Thánh lễ tạ ơn tại Peru nhân dịp Đức Lêo 14 được chọn làm Giáo hoàng
THÁNH LỄ TẠ ƠN TẠI PERU, NƠI ĐỨC TÂN GIÁO HOÀNG LÊÔ XIV LÀM GIÁM MỤC TRONG TÁM NĂM
Vào một buổi tối thứ Bảy rực rỡ ánh đèn và tràn ngập niềm vui, hơn 10.000 tín hữu đã cùng nhau quy tụ tại quảng trường rộng lớn trước Vương cung Thánh đường và Nhà thờ Chính tòa Thánh Maria ở Chiclayo, Peru, để tham dự một Thánh lễ Tạ ơn đặc biệt. Thánh lễ này được tổ chức nhằm tôn vinh và tạ ơn Thiên Chúa vì sự kiện lịch sử: Đức Hồng Y Robert Francis Prevost, người từng là Giám mục của Giáo phận Chiclayo trong hơn tám năm, được tuyển chọn làm Đấng Kế vị Thánh Phêrô với tước hiệu Đức Giáo Hoàng Lêô XIV. Sự kiện này không chỉ là niềm vui của Giáo phận Chiclayo mà còn là niềm tự hào của toàn thể Giáo hội Công giáo tại Peru và trên toàn thế giới.
Buổi lễ được tổ chức trong bầu không khí hân hoan và trang trọng, với những bài thánh ca vang vọng, những băng-rôn khổng lồ mang hình ảnh Đức Tân Giáo Hoàng, và những câu trích dẫn đầy cảm hứng từ bài diễn văn đầu tiên của ngài tại Quảng trường Thánh Phêrô. Quảng trường trước Nhà thờ Chính tòa được trang hoàng lộng lẫy với một lễ đài ngoài trời được dựng lên đặc biệt cho dịp này. Bàn thờ được bao quanh bởi những bó hoa tươi thắm, biểu tượng cho lòng biết ơn và niềm hy vọng của cộng đồng tín hữu. Các ban nhạc địa phương, với những giai điệu truyền thống của vùng miền bắc Peru, đã góp phần làm cho bầu không khí thêm phần sống động và thiêng liêng.
Việc Đức Giáo Hoàng Lêô XIV được tuyển chọn vào ngày 8 tháng Năm là một sự kiện mang ý nghĩa sâu sắc không chỉ đối với Giáo hội Công giáo toàn cầu mà còn đối với đất nước Peru, nơi ngài đã để lại dấu ấn sâu đậm trong suốt quãng thời gian phục vụ. Là người mang hai quốc tịch Hoa Kỳ và Peru, Đức Hồng Y Robert Francis Prevost không chỉ là một vị mục tử tận tụy mà còn là biểu tượng của sự hiệp thông giữa các nền văn hóa và truyền thống. Sự kiện ngài được bầu làm Giáo Hoàng đã khơi dậy niềm tự hào và lòng biết ơn trong lòng người dân Peru, đặc biệt là tại Giáo phận Chiclayo, nơi ngài đã dành hơn tám năm (từ năm 2014 đến năm 2023) để dẫn dắt cộng đồng đức tin.
Thánh lễ Tạ ơn tại Chiclayo không chỉ là một buổi cử hành phụng vụ mà còn là một dấu chỉ sống động của sự hiệp thông trong Giáo hội. Hơn 10.000 tín hữu, từ trẻ em đến người cao tuổi, từ những người dân địa phương đến những khách hành hương từ các vùng lân cận, đã cùng nhau quy tụ để bày tỏ lòng biết ơn Thiên Chúa vì hồng ân lớn lao này. Nhiều người trong số họ đã từng được gặp gỡ và nhận sự hướng dẫn trực tiếp từ Đức Cha Robert Prevost khi ngài còn là Giám mục của giáo phận. Đối với họ, việc ngài trở thành Giáo Hoàng không chỉ là một vinh dự mà còn là một lời nhắc nhở về tình yêu và sự gần gũi của Thiên Chúa đối với những con người đơn sơ, khiêm tốn.
Thánh lễ được cử hành vào buổi tối, khi ánh hoàng hôn buông xuống, phủ lên quảng trường một ánh sáng dịu dàng, làm nổi bật vẻ đẹp của Nhà thờ Chính tòa Thánh Maria. Hàng chục linh mục trong Giáo phận Chiclayo, cùng với Đức Cha Edinson Farfán, Giám mục đương nhiệm của giáo phận, đã đồng tế Thánh lễ. Sự hiện diện của các linh mục này không chỉ thể hiện sự đoàn kết trong hàng ngũ giáo sĩ mà còn là một lời chứng về sức sống của Giáo hội tại Peru. Các ngài, trong phẩm phục phụng vụ màu trắng, đã cùng nhau dâng lời cầu nguyện và hy lễ, tạo nên một khung cảnh thiêng liêng và trang trọng.
Quảng trường trước Nhà thờ Chính tòa được trang trí với những biểu tượng tôn giáo và văn hóa đặc trưng của vùng miền bắc Peru. Những băng-rôn khổng lồ mang hình ảnh Đức Giáo Hoàng Lêô XIV, với nụ cười hiền hậu và ánh mắt đầy lòng nhân ái, được treo khắp nơi. Một số băng-rôn ghi lại những lời đầu tiên của ngài tại Quảng trường Thánh Phêrô: “Tôi là con của Peru, con của Giáo hội, và tôi đến để phục vụ tất cả anh chị em.” Những lời này, dù ngắn gọn, đã chạm đến trái tim của hàng triệu người trên thế giới, đặc biệt là những người dân Chiclayo, những người đã từng biết đến ngài như một vị mục tử gần gũi và yêu thương.
Các ban nhạc địa phương, với những nhạc cụ truyền thống như đàn guitar, trống cajón, và kèn clarinet, đã trình diễn những bài thánh ca và nhạc dân gian Peru, làm cho không khí thêm phần sống động. Những bài hát như “Señor de los Milagros” và “Virgen de Chapi” được cất lên, gợi nhớ đến lòng sùng kính sâu sắc của người dân Peru đối với các truyền thống tôn giáo. Các nhóm múa dân gian, trong trang phục truyền thống rực rỡ, cũng đã trình diễn những điệu múa đặc trưng của vùng Chiclayo, như điệu marinera norteña, để chào mừng sự kiện trọng đại này.
Trọng tâm của Thánh lễ là bài giảng của Đức Cha Edinson Farfán, vị Giám mục cai quản Giáo phận Chiclayo, người đã từng làm việc chặt chẽ với Đức Cha Robert Prevost trong suốt thời gian ngài phục vụ tại đây. Trong bài giảng, Đức Cha Farfán đã phác họa một chân dung sống động và cảm động về Đức Giáo Hoàng Lêô XIV, nhấn mạnh tình yêu sâu đậm của ngài dành cho Peru và cách ngài đã để lại dấu ấn trong đời sống đức tin của cộng đồng.
Đức Cha Farfán bắt đầu bằng việc nhắc lại hành trình của Đức Tân Giáo Hoàng tại Peru. Ngài lần đầu đặt chân đến đất nước này vào năm 1985, khi còn là một linh mục trẻ đầy nhiệt huyết. Từ đó, ngài đã bị cuốn hút bởi vẻ đẹp văn hóa, lòng sùng đạo sâu sắc, và tinh thần đoàn kết của người dân Peru. Năm 2014, khi được bổ nhiệm làm Giám mục của Giáo phận Chiclayo, ngài đã dành trọn tâm huyết để phục vụ cộng đồng đức tin tại đây. Trong suốt hơn tám năm, ngài đã đi khắp các giáo xứ, từ những thị trấn nhỏ bé trên núi Andes đến những ngôi làng ven biển, để gặp gỡ, lắng nghe, và đồng hành với người dân.
Đức Cha Farfán đặc biệt nhấn mạnh mối liên kết thiêng liêng giữa Đức Tân Giáo Hoàng và các truyền thống tôn giáo của Peru. Ngài nhắc đến lòng sùng kính đặc biệt của Đức Cha Robert Prevost đối với Chúa Kitô Bị Giam của Ayabaca (Señor Cautivo de Ayabaca), một biểu tượng tôn giáo quan trọng của vùng Piura, nơi hàng ngàn tín hữu hành hương mỗi năm để cầu nguyện và tạ ơn. Đức Cha Farfán kể lại rằng Đức Cha Prevost thường xuyên tham dự các buổi lễ kính Chúa Kitô Bị Giam và khuyến khích các tín hữu sống đức tin qua lòng khiêm nhường và sự phó thác.
Một biểu tượng tôn giáo khác mà Đức Tân Giáo Hoàng đặc biệt yêu mến là Chúa của các Phép lạ (Señor de los Milagros), vị thánh bổn mạng của thủ đô Lima và là trung tâm của một trong những lễ hội tôn giáo lớn nhất ở Nam Mỹ. Đức Cha Farfán hồi tưởng rằng Đức Cha Prevost đã nhiều lần tham gia các cuộc rước kiệu tháng Mười, khi hàng triệu người dân Lima mặc áo tím và cầu nguyện trước bức tranh Chúa của các Phép lạ. Ngài cũng thường xuyên chia sẻ với các tín hữu về ý nghĩa của lòng sùng kính này: đó là một lời mời gọi sống đức tin qua sự hy sinh và tình yêu dành cho tha nhân.
Ngoài ra, Đức Tân Giáo Hoàng còn có mối liên hệ đặc biệt với các vị thánh Peru, những người đã trở thành nguồn cảm hứng cho đời sống thiêng liêng của ngài. Đức Cha Farfán nhắc đến Thánh Rosa Lima, vị thánh nữ đầu tiên của châu Mỹ, người đã sống một cuộc đời khắc khổ và cầu nguyện không ngừng. Ngài cũng đề cập đến Thánh Martin de Porres, vị thánh của lòng bác ái, người đã dành cả cuộc đời để phục vụ người nghèo và bị bỏ rơi. Các vị thánh khác như Thánh Phanxicô Solano, Thánh Gioan Macias, và Thánh Toribio de Mogrovejo cũng được Đức Cha Prevost thường xuyên nhắc đến trong các bài giảng, như những tấm gương sáng ngời về lòng trung thành với Thiên Chúa và tình yêu dành cho dân chúng.
Đức Cha Farfán chia sẻ rằng Giáo phận Chiclayo, với những truyền thống tôn giáo phong phú và đời sống đức tin sống động, đã trở thành “một trường học đức tin” đối với Đức Tân Giáo Hoàng. Ngài đặc biệt yêu mến các lễ hội tôn giáo địa phương, như Lễ Thánh Giá Chalpón ở Motupe, nơi các tín hữu hành hương leo núi để tôn kính cây thánh giá linh thiêng. Đức Cha Prevost thường xuyên tham gia các buổi lễ này, không chỉ với tư cách là một vị giám mục mà còn như một người hành hương khiêm tốn, hòa mình vào đám đông để cầu nguyện và chia sẻ niềm vui với cộng đồng.
Một kỷ niệm đặc biệt khác là Lễ Chúa Giêsu Bị Giam của Monsefú, một lễ hội trùng với ngày sinh nhật của Đức Tân Giáo Hoàng. Đức Cha Farfán kể rằng Đức Cha Prevost thường nói đùa rằng ngày sinh nhật của ngài là “một món quà từ Chúa Giêsu Bị Giam,” và ngài luôn dành ngày này để dâng Thánh lễ và cầu nguyện cho Giáo phận Chiclayo. Những khoảnh khắc này đã khắc sâu trong tâm trí của người dân địa phương, những người luôn nhớ đến ngài như một vị mục tử gần gũi và đầy lòng nhân ái.
Trong bài giảng, Đức Cha Farfán thông báo rằng Giáo phận Chiclayo sẽ chính thức gửi lời mời đến Đức Thánh Cha Lêô XIV, mong ngài thực hiện một chuyến viếng thăm tông đồ đến Peru trong tương lai gần. “Chúng con biết rằng Chiclayo sẽ luôn ở trong trái tim ngài,” Đức Cha Farfán nói, khiến cả quảng trường vang lên những tràng pháo tay và tiếng reo hò. Lời mời này không chỉ là một cử chỉ của lòng biết ơn mà còn là một lời khẳng định về mối liên kết thiêng liêng giữa Đức Tân Giáo Hoàng và đất nước Peru.
Đức Cha Farfán cũng nhấn mạnh rằng di sản của Đức Lêô XIV tại Chiclayo không chỉ nằm ở những công trình vật chất hay các sáng kiến mục vụ, mà còn ở tinh thần gần gũi và nhân ái mà ngài đã truyền cảm hứng. Trong suốt thời gian làm Giám mục, ngài đã khởi xướng nhiều chương trình nhằm hỗ trợ người nghèo, người di dân, và những người bị gạt ra bên lề xã hội. Ngài thường xuyên đến thăm các khu ổ chuột, các bệnh viện, và các trung tâm tị nạn để mang lại niềm an ủi và hy vọng cho những người đang chịu đau khổ.
Đức Cha Farfán mô tả Đức Giáo Hoàng Lêô XIV như “một vị mục tử mang mùi chiên,” một hình ảnh được lấy cảm hứng từ lời dạy của Đức Giáo Hoàng Phanxicô, người đã kêu gọi các linh mục và giám mục sống gần gũi với đoàn chiên của mình. Đức Cha Prevost, theo lời Đức Cha Farfán, là hiện thân của tinh thần này. Ngài không ngại lội bộ qua những con đường bụi bặm để đến với các giáo xứ xa xôi, không ngần ngại ngồi xuống trò chuyện với những người nông dân, ngư dân, hay những người bán hàng rong để lắng nghe những câu chuyện của họ.
Ngài cũng là một người nhạy cảm với các vấn đề xã hội, đặc biệt là công bằng xã hội và phẩm giá của người lao động. Đức Cha Farfán nhấn mạnh rằng việc Đức Tân Giáo Hoàng chọn tước hiệu Lêô XIV là một sự gợi nhắc đầy ý nghĩa về Đức Lêô XIII, vị Giáo Hoàng vào cuối thế kỷ 19 đã đặt nền móng cho giáo huấn xã hội của Giáo hội Công giáo. Thông điệp Rerum Novarum của Đức Lêô XIII, với những lời kêu gọi bảo vệ quyền lợi của người lao động và thúc đẩy công bằng xã hội, đã trở thành nguồn cảm hứng cho Đức Cha Prevost trong suốt hành trình mục vụ của mình.
Một phần quan trọng trong bài giảng của Đức Cha Farfán là lời nhắc lại vai trò của Đức Cha Robert Prevost trong thời kỳ đại dịch COVID-19, khi ngài còn là Giám mục của Giáo phận Chiclayo. Trong những tháng ngày khó khăn, khi cả thế giới chìm trong sự hoang mang và đau khổ, Đức Cha Prevost đã trở thành một ngọn đèn hy vọng cho cộng đồng. Ngài đã tổ chức các buổi cầu nguyện trực tuyến, gửi những thông điệp khích lệ qua radio và truyền hình địa phương, và đích thân đến thăm các bệnh viện để an ủi các bệnh nhân và gia đình của họ.
Đức Cha Farfán kể lại rằng Đức Cha Prevost đã không ngần ngại đứng lên để kêu gọi sự hỗ trợ cho những người bị ảnh hưởng nặng nề bởi đại dịch, từ việc quyên góp thực phẩm và thuốc men đến việc thành lập các quỹ hỗ trợ cho những gia đình mất đi người thân. Ngài cũng đã làm việc chặt chẽ với các tổ chức phi chính phủ và chính quyền địa phương để đảm bảo rằng những người nghèo nhất trong giáo phận không bị bỏ rơi. Những nỗ lực này đã để lại một dấu ấn không thể xóa nhòa trong lòng người dân Chiclayo, những người luôn nhớ đến ngài như một vị mục tử sẵn sàng hy sinh vì đoàn chiên của mình.
Thánh lễ Tạ ơn kết thúc trong niềm vui và hy vọng, với bài thánh ca “Pescador de Hombres” (Người Đánh Cá Người) vang lên, như một lời nhắc nhở về sứ mạng mà Đức Tân Giáo Hoàng đã nhận lãnh: trở thành người chài lưới các linh hồn, dẫn dắt Giáo hội qua những thách đố của thời đại. Các tín hữu, với nến sáng trên tay, đã cùng nhau hát và cầu nguyện, tạo nên một khung cảnh đầy cảm xúc và thiêng liêng.
Đức Cha Farfán, trong lời kết thúc, kêu gọi cộng đồng tiếp tục cầu nguyện cho Đức Giáo Hoàng Lêô XIV, để ngài có đủ sức mạnh và sự khôn ngoan để dẫn dắt Giáo hội Công giáo trong thời kỳ mới. Ngài cũng mời gọi mọi người noi gương Đức Tân Giáo Hoàng, sống Tin Mừng qua sự gần gũi, lòng nhân ái, và sự dấn thân cho công bằng xã hội. “Hãy để Chiclayo trở thành một ngọn lửa đức tin, chiếu sáng cho cả thế giới, như cách mà Đức Thánh Cha của chúng ta đã làm,” Đức Cha Farfán nói.
Sự kiện Đức Giáo Hoàng Lêô XIV được tuyển chọn không chỉ là một cột mốc lịch sử đối với Giáo phận Chiclayo mà còn là một lời mời gọi cho toàn thể Giáo hội suy tư về vai trò của mình trong thế giới hôm nay. Tại Peru, nơi đức tin Công giáo đã ăn sâu vào văn hóa và đời sống của người dân, sự kiện này đã khơi dậy một làn sóng mới của lòng nhiệt thành và hy vọng. Các giáo xứ trong Giáo phận Chiclayo đã bắt đầu tổ chức các chương trình học hỏi về giáo huấn của Đức Lêô XIV, từ những bài giảng của ngài khi còn là Giám mục đến những thông điệp đầu tiên của ngài với tư cách là Giáo Hoàng.
Trong những ngày sau Thánh lễ Tạ ơn, hàng ngàn người dân Chiclayo đã tiếp tục hành hương đến Nhà thờ Chính tòa Thánh Maria để cầu nguyện và tạ ơn. Nhiều người trong số họ mang theo những bức ảnh của Đức Tân Giáo Hoàng, những cây nến, và những lời cầu nguyện viết tay, như một cách để bày tỏ lòng biết ơn và sự hiệp thông với ngài. Các trường học Công giáo trong giáo phận cũng đã tổ chức các buổi hội thảo và hoạt động để giới thiệu cuộc đời và sứ mạng của Đức Lêô XIV cho thế hệ trẻ, với hy vọng rằng tinh thần của ngài sẽ tiếp tục truyền cảm hứng cho các thế hệ tương lai.
Thánh lễ Tạ ơn tại Chiclayo không chỉ là một sự kiện tôn giáo mà còn là một lời tuyên xưng về sức mạnh của đức tin, tình yêu, và sự hiệp thông. Đức Giáo Hoàng Lêô XIV, với tình yêu sâu đậm dành cho Peru và tinh thần phục vụ không mệt mỏi, đã trở thành một biểu tượng của hy vọng và lòng nhân ái. Đối với người dân Chiclayo, ngài không chỉ là vị Giáo Hoàng của Giáo hội hoàn vũ mà còn là “người con của Chiclayo,” người đã mang trái tim của họ đến với thế giới.
Khi ánh đèn của quảng trường dần tắt, và những giai điệu thánh ca cuối cùng vang vọng trong đêm, người dân Chiclayo rời đi với một niềm tin mãnh liệt rằng Đức Tân Giáo Hoàng sẽ tiếp tục dẫn dắt Giáo hội với sự khôn ngoan và tình yêu, như cách ngài đã từng làm trong những năm tháng tại Peru. Và trong trái tim của họ, Chiclayo sẽ mãi là “giáo phận yêu dấu” của Đức Lêô XIV, một miền đất đơn sơ nhưng đầy sức sống, nơi ngài đã tìm thấy nguồn cảm hứng để trở thành ánh sáng cho thế giới.
Lm. Anmai, CSsR tổng hợp