TANZANIA: Giáo hội cầu nguyện và hy vọng hòa giải và hòa bình
TANZANIA: Giáo hội cầu nguyện và hy vọng hòa giải và hòa bình
Trong bối cảnh nhng74 cuộc biểu tình đường phố ảnh hưởng đến Tanzania, Tổng giáo phận Mbeya là một trong những nơi bị ảnh hưởng nặng nề nhất, với hơn một trăm nạn nhân. Cha Valerio Mwandanji, linh mục chánh xứ Nhà thờ Thánh Matthew Tông đồ, cho biết một Thánh lễ đã được cử hành vào ngày 9 tháng Mười Một “để tưởng nhớ những người đã thiệt mạng trong các cuộc biểu tình. Người dân đang kêu gọi sự thay đổi.”
Dar es Salaam không phải là thành phố duy nhất chịu sự đau thương khi bị ảnh hưởng nặng nề nhất bởi những cuộc xuống đường đẫm máu, những cuộc biểu tình đã thiêu rụi toàn bộ Tanzania trong những ngày gần đây. Những thị trấn nhỏ hơn, ít được biết đến khác cũng chịu chung số phận với thủ đô kinh tế của đất nước.
Chúng nằm ở phía nam, tất cả đều thuộc lãnh thổ của Tổng giáo phận Mbeya, một khu vực được chia thành chín quận chủ yếu dành cho nông nghiệp - những thế giới tách biệt khỏi những động lực chính trị và lợi ích đảng phái vốn đã thống trị thủ đô Dodoma và những thành phố vệ tinh của nó từ lâu.
Bất đồng chính kiến lan rộng
Tuy nhiên, ngay cả ở đây, trong những ngày xung đột và bạo lực, người dân vẫn không chịu ở yên sau cánh cửa đóng kín. Họ xuống đường để bày tỏ sự phẫn nộ về cuộc bầu cử mà một số quan sát viên quốc tế - gồm cả các thành viên của phái bộ Liên minh Phi châu - đánh giá là không đáp ứng những tiêu chuẩn dân chủ.
Số người chết và bị thương, như ở Dodoma và Dar es Salaam, là rất cao - quá cao - nhưng vẫn chưa được chính thức công nhận.
Giờ đây, khi tình hình trên khắp đất nước dường như đã trở lại trạng thái bình thường, với những cửa hàng được mở cửa trở lại và giao thông công cộng hoạt động trở lại, một người dân ở Mbeya đang cố gắng thống kê thiệt hại.
“Bao nhiêu người đã chết? Chắc chắn là hơn một trăm người, mặc dù con số đó chắc chắn là thấp hơn thực tế,” Cha Mwandanji chia sẻ với Vatican News.
Lòng trắc ẩn và sự an ủi
Có lẽ giờ đây chúng ta cũng có thể biết được có bao nhiêu người bị thương và họ được đưa đi đâu - để điều trị hay để ẩn náu. Trước đây, điều đó là không thể.
Trong và ngay sau những cuộc đụng độ giữa người biểu tình và cảnh sát - những người đã bắn đạn thật vào ngực để giải tán đám đông – “chính phủ đã đóng cửa tất cả các kênh truyền thông, gồm cả mạng xã hội.”
Cha Mwandanji đã đích thân tìm kiếm những người bị thương tại nhiều bệnh viện trong khu vực: “Tại một bệnh viện, tôi tìm thấy 18 thanh niên; tại một bệnh viện khác, bệnh viện lớn nhất khu vực, tôi tìm thấy thêm 40 người nữa - tất cả đều bị lực lượng an ninh tấn công. Quá nhiều.”
Một sự bình yên khó tả
Theo vị linh mục giáo phận, sự bình yên dường như đang diễn ra ở Mbeya chỉ là một khoảng lặng trước một cơn bão khác - mặc dù không chắc chắn khi nào tình trạng bất ổn có thể tái diễn.
“Phần lớn người dân đã không đi bỏ phiếu và không đồng tình với cách thức tiến hành bầu cử. Sự bất đồng quan điểm đang gia tăng vì người dân bất mãn,” ngài nói.
Liệu lời cam kết đối thoại và hòa bình sau lễ nhậm chức của Tổng thống Samia Suluhu Hassan có đủ để xoa dịu căng thẳng hay không vẫn còn phải chờ xem. Tuy nhiên, tuyên bố của bà lại trái ngược hoàn toàn với những gì chúng ta nghe được từ thủ đô.
Camillus Kassala, Giám đốc Ban Hòa bình, Công lý và Sự Toàn vẹn của Tạo hóa thuộc Hội đồng Giám mục Tanzania, báo cáo: “Họ hiện đã bắt đầu bắt giữ những quan chức cấp cao của các đảng đối lập chính.”
Nguyên nhân của những cuộc biểu tình rất sâu xa. Kassala lập luận rằng chúng chủ yếu xuất phát từ mong muốn thay đổi Hiến pháp, “đã được đảng cầm quyền sửa đổi vào năm 1977 theo cách có lợi cho những người nắm quyền và ngăn cản sự tồn tại của một nền dân chủ đa đảng thực sự.”
Giới trẻ đi đầu
Những người háo hức nhất với sự thay đổi là giới trẻ - chính những người đã tràn ngập đường phố. Trong những cuộc tuần hành và biểu tình ngồi, độ tuổi trung bình hiếm khi vượt quá bốn mươi, và ngay cả những thiếu niên mới mười lăm tuổi cũng được nhìn thấy hô vang khẩu hiệu và cầm biểu ngữ.
“Giới trẻ,” Cha Kassala nói, “đang đòi hỏi một nền dân chủ thực sự, một hệ thống phúc lợi xã hội công bằng và nhiều cơ hội hơn để tham gia vào quá trình ra quyết định quốc gia. Họ muốn có tự do ngôn luận và mong đợi các đại diện được bầu của họ phản ánh thực sự những mối quan tâm và nguyện vọng của họ.”
Thánh lễ cầu nguyện cho các nạn nhân
Giáo hội địa phương đã không lãng phí thời gian để ứng phó với tình hình. Khi căng thẳng leo thang, chính quyền đã tìm cách làm trung gian hòa giải với chính phủ, đồng thời kêu gọi người dân giữ bình tĩnh. Kassala cũng nhấn mạnh tầm quan trọng của việc cầu nguyện.
“Hội đồng Giám mục đã yêu cầu, nhân dịp Năm Thánh mà chúng ta đang cử hành, tất cả các giáo xứ và cộng đồng tiếp tục cầu nguyện cho đất nước và các nhà lãnh đạo, để họ thực sự làm theo thánh ý Chúa.”
Tại Tổng giáo phận Mbeya—nay là biểu tượng của nỗi đau khổ do bạo lực gây ra—một Thánh lễ đặc biệt đã được cử hành vào Chúa Nhật, ngày 9 tháng Mười Một, để tưởng nhớ tất cả những người đã chết và bị thương, đồng thời cầu xin hòa bình, vốn đang ngày càng mong manh.
Nguyễn Minh Sơn