Ngôi Nhà của Lời và Sự Hiện Diện

Thứ ba tuần 25 TN năm lẻ

Bài giảng: Ngôi Nhà của Lời và Sự Hiện Diện

Có một nỗi khát vọng âm thầm nhưng bền bỉ trong trái tim con người: khát vọng có một “ngôi nhà” để thuộc về. Ngôi nhà không chỉ là mái che vật chất, nhưng là nơi nội tâm được an trú, là không gian tâm linh nơi bản thân tìm thấy ý nghĩa và gặp gỡ tình yêu lớn hơn chính mình.

1. Đền thờ được xây, tâm hồn được an cư (Er 6,7-8.12b.14-18)

Sau bao nhiêu năm lưu đày, dân Chúa trở về, và niềm vui bùng nổ khi Đền Thờ được hoàn tất. Họ không chỉ xây một công trình bằng gạch đá, nhưng dựng lên biểu tượng của sự hiện diện Thiên Chúa giữa lòng lịch sử. Công trình ấy là tập thể nỗ lực, là kết tinh của hiệp nhất, là niềm kiêu hãnh của một dân tộc được cứu độ.

Trong phân tâm học, căn tính con người được hình thành không chỉ bởi những khao khát riêng tư, nhưng bởi sự neo bám vào một biểu tượng siêu việt. Đền Thờ là tấm gương phản chiếu cho tâm hồn Israel: khi ngôi nhà thiêng liêng đứng vững, lòng người cũng tìm lại trật tự và sự tự do nội tâm.

Trong nhân học, chúng ta nhận ra: con người chỉ thực sự “là mình” khi biết thuộc về một truyền thống, một cộng đoàn, một niềm tin.

2. Niềm vui bước lên (Tv 121,1-5)

“Ta vui mừng trẩy lên đền thánh Chúa.”

Niềm vui này không đơn giản là hạnh phúc cá nhân, nhưng là niềm hạnh phúc hiện sinh: ta đang trên đường về nhà, về nguồn cội, về chỗ ta được gọi là “con”.

Tâm lý hiện sinh cho thấy: con người bị ném vào giữa thế giới, luôn lo âu, luôn xa lạ. Nhưng trong hành trình hướng về Đền Thờ, ta khám phá lại căn tính: ta không đơn độc, ta thuộc về một Thánh Thị, một cộng đoàn lữ hành.

Thần học gọi đây là niềm vui cánh chung: niềm vui tiên nếm Nước Trời, nơi mọi nước mắt được lau khô.

3. Ngôi nhà mới: Lời (Lc 8,19-21)

Đức Giêsu đảo lộn mọi quan niệm huyết thống: “Mẹ tôi và anh em tôi, chính là những ai nghe Lời Thiên Chúa và đem ra thực hành.”

Đây là một bước chuyển từ “ngôi nhà huyết nhục” sang “ngôi nhà Lời”. Người không phủ nhận giá trị gia đình, nhưng mở rộng biên giới gia đình tới mọi tâm hồn biết lắng nghe và thi hành Lời Chúa.

Phân tâm học nhấn mạnh: con người trưởng thành khi dám cắt rốn khỏi những ràng buộc bản năng và bước vào tự do. Đức Giêsu mời ta bước khỏi “gia đình bản năng” để đi vào “gia đình của Lời” – nơi quan hệ không dựa trên máu mủ, nhưng dựa trên sự tuân phục Lời sống.

Trong triết lý nhân vị, phẩm giá con người không chỉ hệ tại nơi gốc gác sinh học, nhưng nơi tự do đáp trả tiếng gọi thiêng liêng. Bước vào gia đình của Lời, ta được nâng từ mức sinh học đến mức siêu việt, từ hiện sinh đơn độc đến hiệp thông phổ quát.

4. Chiêm niệm và thực hành

Nếu Đền Thờ Giêrusalem là nơi hội tụ niềm tin của Israel, thì nay mỗi tâm hồn ta được mời gọi trở nên Đền Thờ sống động. Không còn là gạch đá, nhưng là trái tim biết lắng nghe và thực hành Lời.

Ở đây, thần học gặp gỡ phân tâm học: đền thờ nội tâm chỉ thực sự vững vàng khi ta can đảm “xây dựng” bằng hành động cụ thể, bằng những chọn lựa hằng ngày vượt qua bản năng ích kỷ để mở ra hiệp thông.

Khi ta nghe Lời và đem ra thực hành, ta vừa bước vào niềm vui của Thánh Vịnh: một hành hương không bao giờ kết thúc, một lữ hành đưa ta từ đền thờ trần thế đến đền thờ vĩnh cửu là chính Thiên Chúa.

⸻

Kết

Con người không thể sống mà không có “nhà”:

• Nhà của gạch đá để nương náu,

• Nhà của cộng đoàn để thuộc về,

• Và nhất là, nhà của Lời để tâm hồn được an cư trong Tình Yêu.

Hôm nay, Kinh Thánh mời ta: hãy dựng lên đền thờ bằng chính đời sống mình, hãy bước đi với niềm vui hành hương, và hãy để Lời Chúa biến đổi máu mủ thành hiệp thông, thân xác thành đền thờ, lo âu hiện sinh thành niềm vui cánh chung.

“Mẹ tôi và anh em tôi, chính là những ai nghe Lời Thiên Chúa và đem ra thực hành.”

Trong Lời ấy, ta tìm thấy ngôi nhà muôn đời.