Sau bão dữ Bualoi: Khi tình yêu Caritas chữa lành vết thương miền Trung
SAU BÃO DỮ BUALOI: KHI TÌNH YÊU CARITAS CHỮA LÀNH VẾT THƯƠNG MIỀN TRUNG
Đêm 28, rạng sáng ngày 29 tháng 9 năm 2025. Bầu trời miền Trung không có một ánh sao. Thay vào đó là một khối đen kịt, vần vũ, gào thét. Bão Bualoi, cơn bão số 10 với sức mạnh kinh hoàng, đã vồ lấy dải đất gầy guộc từ Nghệ An đến bắc Quảng Trị. Suốt hơn 12 giờ đồng hồ, cuồng phong không ngớt gầm rít, quật nát những mái nhà, xô đổ những hàng cây vốn đã chai sần vì bão tố. Đi cùng với gió là mưa. Mưa như trút, trắng trời trắng đất, dội xuống những con số đo được lên tới hơn 500mm, biến những dòng sông hiền hòa thành những con quái vật hung hãn, nuốt chửng làng mạc, đồng ruộng trong biển nước đục ngầu.
Khi bình minh ló dạng, cơn bão đã đi qua, nhưng thứ nó để lại không phải là ánh sáng của một ngày mới, mà là một khung cảnh tan hoang, xơ xác đến nao lòng. Từ Hà Tĩnh, Thanh Hóa, Nghệ An, đến cả những vùng núi cao Ninh Bình, đâu đâu cũng là cảnh tượng của sự mất mát. Những mái nhà chỉ còn trơ lại khung gỗ. Những cánh đồng lúa sắp đến ngày thu hoạch giờ chỉ là một bãi bùn non. Gia súc, gia cầm, tài sản tích cóp cả một đời người, tất cả đã bị cuốn phăng theo dòng lũ. Trên những khuôn mặt khắc khổ của người dân miền Trung, giờ đây hằn sâu thêm nỗi tuyệt vọng. Tiếng khóc trẻ thơ, tiếng thở dài của người lớn, và một sự im lặng đáng sợ của những người đã mất tất cả.
Giữa khung cảnh bi thương ấy, khi nỗi đau và sự hoang mang còn đang bao trùm, đã có những bước chân không quản ngại gian khó tìm về. Đó là bước chân của những con người mang trên mình biểu tượng Caritas – Tình Yêu. Họ đến, không phải với tư cách là những người ban ơn, mà là những người anh em, để thực thi mệnh lệnh yêu thương của Tin Mừng, để “chung tay nâng đỡ người cần giúp khi hữu sự”. Và hành trình chữa lành những vết thương do bão Bualoi để lại đã bắt đầu như thế.
Ngay khi những con đường còn ngập trong bùn lầy và nước lũ chưa rút hẳn, đoàn công tác của Caritas giáo phận Hà Tĩnh, do chính cha Giám đốc Gioan Baotixita Nguyễn Huy Tuấn dẫn đầu, đã lên đường. Chiếc xe bán tải oằn mình vượt qua những đoạn đường sạt lở, tiến sâu vào những "rốn lũ", những nơi mà tin tức thiệt hại nặng nề nhất đã bay về. Điểm đến đầu tiên của các ngài là huyện Lộc Hà ven biển và huyện miền núi Hương Sơn – hai địa bàn chịu tổn thất nặng nề từ hai loại hình thiên tai khác nhau: ngập lụt và sạt lở.
Hành trình của cha Tuấn và các cộng sự không phải là một chuyến đi phát quà từ thiện. Đó là một hành trình "rà soát nỗi đau". Các ngài không ngồi một chỗ để nghe báo cáo. Các ngài xắn quần, lội bì bõm trong dòng nước còn đục ngầu để đến tận nơi, thăm từng nhà. Các ngài lắng nghe câu chuyện của một bà cụ 80 tuổi, run rẩy chỉ tay về phía nền nhà trống hoác, nơi mọi thứ đã bị cuốn trôi. Các ngài siết chặt đôi vai của một người nông dân, đang đứng chết lặng nhìn đàn lợn, gia tài lớn nhất của mình, đã chết chìm trong chuồng. Các ngài ôm vào lòng những đứa trẻ, ánh mắt thất thần vì sách vở, quần áo đã trôi theo dòng nước.
Sau Lộc Hà, Hương Sơn, lộ trình khảo sát dự kiến sẽ còn tiếp tục đến những vùng trọng điểm khác như Can Lộc, Kỳ Anh, Cẩm Xuyên, Nghi Xuân, Hương Khê... Mỗi nơi đoàn đến, một bản đồ về sự mất mát và nhu cầu cấp thiết được hình thành, không phải bằng những con số thống kê vô hồn, mà bằng những câu chuyện, những giọt nước mắt và những hoàn cảnh cụ thể.
Trở về từ chuyến đi, cha Giám đốc Nguyễn Huy Tuấn và ban Caritas Hà Tĩnh không chần chừ. Một kế hoạch hỗ trợ đa chiều và có tầm nhìn xa đã được vạch ra, không chỉ để giải quyết cái đói trước mắt, mà để giúp người dân thực sự đứng dậy và tái thiết cuộc sống một cách bền vững. Ba trụ cột chính của kế hoạch đã được xác định:
1. Phục hồi Mái Ấm - Phục hồi Phẩm Giá: Ưu tiên hàng đầu là nhà ở. Một mái nhà không chỉ là nơi che mưa che nắng, nó là nơi gìn giữ phẩm giá, là tổ ấm, là điểm tựa để con người bắt đầu lại. Caritas Hà Tĩnh đã lập tức ra lời kêu gọi khẩn thiết đến các ân nhân, chung tay đóng góp tài chính để làm mới hoàn toàn những ngôi nhà đã sập, hoặc sửa chữa, lợp lại những mái nhà bị tốc mái, hư hỏng nặng. Mục tiêu là để các gia đình, đặc biệt là người già và trẻ nhỏ, sớm có được một nơi trú ngụ an toàn.
2. Trao "Cần Câu" Sinh Kế: Mất nhà cửa đã đau, mất đi phương tiện kiếm sống còn đẩy người dân vào ngõ cụt. Hiểu được điều đó, Caritas Hà Tĩnh tập trung vào việc khôi phục sản xuất. Thay vì chỉ cho gạo, các ngài sẽ hỗ trợ cung cấp con giống vật nuôi (gà, vịt, lợn...) và các loại cây trồng ngắn ngày, phù hợp với thổ nhưỡng, để người dân có thể nhanh chóng gầy dựng lại sinh kế, tự chủ về lương thực và kinh tế.
3. Ươm Mầm Tương Lai Qua Giáo Dục: Cơn bão không chỉ cuốn đi nhà cửa, tài sản, nó còn có nguy cơ cuốn trôi tương lai của thế hệ trẻ. Nhiều gia đình rơi vào cảnh trắng tay sẽ không thể lo cho con em tiếp tục đến trường. Với tầm nhìn xa, Caritas Hà Tĩnh cam kết sẽ trích một phần quỹ để hỗ trợ chi phí học tập, mua sách vở, đồng phục cho các em học sinh nghèo, có hoàn cảnh đặc biệt khó khăn do bão lũ, đảm bảo rằng không một em nhỏ nào phải bỏ học vì thiên tai.
Trong khi đó, tại giáo phận Thanh Hóa, nơi cũng hứng chịu sự tàn phá nặng nề của mưa lũ và đặc biệt là những trận lốc xoáy bất ngờ, vòng tay bác ái của Caritas cũng đã được mở rộng kịp thời. Dưới sự điều phối của cha Giám đốc Phaolô Nguyễn Văn Thường, các hoạt động cứu trợ khẩn cấp đã được triển khai một cách nhanh chóng và hiệu quả.
Trọng tâm của Caritas Thanh Hóa hướng về những nơi chịu thiệt hại kép. Tại xã Hoàng Giang, một cơn lốc xoáy quét qua trong đêm đã để lại cảnh tượng như một trận bom dội, hàng chục ngôi nhà bị tốc mái hoàn toàn, có những ngôi nhà yếu đã sập đổ. Đồng thời, tại các xã trũng như Hoàng Phú, Vạn Thiện, Thăng Thọ, nước lũ dâng cao đã nhấn chìm tất cả trong biển nước.
Hành động của Caritas Thanh Hóa là sự kết hợp giữa cứu trợ vật chất và nâng đỡ tinh thần:
· Những phần quà "lương khô" kịp thời: Hàng trăm tình nguyện viên đã ngày đêm làm việc, đóng gói những phần quà cứu trợ. 400 phần quà, gồm những nhu yếu phẩm thiết thực nhất như gạo, mì tôm, nước mắm, dầu ăn và đặc biệt là nước uống sạch, đã được vận chuyển đến tận tay bà con không phân biệt lương giáo trên địa bàn giáo xứ Kiến An (hạt Thái Yên). 200 phần quà tương tự cũng đã đến với người dân xã Vạn Thiện đang bị cô lập trong lũ. Những món quà nhỏ bé nhưng chứa đựng tình người ấm áp, giúp người dân cầm cự qua những ngày khó khăn nhất.
· Hỗ trợ tiền mặt thiết thực: Tại tâm điểm lốc xoáy Hoàng Giang, ngoài phần quà nhu yếu phẩm, Caritas Thanh Hóa đã quyết định trao tặng mỗi gia đình bị thiệt hại nặng một khoản tiền mặt 1 triệu đồng. Cha Phaolô Nguyễn Văn Thường chia sẻ: "Trong lúc hoảng loạn này, tiền mặt sẽ giúp bà con linh động, có thể mua tấm bạt để che tạm mái nhà, mua thuốc men cho người già, hay mua sữa cho trẻ nhỏ. Đó là sự hỗ trợ thiết thực nhất."
· Nhà Chúa là nhà chung: Một hình ảnh vô cùng cảm động và là minh chứng sống động cho tinh thần hiệp thông, đó là việc nhà xứ và nhà thờ Kiến An đã mở toang cánh cửa, trở thành nơi trú ẩn an toàn cho hàng trăm người dân địa phương, không phân biệt họ là người Công giáo hay không. Trong đêm bão, khi nhà cửa của mình không còn an toàn, người dân đã tìm thấy sự che chở dưới mái nhà thờ. Nơi đây, họ được cung cấp chỗ ngủ, thức ăn nóng và nước uống. Ngôi thánh đường không chỉ là nơi cầu nguyện, mà đã thực sự trở thành ngôi nhà chung, một pháo đài của tình người.
Cũng như Caritas Hà Tĩnh, cha Thường khẳng định, giai đoạn cứu trợ khẩn cấp chỉ là bước đầu. Ngay sau khi nước rút, một kế hoạch tái thiết dài hơi sẽ được triển khai. Ưu tiên số một vẫn là sửa chữa nhà cửa, lo nơi ăn chốn ở ổn định cho bà con. Sau đó sẽ là việc cung cấp cây trồng, vật nuôi, giúp họ gầy dựng lại từ đống tro tàn.
Bão Bualoi đã đi qua, để lại những vết sẹo sâu hoắm trên dải đất miền Trung vốn đã chịu quá nhiều đau thương. Những mất mát về vật chất có thể phải mất nhiều năm mới bù đắp được. Nhưng giữa sự hoang tàn đổ nát ấy, tinh thần nhân ái, sự hy sinh và trách nhiệm cộng đồng của Caritas hai giáo phận Hà Tĩnh và Thanh Hóa đã thắp lên một ngọn lửa hy vọng không thể bị dập tắt.
Ngọn lửa ấy được thắp lên từ những bước chân không mệt mỏi của các vị linh mục, các tình nguyện viên. Nó được thắp lên từ những đóng góp của các ân nhân xa gần. Và nó tỏa sáng rực rỡ qua những vòng tay ôm an ủi, những phần quà được trao đi, và cánh cửa nhà thờ mở rộng.
Hành trình tái thiết phía trước sẽ còn rất dài và đầy thách thức. Nhưng với ngọn lửa hy vọng và tình yêu thương ấy, người dân miền Trung sẽ không đơn độc. Họ biết rằng, bên cạnh họ luôn có những vòng tay sẵn sàng nâng đỡ, có những trái tim đang cùng chung nhịp đập. Bởi vì sau mỗi cơn bão dữ, thứ mạnh mẽ hơn cả sức tàn phá của thiên nhiên, chính là tình người. Và Caritas, bằng hành động của mình, đã chứng minh một cách hùng hồn rằng: Tình Yêu sẽ luôn chiến thắng.
Lm. Anmai, CSsR tổng hợp