Cơn đau sinh nở của sự sám hối

CƠN ĐAU SINH NỞ CỦA SỰ SÁM HỐI                (CN II MC-C)

Trong sứ điệp Mùa Chay 2019, Đức Giáo hoàng Phan-xi-cô viết: “Thông qua Mẹ Giáo hội, mỗi năm Thiên Chúa lại ban cho “các tín hữu của Ngài hồng ân được mong chờ Đại Lễ Phục Sinh trong niềm vui của Chúa Thánh Thần”… Con đường đi tới Đại Lễ Phục Sinh cũng kêu gọi chúng ta hãy canh tân khuôn mặt và con tim Ki-tô giáo của mình nhờ vào sự thống hối, hoán cải và ơn thứ tha, để chúng ta có thể sống sự phong phú hoàn toàn của hồng ân mầu nhiệm Vượt Qua. Sự “ngong ngóng” và mong chờ ấy của thế giới thụ tạo sẽ được hoàn tất nếu những người con trai và những người con gái của Thiên Chúa được hiển thị cách rõ ràng, có nghĩa là, khi các Ki-tô hữu và tất cả con người đón nhận một cách cương quyết “cơn đau sinh nở” của sự sám hối.”

Biến cố hiển dương mầu nhiệm Phục Sinh rõ rệt nhất chính là biến cố “Đức Giê-su hiển dung” (Bài Tin Mừng CN II.MC – Lc 9, 28b-36). Hiển dung là bày tỏ cái diện mạo thực (chân dung) ra một cách rõ ràng. Khi ba môn đệ theo Đức Giê-su lên núi Ta-bo, thì các ngài vẫn thấy Thầy của mình với dung mạo bình thường như các ngài đã được chứng kiến, được “thực mục sở thị” hàng ngày trong suốt hành trình đi khắp đó đây rao giảng Tin Mừng. Nhưng đến khi Thầy cầu nguyện thì “dung mạo Người bỗng đổi khác, y phục Người trở nên trắng tinh chói loà” (Lc 9, 29). Cũng vì đây là một biến cố biến đổi hình dạng từ dung mạo bác thợ mộc Giê-su bình thường (bản tính loài người) sang chân dung Đức Giê-su Thiên Chúa (bản tính Thiên Chúa), nên có thể gọi đó là biến cố “Đức Giê-su biến hình” hay “Đức Giê-su hiển dung”.

Có một điểm rất đáng lưu ý là biến cố hiển dung đã xảy ra vào khoảng 8 ngày sau Lời dạy về mầu nhiệm Tử nạn: “Con Người phải chịu đau khổ nhiều, bị các kỳ mục, thượng tế cùng kinh sư loại bỏ, bị giết chết, và ngày thứ ba sẽ trỗi dậy.” (Lc 9, 22). Như vậy thì cũng có thể nói biến cố biến hình đã hiển dương (bày tỏ sự rực rỡ, vinh quang) mầu nhiệm Phục Sinh. Ðiều này cho thấy mầu nhiệm Phục Sinh luôn đi liền với mầu nhiệm Tử Nạn. Đức Ki-tô muốn cho các môn đệ được thấy trước ánh sáng Phục sinh để họ khỏi nao núng khi Người chính thức buớc vào cuộc khổ nạn thập giá. Tất cả sứ vụ cao trọng của Con Người (từ khổ nạn thập giá đến chiến thắng tử thần để cứu độ nhân loại) đều đã được tiên báo.

Được báo trước bằng lời (Lc 9, 22) thì môn đệ Phê-rô trách Thầy khiến Người phải quở mắng: “Xa-tan! Lui lại đằng sau Thầy” (Mc 8, 33); được báo trước bằng biến cố “hiển dung” thì “ông Phê-rô và đồng bạn ngủ mê mệt” (Lc 9, 32), rồi đến lúc tỉnh dậy được chứng kiến tận mắt Thầy mình đang đàm đạo với các vị ngôn sứ (Mô-sê, Ê-li-a) đã khuất bóng từ mấy thế kỷ trước, thì lại “hoảng sợ” nữa (Lc 9, 32-34). Cho tới khi những sự kiện được báo trước ấy xảy ra, đến nỗi khiến Thầy “lâm cơn xao xuyến bồi hồi, nên càng khẩn thiết cầu xin. Và mồ hôi Người như những giọt máu rơi xuống đất.” (Lc 22, 44), thì các môn đệ lại… ngủ (!), khiến Người phải thắc mắc "Sao anh em lại ngủ?" (Lc 22, 46). Ấy là chưa kể khi Thầy bị bắt thì các môn đệ bỏ trốn hết, chỉ còn một mình Phê-rô lẽo đẽo theo Thầy từ xa xa, để rồi chối Thầy 3 lần trong một đêm. Tới khi Thầy sống lại và hiện ra với các môn đệ thì các ngài lại “kinh hồn bạt vía tưởng là thấy ma” (Lc 24, 37). Thế đó! Tất cả đã nói lên điều gì? Câu trả lời thật rõ ràng: Đức tin của các môn đệ vẫn còn chao đảo nếu không muốn nói là các ngài bị khủng hoảng đức tin.

Chính vì thế nên có thể nói: Với biến cố biến hình, Đức Giê-su Ki-tô muốn cho mọi người – thông qua các môn đệ thân tín của Người – hiểu rõ được Người chính là Con Thiên Chúa, là Thiên Chúa thật, đã nhập thế cứu độ nhân loại. Từ đó, giúp củng cố đức tin cho các môn đệ, cho mọi người; đồng thời, cũng chính là giúp biến đổi con người các môn đệ và nói chung là biến đổi con người các Ki-tô hữu. Biến đổi con người không chỉ là thay hình đổi dạng bên ngoài, vì nếu chỉ thay hình đổi dạng bên ngoài thì ở thế kỷ XXI này, con người dư sức qua cầu. Ôi chao! Nào là giải phẫu thẩm mỹ, cấy da, cắt mắt, kẻ môi, nhuộm tóc, rồi thì tô son trét phấn, tắm sữa, đắp kem…, ấy là chưa kể thời trang nọ, mô đen kia, thậm chí còn thay đổi cả giới tính nữa…

Như vậy, vấn đề đặt ra cho các tín hữu không phải là thay hình đổi dạng bên ngoài, mà chính là làm sao biến đổi được cõi lòng bên trong, canh tân được đời sống tâm linh. Bởi vì và trên hết, trong Mùa Chay, chúng ta “hãy xé lòng, chớ đừng xé áo” (Ge 2, 13). Đừng xé áo để mặc áo mới cho hợp thời trang, cho đúng mốt thời đại, mà cần phải xé lòng ra để rũ bỏ hết những tì ố, những xấu xa, tội lỗi, đồng thời “hãy mặc lấy Chúa Giê-su Ki-tô” (Rm 13, 14) ngõ hầu đón nhận “luồng ánh sáng chói lọi” là chính Con Người đến để thanh tẩy tâm hồn, biến đổi bản thân nên đồng hình đồng dạng với Người.

Dân Chúa thời Cựu Ước mới chỉ được biết Con Một Thiên Chúa sẽ giáng trần cứu độ nhân loại thông qua các lời tiên tri của các ngôn sứ, các lời rao truyền về sấm ngôn của Đức Chúa, chưa được trực diện chứng kiến cuộc biến hình của Đức Giê-su, chưa được như ba môn đệ thân tín của Đức Ki-tô trực tiếp nghe Lời của Đức Chúa Cha phán: "Đây là Con Ta, người đã được Ta tuyển chọn, hãy vâng nghe lời Người!" (Lc 9, 35). Vậy mà Cựu Ước đã có lời nhắn nhủ: “Đừng xé áo, nhưng hãy xé lòng. Hãy trở về cùng ĐỨC CHÚA là Thiên Chúa của anh em.” (Ge 2, 13).

Đến như ngày nay thì người tín hữu không những được nghe lời tiên tri, tiên báo về Đấng Cứu độ Giê-su Ki-tô, mà còn được chính các môn đệ thân tín của Đức Ki-tô tường thuật lại biến cố hiển dung của Con Thiên Chúa và nghe Lời phán dạy của Chúa Cha. Rõ ràng là Dân Chúa ngày hôm nay được biết nhiều hơn Dân Chúa thời Cựu Ước; nhưng thử hỏi đã mấy ai dám mạnh dạn xé lòng hơn là xé áo? Kể ra thì con số những người dám “xé lòng” đã là con số khá nhiều, đó là các vị Tông đồ tiên khởi, và biết bao nhiêu vị hiển thánh – nhất là các thánh Tử vì Đạo – hiện đang được diễm phúc vui hưởng thành quả của hành động “xé lòng” trên Thiên quốc. Tuy nhiên, con số người chỉ thích “xé áo” vẫn là những con số nhiều hơn, áp đảo cả con số những kẻ biết “xé lòng”. Người ta chỉ thích xé áo để khoác vào người bộ áo sặc sỡ thế trần.

Mùa Chay chính là thời gian để chúng ta chọn lựa một hành động thiết thực: hoặc xé áo, hoặc xé lòng. Muốn xé áo thì dễ thôi, chúng ta chỉ cần một động tác nhỏ là khoác lên mình bộ vó kiêu căng tự phụ, bộ áo lười nhác ích kỷ, không thèm đếm xỉa đến mọi người xung quanh. Tuy nhiên, để xé lòng thì không dễ dàng đâu, bởi phải quyết tâm không khua chiêng gõ mõ khi cầu nguyện, không méo miệng ngoẹo đầu rầu rĩ khi ăn chay, không biểu ngữ khoa trương khi làm từ thiện, không sáo rỗng màu mè khi an ủi anh em, không hứa lèo hứa cuội khi hoà giải, không mặc áo thày tu khi mình không phải là tu sĩ, không đánh trống bỏ dùi, tiền hậu bất nhất khi đòi đi theo Thầy Chí Thánh. Chỉ có như vậy, kèm theo sự sám hối chân thành, mới thực sự hoán cải, đổi mới con người của mình, để được biến đổi toàn diện (biến hình) theo Chúa.

Tin Mừng về biến cố Hiển Dung của Chúa Giê-su đặt trước mắt người tín hữu vinh quang của Đấng Cứu Độ, báo trước cuộc phục sinh vinh hiển của Người. Biến cố này cũng đồng thời giúp cộng đoàn Ki-tô hữu ý thức mình được dẫn lên núi cao (Mt 17, 1) như các Tông đồ Phê-rô, Gia-cô-bê và Gio-an, để tái đón nhận món quà Ân Sủng của Thiên Chúa Cha ban tặng: “Đây là Con Ta, người đã được Ta tuyển chọn, hãy vâng nghe lời Người!” (Lc 9, 35). Một cách cụ thể, xin hãy tránh xa sự ồn ào của cuộc sống thường nhật, để ngụp lặn trong sự hiện diện của Thiên Chúa: Người muốn thông truyền cho chúng ta hằng ngày một Lời thấu vào tận thẳm sâu tâm hồn, ngõ hầu phân biệt được thiện và ác (Dt 4, 12), đồng thời củng cố ý chí vác thập giá mình mà theo Chúa đến cùng. Vâng, được mời gọi cùng đi lên núi cao để “mặc lấy Chúa Ki-tô”, được ngụp lặn trong hào quang vinh hiển của Thiên Chúa, ngõ hầu hoán cải, biến đổi toàn diện con người của mình sao cho ”trở nên đồng hình đồng dạng với Chúa Ki-tô” (Pl 3,10)

Trước biến cố hiển dương mầu nhiệm Phục Sinh – cũng tức là lời hứa ban sự sống đời đời cho những kẻ tin – người Ki-tô hữu còn chần chờ gì nữa mà không mạnh dạn bước vào Mùa-Chay-cuộc-đời với quyết tâm như một lời đoan hứa: Tôi quyết tâm từ bỏ tất cả những thói hư tật xấu, như một lần nữa tôi tuyên xưng đức tin. Hãy ao ước được “xé lòng” cho thật sự chảy máu ra như chính Người Thầy Chí Thánh “lâm cơn xao xuyến bồi hồi, nên càng khẩn thiết cầu xin. Và mồ hôi Người như những giọt máu rơi xuống đất.” (Lc 22, 44). Vâng, cũng chính lời hứa của Đấng Cứu Độ thông qua biến cố hiển dung, chúng ta được mời gọi mỗi khi đối diện với những khủng hoảng, bế tắc nghiệt ngã trong cuộc sống vô thường ở đời này, hãy hướng lòng trí lên Đức Ki-tô để được khích lệ, để được ủi an, hầu có thể vượt qua được những thử thách đau thương ấy.  

Tóm lại, người tín hữu sống tinh thần Mùa Chay Thánh tất nhiên không xé áo, mà dứt khoát xé lòng như “Trái Tim Bị Đâm Thâu” của Đấng Cứu Độ trên thập giá, để “mặc lấy Chúa Giê-su Ki-tô” (Rm 13, 14). Như vậy “Toàn thể thế giới thụ tạo sẽ “không còn phải lệ thuộc vào cảnh hư nát nữa, nhưng được cùng với con cái Thiên Chúa, chung hưởng tự do và vinh quang” (Rm 8,21). Mùa Chay chính là dấu chỉ mang tính Bí Tích của sự hoán cải. Mùa này kêu gọi các Ki-tô hữu hãy để cho mầu nhiệm Vượt Qua trở nên hữu hình cách mạnh mẽ và cụ thể hơn trong đời sống cá nhân, gia đình và xã hội của họ, đặc biệt là thông qua việc chay tịnh, cầu nguyện và làm phúc bố thí.” (Sứ điệp Mùa Chay 2019).

Xin hãy cầu nguyện để Thần Khí Chúa soi sáng và thêm sức mạnh giúp chúng ta xác tín sứ mệnh Chúa trao cho chúng ta, bởi chính trong cầu nguyện, chúng ta sẽ được biến đổi và biến đổi tận căn. Ước được như vậy. Ôi! “Lạy Chúa, Chúa đã dạy chúng con phải vâng nghe Con yêu dấu của Chúa; xin lấy lời hằng sống nuôi dưỡng đức tin của chúng con, nhờ vậy, cặp mắt tâm hồn chúng con sẽ trong sáng để nhìn thấy vinh quang Chúa tỏ hiện trong cuộc đời chúng con. Chúng con cầu xin, nhờ Đức Ki-tô Chúa chúng con. Amen.” (Lời nguyện nhập lễ CN II Mùa Chay)

JM. Lam Thy ĐVD.