Sẵn Sàng Như Người Lữ Hành Tâm Hồn

CN 19 TN NĂM C

“Sẵn Sàng Như Người Lữ Hành Tâm Hồn”

1. Mở đầu – Khi đêm chưa tàn

Có những đêm dài hơn những đêm khác, không phải vì kim đồng hồ chậm lại, nhưng vì trái tim chúng ta nặng trĩu những câu hỏi không lời đáp. Đêm ấy, như sách Khôn Ngoan gợi nhắc (Kn 18,6-9), là đêm Thiên Chúa can thiệp, đêm của sự phán xét và giải thoát, đêm mà bóng tối trở thành sân khấu cho ánh sáng rạng ngời của niềm tin.

Trong đời sống nội tâm, mỗi người cũng có những “đêm nội tâm” — nơi bóng tối của sợ hãi, hoang mang, bất an phủ xuống, nhưng đồng thời cũng là nơi Thiên Chúa mở ra một cửa sổ cho ánh sáng bước vào.

2. Tâm lý của người được chọn – Cái nhìn từ nhân học và phân tâm học

Thánh Vịnh 33 thì thầm: “Hạnh phúc thay dân nào được Chúa chọn làm gia nghiệp.”

Tâm lý con người thường tìm hạnh phúc trong việc sở hữu: một căn nhà, một công việc, một mối quan hệ… Nhưng từ góc nhìn nhân học tôn giáo, hạnh phúc không phải là ta sở hữu gì, mà là ai đang sở hữu ta. Trong ngôn ngữ phân tâm học, “được chọn” đồng nghĩa với một cảm thức căn bản về an toàn hiện sinh — một nền tảng tâm thức giúp con người không rơi vào vực thẳm của sự vô nghĩa.

Cảm thức này giải tỏa những lo âu nguyên thủy (basic anxieties) mà Freud hay Fromm đã từng nói: nỗi sợ bị bỏ rơi, bị quên lãng, bị tan biến vào hư vô. Khi nhận ra mình thuộc về Thiên Chúa, con người tìm được “cái neo” cho tâm hồn giữa biển đời bão tố.

3. Niềm tin như một lữ hành – Từ Abraham đến mỗi chúng ta

Thư Do Thái (Hr 11,1-2.8-19) không chỉ kể lại hành trình của Abraham, mà còn phác họa chân dung của một con người bước đi giữa hai khoảng trống: quá khứ đã rời bỏ và tương lai chưa thấy hình.

Trong tâm lý hiện sinh, đó là trạng thái “sống trong sự tạm bợ” — nơi không gì bảo đảm ngoài lời hứa. Và chính nơi đó, Abraham trở thành nguyên mẫu của homo viator (con người lữ hành), một biểu tượng nhân vị của lòng tín thác.

Ông ra đi không chỉ về mặt địa lý, mà còn rời bỏ cả những hệ hình tư duy cũ, sự kiểm soát an toàn, để tiến vào không gian mở của ân sủng. Niềm tin trở thành hành động sáng tạo: xây dựng đời mình trên “nền móng” mà mắt trần chưa thấy nhưng trái tim đã cảm nhận.

4. Sẵn sàng – Tư thế của một trái tim tỉnh thức

Tin Mừng Luca (Lc 12,32-48) vang lên như một hồi chuông nội tâm: “Anh em cũng vậy, hãy sẵn sàng.”

Từ góc nhìn tâm lý chiều sâu, “sẵn sàng” không phải là căng thẳng chờ đợi, mà là sống trong một trạng thái hiện diện trọn vẹn (full presence). Khi người đầy tớ biết chủ sẽ đến, anh không chỉ đứng canh nơi cửa, mà còn chăm lo nhà cửa, chuẩn bị bàn tiệc, giữ cho ngọn đèn luôn cháy.

Sẵn sàng nghĩa là sống từng giây phút như thể đó là cuộc gặp gỡ cuối cùng và quan trọng nhất. Trong tâm linh, đây là nghệ thuật đi trong ánh sáng dù chưa thấy bình minh.

5. Chiều sâu thần học – Thiên Chúa của sự viếng thăm

Thần học thiêng liêng cho chúng ta biết: Thiên Chúa không chỉ đến vào “ngày tận cùng” của thế giới, mà còn viếng thăm ta mỗi ngày, qua những biến cố nhỏ bé.

Có thể đó là một cuộc trò chuyện vô tình làm ta đổi hướng, một thử thách khiến ta nhận ra sự mỏng giòn của mình, hay một khoảnh khắc im lặng nơi ta nghe tiếng gọi của Người.

Sự sẵn sàng đích thực là mở rộng trái tim để nhận ra những “cuộc viếng thăm âm thầm” ấy, để không bỏ lỡ giây phút ân sủng đi ngang đời mình.

6. Kết – Lữ hành về thành thánh

Abraham trông đợi một thành có nền móng do chính Thiên Chúa xây dựng. Mỗi người chúng ta cũng đang đi về một “thành thánh” — không phải ở cuối chân trời, mà có thể bắt đầu ngay trong lòng mình.

Khi ta sống như người được chọn, tin như Abraham, và sẵn sàng như người đầy tớ tỉnh thức, thì chính hành trình đời ta đã trở thành một bản kinh sống động.

Bấy giờ, đêm tối sẽ không còn là chốn của sợ hãi, mà là khoảng khắc của hy vọng; và mỗi bình minh sẽ là lời nhắc rằng Chủ đã gần kề.

Lời Nguyện Kết – Lữ Hành Trong Ánh Sáng

Lạy Chúa,

Trong đêm dài của kiếp người, chúng con nhiều khi mỏi mệt vì những lo âu vô hình,

những bước chân chập chững giữa khoảng không chưa thấy bờ.

Xin cho chúng con được nhớ rằng,

hạnh phúc không nằm ở những gì chúng con nắm giữ,

mà ở chỗ chúng con thuộc trọn về Chúa.

Xin dạy chúng con tin như Abraham —

dám rời bỏ bến an toàn để ra khơi theo tiếng gọi,

dù chưa thấy đích đến, nhưng biết rằng nơi ấy Chúa đang chờ.

Xin cho chúng con biết sống trong tư thế sẵn sàng —

không phải bằng đôi mắt lo âu,

mà bằng trái tim rực sáng,

để nhận ra Chúa viếng thăm trong từng ánh mắt, từng biến cố, từng hơi thở.

Và khi ngày đời chúng con khép lại,

xin cho chúng con được bước vào “thành thánh”

mà Chúa đã xây từ muôn thuở

nơi không còn bóng tối,

nơi chỉ còn ánh sáng êm đềm và bình an viên mãn.

A-men.