07 Bài 07

HOA LÒNG KẾT NGỌC: CHUỖI MÂN CÔI

Điều ta khiến một người mẹ vui nhất là quan tâm đến con bà, nói về người con mà bà yêu mến. Người Công giáo thường bày tỏ lòng yêu mến Mẹ Maria bằng cách cùng Mẹ ôn lại những sự kiện quan trọng trong cuộc đời Mẹ và cuộc đời Chúa Giêsu, con của Mẹ. Đang khi lòng suy tưởng những sự kiện ấy, miệng họ lặp đi lặp lại kinh Kính Mừng mười lần.

Mỗi sự kiện đã trình bày ở các trang trước được tóm tắt trong một câu, kèm với một ơn xin, ngắn gọn dễ nhớ như dưới đây. Người ta xướng lên sự kiện muốn suy niệm rồi đọc một kinh Lạy Cha, mười kinh Kính Mừng và một kinh Sáng Danh (Xin xem những kinh này ở phần sau). Thay vì những câu xướng truyền thống ở mẫu 1, bạn cũng có thể dùng đoạn thơ ngắn ở mẫu 2.

MẪU 1

NĂM SỰ VUI

Thứ nhất thì gẫm: Thiên Thần truyền tin cho Đức Bà chịu thai - Ta hãy xin cho được ở khiêm nhượng.

Thứ hai thì gẫm: Đức Bà đi viếng Bà Thánh Isave - Ta hãy xin cho được lòng yêu người.

Thứ ba thì gẫm: Đức Bà sinh Đức Chúa Giêsu nơi hang đá - Ta hãy xin cho được lòng khó khăn.

Thứ bốn thì gẫm: Đức Bà dâng Đức Chúa Giêsu trong Đền Thánh - Ta hãy xin cho được vâng lời chịu lụy.

Thứ năm thì gẫm: Đức Bà tìm được Đức Chúa Giêsu trong Đền Thánh - Ta hãy xin cho được giữ nghĩa cùng Chúa luôn.

NĂM SỰ SÁNG

Thứ nhất thì gẫm: Đức Chúa Giêsu chịu phép rửa tại sông Giođan. Ta hãy xin cho được sống xứng đáng là con cái Chúa.

Thứ hai thì gẫm: Đức Chúa Giêsu dự tiệc cưới Cana. Ta hãy xin cho được vững tin vào quyền năng của Ngài.

Thứ ba thì gẫm: Đức Chúa Giêsu rao giảng Nước Trời và kêu gọi sám hối. Ta hãy xin cho được hoán cải và đón nhận Tin Mừng.

Thứ bốn thì gẫm: Đức Chúa Giêsu biến hình trên núi. Ta hãy xin cho được lắng nghe và thực hành Lời Chúa.

Thứ năm thì gẫm: Đức Chúa Giêsu lập bí tích Thánh Thể. Ta hãy xin cho được năng kết hợp cùng Chúa Giêsu Thánh Thể.

NĂM SỰ THƯƠNG

Thứ nhất thì gẫm: Đức Chúa Giêsu lo buồn đổ mồ hôi máu - Ta hãy xin cho được ăn năn tội nên.

Thứ hai thì gẫm: Đức Chúa Giêsu chịu đánh đòn - Ta hãy xin cho được hãm mình chịu khó bằng lòng.

Thứ ba thì gẫm: Đức Chúa Giêsu chịu đội mũ gai - Ta hãy xin cho được chịu mọi sự sỉ nhục bằng lòng.

Thứ bốn thì gẫm: Đức Chúa Giêsu vác cây Thánh Giá - Ta hãy xin cho được vác Thánh Giá theo chân Chúa.

Thứ năm thì gẫm: Đức Chúa Giêsu chịu chết trên cây Thánh Giá - Ta hãy xin cho được đóng đinh tính xác thịt vào Thánh Giá Chúa.

NĂM SỰ MỪNG

Thứ nhất thì gẫm: Đức Chúa Giêsu sống lại - Ta hãy xin cho được sống lại thật về phần linh hồn.

Thứ hai thì gẫm: Đức Chúa Giêsu lên trời - Ta hãy xin cho được ái mộ những sự trên trời.

Thứ ba thì gẫm: Đức Chúa Thánh Thần hiện xuống - Ta hãy xin cho được lòng đầy dẫy mọi ơn Đức Chúa Thánh Thần.

Thứ bốn thì gẫm: Đức Chúa Trời cho Đức Bà lên trời - Ta hãy xin ơn chết lành trong tay Đức Mẹ.

Thứ năm thì gẫm: Đức Chúa Trời thưởng Đức Mẹ trên trời - Ta hãy xin Đức Mẹ phù hộ cho ta được thưởng cùng Đức Mẹ trên nước Thiên Đàng.

MẪU 2

NĂM SỰ VUI

Thứ nhất, Thánh Thiên Thần

Báo tin mừng Nhập Thể.

Xin cho con khiêm nhường

Biết thưa vâng như Mẹ.

Thứ hai, Mẹ mau mắn

Thăm bà Isave.

Cho con biết lắng nghe

Và ân cần phục vụ.

Thứ ba, Mẹ sinh Chúa

Nơi hang đá Bêlem.

Cho con yêu nghèo hèn

Biết phó dâng, từ bỏ.

Thứ bốn, Mẹ dâng Chúa

Đền Giêrusalem.

Cho con biết ngày đêm

Giữ tròn lời Chúa dạy.

Thứ năm, Mẹ gặp lại

Con Yêu Dấu trong Đền.

Cho con biết vững bền

Giữ nghĩa cùng Thiên Chúa.

NĂM SỰ SÁNG

Thứ nhất, Chúa lãnh nhận

Phép Rửa tại Giođan.

Xin cho con hiên ngang

Sống đẹp lòng Thiên Chúa.

Thứ hai, Chúa biến nước

Thành rượu tại Cana.

Con xin cho cả nhà

Vững tin theo chân Chúa.

Thứ ba, Chúa giảng Lời

Và gọi mời hoán cải.

Xin cho con quảng đại

Đáp lại lời Chúa khuyên

Thứ bốn, Chúa biến hình

Hiển vinh trên núi thánh.

Xin cậy trông vững mạnh

Giữa thử thách cuộc đời.

Thứ năm, Chúa yêu thương

Lập Bí Tích Thánh Thể.

Con xin biết cảm tạ

Và mến yêu đến cùng.

NĂM SỰ THƯƠNG

Thứ nhất, Chúa nguyện cầu

Trong Vườn Dầu hấp hối.

Xin cho con chừa tội

Biết thống hối ăn năn.

Thứ hai, Chúa Chí Thánh

Chịu đánh nát cả mình.

Cho con biết hy sinh

Hãm mình vì yêu Chúa.

Thứ ba, Chúa bị nhạo

Với áo đỏ, mão gai.

Cho con nên giống Chúa,

Chia sỉ nhục với Ngài.

Thứ bốn, Chúa mệt lả

Vác thánh giá đường dài.

Xin biết vác thánh giá

Theo chân Chúa mỗi ngày.

Thứ năm, Chúa chuộc tội

Chết treo trên thập hình.

Cho con biết đóng đinh

Ý riêng vào thập giá.

NĂM SỰ MỪNG

Thứ nhất, Chúa Phục Sinh

Như lời Ngài báo trước.

Xin cho con luôn được

Sống lại thật phần hồn.

Thứ hai, Chúa lên trời

Ngự bên hữu Thiên Chúa.

Cho con luôn ngưỡng mộ

Những sự thật đời đời.

Thứ ba, Chúa Thánh Thần

Ngự xuống trên Giáo Hội.

Xin cho con nhuần gội

Suối ơn phúc bảy nguồn.

Thứ bốn, Chúa cho Mẹ

Về hưởng phúc thiên đàng.

Xin cho được nhẹ nhàng

Chết lành trong tay Mẹ.

Thứ năm, Chúa ân thưởng

Mẹ: Nữ Vương đất trời.

Cho con được chung hưởng

Phúc vinh Mẹ sáng ngời.

CÁCH ĐỌC CHUỖI MÂN CÔI

Ta dùng một dụng cụ để đếm và đọc những kinh trên đây, gọi là Chuỗi Mân côi. Chuỗi này gồm một ảnh thánh giá, 53 hạt nhỏ (kinh Kính Mừng) và 7 hạt lớn (kinh Lạy Cha và kinh Sáng Danh), được xếp đặt như sau.

Khởi đầu chuỗi Mân Côi là Cây Thánh Giá. Khi bắt đầu đọc chuỗi Mân Côi, ta hôn kính Thánh Giá Chúa để nhớ rang Chúa Giêsu yêu thương ta và ta muốn kết hiệp những thử thách hàng ngày với thánh giá cứu chuộc của Chúa. Rồi ta đọc kinh Tin Kính Của Các Tông Đồ để tuyên xưng đức tin. (Xin xem phần giải nghĩa kinh Tin Kính ở chương tiếp theo)

Tiếp đến là một hạt đơn, ta đọc kinh Lạy Cha. Sau hạt đơn đầu đến tập hợp ba hạt, ta đọc ba kinh Kính Mừng để xin Chúa Thánh Thần tăng thêm ba nhân đức hướng thần: đức tin, đức cậy và đức mến.

Sau đó là 5 chục kinh, mỗi chục kinh gồm: một kinh Lạy Cha, mười kinh Kính Mừng và một kinh Sáng Danh.

Ngày Thứ Hai và Thứ Bảy, ta nguyện Năm Sự Vui.

Ngày Thứ Năm, ta nguyện Năm Sự Sáng.

Thứ Ba và Thứ Sáu, ta nguyện Năm Sự Thương,

Ngày Thứ Tư và Chúa Nhật, ta nguyện Năm Sự Mừng.

Ngoại Trừ: Những ngày Chúa Nhật mùa Giáng Sinh, ta nguyện Năm Sự Vui; những Chúa Nhật Mùa Chay, ta nguyện Năm Sự Thương.

Mở đầu chục kinh thứ nhất ta đọc sự kiện thứ nhất và Kinh Lạy Cha, rồi đọc mười kinh Kính Mừng để suy niệm sự kiện thứ nhất. Tiếp đó, ta đọc kinh Sáng Danh và nguyện câu: “Lạy Chúa Giêsu, xin tha tội cho chúng con; xin cứu chúng con khỏi lửa hỏa ngục; xin đem các linh hồn lên thiên đàng hết thảy, nhất là những linh hồn cần đến lòng Chúa thương xót hơn.”

Chục thứ hai cho đến chục thứ năm, ta tuần tự đọc và suy niệm từ sự kiện thứ hai đến sự kiện thứ năm, cũng với số các kinh như ở chục thứ nhất.

Cuối cùng, ta đọc Kinh Lạy Nữ Vương rồi làm dấu Thánh Giá và hôn kính Thánh Giá Chúa với tâm hồn kính mến để kết thúc.

Nên nhớ khi lần Chuỗi Mân Côi, cần đọc chậm để suy niệm mới cảm nghiệm được sâu xa.

Ý NGHĨA TÊN GỌI

Chuỗi Mân Côi còn được gọi là chuỗi Văn Côi, chuỗi Mai Khôi, chuỗi Môi Côi hay chuỗi Môi Khôi. Các tên gọi khác nhau này phát xuất từ những cách đọc khác nhau của hai chữ Hán kết lại để chỉ hoa hồng; như thế tất cả đều có chung một ý nghĩa. Riêng tên gọi Mân Côi còn diễn tả thêm một ý nghĩa tượng hình khác: xâu chuỗi những hạt ngọc lớn (mân) và những hạt ngọc nhỏ (côi). Như thế, bạn hiểu tại sao tập mỏng này có tên là Chuỗi Hoa Lòng Dâng Mẹ và chương này được gọi là Hoa Lòng Kết Ngọc.

NGUỒN GỐC KINH MÂN CÔI

Vào thế kỷ 11 và 12, tại tỉnh Albi thuộc miền nam nước Pháp, có một lạc thuyết lan rộng, cho rằng mọi sự phát xuất từ hai nguyên lý trái ngược là Thần Lành và Thần Dữ, linh hồn và tinh thần do Thần Lành còn thể xác và vật chất thì do Thần Dữ. Lạc thuyết này cho rằng Chúa Giêsu là một thụ tạo được Thần Lành sai đến để giải thoát linh hồn con người bị giam cầm trong thể xác. Thánh Đa Minh tìm mọi cách để cảm hóa những người theo lạc thuyết này nhưng không kết quả. Ngài lui vào rừng chay tịnh và cầu nguyện lâu ngày. Cuối cùng Đức Mẹ đến an ủi ngài và dạy ngài truyền bá kinh Mân Côi để cảm hóa họ.

Từ đó, Thánh Đaminh đã là sứ giả của Đức Mẹ và là tông đồ tiên khởi truyền bá Kinh Mân Côi từ năm 1214.

Năm 1571, vua Thổ Nhĩ Kỳ là Selim II, đem đại quân đi chinh phục Âu châu, cướp phá thành Venise. Trước tình hình đạo Kytô giáo ở Âu châu có thể bị đạo quân Hồi Giáo tiêu diệt, Đức Piô V (dòng Đa Minh) đã kêu gọi các vua Công Giáo cùng hiệp nhất để chống lại. Từng đoàn trai tráng hăng hái đáp lời Đức Thánh Cha. Đức Piô V cử tuớng Don Juan người Áo làm tổng chỉ huy đạo quân Công Giáo. Ngày 17-9-1571, thủy quân Công Giáo tiến vào vịnh Lepante, dàn trận đối diện với đạo quân Hồi Giáo.

Trong khi tại Rôma, Đức Thánh Cha yêu cầu mọi người ăn chay, sám hối, cầu nguyện và đọc Kinh Mân Côi để xin ơn chiến thắng cho đạo quân Công Giáo, thì ngoài mặt trận, tướng Don Juan duyệt qua các hàng ngũ, tay cầm Thánh Giá, ông khuyến khích anh em chiến sĩ ăn năn tội, miệng kêu tên Mẹ Maria và xông tới chiến đấu. Hôm đó là ngày 7-10-1571.

Trong lúc đang hỗn chiến, Đức Mẹ làm phép lạ cho gió thổi ngược chiều sang phía bên đối phương. Phấn khởi, tướng Don Juan đốc quân tiến lên. Đạo quân hùng mạnh của Hồi Giáo phải tan rã, sợ hãi bỏ chạy. Sau này, những binh sĩ Hồi Giáo bị bắt đã khai rằng, họ thấy Chúa Giesu, Đức Maria, thánh Phêrô, thánh Phaolô và vô số Thiên Thần tay cầm gươm chiến đấu chống lại vua Selim và đạo quân Thổ, làm mắt họ mờ đi vì khói.

Đức Piô V lúc đó đang hội họp với các Hồng Y, tự nhiên ngài bước ra bên của sổ, đứng xuất thần một lúc. Rồi ngài quay trở vào và nói: “Giờ đây chúng ta hãy tạ ơn Thiên Chúa vì một cuộc chiến thắng vĩ đại đã được ban cho chúng ta”. Các vị hữu trách sau đó đã so sánh giờ Đức Thánh Cha nói với hồ sơ ghi chép về trận chiến, thì thấy hoàn toàn phù hợp.

Để kỷ niệm chiến thắng này, Đức Piô V đã thiết lập Lễ Đức Mẹ Mân Côi vào ngày 7.10 hàng năm, mục đích nhắc nhở chúng ta luôn tin tưởng vào sức mạnh Chuỗi Mân Côi để chiến thắng thế gian, ma quỉ và xác thịt. (Theo “The Catholic Encyclopaedia”)

Khi hiện ra tại Lộ Đức năm 1858 và Fatima năm 1917 chính Đức Mẹ đã cầm trong tay xâu chuỗi Mân Côi, như để xác nhận là chính Mẹ đã ban Kinh Mân Côi và dạy lần hạt Mân Côi. Lần hiện ra tại Lộ Đức Mẹ đã lần hạt Mân Côi với chị Thánh Bernadette bằng việc dùng ngón tay đưa từng hạt chuỗi theo mỗi Kinh Kính Mừng chị đọc. Sau mỗi chục kinh thì Mẹ đọc chung với chị Kinh Sáng Danh.

Trong cả 6 lần hiện ra tại Fatima với ba em thiếu nhi Lucia, Phanxicô và Giaxinta, Đức Mẹ đã kêu gọi các em hãy lần hạt Mân Côi hằng ngày. Trong lần hiện ra thứ ba, Đức Mẹ đã xin các em thêm vào sau mỗi chục kinh lời nguyện: “Lạy Chúa Giêsu, xin tha tội chúng con, xin cứu chúng con khỏi lửa hỏa ngục. Xin đem các linh hồn lên Thiên Đàng hết thảy, nhất là những linh hồn cần đến lòng Chúa thương xót hơn.” Trong lần hiện ra cuối cùng Mẹ đã tự xưng “Ta là Đức Mẹ Mân Côi”.

Năm 1569, Thánh Giáo Hoàng Piô V đã chính thức công nhận Kinh Mân Côi với kết cấu ba nhóm sự kiện: Mùa Vui, Mùa Thương và Mùa Mừng. Năm 2002, Đức chân phước Giáo Hoàng Gioan Phaolô II đã bổ sung thêm năm sự kiện trong cuộc đời công khai của Chúa Kitô, gọi là các mầu nhiệm Sự Sáng hay Mùa Ánh Sáng.