Sinh nhật Đức Trinh Nữ Ma-ri-a – Một lịch sử ơn cứu độ chạm vào mỗi đời người

08  17  Tr  Thứ Hai Tuần XXIII Thường Niên.

Sinh nhật Đức Trinh Nữ Ma-ri-a, lễ kính.

Mk 5,1-4a (hoặc Rm 8,28-30); Mt 1,1-16.18-23.

Mt 1,1-16.18-23

Đây là gia phả Đức Giê-su Ki-tô, con cháu vua Đa-vít, con cháu tổ phụ Áp-ra-ham: Ông Áp-ra-ham sinh I-xa-ác; I-xa-ác sinh Gia-cóp; Gia-cóp sinh Giu-đa và các anh em ông này; Giu-đa ăn ở với Ta-ma sinh Pe-rét và De-rác; Pe-rét sinh Khét-xơ-ron; Khét-xơ-ron sinh A-ram; A-ram sinh Am-mi-na-đáp; Am-mi-na-đáp sinh Nác-son; Nác-son sinh Xan-môn; Xan-môn lấy Ra-kháp sinh Bô-át; Bô-át lấy Rút sinh Ô-vết; Ô-vết sinh Gie-sê; ông Gie-sê sinh Đa-vít. Vua Đa-vít lấy vợ ông U-ri-gia sinh Sa-lô-môn Sa-lô-môn sinh Rơ-kháp-am; Rơ-kháp-am sinh A-vi-gia; A-vi-gia sinh A-xa; A-xa sinh Giơ-hô-sa-phát; Giơ-hô-sa-phát sinh Giô-ram; Giô-ram sinh Út-di-gia; Út-di-gia sinh Gio-tham; Gio-tham sinh A-khát; A-khát sinh Khít-ki-gia; Khít-ki-gia sinh Mơ-na-se; Mơ-na-se sinh A-môn; A-môn sinh Giô-si-gia; Giô-si-gia sinh Giơ-khon-gia và các anh em vua này; kế đó là thời lưu đày ở Ba-by-lon. Sau thời lưu đày ở Ba-by-lon, Giơ-khon-gia sinh San-ti-ên; San-ti-ên sinh Dơ-rúp-ba-ven; Dơ-rúp-ba-ven sinh A-vi-hút; A-vi-hút sinh En-gia-kim; En-gia-kim sinh A-do; A-do sinh Xa-đốc; Xa-đốc sinh A-khin; A-khin sinh Ê-li-hút; Ê-li-hút sinh E-la-da; E-la-da sinh Mát-than; Mát-than sinh Gia-cóp; Gia-cóp sinh Giu-se, chồng của bà Ma-ri-a, bà là mẹ Đức Giê-su cũng gọi là Đấng Ki-tô.

Sau đây là gốc tích Đức Giê-su Ki-tô: bà Ma-ri-a, mẹ Người, đã thành hôn với ông Giu-se. Nhưng trước khi hai ông bà về chung sống, bà đã có thai do quyền năng Chúa Thánh Thần. Ông Giu-se, chồng bà, là người công chính và không muốn tố giác bà, nên mới định tâm bỏ bà cách kín đáo. Ông đang toan tính như vậy, thì kìa sứ thần Chúa hiện đến báo mộng cho ông rằng: “Này ông Giu-se, con cháu Đa-vít, đừng ngại đón bà Ma-ri-a vợ ông về, vì người con bà cưu mang là do quyền năng Chúa Thánh Thần. Bà sẽ sinh con trai và ông phải đặt tên cho con trẻ là Giê-su, vì chính Người sẽ cứu dân Người khỏi tội lỗi của họ.” Tất cả sự việc này đã xảy ra, là để ứng nghiệm lời xưa kia Chúa phán qua miệng ngôn sứ: Này đây, Trinh Nữ sẽ thụ thai và sinh hạ một con trai, người ta sẽ gọi tên con trẻ là Em-ma-nu-en, nghĩa là “Thiên-Chúa-ở-cùng-chúng-ta.”

Sinh nhật Đức Trinh Nữ Ma-ri-a – Một lịch sử ơn cứu độ chạm vào mỗi đời người

Hôm nay Giáo Hội long trọng mừng lễ Sinh nhật Đức Trinh Nữ Maria – một ngày lễ đầy ý nghĩa trong toàn bộ lịch sử cứu độ. Có thể nói, đây không chỉ là ngày sinh của một con người đơn thuần, nhưng là ngày đánh dấu sự xuất hiện của một người phụ nữ được Thiên Chúa tuyển chọn từ muôn thuở để trở thành Mẹ của Đấng Cứu Thế – Đấng là nguồn cội ơn cứu độ cho toàn thể nhân loại. Phụng vụ Lời Chúa hôm nay, đặc biệt là bài Tin Mừng theo thánh Mát-thêu, cho chúng ta thấy rõ một gia phả, tưởng chừng như khô khan, nhưng lại ẩn chứa một mầu nhiệm rất sâu xa.

Thánh sử Mát-thêu bắt đầu trình thuật về Chúa Giê-su bằng một bản gia phả dài, kể từ tổ phụ Áp-ra-ham đến vua Đa-vít, rồi qua thời lưu đày ở Ba-by-lon, cho đến thánh Giuse – người được gọi là chồng của Maria, mẹ của Đức Giê-su. Tại sao lại phải kể ra từng đời như thế? Phải chăng chỉ để chứng minh Chúa Giê-su là con cháu vua Đa-vít?

Không chỉ vậy. Gia phả này là bằng chứng Thiên Chúa trung thành với lời hứa, là minh chứng hùng hồn rằng lịch sử ơn cứu độ không phải là những biến cố ngẫu nhiên, nhưng là một chương trình đầy khôn ngoan và yêu thương mà Thiên Chúa đã khởi sự từ thời các tổ phụ. Trong gia phả này có những con người nổi bật như Áp-ra-ham – tổ phụ của lòng tin, như vua Đa-vít – người được Thiên Chúa chọn dù mang thân phận yếu đuối. Nhưng cũng có những con người lầm lỗi, bất xứng: Giu-đa sống gian dối, vua Mơ-na-se từng thờ thần ngoại. Và đặc biệt có cả những người phụ nữ không thuộc dòng tộc Ít-ra-en như Ta-ma, Ra-kháp hay Rút. Điều này cho thấy: Thiên Chúa không chỉ hành động qua những người đạo đức, hoàn hảo, nhưng cả qua những con người tội lỗi, yếu đuối, miễn là họ để cho ân sủng Thiên Chúa chạm đến.

Ngay cả đến Đức Maria – dù là một người trinh nữ, vô nhiễm tội truyền, cũng được đặt giữa một dòng chảy lịch sử đầy phức tạp, giữa một gia phả có cả ánh sáng lẫn bóng tối. Điều đó càng cho thấy rõ hơn: Ơn gọi của Đức Maria là kết quả của một kế hoạch cứu độ đầy yêu thương mà Thiên Chúa kiên trì thực hiện từ đời này sang đời khác. Và ngày Đức Maria được sinh ra chính là ánh bình minh đầu tiên báo hiệu mặt trời công chính – Đức Ki-tô – sắp xuất hiện. Maria sinh ra trong lòng một nhân loại cần được cứu chuộc, nhưng cũng là người đầu tiên cộng tác cách trọn vẹn nhất vào công trình cứu chuộc đó.

Phần tiếp theo của bài Tin Mừng kể lại việc Đức Maria thụ thai Chúa Giê-su bởi quyền năng Chúa Thánh Thần. Đây là phần cao điểm trong trình thuật về nguồn gốc Đức Giê-su. Việc truyền tin cho thánh Giuse qua giấc mộng cho thấy một khía cạnh rất nhân bản nhưng cũng rất thần linh trong kế hoạch của Thiên Chúa. Giuse là người công chính, khi thấy Maria mang thai mà mình chưa hề chung sống, ông không tố giác bà, nhưng định âm thầm rút lui. Đó là sự công chính đích thực – không xét đoán, không kết án, nhưng biết giữ lấy lòng nhân từ. Và trong chính lúc ông đang toan tính ấy, sứ thần Chúa hiện đến nói với ông: “Này ông Giuse, đừng ngại đón Maria về, vì người con bà cưu mang là do quyền năng Chúa Thánh Thần.” Câu nói này chính là lời xác nhận mầu nhiệm Nhập Thể: Chúa Giê-su, Đấng sẽ cứu dân khỏi tội lỗi của họ, được sinh ra bởi một người nữ trinh, trong sự cộng tác kỳ diệu giữa Thiên Chúa và con người.

Thánh Mát-thêu kết lại trình thuật này bằng một trích dẫn rất quan trọng từ ngôn sứ I-sai-a: “Này đây, Trinh Nữ sẽ thụ thai và sinh hạ một con trai, người ta sẽ gọi tên con trẻ là Em-ma-nu-en, nghĩa là Thiên Chúa ở cùng chúng ta.” Câu này cho thấy sự hiện diện của Đức Giê-su nơi trần gian không phải chỉ là một biến cố lịch sử, mà là sự nhập thể của chính Thiên Chúa vào đời sống con người. Qua Đức Maria, Thiên Chúa đã đi vào thế giới của con người, không còn xa cách, nhưng ở cùng, sống cùng, chia sẻ kiếp người và cứu độ con người từ bên trong lịch sử của họ. Maria – người con gái bé nhỏ của Na-da-rét – chính là cây cầu nối giữa trời và đất, giữa Thiên Chúa và nhân loại.

Từ bản gia phả ấy và từ biến cố Truyền tin, chúng ta khám phá ra một sự thật đầy an ủi: Thiên Chúa có thể dùng tất cả mọi thứ – cả sự yếu đuối, sai lỗi, cả những biến cố tưởng như bất toàn – để thực hiện kế hoạch yêu thương của Ngài. Không ai trong chúng ta bị loại trừ khỏi dòng chảy cứu độ ấy. Nhìn vào Maria, ta thấy không chỉ một người mẹ của Thiên Chúa, mà còn là hình ảnh của mỗi người chúng ta – được mời gọi cộng tác với Chúa trong kế hoạch yêu thương dành cho thế giới hôm nay. Và như thế, ngày sinh của Đức Maria không chỉ là mừng sinh nhật của một cá nhân, mà là ngày nhắc nhớ ta rằng ơn cứu độ đang tiếp tục mở ra và mời gọi từng người bước vào hành trình thánh hóa, biến đổi.

Vì thế, trong đời sống thường ngày, chúng ta được mời gọi hãy để cho Thiên Chúa hành động trong đời mình, như Người đã hành động trong cuộc đời Đức Maria. Khi chúng ta nhìn lại cuộc sống, có thể thấy không ít những “góc tối” – những lầm lỗi, tổn thương, đổ vỡ. Nhưng Tin Mừng hôm nay cho chúng ta niềm hy vọng: Thiên Chúa không ngại dùng cả những điều bất toàn để dệt nên một kế hoạch tuyệt hảo. Chúng ta đừng ngại mở lòng ra cho Chúa Thánh Thần, đừng ngại đón nhận ơn gọi sống thánh giữa đời.

Hãy sống như Maria: lắng nghe, khiêm nhường, tin tưởng và sẵn sàng “xin vâng” mỗi ngày. Mỗi khi chúng ta đặt trọn niềm tin vào Chúa trong lúc khó khăn, khi chúng ta biết chấp nhận thánh ý Chúa trong đau khổ, khi chúng ta chọn sống yêu thương thay vì oán hận, tha thứ thay vì giữ chấp – là khi chúng ta cùng với Đức Maria sinh ra Chúa Ki-tô giữa thế giới hôm nay. Và cũng như thánh Giuse, ta hãy là những người công chính biết bảo vệ danh dự, phẩm giá của người khác, biết đón nhận mầu nhiệm của Thiên Chúa với lòng tin yêu sâu sắc. Đó là cách chúng ta cộng tác vào lịch sử cứu độ mà Thiên Chúa đang viết tiếp trên từng số phận con người.

Anh chị em thân mến, mừng lễ Sinh nhật Đức Trinh Nữ Maria hôm nay, chúng ta hãy tạ ơn Thiên Chúa vì đã ban cho nhân loại một người Mẹ tuyệt vời, một mẫu gương đức tin và sự khiêm hạ, một người đã hoàn toàn sống cho Thiên Chúa và cho ơn cứu độ của toàn thế giới. Xin Mẹ Maria dạy chúng ta biết sống như Mẹ: sống nhỏ bé, âm thầm, luôn biết lắng nghe và thực thi thánh ý Chúa trong mọi hoàn cảnh. Và hơn hết, xin Mẹ giúp chúng ta mỗi ngày biết sinh ra Chúa Ki-tô trong chính cuộc sống mình – bằng tình yêu, sự kiên nhẫn, lòng trung tín và tinh thần phục vụ – để qua chúng ta, người khác cũng nhận ra rằng: “Thiên Chúa vẫn đang ở cùng chúng ta.”

Lm. Anmai, CSsR