COMECE bày tỏ quan ngại về phán quyết của Tòa án EU về hôn nhân đồng giới
COMECE bày tỏ quan ngại về phán quyết của Tòa án EU về hôn nhân đồng giới
Trong một tuyên bố được phát hành vào thứ Ba, ngày 9 tháng 12, Ủy ban Hội nghị Giám mục Liên hiệp Âu châu (COMECE/ Commission of the Bishops’ Conferences of the European Union) bày tỏ lo ngại về một phán quyết gần đây của Tòa án Công lý Liên hiệp Âu châu (CJEU) liên quan đến việc công nhận hôn nhân đồng giới giữa những quốc gia thành viên EU.
Vào ngày 25 tháng Mười Một, CJEU đã phán quyết rằng một quốc gia thành viên EU “có nghĩa vụ công nhận hôn nhân giữa hai công dân Liên minh cùng giới tính đã được ký kết hợp pháp tại một quốc gia thành viên khác, nơi họ đã thực hiện quyền tự do đi lại và cư trú.”
Vụ việc liên quan đến một cặp vợ chồng người Ba Lan kết hôn tại Đức vào năm 2018. Khi họ chuyển về Ba Lan, chính quyền đã từ chối yêu cầu ghi nhận giấy chứng nhận kết hôn của họ vào sổ đăng ký dân sự Ba Lan, vì luật pháp quốc gia không cho phép hôn nhân đồng giới.
“Trong khi hoàn toàn tôn trọng vai trò của hệ thống tư pháp EU, chúng tôi cảm thấy cần phải bình luận về một số khía cạnh của phán quyết, lưu ý với mối quan ngại về tác động của nó đối với những vấn đề cốt lõi thuộc thẩm quyền quốc gia,” COMECE viết trong tuyên bố của mình.
Họ lưu ý rằng Tòa án EU đã có những tiến bộ trong lĩnh vực này với những phán quyết trước đây, nhưng phán quyết gần đây này “dường như đẩy luật học vượt ra ngoài phạm vi thẩm quyền của EU.”
Phán quyết về hôn nhân là vấn đề của luật quốc gia
Phán quyết của Tòa án EU nêu rõ rằng nghĩa vụ công nhận hôn nhân như trong trường hợp này “không làm suy yếu thể chế hôn nhân tại quốc gia thành viên xuất xứ, được định nghĩa bởi luật quốc gia.” Do đó, mỗi quốc gia được tự do quyết định có cho phép hay không hôn nhân đồng giới và theo luật EU hiện hành, nó không thể làm giảm thẩm quyền đó.
Tuy nhiên, COMECE nhấn mạnh rằng “Tòa án EU đã thu hẹp nghiêm ngặt ý nghĩa của sự khẳng định đó bằng cách nhấn mạnh rằng khi thực hiện thẩm quyền này, mỗi quốc gia thành viên phải tuân thủ luật EU.”
“Chúng tôi lo ngại về xu hướng áp dụng những điều khoản lẽ ra phải bảo vệ các thành phần nhạy cảm của hệ thống pháp luật quốc gia theo cách làm suy yếu ý nghĩa của chúng,” Ủy ban viết, trích dẫn Điều 9 của Hiến chương Quyền cơ bản của EU, trong đó nêu rõ quyền kết hôn và lập gia đình được bảo đảm theo luật pháp quốc gia.
“Hôn nhân được định nghĩa là sự kết hợp giữa một người đàn nam và một người nữ trong hệ thống pháp luật của những quốc gia thành viên EU khác nhau, bao gồm, trong một số trường hợp, thông qua những điều khoản Hiến pháp,” COMECE tuyên bố, lưu ý rằng đối với một số quốc gia EU, định nghĩa về hôn nhân là một phần bản sắc dân tộc của họ.
Ủy ban cũng nhấn mạnh một số điểm đáng lo ngại khác, chẳng hạn như thực tế phán quyết này có tác động đến tính chắc chắn về mặt pháp lý, vì những quốc gia EU có thể không thể dự đoán được trong tương lai những phần nào trong luật gia đình của họ sẽ vẫn nằm trong phạm vi quyền tự chủ của họ.
Ngoài ra, COMECE nhấn mạnh với sự lo ngại rằng phán quyết này có thể dẫn đến những diễn biến tiêu cực và những cách tiếp cận pháp lý tương tự trong tương lai ở những lĩnh vực nhạy cảm khác, chẳng hạn như mang thai hộ.
Nguyễn Minh Sơn