Sống thật trước mọi ánh nhìn phán xét
- T7, 16/08/2025 - 07:49
- Lm Anmai, CSsR
SỐNG THẬT TRƯỚC MỌI ÁNH NHÌN PHÁN XÉT
Trong guồng quay hối hả của cuộc sống hiện đại, chúng ta không ngừng tương tác với vô vàn cá nhân, mỗi người mang theo một hệ quy chiếu, một lăng kính riêng để nhìn nhận thế giới và những người xung quanh. Chính vì lẽ đó, một sự thật hiển nhiên nhưng thường bị lãng quên là: chúng ta không thể nào kiểm soát được cách người khác cảm nhận, suy nghĩ hay đánh giá về mình. Dù bạn có nỗ lực đến đâu, dù bạn có sống tử tế và chân thành nhường nào, thì trong một câu chuyện nào đó, dưới một góc nhìn nào đó, bạn vẫn có thể trở thành "kẻ xấu" trong mắt ai đó.
Hãy thử nhìn lại những tình huống quen thuộc mà bạn đã đề cập. Khi bạn từ chối một lời nhờ vả, không phải vì bạn ích kỷ, mà có thể vì bạn đang kiệt sức, hoặc vì đó là một việc nằm ngoài khả năng hay nguyên tắc của bạn. Thế nhưng, trong mắt người kia, bạn lập tức bị dán nhãn là "kẻ ích kỷ". Khi bạn thẳng thắn bày tỏ quan điểm của mình, không phải vì bạn muốn vô duyên, mà có thể vì bạn trân trọng sự thật và minh bạch. Nhưng họ lại coi bạn là "người vô duyên". Bạn đặt ra ranh giới để bảo vệ không gian và năng lượng của bản thân, không phải vì bạn lạnh lùng, mà vì bạn hiểu giá trị của sự tự trọng và giới hạn cá nhân. Tuy nhiên, họ lại cho rằng bạn là "người lạnh lùng". Bạn không trả lời tin nhắn ngay lập tức, không phải vì bạn thờ ơ, mà có thể vì bạn đang bận rộn với công việc, hoặc đơn giản là bạn cần thời gian riêng tư. Nhưng họ lại kết luận bạn là "kẻ thờ ơ".
Sự hiểu lầm tiếp tục chồng chất. Khi bạn chọn im lặng để tránh những cuộc tranh cãi vô bổ, không phải vì bạn yếu đuối, mà vì bạn đủ trưởng thành để nhận ra rằng không phải mọi cuộc đối đầu đều đáng giá. Song, họ lại nhìn nhận đó là sự hèn nhát. Khi bạn quyết định chấm dứt một mối quan hệ đã gây ra quá nhiều tổn thương, không phải vì bạn phản bội, mà vì bạn đã kiên nhẫn chịu đựng quá lâu và cần tìm kiếm sự bình yên cho chính mình. Thế nhưng, trong mắt họ, bạn là "kẻ phản bội". Thậm chí, khi bạn không sống theo những kỳ vọng mà gia đình hay bạn bè đặt ra – không theo con đường họ vạch sẵn, không đạt được những thành công họ mong muốn, không duy trì những thói quen họ quen thuộc – bạn dễ dàng bị gán mác là "đứa con hư" hay "kẻ thay đổi". Tất cả những phán xét này đều xuất phát từ một điểm chung: người ta luôn nhìn mọi chuyện từ phía họ, từ những kỳ vọng, mong muốn và lợi ích cá nhân của họ.
Thực chất, bạn không hề sai khi ưu tiên bảo vệ bản thân mình trước. Đó là bản năng sinh tồn, là sự tự trọng cần thiết để duy trì sức khỏe tinh thần. Chỉ là, những người khác thường mong muốn bạn sống vì họ trước, đặt lợi ích của họ lên trên lợi ích của bạn. Bạn không sai khi chọn cách lùi bước khỏi những tình huống độc hại, không phải vì bạn sợ hãi, mà vì bạn biết giá trị của sự bình yên và không muốn lãng phí năng lượng vào những điều không đáng. Đơn giản là họ muốn bạn chịu đựng lâu hơn, muốn bạn tiếp tục là một phần trong kịch bản mà họ đã định sẵn.
Vậy nên, đã đến lúc chúng ta cần giải phóng bản thân khỏi gánh nặng vô hình mang tên "làm hài lòng tất cả mọi người". Đừng cố gắng gồng mình để trở thành một phiên bản hoàn hảo trong mắt người khác, bởi phiên bản đó không tồn tại. Đừng lãng phí thời gian và năng lượng để giải thích, để biện minh cho những lựa chọn của mình, chỉ với mong muốn trở thành "người tốt" trong lòng ai đó. Những người thực sự hiểu và yêu thương bạn sẽ không cần bạn phải giải thích. Những người không hiểu, dù bạn có nói gì đi chăng nữa, họ cũng sẽ không thay đổi góc nhìn của mình.
Điều quan trọng nhất là hãy ngừng xin lỗi vì đã chọn sống thật với chính mình. Cuộc đời này đã đủ áp lực và thử thách rồi, đừng tự ép mình phải khoác lên chiếc mặt nạ "đẹp đẽ" trong mắt cả thế giới. Bạn không sinh ra để trở thành một diễn viên trong kịch bản của người khác, không phải để sống cuộc đời mà người khác mong muốn. Bạn sinh ra để trải nghiệm, để khám phá, để trưởng thành và để sống một cuộc đời ý nghĩa theo cách riêng của bạn.
Hãy luôn ghi nhớ: Không phải ai ghét bạn cũng đúng. Sự ghét bỏ thường xuất phát từ sự thiếu hiểu biết, từ định kiến, hoặc từ chính những vấn đề nội tại của người ghét. Và không phải ai kể chuyện cũng là người công bằng. Lời kể của họ luôn được tô vẽ bằng cảm xúc và góc nhìn cá nhân, có thể bóp méo sự thật. Điều cốt lõi là bạn sống thật với bản thân, bạn tử tế với những người xung quanh, và bạn không ngừng nỗ lực để trở thành phiên bản tốt hơn của chính mình. Chỉ cần vậy, là đủ. Còn ai đó vẫn thấy bạn "xấu" ư? Thì thôi! KỆ NÓ ĐI. Hãy để họ tự do với suy nghĩ của mình, và bạn cũng hãy tự do với cuộc sống của chính bạn.
Lm. Anmai, CSsR