ĐHY Farrell: Người cao tuổi là ‘kho báu vô giá’
ĐHY Farrell: Người cao tuổi là ‘kho báu vô giá’
“Người cao tuổi là tương lai của Giáo hội, chứ không chỉ là quá khứ: kinh nghiệm, đức tin sâu sắc và sự khôn ngoan của họ là kho báu vô giá cho toàn thể Dân Chúa trên hành trình của họ.”
Với những lời này, lặp lại lời của Đức Giáo hoàng Phanxicô quá cố, Đức Hồng y Kevin Farrell đã khai mạc Đại hội Quốc tế lần thứ hai về Chăm sóc Mục vụ cho Người cao tuổi tại Trung ương Dòng Tên ở Roma vào ngày 2 tháng Mười năm 2025.
Phát biểu trước những giám mục, nhân viên mục vụ và đại biểu từ khắp nơi trên thế giới, Đức Tổng Giám mục Kevin Farrell, Bộ trưởng Bộ Giáo dân, Gia đình và Đời sống, đã kêu gọi đổi mới cam kết tôn trọng và hỗ trợ người cao tuổi trong cả Giáo hội và xã hội.
Lời tri ân gửi đến tất cả những người phục vụ người cao tuổi
“Tôi xin gửi lời cảm ơn chân thành đến anh chị em, những người đi đầu trong công việc phục vụ này: công việc anh chị em đang làm là thiết yếu,” Đức Hồng y Farrell nói. “Thực tế, chính anh chị em là những người trực tiếp trải nghiệm cuộc sống thường nhật của người cao tuổi, với những niềm vui, hy vọng và cả những khó khăn của họ.”
Ngài ca ngợi việc ngày càng coi trọng người cao tuổi như một ưu tiên mục vụ, không chỉ phản ảnh sự lãnh đạo của Đức Giáo hoàng Phanxicô mà còn là một truyền thống lâu đời của Giáo hội. Ngài nói: “Đức Giáo hoàng Phanxicô đã đặt người cao tuổi vào trung tâm của suy tư Giáo hội,” đồng thời nhắc lại bài giáo lý về tuổi già, những buổi tiếp kiến chuyên biệt, và việc thiết lập Ngày Thế giới dành cho Ông bà và Người cao tuổi.
Vị Tổng trưởng Thánh bộ nhấn mạnh rằng nỗ lực này đã có từ khá lâu. “Đây chắc chắn không phải là một điều hoàn toàn mới mẻ; đằng sau nó là một hành trình dài của Giáo hội,” ngài nói, đồng thời nhớ lại cách Đức Thánh Giáo hoàng Gioan Phaolô II lần đầu tiên kêu gọi sự chú ý đến “vai trò sáng tạo của người cao tuổi” ngay từ năm 1982, một tầm nhìn sau này được phát triển trong Thư gửi Người cao tuổi năm 1999 của ngài.
Ngài cũng nhớ rằng Đức Giáo hoàng Bênêđictô XVI đã tiếp tục theo hướng này, đặc biệt là trong chuyến viếng thăm một viện dưỡng lão ở Rôma năm 2012. “Tự giới thiệu mình là ‘một người cao tuổi đến thăm những người cùng trang lứa’, Đức Hồng y Farrell nhớ lại, ngài đã đưa ra một điểm then chốt, đó là ‘Chất lượng của một xã hội được đánh giá qua cách người cao tuổi được đối xử. Ai dành chỗ cho người cao tuổi là người dành chỗ cho sự sống!’”
Không bao giờ là gánh nặng, luôn là cơ hội
Đức Hồng y Farrell gắn kết nhận thức ngày càng tăng này với giáo huấn của Công đồng Vatican II, đặc biệt là việc nhấn mạnh đến phẩm giá của Bí tích Rửa tội và tinh thần đồng trách nhiệm của tất cả các tín hữu.
“Chính việc Công đồng tái khám phá phẩm giá của Bí tích Rửa tội, ở mọi lứa tuổi và trong mọi hoàn cảnh sống,” ngài nói, “tự nhiên dẫn đến việc công nhận vai trò lãnh đạo mà người cao tuổi có thể và phải đảm nhận trong Giáo hội.”
Ngài lưu ý rằng sự công nhận này ngày càng cấp bách do những thay đổi về nhân khẩu học.
“Lần đầu tiên trong lịch sử,” ngài nhấn mạnh, “chúng ta đang chứng kiến sự gia tăng tuổi thọ. Một sự chuyển đổi nhân khẩu học thực sự đang diễn ra: người cao tuổi không còn là thiểu số nữa, mà là thành phần đa số và đang phát triển của xã hội.” Tại Âu châu, ngài nói thêm, hơn một phần năm dân số trên 65 tuổi, và tại những quốc gia như Nhật Bản, Ý và Đức, ngài cũng lưu ý, người cao tuổi đã chiếm một phần tư dân số.
Đức Hồng Y Farrell đã phản đối quan niệm cho rằng đây là một vấn đề cần giải quyết.
Ngài thừa nhận: “Trong khi nhiều người lo ngại về hiện tượng gia tăng người cao tuổi, như thể đó là gánh nặng cho xã hội”, “chúng ta, với tư cách là một Giáo hội, nhìn nhận tuổi thọ là một món quà từ Thiên Chúa”, “không phải là một trường hợp khẩn cấp cần phải quản lý, mà là một cơ hội mới.”
Ngài nói: “Dưới ánh sáng đức tin, việc sống lâu hơn nên được coi là thời gian ân sủng để nhiệt thành mở lòng đón nhận việc loan báo Tin Mừng, và là một sự phong phú cho toàn thể cộng đồng.”
Tích cực nhất trong đời sống giáo xứ
Đức Hồng y cũng chỉ ra rằng người cao tuổi thường là những thành viên tích cực nhất trong đời sống giáo xứ.
Ngài ngạc nhiên: “Thực tế, ngày nay, cuộc sống của một người nghỉ hưu không đồng nghĩa với sự thụ động: ngược lại, nó thường phong phú với những cam kết và đam mê.”
Ngài nói rằng Đại hội này nhằm mục đích xác định những phản ứng mục vụ đối với thực tế mới này, không phải bằng cách đưa ra những giải pháp áp đặt từ trên xuống mà thông qua sự phân định chung. “Chúng ta không có ý định đề xuất những công thức nấu ăn có sẵn—mỗi cộng đồng đều có lịch sử và đặc thù riêng—nhưng chúng ta mong muốn cùng suy nghĩ và đồng hành với anh chị em, trong tinh thần hiệp thông đích thực, để tạo động lực cho một sứ vụ mục vụ thiết yếu như vậy.”
Cuối cùng, Đức Hồng y Farrell phát biểu: “Xin Chúa dẫn dắt việc phục vụ người cao tuổi của chúng ta, những người mà họ là một phúc lành cho Giáo hội và cho toàn thế giới.”
Nguyễn Minh Sơn