình yêu để đáp lại tình yêu của Chúa chúng ta, hãy lấy mạng sống đáp lại mạng sống.”

Khoảng 5 giờ chiều ngày 26 tháng 7 năm 1644, thầy Anrê bị áp giải ra Gò Xử để hành quyết. Trước lúc lìa trần, thầy nhắn nhủ các tín hữu: “Hãy luôn kiên vững trong đức tin, đừng buồn phiền vì cái chết của thầy, và hiệp lời cầu cho thầy được trung kiên tới cùng.” Thầy Anrê qua đời khi vẫn không ngừng kêu lên danh thánh "Giêsu".

Chân phước Anrê Phú Yên đã sống một đời tận hiến, đối mặt với “cuộc thi đấu cao đẹp” khi bị bắt và tra tấn vì đức tin. Ngài đã “chạy hết chặng đường” bằng cách giữ vững niềm tin, không chối bỏ Chúa ngay cả khi bị đe dọa tính mạng, và trở thành chứng nhân tử đạo đầu tiên của Giáo hội Việt Nam (Web HĐGMVN, 25/07/2022).   

3. Đức Tin Xây Dựng Hội Thánh

Chúa Giêsu hỏi các môn đệ: “Còn anh em, anh em bảo Thầy là ai?” (Mt 16:15). Phêrô, được Chúa Thánh Thần soi sáng, tuyên xưng: “Thầy là Đức Kitô, Con Thiên Chúa hằng sống” (Mt 16:16). Đáp lại, Chúa Giêsu trao cho Phêrô sứ mạng: “Anh là Phêrô, nghĩa là Tảng Đá, trên tảng đá này, Thầy sẽ xây Hội Thánh của Thầy” (Mt 16:18). Lời hứa này khẳng định vai trò nền tảng của Phêrô trong việc xây dựng cộng đoàn đức tin.

Thánh Lêô Cả nhấn mạnh rằng Phêrô là biểu tượng của sự hiệp nhất Hội Thánh. Ngài viết: “Chúa đặt Phêrô làm nền tảng, để Hội Thánh luôn kiên định trong đức tin, bất chấp sóng gió” (Bài giảng I về thánh Phêrô và Phaolô, số 54).

Đức Thánh Giáo Hoàng Gioan Phaolô II nhắc nhở rằng mỗi Kitô hữu được mời gọi tham gia vào sứ mạng của Phêrô. Ngài viết: “Mọi người trong Hội Thánh, qua Bí tích Rửa tội, đều được mời gọi trở thành những viên đá sống động, góp phần xây dựng cộng đoàn đức tin” (Tông huấn Christifideles Laici, 1988, số 19).

Bà Maria Goretti, sinh năm 1960 tại khu ổ chuột São Paulo, Brazil, sớm ý thức sứ mạng phục vụ Hội Thánh. Vào những năm 1980, khi khu vực này chìm trong đói nghèo và bạo lực, cô Maria lúc đó mới 20 tuổi đã bắt đầu tổ chức các lớp giáo lý miễn phí tại nhà. Cô dạy trẻ em về đức tin Công giáo, cầu nguyện và các giá trị Kitô giáo bằng những tài liệu đơn sơ. Cô Maria còn phối hợp với giáo xứ São José thành lập nhóm bác ái, quyên góp thực phẩm và quần áo giúp đỡ các gia đình nghèo, kể cả người không Công giáo. Năm 1995, cô vận động xây dựng một trung tâm cộng đồng nhỏ, tổ chức cầu nguyện, lớp học và hỗ trợ y tế. Dù học vấn hay nguồn lực hạn chế, cô Maria đã biến cộng đoàn từ nhóm nhỏ thành một cộng đoàn đức tin gắn kết với hơn 500 thành viên. Cô thường chia sẻ: “Bí tích Rửa tội đã làm tôi thành con cái Chúa, nên tôi phải sống để xây dựng Hội Thánh, như một viên đá nhỏ nhưng bền vững.” Năm 2020, bà Maria qua đời nhưng di sản của bà vẫn tiếp tục qua trung tâm cộng đồng và các lớp giáo lý. Bà là gương sáng về sứ mệnh của giáo dân, minh chứng rằng mỗi tín hữu đều có thể trở thành “viên đá sống động” trong việc xây dựng Hội Thánh (Web Tổng Giáo phận São Paulo, mục “Testemunhos de Fé - Chứng từ Đức tin”, ngày 15/10/2020).

Lời Chúa mời gọi chúng ta sống đức tin cách mạnh mẽ, ngay cả trong những thử thách lớn lao như thời các Tông đồ: “Thời kỳ ấy, vua Hêrôđê ra tay ngược đãi một số người trong Hội Thánh. Nhà vua đã cho chém đầu ông Giacôbê là anh ông Gioan…nhà vua lại cho bắt cả ông Phêrô nữa…Bắt được rồi, nhà vua truyền tống ngục” (Cv 12: 1-4). Thánh Phêrô được giải thoát khỏi ngục tù nhờ lời cầu nguyện và sự can thiệp của Thiên Chúa: “Qua vọng canh thứ nhất, rồi vọng canh thứ hai, thiên sứ và ông tới trước cửa sắt thông ra phố. Cửa tự động mở ra trước mặt hai người..Đi hết một đường phố, thì bỗng nhiên thiên sứ bỏ ông mà đi. Lúc ấy ông Phêrô mới hoàn hồn và nói: Bây giờ tôi biết thực sự là Chúa đã sai thiên sứ của Ngài đến, và Ngài đã cứu tôi thoát khỏi tay vua Hêrôđê” (Cv 12: 10-11). Thánh Phêrô, qua lời tuyên xưng đức tin, trở thành nền tảng cho Hội Thánh. Thánh Phaolô hoàn thành sứ mạng nhờ sức mạnh từ Chúa: “Chúa sẽ cứu và đưa tôi vào vương quốc của Ngài ở trên trời. Chúc tụng Ngài vinh hiển đến muôn thuở muôn đời. Amen” (2 Tm 4:18).

Tất cả nhắc nhở chúng ta rằng đức tin không chỉ là niềm tin cứu độ cá nhân, mà còn là sức mạnh cộng đoàn. Hãy cầu nguyện không ngừng, sống đức tin với lòng can đảm, và dấn thân xây dựng Hội Thánh, để một ngày kia cũng được nhận phần thưởng là “vòng hoa dành cho người công chính” (2 Tm 4:8).

Phêrô Phạm Văn Trung