Suy Niệm

THỨ NĂM TUẦN 16 TNTh. Sa-be-li-ô Ma-lúp, linh mục                        Mt 13,10-17 Chúa Giê-su, Vị Thầy Tinh TếCác môn đệ đến gần hỏi Chúa Giê-su rằng: “Sao Thầy  dùng dụ ngôn mà nói với họ?” Người đáp: “Bởi vì anh em thì được ơn hiểu biết các mầu nhiệm Nước Trời, còn họ thì không.” (Mt 13,10-11)Suy niệm: Trong cuộc đời rao giảng, Chúa Giê-su, như một người thầy tinh tế, thường dùng các dụ ngôn qua những câu chuyện thực tế với những hình ảnh quen thuộc hằng ngày để người nghe có thể dễ dàng tiếp cận sứ điệp Tin Mừng. Thái độ đáp lại của họ thật khác biệt nhau: có người thì trầm trồ khen ngợi tài giảng thuyết của Ngài, có người lại trở nên chai đá cứng lòng. Thế nhưng các mầu nhiệm Nước Trời vẫn còn bị che khuất đối với họ. Điều đó khiến các tông đồ thắc mắc: tại sao Thầy không nói trắng ra mà lại dùng dụ ngôn? Thì đây, bí quyết được chính vị Thầy tinh tế đó tiết lộ: Hiểu biết các mầu nhiệm Nước Trời là một hồng ân Chúa ban; và để tiếp nhận được hồng ân đó cần có một cuộc sống thân mật gần gũi với Chúa Ki-tô. Quả thật trong những giây phút thân mật thầy và trò, Ngài mới giải thích ý nghĩa thâm sâu đích thực của các dụ ngôn đó.Bạn thân mến, Chúa Ki-tô vẫn đang nói với chúng ta qua những “dụ ngôn” đời thường, những sự kiện văn hoá, xã hội, chính trị…, những biến cố xảy ra nơi giáo xứ, cộng đoàn, gia đình… Chúng ta chỉ có thể nhận ra sứ điệp của Chúa trong những giây phút cầu nguyện thân mật trầm lắng với Ngài.Sống Lời Chúa: Luôn dành thời giờ để tâm sự với Chúa, tại gia và hơn nữa, trước Thánh Thể.Cầu nguyện:Lạy Thiên Chúa là Cha rất nhân từ, xin ban thêm Đức tin cho con, để con luôn bình an - vui tươi và nhận diện ra sự đồng hành của Ngài trong từng giây phút sống. Amen. 

Suy Niệm

THỨ TƯ TUẦN 16 TNTh. Bi-ghít-ta, nữ tu                                              Mt 13,1-9 Hãy là mảnh đất tốt“Có những hạt lại rơi nhằm đất tốt, nên sinh hoa kết quả.” (Mt 13,8)Suy niệm: Theo kinh nghiệm nhà nông, để cây sinh trưởng mạnh, đem lại năng suất cao, cần phải có bốn yếu tố sau: “Nhất nước, nhì phân, tam cần, tứ giống.” Còn trong đời sống thiêng liêng, để Lời Chúa phát sinh hoa trái dồi dào, trước tiên, tâm hồn ta phải là mảnh đất tốt. Để mảnh đất tâm hồn ta sẵn sàng đón nhận Lời Chúa gieo vào và sinh hoa kết quả, ta cần: (1) can đảm ‘dọn dẹp’ những ‘sỏi đá’, ‘bụi gai’ những thứ cản trở, bóp nghẹt khiến Lời không thể lớn lên; (2) có nhiệt tâm, quảng đại, ngoan ngoãn cộng tác với Chúa Thánh Thần để ý Chúa được hiện thực trong đời mình. Lời Chúa là hạt giống tốt, lại được gieo vào mảnh đất tâm hồn tốt, giờ đây còn cần được chăm sóc là “nước, phân bón và sự chuyên cần” đó chính là siêng năng cầu nguyện, suy gẫm Lời Chúa, lãnh nhận các bí tích và thực hành bác ái. Như thế, chắc chắn hạt giống Lời Chúa sẽ sinh trái gấp trăm.Mời Bạn kiểm tra lại xem tâm hồn bạn đang là loại đất nào. Mời bạn cải tạo mảnh đất ấy cho trở nên màu mỡ bằng cách loại bỏ những cứng cỏi, oán hờn, ghen ghét, ích kỷ, kiêu căng, thành kiến, kém đức tin, thiếu hy vọng ra khỏi mảnh đất lòng bạn. Lúc ấy, Lời Chúa mới có cơ hội nảy mầm, bén rễ sâu, sinh hoa trái trong tâm hồn, cuộc sống bạn.Sống Lời Chúa: Thường xuyên kiểm điểm đời sống, loại trừ nết xấu, rèn luyện nhân đức để sẵn sàng đón nhận hạt giống Lời Chúa.Cầu nguyện: Lạy Chúa, Chúa thật quảng đại khi gieo vãi tình thương, ơn cứu độ của Chúa cho từng người. Xin cho chúng con trở nên những mảnh đất màu mỡ trổ sinh hoa trái, và lan tỏa tình thương cho tha nhân. Amen.

Suy Niệm

THỨ BA TUẦN 16 TNTh. Ma-ri-a Ma-đa-lê-na                              Ga 20,1-2.11-18 Tông Đồ Của Các Tông Đồ“Hãy đi gặp anh em Thầy… Bà Ma-ri-a Mác-đa-la đi báo cho các môn đệ: Tôi đã thấy Chúa.” (Ga 20,17.18)Suy niệm: Thánh Tô-ma A-qui-nô đã gọi thánh nữ Ma-ri-a Ma-đa-lê-na là “Tông đồ của các Tông đồ” vì bà là người đầu tiên được gặp Đức Ki-tô phục sinh, được Chúa trao cho vinh dự loan báo Tin mừng sống lại: “Hãy đi gặp anh em Thầy và bảo họ: Thầy lên cùng Cha của Thầy, cũng là Cha của anh em.” Tông đồ (apostolos) nguyên nghĩa là người được sai đi. Sai đi để làm gì nếu không phải để nói và làm chứng. Nói thôi chưa đủ, mà còn phải làm chứng. Ma-ri-a đã đóng trọn vai trò nói và làm chứng ấy khi đi gặp các Tông đồ, kể lại những điều Ngài đã nói với bà. Lời chứng của bà nói với Tông đồ ngày ấy cũng phải là lời chứng của mỗi Ki-tô hữu hôm nay: “Tôi đã thấy Chúa.” Thật vậy, lời chứng mạnh nhất của ta phải là trải nghiệm thấy Chúa trong cuộc đời mình qua Lời Chúa, các bí tích, đặc biệt Bí tích Thánh Thể, cũng như qua các sự kiện vui buồn lớn nhỏ trong lịch sử đời mình.Mời Bạn: Nỗi sầu mất Chúa bị đánh tan nhờ niềm vui gặp gỡ Ngài. Cuộc đời tông đồ cũng thế, những biến cố buồn sầu là điều không thể tránh khỏi, nhưng đàng sau đó là niềm vui lớn của người môn đệ được gặp gỡ Đức Ki-tô. Niềm vui ấy giúp người môn đệ không ngại ngần khi phải dấn thân vì Tin Mừng.Sống Lời Chúa: “Một vị thánh buồn là một vị thánh đáng buồn.” Muốn được niềm vui của Chúa, mời bạn đến gặp Chúa mỗi ngày qua Thánh Thể, Lời Ngài, cũng như qua anh chị em mình.Cầu nguyện:Lạy Chúa, cảm tạ Chúa ở với con mọi ngày đem lại niềm vui cho con. Xin cho con đi tìm Chúa như việc hệ trọng nhất trong đời. Nhờ đó, con có sức mạnh hoạt động cho Nước Chúa.  

Suy Niệm

Thứ HAI TUẦN 16 TNTh. Lô-ren-xô Brin-đi-xi, linh mục                   Mt 12,38-42 Nhận Biết Dấu Lạ Giô-na!“Chúng sẽ không được dấu lạ nào, ngoài dấu lạ ngôn sứ Giô-na.” (Mt 12,39)Suy nệm: Con người hay đòi thấy dấu lạ rồi mới chịu tin; còn Thiên Chúa lại coi việc tin nhận Ngài lại là điều kiện để được dấu lạ. Thật vậy, Ngài đã thực hiện vô vàn dấu lạ trong Cựu ước, thế nhưng, dân Chúa vẫn cứng lòng, không chịu tin Ngài. Cũng vậy, Pha-ra-ô, Vua Ai Cập, chứng kiến hàng chục dấu lạ, nhưng đâu dễ thả cho dân ra khỏi đất Ai Cập! Trái lại, người trộm bên phải, cùng chịu đóng đinh với Chúa, tin Ngài vô tội khi chịu treo trên thập giá, dù chưa thấy dấu lạ nào, anh đã tin, đã cầu khẩn xin Ngài nhớ đến anh khi về Nước của Ngài. Đáp lại, Chúa đã hứa phúc thiên đàng ngay cho anh, một diễm phúc quá lớn lao, vượt mức mong đợi của anh. Dám tin vào lời Chúa hứa là một bước nhảy liều chí mạng, chỉ những ai dám nhảy bước nhảy quyết định đó mới thấy dấu lạ mà thôi.Mời Bạn: Chúa vẫn tiếp tục gởi đến bạn các dấu lạ mỗi ngày: sự sống, sự hiện hữu, cuộc đời bạn, là điều kỳ diệu nếu bạn chịu khó suy nghĩ, chiêm ngắm; rồi dấu lạ qua các bí tích, nhất là Bí tích Thánh Thể khi bánh rượu trở thành Thịt Máu Chúa, sự sống của chính Thiên Chúa… Lời Chúa hôm nay là cơ hội giúp bạn coi lại thái độ sống đức tin của mình trước những dấu chỉ thời đại Chúa gửi đến.Sống Lời Chúa: Ôn lại một biến cố bạn đã trải qua trong quá khứ, để nhận ra bàn tay của Chúa trong cuộc đời bạn và Ngài đã thực hiện dấu lạ nơi bạn như thế nào.Cầu nguyện:Lạy Chúa, “xin thêm lòng tin cho chúng con,” để chúng con tin Chúa hơn, làm được những điều vốn dĩ nếu thiếu lòng tin, chúng con sẽ không thể nào làm nổi tự sức mình. Amen.

Suy Niệm

CHÚA NHẬT TUẦN 16 TN                                                                           Lc 10,38-42 Cầu nguyện hay hoạt động?“Maria đã chọn phần tốt nhất và sẽ không bị lấy đi.” (Lc 10,42)Suy niệm: Khi đọc đoạn Phúc Âm này, chúng ta thường đối lập Ma-ri-a và Mác-ta. Tùy theo khuynh hướng nội tâm, người thích cầu nguyện thì chọn Ma-ri-a, còn người thích hoạt động lại chọn Mác-ta. Nhưng đó không phải là ý Chúa muốn dạy chúng ta hôm nay. Ngài không thiên vị ai: không bênh Ma-ri-a, cũng chẳng chê Mác-ta. Ngài đã nhiều lần mời gọi chúng ta hành động, chứ không phải chỉ thưa thốt suông ngoài môi miệng, chẳng hạn: “Không phải cứ nói: lạy Chúa, lạy Chúa là được vào Nước Trời” (Mt 7,21). Thế nhưng, Mác-ta bị Chúa ‘sửa lưng’ vì lăng xăng: chị đã ‘náo động’ chứ không phải ‘hoạt động’. Cầu nguyện và hoạt động đều cần thiết, và phải nhịp nhàng với nhau. Vì thế, mới có câu châm ngôn: “Ora et labora” (= cầu nguyện và lao động) của đời sống tu trì theo tu luật thánh Biển Đức. Theo đó, việc chiêm niệm gắn liền với việc lao động. Không cầu nguyện, việc làm của ta trở thành náo động. Không được nuôi dưỡng bởi cầu nguyện, tất cả những việc chúng ta làm sẽ trở thành máy móc, theo một lập trình khô khan.Mời Bạn: Đời sống thánh thiện của các vị thánh -chẳng hạn: cha Gio-an Via-nê, cha Pi-ô Năm Dấu- có sức lôi cuốn con người cách đặc biệt. Theo bạn, sự thánh thiện ấy đến từ đâu? Từ hoạt động hay cầu nguyện? Hay cả hai?Sống Lời Chúa: Tôi sẽ bắt đầu ngày mới bằng lời kinh ngắn gọn: “Cúi xin Chúa sáng soi cho chúng con được biết việc phải làm…”Cầu nguyện: Lạy Chúa, xin dạy cho chúng con luôn biết hướng lòng về Chúa mọi nơi mọi lúc, để tất cả mọi việc làm của chúng con sinh hoa trái đích thực. Amen. 

Suy Niệm

THỨ BẢY TUẦN 15 TN                                                                          Mt 12,14-21 Chân Dung Đức Giê-su“Cây lau bị giập, Người không đành bẻ gẫy; tim đèn leo lét, chẳng nỡ tắt đi.” (Mt 12,20)Suy niệm: Từ lâu, giới khoa học đã cố gắng rất nhiều trong việc phác họa khuôn mặt của Đức Giê-su dựa trên tấm khăn liệm thành Tu-ri-nô, được coi là tấm khăn liệm của Đức Giê-su ngày xưa. Đi tìm một bức chân dung thật của Đức Giê-su có lẽ là mong ước của không ít người. Song, đứng trước những kết quả đạt được, thì vẫn còn tồn tại nhiều ý kiến trái ngược nhau. Khám phá được chân dung đích thực của Đức Giê-su thì thật là quý giá. Thế nhưng, vẫn có đó một bức chân dung rất thật của Đức Giê-su, một bức chân dung không kém phần giá trị, đó là bức chân dung được vẽ lên từ Lời Chúa. Quả thật, Lời Chúa hôm nay đã vẽ nên một bức chân dung tuyệt vời về Đức Giê-su, một Đức Giê-su thật nhân từ, khoan dung và độ lượng: “Cây lau bị giập, Người không đành bẻ gẫy, tim đèn leo lét, chẳng nỡ tắt đi”.Mời Bạn: Khuôn mặt của Đức Giê-su vẫn đang còn được tiếp tục vẽ nên bởi chính bạn và tôi. Mỗi lời nói và hành động của chúng ta sẽ là những nét bút phác họa nên chân dung của Chúa. Bạn và tôi hãy sống thế nào để vẽ nên bức chân dung Đức Giê-su thật tuyệt vời cho những người xung quanh.Chia sẻ: Bạn đã từng bao giờ nghĩ rằng, mình là một “họa sĩ” vẽ nên bức chân dung của Đức Giê-su hay chưa? Bạn sẽ vẽ bức chân dung ấy thế nào?Sống Lời Chúa: Sẵn sàng giúp đỡ người thân cận với bạn khi họ cần, và bằng một tình yêu thương chân thành.Cầu nguyện: Lạy Chúa, phác họa cho người khác thấy chân dung của Chúa thật không dễ tí nào. Xin cho con biết dùng lời nói và việc làm tốt để vẽ nên khuôn mặt yêu thương của Chúa. Amen.

Suy Niệm

THỨ SÁU TUẦN 15 TN                                                                              Mt 12,1-8 Chúa Muốn Lòng Nhân, Không Cần Lễ TếNgười Pha-ri-sêu nói với Đức Giê-su: “Ông coi, các môn đệ của ông làm điều không được phép làm trong ngày sa-bát.”(Mt 12,2)Suy niệm: Người Pha-ri-sêu theo dõi Chúa Giê-su và các môn đệ. Họ vin vào một việc rất nhỏ nhặt là “bứt vài cọng lúa” mà ăn cho đỡ đói để bắt bẻ các môn đệ vi phạm luật giữ ngày sa-bát. Họ chỉ chăm chăm chú chú vào những tiểu tiết hình thức bên ngoài – việc bứt lúa, rồi phóng đại lên thành việc vi phạm lề luật – việc cấm gặt lúa trong ngày sa-bát. Chúa Giê-su cho biết Ngài không xoá bỏ Lề luật, nhưng Ngài nhấn mạnh Lề luật là để thực thi ý muốn của Thiên Chúa, mà ý Chúa là: “Ta muốn lòng nhân chứ đâu cần lễ tế.” Nếu thiếu tấm lòng thì Lề luật thành vô nghĩa. Tệ hơn nữa, nếu dựa vào những khoản luật chi li cứng nhắc do con người đặt ra để kết án tha nhân thì không khỏi bị Chúa lên án là những kẻ giả hình (x. Mt 23).Mời Bạn: Đã bao lần bạn chỉ nhìn bề ngoài rồi vội vàng lên án tha nhân cách nghiệt ngã và đầy thành kiến? Hãy học với Chúa về tấm lòng bao dung: “Cây lau bị dập Người không đành bẻ gãy, tim đèn leo lét, chẳng nỡ tắt đi” (Mt 12,20). Bạn nhớ Chúa đòi hỏi chúng ta hãy có lòng nhân từ “như Cha anh em là Đấng nhân từ” (Lc 6,36).Sống Lời Chúa: Trước khi làm việc gì, bạn nhắc lại câu Lời Chúa: “Chúa muốn lòng nhân chứ không cần hy lễ.”Cầu nguyện:Lạy Chúa, xin cho mọi việc chúng con làm từ tư tưởng đến hành động đều do Chúa điều khiển và dẫn dắt để không đi ngoài Thánh ý của Chúa và luôn phù hợp với Tin Mừng của Chúa nhờ đó, chúng con luôn biết nhìn ra ý nghĩa của lề luật và tuân giữ trong tình yêu mến. Amen.

Suy Niệm

THỨ NĂM TUẦN 15 TN                                                                          Mt 11,28-30 Mang Lấy ‘ách’ Của Giê-suKhi ấy Đức Giê-su cất tiếng nói: “Tất cả những ai đang vất vả mang gánh nặng nề, hãy đến cùng tôi, tôi sẽ cho nghỉ ngơi bồi dưỡng.” (Mt 11,28)Suy niệm: Trong cuộc sống, ai cũng phải mang những “gánh nặng của trách nhiệm,” và ai cũng có lúc gặp những khó khăn, thất bại. Đó chính là những ‘cái ách’ và những ‘gánh nặng’ của cuộc đời. Lắm khi chúng ta cảm thấy chúng quá nặng nề không thể kham nổi khiến chúng ta muốn buông xuôi, bỏ cuộc, thậm chí muốn tự kết liễu cuộc đời. Nhớ tới bài hát của linh mục nhạc sĩ Ân Đức: “Ngài có đó khi con tưởng mình đang cô đơn, Ngài nghe con khi chẳng ai đáp lời” nhắc chúng ta một điều rất quan trọng. Đó chính là lời Chúa mời gọi: “Hãy đến cùng tôi, hỡi tất cả những ai đang vất vả mang gánh nặng nề, tôi sẽ cho nghỉ ngơi bồi dưỡng.”Bạn thân mến, có những lúc bạn tưởng đời mình đi vào ngõ cụt, nhưng thực sự bạn vẫn còn giải pháp, đó là chính Chúa. Chúng ta không lẻ loi cô độc vì Ngài vẫn có đó, không phải để cất đi gánh nặng ta đang chịu, mà để đem đến cho chúng tình yêu và hy vọng, nhờ đó thêm sức mạnh cho chúng ta. Để được như vậy, Chúa mời gọi: “Hãy mang lấy ách của Chúa” và học nơi Chúa về nhân đức “hiền hậu và khiêm nhường”. Khi chúng ta mang lấy “ách tình yêu” của Chúa thì gánh nặng chúng ta đang vác sẽ trở nên “êm ái nhẹ nhàng.”Sống Lời Chúa: Phó thác cho Chúa mỗi khi bạn mệt mỏi lo âu. Dâng lên Chúa điều làm bạn chán nản buồn phiền.Cầu nguyện: Lạy Chúa Giê-su, khi con mệt mỏi, xin cho con biết chạy đến bên Chúa. Khi lòng con lo âu, xin cho con biết phó thác nơi Ngài. Xin dạy con tin rằng Chúa luôn ở bên con, sẵn sàng nâng đỡ, an ủi, chữa lành con. Amen.

Suy Niệm

THỨ TƯ TUẦN 15 TNĐức Mẹ núi Cát Minh                                        Mt 11,25-27 Chúa Giê-su Cầu Nguyện“Vâng lạy Cha, vì đó là điều đẹp ý Cha.” (Mt 11,26)Suy niệm: Đối với nhiều người, việc cầu nguyện không phải là điều gì xa lạ. Có những người cầu nguyện theo kiểu hữu sự vái tứ phương; có người cầu nguyện theo kiểu hiếu kỳ: thấy ở đâu có tin đồn phép lạ là ùn ùn kéo đến khấn hứa. Trong những thập niên gần đây lại xuất hiện phong trào ‘du lịch hành hương’: các tín hữu Ki-tô kết hợp việc đi tham quan các nơi danh thắng với việc kính viếng các đền thánh hoặc trung tâm Thánh Mẫu. Những kiểu cầu nguyện đó tuy không xấu nhưng nếu chỉ dừng lại ở đó thì chưa phải cầu nguyện đúng nghĩa. Muốn thế, cần phải chiêm ngắm Đức Giê-su cầu nguyện. Trước hết Ngài thưa với Thiên Chúa là Cha của Ngài: “Abba, lạy Cha!” Tiếp đến Đức Giê-su ngợi khen Cha vì công việc kỳ diệu Chúa Cha đã thực hiện: “Con ngợi khen Cha.” Và Ngài có cầu xin Cha điều gì thì cũng là “vì đó là điều đẹp ý Cha.” Ngài luôn tìm kiếm thánh ý Chúa Cha, nhờ đó trung thành với sứ mạng Cha giao phó. Và nhất là Đức Giê-su coi việc cầu nguyện là điều không thể thiếu trong cuộc sống nhất là trước những quyết định quan trọng cho công trình của Chúa Cha.Mời Bạn: Chúa Giê-su cho biết không ai biết Chúa Cha ngoài Ngài và những người Ngài muốn mạc khải cho. Vì thế, cách tốt nhất và duy nhất để biết Chúa Cha là đến với Chúa Giê-su. Cách cầu nguyện đúng nhất là cầu nguyện như Chúa Giê-su và cùng với Chúa Giê-su. Và bạn muốn xin Chúa điều gì thì cứ xin miễn là bạn xin xin cho “ý Cha thể hiện” chứ không theo ý riêng mình.Sống Lời Chúa: Trung thành với việc cầu nguyện hằng ngày, nhất là giờ cầu nguyện chung trong gia đình.Cầu nguyện: Đọc kinh Lạy Cha. 

Suy Niệm

THỨ BA TUẦN 15 TNTh. Bô-na-ven-tu-ra, giám mục, tiến sĩ HT      Mt 11,20-24 Kể cũng buồn!Đức Giê-su nói: “Khốn cho ngươi, hỡi Kho-ra-din! Khốn cho ngươi, hỡi Bết-xai-đa! Nếu các phép lạ đã làm nơi các ngươi mà được làm tại Tia và Xi-đôn, thì họ đã mặc áo vải thô, rắc tro lên đầu tỏ lòng sám hối từ lâu rồi.” (Mt 11,21)Suy niệm: Những người làm cha mẹ hẳn sẽ rất buồn khi thấy mình không quản ngại gian lao khổ cực để nuôi dạy con cái, mong cho chúng nên người, thế mà kết quả lại không như mong đợi. Nếu con cái của những vị phụ huynh ấy lại ngỗ nghịch, vô ơn vô cảm trước tình yêu thương của cha mẹ thì lại càng đáng buồn và đáng tiếc nữa. Đó cũng là tâm sự của Chúa Giê-su thương tiếc cho sự cứng lòng của dân chúng: “Đã bao lần Ta muốn tập hợp con cái ngươi lại như gà mẹ tập hợp gà con dưới cánh mà các ngươi không chịu” (Mt 23,37). Thực ra Thiên Chúa không hề hối tiếc khi yêu thương ta, bởi vì: “Đến như chính Con Một, Thiên Chúa cũng chẳng tiếc, nhưng đã trao nộp vì hết thảy chúng ta” (Rm 8,32). Nếu có tiếc là chỉ tiếc cho ta, vì giá như tình yêu ấy dành cho kẻ khác, thì họ đã sám hối ăn năn trở lại từ lâu rồi.Mời Bạn: Những hồng ân Thiên Chúa dành cho ta cũng chỉ với một mục đích duy nhất là muốn ta chừa bỏ tội lỗi để ngày càng thân thiết với Chúa hơn. Bạn đã cảm nhận ơn Chúa thúc đẩy mình hoán cải để mỗi ngày nên thánh thiện hơn không?Sống Lời Chúa: Mỗi ngày khi xét mình, bạn khám phá ra ơn Chúa ban cho mình và xin ơn ăn năn sám hối.Cầu nguyện: Lạy Chúa Giê-su, Chúa đã khóc thương dân thành Giê-ru-sa-lem, vì họ đã không nhận biết hồng ân được Chúa viếng thăm. Xin giúp con biết nhận ra ơn Chúa thương ban để con nỗ lực nên thánh mỗi ngày. Amen.