Trung Quốc và Giáo Hội: Xây Dựng Cầu Nối
Trung Quốc và Giáo Hội: Xây Dựng Cầu Nối
“Ước mơ Trung Quốc của tôi là trở thành cầu nối giữa Kitô giáo và Trung Quốc: Tôi hy vọng Đức Giáo hoàng có thể đến thăm đất nước tôi, và Trung Quốc có thể đón nhận ánh sáng Tin Mừng.”
Đó là lời của Chiaretto Yan, một thành viên người Trung Quốc của Phong trào Focolare, trong một cuộc phỏng vấn với Vatican Media.
Ông phát biểu tại buổi ra mắt cuốn sách của mình Il mio sogno cinese: Dialoghi e incontri con il cristianesimo (“Ước mơ Trung Quốc của tôi: Đối thoại và gặp gỡ Kitô giáo”), được giới thiệu hôm thứ Ba tại trụ sở Vatican Media ở Palazzo Pio, Roma.
Khát vọng phổ quát về chân, thiện và mỹ
Ước mơ này, Yan giải thích, bắt nguồn từ niềm tin rằng, đối với văn hóa Trung Quốc, Kitô giáo không phải là một yếu tố xa lạ mà là một đối tác đối thoại tiềm năng.
“Trong mỗi con người đều tồn tại một khát vọng phổ quát về chân,thiện, mỹ và tình yêu,” ông nói, “một khát vọng sâu sắc vượt qua những nền văn hóa và truyền thống, và trong Kitô giáo, khát vọng đó được thể hiện qua mối quan hệ cá nhân với Thiên Chúa.”
“Một mặt, tôi là một Kitô hữu Công giáo,” Yan tiếp tục, “và mặt khác, tôi là người Trung Quốc. Đức tin Kitô giáo dạy tôi rằng Thiên Chúa đến với chúng ta, rằng Người đã nhập thể vì tình yêu thương nhân loại. Sáng kiến của Thiên Chúa hướng đến con người là sự Mặc Khải thiêng liêng. Những nền văn hóa khác, cũng như những tôn giáo khác, cũng là nỗ lực của nhân loại để tìm kiếm Thiên Chúa. Đó là lý do tại sao tôi tin rằng hai ‘hướng’ này hội tụ; chúng không mâu thuẫn.”
Năm con đường tiến lên phía trước
Với tinh thần này, tác giả đã chọn tập trung vào năm lĩnh vực nghiên cứu có thể kết nối văn hóa Trung Quốc và Kitô giáo: triết học, sinh thái học, chính trị, kinh tế và đối thoại văn hóa.
“Đây đều là những vấn đề rất thời sự,” Yan nhận xét, “và chúng là một thách thức chung cho toàn nhân loại. Chúng ta đã thấy điều này trong triều đại của Đức Giáo hoàng Phanxicô, trong những thông điệp như Laudato Si’ và Fratelli Tutti, nhưng chúng ta cũng thấy điều đó trong những cuộc tranh luận đương đại của Trung Quốc.”
Sự hội tụ này cũng bắt nguồn từ truyền thống Trung Quốc, Yan tiếp tục. “Khổng Tử nói: ‘Chúng ta không thể hiểu hết về cuộc sống này, nên ta không tìm hiểu về kiếp sau.’ Lão Tử nói: ‘Người biết thì không nói, người nói thì không biết.’ Những câu nói này không phải là sự bác bỏ tính siêu việt, mà là một thái độ khiêm nhường: kiếp sau là một điều bí ẩn, và con người không sở hữu nó — họ chỉ có thể đến gần nó. Về bản chất, đây là một thái độ cởi mở, nhận ra những giới hạn của ngôn ngữ và lý trí, và tìm thấy điểm chung với Kitô giáo.”
Trong khi ở Tây phương, phép biện chứng thường được quan niệm là xung đột, Yan giải thích, theo sơ đồ triết học như của Hegel, “trong Đạo giáo, nó mang hình thức hài hòa: âm và dương không đối lập nhau để triệt tiêu lẫn nhau, mà kêu gọi và bổ sung cho nhau.”
Trong luậ lý này, Yan nhìn thấy “phép biện chứng của tình yêu” vốn có trong Kitô giáo, đặc biệt là trong mầu nhiệm Chúa Kitô trên thập giá, Đấng tự hạ mình, nhường chỗ, đón nhận sự trống rỗng để hoàn thành ý muốn của Chúa Cha.
“Trong ngôn ngữ triết học Trung Quốc cũng vậy,” Yan nhận xét, “mối quan hệ giữa tồn tại và phi tồn tại không phải là sự phá hoại, mà là sự kiến tạo: chính từ mối quan hệ này mà sự hài hòa được sinh ra. Và chính ở đây, đối thoại trở nên sâu sắc hơn, đến mức có thể cất lên tiếng nói.”
Buổi ra mắt sách
Đối thoại là trọng tâm của buổi ra mắt sách, với sự tham gia của Giáo sư Agostino Giovagnoli, giáo sư Lịch sử Đương đại tại Đại học Công giáo Thánh Tâm ở Milan; Cha Federico Lombardi, S.J., chủ tịch Quỹ Joseph Ratzinger–Benedict XVI Vatican; và Cha Antonio Spadaro, S.J., thứ trưởng Bộ Văn hóa và Giáo dục.
Điều phối cuộc thảo luận là Gianni Valente, Giám đốc Cơ quan Thông tấn Fides của Vatican.
Nguyễn Minh Sơn