TGM Tatamai chia sẻ về di sản của người họ hàng - Chân phước Peter To Rot
TGM Tatamai chia sẻ về di sản của người họ hàng - Chân phước Peter To Rot
Trước lễ tuyên thánh cho Chân phước Peter To Rot vào ngày 19 tháng Mười năm 2025, Đức Tổng Giám mục Rochus Josef Tatamai, MSC, Tổng Giám mục Rabaul, Papua New Guinea, đã chia sẻ với Vatican News về di sản của vị tử đạo, mà ngài cho là vừa mang tính cá nhân sâu sắc vừa mang tính tâm linh thâm thuý.
Chân phước Peter To Rot là một giáo lý viên trẻ tuổi tử đạo vì đức tin tại Papua New Guinea trong Thế chiến II năm 1945 bời quân Nhật. Đức Tổng Giám mục Tatamai cho biết ngài lớn lên trong những câu chuyện về lòng dũng cảm và đức tin của người chú qua đời của mình. “Từ nhỏ, tôi đã cảm nhận được sự hiện diện của ông trong gia đình,” Đức Tổng Giám mục PNG nhớ lại.
Gia đình và đức tin
Sinh năm 1912, Peter To Rot là con thứ ba trong gia đình có bốn người con ở làng Rakunai. “Anh chị em của ngài là Theresa IaVarpilak, chị gái của Peter To Rot; Josef Tatamai, anh trai của Peter To Rot; bản thân Peter To Rot; và Gabriel Telo. Cha mẹ của họ, Angelo Topuia và Maria Iatumul, là những người đầu tiên được rửa tội theo Công giáo, và cả gia đình đã được rửa tội bởi các Nữ tu Truyền giáo Thánh Tâm trong cộng đồng của chúng tôi,” Đức Tổng Giám mục Tatamai cho biết.
Đức Tổng Giám mục truy nguyên dòng dõi của mình trực tiếp từ Josef Tatamai, anh trai của Peter To Rot, ông nội của ngài.
“Cha mẹ và ông bà tôi thường kể cho chúng tôi nghe về sự tận tụy không lay chuyển của ngài đối với Thiên Chúa và cộng đồng. Đó không chỉ là lịch sử; đó là một tấm gương sih động,” ngài nói.
Ông nội của Đức Tổng Giám mục Tatamai hy vọng rằng một ngày nào đó sẽ có một linh mục trong gia đình, và điều này đã được các bô lão trong làng nhắc lại vào ngày Rochus Tatamai được thụ phong linh mục.
Nguồn cảm hứng từ Peter To Rot
“Cuộc đời của ngài đã dạy tôi rằng đức tin không phải là điều trừu tượng,” ngài giải thích. “Tôi đã sống đức tin ấy, đôi khi trong những hoàn cảnh khó khăn nhất. Chứng kiến lòng dũng cảm của ông tôi qua những câu chuyện được kể lại đã truyền cảm hứng cho tôi phục vụ Giáo hội với sự tận tụy tương tự.”
Ở Papua New Guinea, cũng như ở những nền văn hóa khác, người ta thường gọi những ông chú cố là “ông.”
Việc trở thành linh mục và sau này là Tổng Giám mục không phải là không có những thách thức. “Mỗi ơn gọi đều có những khó khăn riêng,” Đức Tổng Giám mục Tatamai thừa nhận. “Có những lúc tôi nghi ngờ, những khoảnh khắc tôi tự hỏi về sự sẵn sàng của mình. Nhưng tôi luôn hướng về tấm gương của ông tôi, người đã kiên định ngay cả khi đối mặt với sự bách hại. Lòng dũng cảm đó đã cho tôi sức mạnh.”
Đức tin vào Giáo hội
“Đức tin không chỉ là nghi thức; nó là nguồn gốc của bản sắc và sức mạnh,” Đức Tổng Giám mục Tatamai lặp lại. “Tôi khuyến khích những người trẻ tìm kiếm chứng tá của riêng mình, sống đức tin một cách mạnh dạn và chính trực. Chúng ta đang sống trong một thế giới đầy rẫy những xao nhãng, nhưng đức tin mang lại sự sáng suốt và mục đích.”
Chức vụ của Đức Tổng Giám mục gắn liền mật thiết với cộng đồng của ngài. “Chăm sóc mục vụ là lắng nghe và đồng hành cùng mọi người trong niềm vui và nỗi buồn của họ,” ngài giải thích. “Tôi thấy vai trò của mình là một người phục vụ, giúp người khác khám phá hy vọng, ngay cả trong những lúc khó khăn. Cuộc đời của To Rot nhắc nhở tôi rằng phục vụ người khác bằng tình yêu thương là biểu hiện chân thực nhất của đức tin. Mọi quyết định, mọi bài giảng, mọi hành động phục vụ đều được ảnh hưởng bởi chứng tá của ông. Đó là kim chỉ nam liên tục; tôi cảm thấy có trách nhiệm sống chân thực để câu chuyện của ông tiếp tục truyền cảm hứng cho người khác.”
Người chăn dắt từ cuộc đời của To Rot
Đức Tổng Giám mục đã suy ngẫm về đất nước kỷ niệm 50 năm độc lập, nói rằng: “Chính Thiên Chúa đang ban ơn cho đất nước chúng tôi và món quà tuyệt vời của nền độc lập là nhận ra lời kêu gọi nên thánh dành cho tất cả mọi người, đặc biệt là cho đời sống Kitô hữu.”
Đức Tổng Giám mục khuyến khích các gia đình PNG hãy đón nhận đức tin Công giáo và làm chứng cho đức tin ấy trong gia đình. “Một đứa trẻ sinh ra trong gia đình luôn hướng về cha mẹ để xin lời khuyên; người chồng và người vợ nên là tấm gương sáng trong việc thúc đẩy đời sống gia đình, dạy con cái cầu nguyện, đọc Kinh Thánh, giữ vững đức tin vào dòng dõi các thánh, giữ vững đức tin Công giáo và trở thành nguồn cảm hứng cho chúng bằng cách sống các bí tích.”
Hy vọng cho tương lai
Đức Tổng Giám mục Tatamai đã suy ngẫm về hy vọng của mình cho tương lai: “Tôi muốn thấy một Giáo hội nơi đức tin được sống can đảm, các cộng đồng hỗ trợ lẫn nhau, và những người trẻ được khuyến khích trở thành những nhà lãnh đạo bắt nguồn từ tình yêu thương và sự phục vụ. Câu chuyện của ông tôi nhắc nhở chúng tôi rằng sự thánh thiện là điều có thể cho tất cả mọi người, và lòng can đảm, dựa trên đức tin, có thể thay đổi cuộc sống.”
Đối với Đức Tổng Giám mục, Chân phước Peter To Rot không chỉ là một ký ức lịch sử mà còn là nguồn cảm hứng sinh động, dẫn dắt con đường của Đức Tổng Giám mục Tatamai và những người ngài phục vụ. “Đó vừa là một món quà vừa là một trách nhiệm,” ngài kết luận. “Một món quà bởi vì nó mang lại hy vọng, và một trách nhiệm kêu gọi tôi sống trung thành, để những người khác cũng được truyền cảm hứng làm điều tương tự.”
Trong lúc Giáo hội kỷ niệm di sản của ông cố tôi, Đức Tổng Giám mục Tatamai bày tỏ hy vọng rằng các tín hữu trên toàn thế giới sẽ thấy ở vị thánh sắp được phong thánh Peter Toro không chỉ là một anh hùng của quá khứ mà còn là một người dẫn đường cho hiện tại.
“Câu chuyện của ngài nhắc nhở chúng ta rằng sự thánh thiện có thể đạt được trong cuộc sống bình thường. Ngài là một người chồng, một người cha, một giáo lý viên, một vai trò bình thường, sống với đức tin phi thường,” ngài nói.
Nguyễn Minh Sơn