Tháng 7 2026

THÁNG 7: NGƯỜI MÔN ĐỆ TRUNG TÍN

04/07/2026 | Chủ đề: Mẹ dạy sống nghèo khó - Để đầy ắp Ánh sáng

• Ý lực: Sống đơn sơ để dễ dàng đến với mọi người.
• Tin Mừng: Mt 5, 1-12 (Phúc thay ai có tâm hồn nghèo khó).

MẸ DẠY SỐNG NGHÈO KHÓ - ĐỂ ĐẦY ẮP ÁNH SÁNG

DẪN VÀO THÁNH LỄ

Kính thưa cộng đoàn phụng vụ,

Hôm nay, chúng ta quy tụ về đây, dưới ánh nhìn yêu thương của Mẹ Maria, để cùng nhau cử hành Thánh lễ và suy tôn Mẹ qua một nhân đức tuyệt vời nhưng cũng đầy thách đố: sự nghèo khó. Thế giới chúng ta đang sống thường tôn vinh sự giàu sang, quyền lực và sự lấp đầy – lấp đầy kho tàng, lấp đầy kiến thức, lấp đầy hư danh. Thế nhưng, Lời Chúa và gương sống của Mẹ Maria lại mời gọi chúng ta đi ngược dòng: chọn sự nghèo khó, chọn sự đơn sơ và trút bỏ.

Chủ đề của chúng ta hôm nay là "Mẹ dạy sống nghèo khó - Để đầy ắp Ánh sáng". Sự nghèo khó trong tinh thần Kitô giáo không phải là sự túng quẫn bi đát, mà là một thái độ tâm linh: làm rỗng chính mình để Thiên Chúa có chỗ ngự trị. Chỉ khi chiếc ly tâm hồn được trút cạn những lo toan và ích kỷ, nó mới có thể chứa đựng trọn vẹn dòng nước ân sủng. Chỉ khi căn phòng nội tâm được dọn sạch những đồ đạc cồng kềnh của thế gian, Ánh sáng của Chúa Kitô mới có thể tràn ngập và chiếu soi rực rỡ.

Hơn nữa, chúng ta cùng cầu nguyện cho ý lực sống: "Sống đơn sơ để dễ dàng đến với mọi người". Xin Mẹ dạy chúng ta biết sống tinh thần nghèo khó của Tin Mừng, để khi không còn bị ràng buộc bởi của cải hay định kiến, chúng ta trở nên nhẹ nhàng, thanh thoát, dễ dàng đến gần, cảm thông và chia sẻ với anh chị em xung quanh, trở thành những ngọn đèn phản chiếu Ánh sáng Thiên Chúa cho trần gian.

Trong tâm tình khao khát được trở nên nghèo khó để được giàu có trong Thiên Chúa, chúng ta hãy thành tâm sám hối những lầm lỗi, những lần chúng ta để lòng mình quá đầy ắp những sự thế gian mà quên mất Chúa, để xứng đáng cử hành mầu nhiệm thánh.

BÀI TIN MỪNG: Mt 5, 1-12

Tin Mừng Chúa Giêsu Kitô theo thánh Mát-thêu.

Thấy đám đông, Đức Giê-su lên núi. Người ngồi xuống, các môn đệ đến gần bên. Người mở miệng dạy họ rằng:

"Phúc thay ai có tâm hồn nghèo khó, vì Nước Trời là của họ. Phúc thay ai hiền lành, vì họ sẽ được Đất Hứa làm gia nghiệp. Phúc thay ai sầu khổ, vì họ sẽ được Thiên Chúa ủi an. Phúc thay ai khát khao nên người công chính, vì họ sẽ được Thiên Chúa cho thoả lòng. Phúc thay ai xót thương người, vì họ sẽ được Thiên Chúa xót thương. Phúc thay ai có tâm hồn trong sạch, vì họ sẽ được nhìn thấy Thiên Chúa. Phúc thay ai xây dựng hoà bình, vì họ sẽ được gọi là con Thiên Chúa. Phúc thay ai bị bách hại vì sống công chính, vì Nước Trời là của họ. Phúc thay anh em khi vì Thầy mà bị người ta sỉ nhục, bách hại và vu khống đủ điều xấu xa. Anh em hãy vui mừng hớn hở, vì phần thưởng dành cho anh em ở trên trời thật lớn lao."

Đó là Lời Chúa.

BÀI GIẢNG

Kính thưa cộng đoàn phụng vụ thân mến, khi chúng ta lắng nghe Bài Tin Mừng về Tám Mối Phúc, hình ảnh đầu tiên hiện lên trong tâm trí chúng ta là khung cảnh trên núi cao, nơi Chúa Giêsu ngồi xuống, uy nghi nhưng cũng thật gần gũi, và bắt đầu bài giảng khai mạc sứ vụ bằng một tuyên ngôn gây chấn động: "Phúc thay ai có tâm hồn nghèo khó". Đây không chỉ là một lời hứa hẹn, mà là một chìa khóa để mở cánh cửa Nước Trời. Và hôm nay, khi chúng ta chiêm ngắm Đức Trinh Nữ Maria dưới ánh sáng của mối phúc này, chúng ta chợt nhận ra rằng: Maria chính là lời giải thích sống động nhất, cụ thể nhất và trọn vẹn nhất cho mối phúc về sự nghèo khó. Mẹ không viết sách thần học, Mẹ không đứng trên bục giảng để thuyết trình về sự khó nghèo, nhưng chính cuộc đời Mẹ là một bài ca tuyệt diệu về sự "trút bỏ" để được "lấp đầy".

Nếu chúng ta thử nhắm mắt lại và hình dung về ngôi nhà tại Nazareth, nơi Mẹ đã sống những ngày tháng êm đềm bên Chúa Giêsu và Thánh Giuse, chúng ta sẽ thấy gì? Chắc chắn không phải là những trướng rủ màn che, không phải là những kho lẫm đầy ắp lúa gạo hay vàng bạc. Đó là một ngôi nhà của những người lao động bình dân, thiếu thốn về vật chất nhưng lại dư đầy sự bình an. Tuy nhiên, sự nghèo khó mà Chúa Giêsu nói đến, và sự nghèo khó mà Mẹ Maria sống, không chỉ dừng lại ở mức độ kinh tế hay xã hội. "Tâm hồn nghèo khó" hay "tinh thần nghèo khó" là một thái độ nội tâm sâu sắc hơn nhiều. Đó là thái độ của người biết mình không có gì là của riêng mình, tất cả đều là ân ban, và vì thế, họ không bám víu vào bất cứ điều gì ngoài Thiên Chúa. Mẹ Maria là người nghèo của Thiên Chúa – Anawim đích thực. Mẹ nghèo đến mức Mẹ hoàn toàn trống rỗng khỏi cái tôi, khỏi ý riêng, để rồi Thiên Chúa có thể rót trọn vẹn sự sống của Ngài vào lòng Mẹ.

Chúng ta hãy nhìn lại biến cố Truyền Tin. Khi sứ thần Gabriel đến, Mẹ đã đối diện với một lời mời gọi làm đảo lộn hoàn toàn dự tính của cuộc đời mình. Nếu Mẹ là một người "giàu có" trong tâm hồn – nghĩa là đầy ắp những toan tính cá nhân, đầy ắp sự tự mãn về đức hạnh của mình, hay bám víu chặt chẽ vào kế hoạch an toàn với Giuse – thì có lẽ Mẹ đã không thể nói lời "Xin Vâng". Một chiếc ly đã đầy nước thì không thể rót thêm rượu mới. Một căn phòng đã chật ních đồ đạc thì ánh sáng mặt trời không thể lọt vào sâu bên trong. Mẹ Maria đã sống sự nghèo khó thiêng liêng một cách triệt để: Mẹ trút bỏ ý riêng để ý Chúa được thực hiện. Sự "trống rỗng" thánh thiện đó của Mẹ đã tạo ra một không gian mênh mông, một cung lòng thanh khiết để Ngôi Lời có thể nhập thể. Đây chính là điểm mấu chốt của chủ đề chúng ta suy niệm hôm nay: Sống nghèo khó để đầy ắp Ánh sáng. Ánh sáng ở đây chính là Chúa Kitô. Nếu tâm hồn ta còn ngổn ngang những tham vọng, những ghen ghét, những lo toan về vật chất, thì Ánh sáng ấy sẽ bị chặn lại ngay ở ngưỡng cửa. Mẹ dạy chúng ta rằng, muốn đón nhận Ánh sáng, ta phải can đảm dọn dẹp, can đảm trở nên nghèo đi những thứ thuộc về thế gian.

Sự nghèo khó của Mẹ còn dẫn đến một hệ quả tuyệt vời khác mà ý lực sống hôm nay nhắc tới: "Sống đơn sơ để dễ dàng đến với mọi người". Chúng ta hãy ngẫm xem, điều gì thường ngăn cách con người với con người? Có phải là những bức tường của địa vị, của sự giàu sang, của thói kiêu căng tự phụ? Khi một người quá giàu có về của cải hay quá tự mãn về kiến thức, họ thường xây dựng quanh mình những hàng rào bảo vệ. Họ sợ bị mất mát, sợ bị lợi dụng, hoặc đơn giản là họ cảm thấy mình ở một đẳng cấp khác, khó mà cúi xuống để chạm vào nỗi đau của người khác. Sự giàu có thế gian thường đi kèm với sự phức tạp, nghi kỵ và xa cách. Ngược lại, người nghèo khó trong tinh thần như Mẹ Maria thì luôn đơn sơ, và chính sự đơn sơ ấy là chiếc cầu nối ngắn nhất đến trái tim người khác.

Hãy nhìn Mẹ tại tiệc cưới Cana. Mẹ đến đó không phải với tư cách một bà hoàng hay một khách VIP được trọng vọng ngồi ghế trên. Mẹ đến như một người thân, một người phục vụ, một người hàng xóm đơn sơ. Chính vì sự đơn sơ, khiêm hạ và "nghèo khó" ấy, Mẹ mới có đôi mắt tinh tường để nhìn thấy nỗi bối rối của gia chủ khi họ hết rượu. Những người giàu có, no nê thường chỉ lo cho cái bụng của mình, lo cho niềm vui của mình, họ hiếm khi nhìn thấy sự thiếu thốn của người bên cạnh. Nhưng Mẹ, với tâm hồn nghèo khó, Mẹ nhạy cảm với sự thiếu thốn của tha nhân. Mẹ không có tiền để mua rượu cho họ, nhưng Mẹ có một kho tàng lớn hơn: Mẹ có Chúa Giêsu. Mẹ đã đến với Chúa, không phải bằng mệnh lệnh, mà bằng lời cầu xin khiêm tốn: "Họ hết rượu rồi". Sự nghèo khó giúp Mẹ hiện diện một cách nhẹ nhàng, không áp đặt, không ồn ào, nhưng lại mang đến hiệu quả phi thường. Đó là bài học cho chúng ta: sự đơn sơ xóa bỏ khoảng cách, sự nghèo khó về cái tôi giúp ta dễ dàng đồng cảm và đến với mọi người.

Trong xã hội hiện đại ngày nay, con người chúng ta đang mắc phải một căn bệnh, đó là bệnh "sợ trống rỗng". Chúng ta sợ sự im lặng, nên lúc nào cũng phải lấp đầy tai bằng âm nhạc, tin tức. Chúng ta sợ sự cô đơn, nên lấp đầy thời gian bằng mạng xã hội, bằng những mối quan hệ ảo. Chúng ta sợ bị coi thường, nên lấp đầy vẻ bề ngoài bằng hàng hiệu, bằng những danh xưng kêu lả. Chúng ta cố gắng làm cho mình "giàu" lên bằng mọi giá. Nhưng nghịch lý thay, càng lấp đầy những thứ đó, tâm hồn chúng ta càng trở nên tối tăm và chật chội. Chúng ta trở nên nặng nề, khó tính, dễ nổi nóng và xa cách với anh chị em. Chúng ta giống như những lữ khách đeo trên vai ba lô quá nặng những tảng đá vô dụng, khiến bước chân trở nên mệt mỏi và không thể leo lên ngọn núi Bát Phúc mà Chúa mời gọi. Mẹ Maria hôm nay mời gọi chúng ta hãy can đảm "nghèo" đi một chút. Nghèo đi những định kiến hẹp hòi. Nghèo đi những tham vọng ích kỷ. Nghèo đi những lời nói cay độc. Nghèo đi sự tự ái. Khi chúng ta trút bỏ bớt những gánh nặng đó, tự nhiên ta sẽ thấy lòng mình nhẹ nhõm, khuôn mặt mình tươi sáng hơn, và nụ cười của ta sẽ dễ dàng trao tặng cho người khác hơn.

Sự nghèo khó mà Mẹ dạy còn là con đường để trở nên trong suốt. Hãy tưởng tượng tâm hồn chúng ta như một tấm kính cửa sổ. Nếu tấm kính ấy bám đầy bụi bẩn của trần gian, ánh sáng mặt trời dù có rực rỡ đến đâu cũng không thể chiếu qua để sưởi ấm căn phòng. Sự "nghèo khó" chính là hành động lau sạch bụi bẩn, làm cho tấm kính trở nên trong suốt, vô hình. Khi đó, người ta nhìn vào ta, không phải thấy cái "tôi" cồng kềnh của ta, mà thấy Ánh sáng của Chúa chiếu qua ta. Mẹ Maria là tấm kính trong suốt tuyệt đối. Mẹ không giữ lại gì cho riêng mình, không tìm vinh quang cho mình. Mẹ nói: "Linh hồn tôi ngợi khen Đức Chúa", chứ không phải "mọi người hãy ngợi khen tôi". Chính vì Mẹ hoàn toàn nghèo khó, hoàn toàn trong suốt, nên Mẹ mới "đầy ơn phúc", nghĩa là đầy ắp Thiên Chúa. Và vì Mẹ đầy ắp Ánh sáng Thiên Chúa, nên bất cứ ai đến gặp Mẹ đều cảm nhận được sự ấm áp, ủi an và hy vọng.

Trở lại với cuộc sống thực tế của mỗi người trong cộng đoàn chúng ta hôm nay. Làm sao để sống tinh thần "nghèo khó để đầy ắp Ánh sáng" và "đơn sơ để đến với mọi người"? Chúng ta không nhất thiết phải bán hết nhà cửa ra ở vỉa hè mới là sống nghèo khó. Tinh thần nghèo khó bắt đầu từ thái độ đối với những gì chúng ta đang sở hữu. Nếu bạn có của cải, hãy coi đó là phương tiện Chúa trao để quản lý và chia sẻ, chứ không phải là ông chủ để tôn thờ. Sống nghèo khó là biết nói "đủ" giữa một thế giới luôn kích thích lòng tham vô đáy. Sống nghèo khó là dám dành thời gian – thứ tài sản quý giá nhất – để lắng nghe một người đang đau khổ, thay vì dùng thời gian đó để kiếm thêm tiền hay giải trí riêng tư.

Sự đơn sơ để đến với mọi người đòi hỏi chúng ta phải gỡ bỏ những chiếc mặt nạ. Chúng ta thường đeo mặt nạ đạo đức, mặt nạ thành đạt, mặt nạ hạnh phúc để che giấu sự yếu đuối bên trong. Nhưng chính những chiếc mặt nạ ấy làm chúng ta xa cách nhau. Người khác không dám đến gần vì thấy ta quá hoàn hảo, quá xa lạ. Mẹ Maria dạy ta sống thật. Sống chân thành. Một nụ cười chân thành, một cái bắt tay nồng ấm, một lời hỏi thăm mộc mạc có giá trị hơn ngàn lời hoa mỹ sáo rỗng. Khi ta sống đơn sơ, ta không sợ bị đánh giá, ta không sợ mất hình tượng, và khi đó, ta tự do để yêu thương. Một người có tâm hồn nghèo khó thì không có gì để bảo vệ, không có gì để mất, nên họ dám dấn thân, dám cho đi mà không toan tính. Đó chính là sự tự do của con cái Chúa.

Chúng ta cũng cần nhìn lên Mẹ dưới chân Thập Giá. Tại đó, sự nghèo khó của Mẹ lên đến đỉnh điểm. Mẹ mất tất cả. Người Con duy nhất, niềm hy vọng của đời Mẹ, đang hấp hối trần trụi trên cây gỗ. Mẹ không còn quyền lực, không còn danh dự trước đám đông đang chế giễu. Mẹ đứng đó, nghèo trụi như chính Con mình. Nhưng chính trong khoảnh khắc tận cùng của sự mất mát và nghèo khó ấy, Mẹ trở nên Mẹ của toàn nhân loại. Trái tim Mẹ mở toang ra để đón nhận Gioan, và qua Gioan, đón nhận tất cả chúng ta. Nếu lúc đó Mẹ co cụm lại trong nỗi đau riêng, hay gào thét trong sự oán hận, Mẹ đã không thể trở thành Mẹ của Hội Thánh. Sự nghèo khó trong đau khổ đã biến trái tim Mẹ thành nơi nương náu cho mọi tâm hồn tan vỡ. Ánh sáng của Tình Yêu Cứu Độ đã bừng lên mạnh mẽ nhất ngay trong bóng tối của sự trút bỏ đó.

Vậy nên, thưa cộng đoàn, con đường "nghèo khó" không phải là con đường của sự tước đoạt bi thảm, mà là con đường của tình yêu. Yêu là trao ban, là trút bỏ, là làm cho mình nhỏ lại để người mình yêu được lớn lên. Chúng ta hãy xin Mẹ dạy chúng ta bài học khó nhất này: bài học buông bỏ. Buông bỏ sự cay cú khi bị xúc phạm. Buông bỏ ham muốn phải thắng trong một cuộc tranh luận. Buông bỏ nhu cầu phải được người khác ca tụng. Mỗi lần chúng ta buông bỏ một chút cái "tôi", là một lần chúng ta đục một lỗ thủng trên bức tường ích kỷ, để Ánh sáng Chúa tràn vào. Mỗi lần chúng ta chọn sống đơn sơ, giản dị, không phô trương, là một lần chúng ta trải một con đường phẳng phiu để anh chị em có thể bước đến với ta, và cùng ta bước đến với Chúa.

Hãy nhìn vào ngọn nến trên bàn thờ. Ngọn nến muốn tỏa sáng, nó phải chấp nhận tiêu hao chính mình. Sáp nến phải tan chảy, phải vơi đi. Nếu cây nến cứ khư khư giữ lấy hình hài nguyên vẹn của mình, nó sẽ mãi là một cây nến tắt ngấm, lạnh lẽo. Sự "nghèo đi" của cây nến chính là điều kiện để ánh sáng được duy trì. Cuộc đời người Kitô hữu cũng vậy. Chúng ta phải chấp nhận tiêu hao: tiêu hao sức lực, tiêu hao thời gian, tiêu hao tiền bạc vì bác ái, tiêu hao cả cái tôi kiêu hãnh. Chính sự tiêu hao thánh thiện đó làm bùng lên ngọn lửa đức tin, sưởi ấm cho gia đình, cho cộng đoàn và cho xã hội đang lạnh lẽo vì sự dửng dưng.

Hôm nay, bước ra khỏi ngôi thánh đường này, chúng ta sẽ quay lại với cuộc sống thường nhật đầy rẫy những lo toan cơm áo gạo tiền. Áp lực phải "giàu có" theo kiểu thế gian sẽ lại đè nặng lên vai chúng ta. Nhưng xin hãy mang theo hình ảnh của Mẹ Maria – Người Nữ tỳ hèn mọn của Thiên Chúa. Hãy nhớ rằng, giá trị của một con người không nằm ở chiếc áo họ mặc, chiếc xe họ đi, hay số tiền trong tài khoản. Giá trị đích thực nằm ở độ trong sáng của tâm hồn, ở khả năng phản chiếu Ánh sáng Thiên Chúa, và ở sự đơn sơ chân thành đối với tha nhân. "Phúc thay ai có tâm hồn nghèo khó, vì Nước Trời là của họ". Nước Trời không ở đâu xa, Nước Trời ở ngay trong tâm hồn của những ai biết trút bỏ để Chúa lấp đầy. Một tâm hồn nghèo khó là một tâm hồn thảnh thơi, là một tâm hồn luôn mỉm cười vì biết mình có Chúa là gia nghiệp.

Ước gì mỗi người chúng ta, khi chiêm ngắm Mẹ, sẽ tìm thấy can đảm để sống khác đi một chút giữa dòng đời xuôi ngược. Dám sống đơn giản hơn, dám tiêu xài ít hơn cho bản thân và cho đi nhiều hơn cho người nghèo, dám sống chân thật và khiêm tốn. Để rồi, cuộc đời chúng ta sẽ trở thành một bài ca Magnificat nối dài, ngợi khen Chúa vì Người đã đoái thương nhìn đến sự hèn mọn của chúng ta, và từ sự hèn mọn đó, Người làm nên những điều cao cả. Hãy để sự nghèo khó của Tin Mừng dọn chỗ cho Ánh sáng Phục Sinh, và hãy để sự đơn sơ dẫn lối ta đến với trái tim của mọi người anh em, nơi đó, ta sẽ gặp được chính Đức Kitô đang chờ đợi. Amen.

LỜI NGUYỆN TÍN HỮU

Chủ tế: Anh chị em thân mến, Thiên Chúa yêu thương những kẻ bé mọn và hứa ban Nước Trời cho những ai có tâm hồn nghèo khó. Cùng với Mẹ Maria, mẫu gương tuyệt hảo của sự nghèo khó và đơn sơ, chúng ta hãy dâng lên Chúa những lời nguyện xin tha thiết:

1. Cầu cho Hội Thánh: Xin cho các Mục tử và mọi thành phần Dân Chúa luôn biết sống tinh thần nghèo khó của Tin Mừng, tránh xa cám dỗ của quyền lực và vật chất, để trở nên dấu chỉ sống động của sự hiện diện khiêm hạ của Đức Kitô giữa trần gian, luôn mở rộng vòng tay đón tiếp mọi người. Chúng ta cùng cầu xin Chúa.
2. Cầu cho các nhà lãnh đạo quốc gia và thế giới: Xin cho họ biết dùng quyền lực để phục vụ, biết quan tâm đến những người nghèo khổ và bị bỏ rơi, để xây dựng một xã hội công bằng, bác ái, nơi mọi người có thể sống đơn sơ, an hòa và hạnh phúc. Chúng ta cùng cầu xin Chúa.
3. Cầu cho những ai đang đau khổ vì nghèo đói, bệnh tật và cô đơn: Xin cho họ cảm nhận được sự ủi an của Chúa qua sự sẻ chia, giúp đỡ tận tình của cộng đoàn. Xin cho họ không ngã lòng thất vọng, nhưng luôn tin tưởng rằng Chúa luôn ở gần những tấm lòng tan vỡ và khiêm cung. Chúng ta cùng cầu xin Chúa.
4. Cầu cho cộng đoàn giáo xứ chúng ta: Xin cho mỗi người chúng ta biết noi gương Mẹ Maria, biết dọn sạch tâm hồn khỏi những toan tính ích kỷ, sống đơn sơ, chân thành để dễ dàng đến với nhau, tha thứ và yêu thương nhau, biến cộng đoàn thành một gia đình đầy ắp Ánh sáng Chúa. Chúng ta cùng cầu xin Chúa.

Chủ tế: Lạy Thiên Chúa là Cha nhân ái, Cha đã chọn Mẹ Maria, người nữ tỳ hèn mọn, để làm Mẹ Đấng Cứu Thế. Xin nhận lời chúng con cầu nguyện và giúp chúng con biết sống nghèo khó trong tâm hồn để được Cha làm cho giàu có trong ân sủng. Chúng con cầu xin nhờ Đức Kitô, Chúa chúng con. Amen.

11/07/2026 | Chủ đề: Mẹ dạy sự hiền lành - Ánh sáng hoà giải

• Ý lực: Dùng sự ôn hoà để cảm hoá lòng người.
• Tin Mừng: Mt 11, 25-30 (Hãy học với tôi, vì tôi có lòng hiền hậu).

MẸ DẠY SỰ HIỀN LÀNH – ÁNH SÁNG HOÀ GIẢI

DẪN VÀO THÁNH LỄ

Kính thưa cộng đoàn phụng vụ,

Hôm nay, chúng ta quy tụ về đây dưới tà áo của Mẹ Maria để cùng chiêm ngắm một nhân đức tuyệt vời, một phương thế chữa lành thế giới đang đầy rẫy những tổn thương và chia rẽ: đó là Sự Hiền Lành. Trong cuộc sống thường nhật, chúng ta thường bị cuốn vào vòng xoáy của quyền lực, của sự thắng thua, và tiếng ồn ào của bạo lực – dù là bạo lực bằng hành động hay bạo lực bằng lời nói. Chúng ta mệt mỏi vì phải gồng mình lên để chống đỡ, để chứng tỏ.

Nhưng Tin Mừng hôm nay mở ra một chân trời khác. Chúa Giêsu mời gọi chúng ta: "Hãy học với tôi, vì tôi có lòng hiền hậu và khiêm nhường". Và ai là người học trò xuất sắc nhất đã thấm nhuần bài học ấy trọn vẹn nếu không phải là Đức Trinh Nữ Maria? Mẹ là hiện thân của sự hiền lành, là "Ánh sáng hoà giải" soi rọi vào những góc tối tăm của hận thù và xung đột. Mẹ dạy chúng ta rằng, chiến thắng thực sự không đến từ sự cứng rắn, mà đến từ sự ôn hoà có sức mạnh cảm hoá lòng người.

Hiệp dâng Thánh lễ này, chúng ta hãy xin Chúa, qua lời chuyển cầu của Mẹ, cất khỏi vai chúng ta gánh nặng của sự kiêu ngạo và nóng giận, để thay vào đó là ách êm ái của sự hiền lành. Giờ đây, để xứng đáng cử hành mầu nhiệm thánh, chúng ta hãy thành tâm sám hối tội lỗi.

BÀI TIN MỪNG

Tin Mừng Chúa Giêsu Kitô theo Thánh Matthêu (Mt 11, 25-30)

Khi ấy, Chúa Giêsu cất tiếng nói rằng: "Lạy Cha là Chúa trời đất, Con xưng tụng Cha, vì Cha đã giấu không cho những người hiền triết và khôn ngoan biết những điều ấy, mà lại mặc khải cho những kẻ bé mọn. Vâng, lạy Cha, vì ý Cha muốn như vậy. Mọi sự đã được Cha Ta trao phó cho Ta. Và không ai biết Con, trừ ra Cha; và cũng không ai biết Cha, trừ ra Con và kẻ Con muốn mặc khải cho.

"Tất cả hãy đến với Ta, hỡi những ai khó nhọc và gánh nặng, Ta sẽ nâng đỡ bổ sức cho các ngươi. Hãy mang lấy ách của Ta và hãy học cùng Ta, vì Ta dịu hiền và khiêm nhường trong lòng, và tâm hồn các ngươi sẽ gặp được bình an. Vì ách của Ta thì êm ái, và gánh của Ta thì nhẹ nhàng".

BÀI GIẢNG

Kính thưa cộng đoàn phụng vụ, giữa một thế giới đang quay cuồng với tốc độ chóng mặt, nơi mà sức mạnh thường được đo đếm bằng khả năng áp đặt, bằng tiếng nói lớn hơn, hay bằng những công cụ sắc bén của quyền lực và bạo lực, thì lời mời gọi của Chúa Giêsu trong bài Tin Mừng hôm nay vang lên như một dòng suối mát lành chảy ngược dòng thời đại. "Hãy học với tôi, vì tôi có lòng hiền hậu và khiêm nhường". Lời mời gọi ấy không chỉ là một lời khuyên đạo đức đơn thuần, mà là chìa khoá cốt lõi để giải quyết những bế tắc trong tâm hồn con người và trong các mối tương quan xã hội. Và hôm nay, khi chúng ta nhìn lên Đức Mẹ, chúng ta thấy lời mời gọi ấy đã được hiện thực hoá một cách trọn vẹn và sống động nhất. Mẹ Maria, người mẹ hiền lành, chính là tấm gương phản chiếu rõ nét nhất dung nhan hiền hậu của Thiên Chúa, và qua sự hiền lành ấy, Mẹ trở thành ánh sáng của sự hoà giải, dạy chúng ta biết dùng sự ôn hoà để cảm hoá lòng người.

Chúng ta hãy bắt đầu bằng việc nhìn vào thực trạng tâm hồn của chính mình. Chúa Giêsu mở đầu lời mời gọi bằng sự thấu cảm sâu sắc: "Tất cả những ai đang vất vả mang gánh nặng nề, hãy đến cùng tôi". Có lẽ không ai trong chúng ta ngồi đây mà không cảm thấy mình đang mang một gánh nặng nào đó. Đó có thể là gánh nặng của cơm áo gạo tiền, gánh nặng của bệnh tật, nhưng nặng nề hơn cả thường là gánh nặng của những mối quan hệ đổ vỡ, của những sự hận thù chưa được hoá giải, của những lời nói sắc nhọn như dao găm mà ta đã nhận lãnh hoặc đã trót trao đi. Sự thiếu vắng tinh thần hiền lành làm cho cuộc sống trở nên ngột ngạt. Khi thiếu sự hiền lành, mỗi lời nói trở thành vũ khí, mỗi ánh nhìn trở thành sự phán xét, và gia đình hay cộng đoàn biến thành chiến trường lạnh lẽo. Chính trong bối cảnh mệt mỏi đó, Chúa Giêsu đưa ra một phương thuốc nghịch lý: muốn được nghỉ ngơi, không phải là vứt bỏ mọi trách nhiệm, mà là "mang lấy ách" của Ngài. Ách của Ngài là sự hiền hậu và khiêm nhường. Tại sao sự hiền lành lại có thể mang lại sự nghỉ ngơi? Bởi vì sự hung hăng, nóng giận và kiêu ngạo tiêu tốn của chúng ta một năng lượng khổng lồ. Để duy trì sự thù hận, ta phải gồng mình lên, phải nuôi dưỡng sự cay đắng ngày đêm. Ngược lại, sự hiền lành là buông bỏ sự phản kháng tiêu cực, là trả lại sự bình an cho tâm hồn, và đó chính là sự nghỉ ngơi đích thực.

Nhìn vào Đức Maria, chúng ta thấy Mẹ đã "mang ách" của Chúa và tìm thấy sự bình an ấy như thế nào. Cả cuộc đời Mẹ là một bài ca về sự hiền lành, nhưng đó không phải là sự hiền lành của sự yếu đuối hay nhu nhược. Người đời thường lầm tưởng hiền lành nghĩa là ai nói gì cũng nghe, ai làm gì cũng chịu, không có chính kiến. Không phải vậy. Sự hiền lành theo Tin Mừng, sự hiền lành mà Mẹ dạy, là sức mạnh được kiểm soát bởi tình yêu. Đó là khả năng giữ được sự bình tĩnh và nhân ái ngay giữa cơn bão táp. Hãy nhớ lại biến cố Truyền Tin. Khi Sứ thần Gabriel đem đến một tin loan báo có thể làm đảo lộn toàn bộ cuộc đời, thậm chí đe dọa đến tính mạng và danh dự, Mẹ đã không phản ứng bằng sự hoảng loạn, cũng không chối từ bằng sự gay gắt. Mẹ đã đối thoại trong sự điềm tĩnh và kết thúc bằng sự vâng phục hiền hậu: "Xin vâng". Tiếng "Xin vâng" ấy nhẹ nhàng như một hơi thở, nhưng nó mạnh hơn mọi tiếng gầm thét của các vương quyền trần thế, vì nó đã mở cửa cho Đấng Cứu Thế bước vào trần gian. Sự hiền lành của Mẹ là mảnh đất màu mỡ để hạt giống Lời Chúa được gieo trồng và trổ sinh hoa trái. Nếu tâm hồn Mẹ đầy những sỏi đá của sự phản kháng hay gai góc của sự kiêu căng, Ngôi Hai Thiên Chúa đã không thể ngự trị.

Chủ đề của chúng ta hôm nay nhấn mạnh đến "Ánh sáng hoà giải". Sự hiền lành chính là ánh sáng ấy. Chúng ta hãy chiêm ngắm Mẹ tại tiệc cưới Cana. Khi rượu hết, một tình huống căng thẳng và xấu hổ đang chực chờ ập xuống đôi tân hôn. Mẹ đã không lớn tiếng chỉ trích sự thiếu chu đáo của gia chủ, Mẹ cũng không ồn ào ra lệnh cho Chúa Giêsu phải làm phép lạ ngay. Sự can thiệp của Mẹ cực kỳ tế nhị, ôn hoà và đầy ắp sự quan tâm: "Họ hết rượu rồi". Chỉ một lời nói nhẹ nhàng, một sự gợi ý đầy tin tưởng hướng về Con mình. Và rồi, Mẹ quay sang các gia nhân với lời dặn dò cũng nhẹ nhàng không kém: "Người bảo gì, các anh cứ việc làm theo". Sự hiền lành của Mẹ ở Cana đã trở thành cầu nối, hoá giải sự bế tắc, biến nước lã nhạt nhẽo thành rượu ngon nồng nàn. Đây là bài học lớn cho chúng ta về nghệ thuật hoà giải. Trong gia đình, khi có xung đột, chúng ta thường làm gì? Chúng ta thường đổ lỗi, chỉ trích, đay nghiến. Những cách thức đó chỉ làm cho "hũ nước" của quan hệ thêm cạn kiệt và chua chát. Nếu chúng ta học nơi Mẹ sự tế nhị, dùng lời nói ôn hoà để xoa dịu, dùng sự quan tâm thầm lặng để bù đắp những thiếu sót của người khác thay vì vạch trần nó, thì phép lạ hoá giải sẽ xảy ra. Sự hiền lành có khả năng "cảm hoá" lòng người vì nó không tấn công vào cái tôi của đối phương, mà nó chạm đến phần lương tri sâu thẳm nhất của họ.

Đi xa hơn nữa, đỉnh cao của sự hiền lành nơi Mẹ Maria được thể hiện dưới chân Thập Giá. Đó là nơi của sự bất công tột cùng, nơi bạo lực và hận thù của con người đổ ập lên Đấng Vô Tội. Mẹ đứng đó, chứng kiến Con mình bị sỉ nhục, bị tra tấn và giết chết. Theo lẽ thường tình của con người, một người mẹ trong hoàn cảnh đó có quyền gào thét, nguyền rủa những kẻ thủ ác, có quyền để cho lòng hận thù bùng cháy. Nhưng Tin Mừng không ghi lại bất cứ một lời nguyền rủa nào từ môi miệng Mẹ. Mẹ đứng đó, lặng lẽ, can trường và hiền hậu. Mẹ hiệp thông với sự hiền lành của Con: "Lạy Cha, xin tha cho họ". Sự thinh lặng hiền lành của Mẹ dưới chân thập giá là một tiếng nói hùng hồn nhất tố cáo sự dữ, nhưng đồng thời cũng là vòng tay mở rộng để đón nhận nhân loại tội lỗi trở về. Chính nhờ sự hiền lành chịu đựng ấy, Mẹ đã trở thành Mẹ của nhân loại, Mẹ của sự hoà giải. Nếu Mẹ đáp trả bạo lực bằng sự oán hận, chuỗi dây xích của sự ác sẽ kéo dài vô tận. Nhưng bằng sự hiền lành, Mẹ đã cùng với Con mình cắt đứt dây xích ấy. Đây là "ý lực" mà chúng ta cần suy ngẫm: Dùng sự ôn hoà để cảm hoá. Lửa không thể dập tắt được lửa, chỉ có nước mới làm được điều đó. Oán thù không thể dập tắt oán thù, chỉ có tình thương và sự hiền lành mới hoá giải được nó.

Kính thưa cộng đoàn, áp dụng vào đời sống thực tế hôm nay, chúng ta thấy xã hội đang rất cần những "ngọn đèn" của sự hiền lành như Mẹ. Chúng ta sống trong một thời đại mà người ta tôn sùng sự quyết liệt, sự trả đũa nhanh chóng. Trên mạng xã hội, chỉ cần một ý kiến trái chiều là hàng ngàn lời thoá mạ tuôn ra. Trong gia đình, vợ chồng to tiếng vì những chuyện nhỏ nhặt, cha mẹ dùng uy quyền áp đặt con cái thay vì lắng nghe, con cái phản kháng lại cha mẹ bằng sự vô tâm. Sự "ôn hoà" dường như bị coi là khờ khạo. Nhưng Lời Chúa hôm nay khẳng định: Chúa mặc khải mầu nhiệm Nước Trời cho "những kẻ bé mọn". Kẻ bé mọn ở đây không phải là người khờ dại về trí tuệ, mà là những người có tâm hồn đơn sơ, biết cậy dựa vào Chúa, và đặc biệt là biết cư xử hiền hoà. Những người tự cho mình là "khôn ngoan, thông thái" theo kiểu thế gian thường đầy ắp sự kiêu ngạo, cái tôi của họ quá lớn, không còn chỗ cho Chúa và tha nhân. Họ xây dựng những bức tường thành kiên cố để bảo vệ quan điểm của mình, và vô tình nhốt mình trong sự cô độc. Ngược lại, người hiền lành như dòng nước, mềm mại, uyển chuyển, len lỏi vào mọi ngõ ngách, tưới mát và kết nối mọi sự.

Hãy thử tưởng tượng, nếu trong một cuộc cãi vã gay gắt, một bên bất ngờ hạ giọng, dùng lời nói ôn tồn, nhận phần lỗi về mình hoặc đơn giản là im lặng mỉm cười cảm thông, thì điều gì sẽ xảy ra? Cơn giận của đối phương sẽ mất đi nhiên liệu để bùng cháy. Đó chính là sức mạnh của nhu thắng cương. Mẹ dạy chúng ta rằng, để cảm hoá một người chồng nóng tính, một người vợ hay cằn nhằn, một đứa con ngỗ nghịch, hay một người hàng xóm khó chịu, sự cứng rắn chỉ làm cho khoảng cách thêm xa. Nhưng sự kiên nhẫn, một bát canh nóng khi mệt mỏi, một lời hỏi thăm nhẹ nhàng khi trái gió trở trời, một sự tha thứ thầm lặng không nhắc lại lỗi lầm cũ... những hành động "ôn hoà" nhỏ bé ấy lại có sức công phá ghê gớm lên những tảng đá vô cảm trong lòng người. Đó là cách Mẹ Maria đã sống, và đó là cách Mẹ muốn con cái Mẹ sống.

Chúng ta cũng cần nhớ rằng, sự hiền lành bắt nguồn từ một nội tâm bình an và gắn kết sâu sắc với Thiên Chúa. Chúa Giêsu nói: "Hãy học với tôi... vì tôi hiền hậu và khiêm nhường trong lòng". Sự hiền lành giả tạo bên ngoài mà trong lòng đầy sóng gió thì không bền vững. Nó chỉ là sự kìm nén và sẽ có lúc bùng nổ. Sự hiền lành đích thực phải xuất phát từ "trong lòng", từ một trái tim đã được ân sủng Chúa chữa lành và lấp đầy. Mẹ Maria hiền lành được là vì Mẹ "đầy ơn phúc", vì Mẹ luôn "ghi nhớ và suy đi nghĩ lại trong lòng" những lời của Chúa. Khi tâm hồn ta tràn ngập Chúa, những chuyện vụn vặt thế gian không còn đủ sức làm ta xao động hay nổi giận. Ta nhìn người khác bằng ánh mắt của Chúa – ánh mắt thương xót hơn là phán xét. Khi thấy một người đang giận dữ, người hiền lành không thấy một kẻ thù cần tiêu diệt, mà thấy một tâm hồn đang đau khổ cần được xoa dịu. Đó là cái nhìn của sự hoà giải.

Hôm nay, chúng ta cũng cầu nguyện đặc biệt cho ơn hoà giải trong cộng đoàn chúng ta. Có những vết thương đã mưng mủ qua nhiều năm tháng chỉ vì thiếu một chút "thuốc sát trùng" là sự hiền lành. Có những anh chị em không nhìn mặt nhau vì lòng tự ái cao hơn ngọn núi. Mẹ Maria đang mời gọi chúng ta hãy hạ cái tôi xuống. Hãy tập nói lời xin lỗi, hãy tập nói lời cảm ơn, và hãy tập nói những lời ái ngữ. Thánh Phanxicô Sale đã từng nói: "Một muỗng mật ong bắt được nhiều ruồi hơn một thùng giấm". Một lời nói hiền lành có sức lôi kéo người ta về với Chúa và về với nhau nhiều hơn ngàn lời lý luận đanh thép. Sứ mạng của người Kitô hữu là trở thành khí cụ bình an, và không thể có bình an nếu không có sự hiền lành làm nền tảng.

Học với Chúa Giêsu, học nơi trường học của Mẹ Maria, chúng ta được mời gọi trở thành những "kẻ bé mọn" của Tin Mừng. Đừng sợ rằng hiền lành sẽ bị thiệt thòi. Chúa Giêsu trong Bát Phúc đã hứa: "Phúc cho ai hiền lành, vì họ sẽ được Đất Hứa làm gia nghiệp". Đất Hứa ở đây không chỉ là Nước Trời mai sau, mà còn là "đất tâm hồn" của những người xung quanh. Người hiền lành sẽ chinh phục được trái tim anh em mình, sẽ có được những mối thâm tình bền vững, và quan trọng nhất, họ sở hữu được sự bình an mà thế gian không thể ban tặng. Đó là phần gia nghiệp quý giá nhất.

Lạy Mẹ Maria, Mẹ là Nữ Vương của sự Hoà Bình, là Mẹ của lòng xót thương. Xin Mẹ hãy dạy chúng con bài học vỡ lòng về sự hiền hậu. Xin Mẹ uốn nắn trái tim chai đá, nóng nảy của chúng con nên giống trái tim Mẹ. Xin giúp chúng con hiểu rằng, mỗi khi chúng con nhịn nhục, mỗi khi chúng con đáp lại hận thù bằng nụ cười, mỗi khi chúng con chọn sự ôn hoà thay vì bạo lực, là chúng con đang thắp lên một ngọn nến của ánh sáng hoà giải, xua tan bóng tối của thế gian. Xin Mẹ dẫn chúng con đến với Chúa Giêsu, Đấng Hiền Lành và Khiêm Nhường, để nơi Ngài, chúng con tìm được sự nghỉ ngơi cho linh hồn mình. Và khi đã được nghỉ ngơi trong Chúa, xin cho chúng con cũng biết trở thành bến đỗ bình yên, nâng đỡ và bổ sức cho những anh chị em đang gồng gánh nặng nề xung quanh chúng con. Amen.

LỜI NGUYỆN TÍN HỮU

Chủ tế: Anh chị em thân mến, Thiên Chúa là Cha giàu lòng thương xót đã sai Con Một Ngài đến trần gian để mời gọi chúng ta học lấy sự hiền hậu và khiêm nhường. Qua lời chuyển cầu của Đức Trinh Nữ Maria – Mẹ của sự Hiền lành và là Ánh sáng hoà giải, chúng ta cùng tha thiết dâng lên Chúa những lời nguyện xin:

1. "Hãy học với tôi, vì tôi có lòng hiền hậu và khiêm nhường." Chúng ta hiệp lời cầu xin cho các vị Mục tử trong Hội Thánh. Xin cho các ngài luôn rập khuôn đời mình theo gương Chúa Giêsu và Mẹ Maria, dùng sự ôn hoà và lòng nhân hậu để chăn dắt đoàn chiên, trở thành hiện thân sống động của tình yêu Chúa giữa trần gian đầy biến động.
2. "Ta sẽ nâng đỡ và bổ sức cho các ngươi." Chúng ta hiệp lời cầu xin cho các nhà lãnh đạo các quốc gia và những người đang nắm giữ trọng trách trong xã hội. Xin cho họ biết gạt bỏ tham vọng quyền lực và bạo lực, để chọn con đường đối thoại ôn hoà, kiến tạo hoà bình, nhằm xoa dịu những gánh nặng khổ đau mà người dân, đặc biệt là người nghèo, đang phải gánh chịu.
3. "Ách của Ta thì êm ái, và gánh của Ta thì nhẹ nhàng." Chúng ta hiệp lời cầu xin cho những gia đình đang gặp khủng hoảng, chia rẽ và bất hoà. Xin cho các thành viên biết chạy đến cùng Mẹ Maria, học nơi Mẹ sự nhẫn nại và lời nói dịu dàng, để hoá giải những xung đột, biến gia đình trở thành tổ ấm của sự cảm thông và tha thứ.
4. "Cha đã mặc khải cho những kẻ bé mọn." Chúng ta hiệp lời cầu xin cho cộng đoàn giáo xứ chúng ta. Xin cho mỗi người biết từ bỏ sự kiêu căng tự mãn, luôn giữ tâm hồn đơn sơ bé nhỏ, biết dùng sự hiền lành để cư xử với nhau, để cộng đoàn trở thành dấu chỉ của sự hoà giải và tình huynh đệ hiệp nhất.

Chủ tế: Lạy Chúa Giêsu, Chúa đã hứa ban bình an cho những ai mang lấy ách của Chúa. Xin nhận lời chúng con cầu nguyện, và nhờ lời Đức Mẹ chuyển cầu, xin uốn nắn lòng chúng con nên giống Trái Tim hiền lành của Chúa, để chúng con trở thành những khí cụ hoà bình đem ánh sáng hoà giải đến cho muôn người. Chúa hằng sống và hiển trị muôn đời. Amen.

18/07/2026 | Chủ đề: Mẹ La Vang - Ánh sáng ủi an trong bách hại

• Ý lực: Kiên vững đức tin dù gặp khó khăn, thử thách.
• Tin Mừng: Mt 5, 13-16 (Chính anh em là ánh sáng cho trần gian).

MẸ LA VANG - ÁNH SÁNG ỦI AN TRONG BÁCH HẠI

DẪN VÀO THÁNH LỄ

Kính thưa cộng đoàn phụng vụ,

Hôm nay, chúng ta quy tụ nơi đây, trong bầu khí linh thiêng hướng về Đức Mẹ La Vang – người Mẹ hiền từ đã hiện ra giữa chốn rừng thiêng nước độc để ủi an con cái mình trong cơn bách hại khốc liệt nhất của lịch sử. Giữa những năm tháng đen tối của năm 1798, khi đức tin bị thử thách bởi gươm giáo và sự sợ hãi, Mẹ đã đến như một luồng ánh sáng dịu hiền, không chỉ để chữa lành thể xác bằng lá cây rừng, mà còn để thắp lên ngọn lửa hy vọng bất diệt trong tâm hồn những người tín hữu đang trốn chạy.

Lời Chúa hôm nay mời gọi mỗi người chúng ta: "Chính anh em là ánh sáng cho trần gian". Nhìn lên Mẹ La Vang, chúng ta thấy hình mẫu tuyệt hảo của ánh sáng ấy. Mẹ là ánh sáng phản chiếu từ Đức Kitô, soi rọi vào những góc khuất đau thương nhất của phận người. Hiệp dâng Thánh lễ này, chúng ta xin Mẹ tiếp tục ủi an những ai đang gặp thử thách, gian nan trong cuộc sống, và xin cho mỗi người chúng ta biết kiên vững đức tin, trở thành những ngọn đèn không bao giờ tắt giữa dòng đời đầy biến động.

Trong tâm tình sám hối và cậy trông, giờ đây chúng ta hãy thành tâm dâng lên Chúa những lầm lỗi thiếu sót, để xứng đáng cử hành mầu nhiệm thánh.

BÀI TIN MỪNG

Tin Mừng Chúa Giêsu Kitô theo Thánh Mát-thêu (Mt 5, 13-16)

"Khi ấy, Chúa Giêsu phán cùng các môn đệ rằng: 'Chính anh em là muối cho đời. Nhưng muối mà nhạt đi, thì lấy gì muối nó cho mặn lại? Nó đã thành vô dụng, thì chỉ còn việc quăng ra ngoài cho người ta chà đạp thôi. Chính anh em là ánh sáng cho trần gian. Một thành xây trên núi không tài nào che giấu được. Cũng chẳng có ai thắp đèn rồi lại để dưới cái thùng, nhưng đặt trên đế, và đèn soi chiếu cho mọi người trong nhà. Cũng vậy, ánh sáng của anh em phải chiếu giãi trước mặt thiên hạ, để họ thấy những công việc tốt đẹp anh em làm, mà tôn vinh Cha của anh em, Đấng ngự trên trời'."

Đó là Lời Chúa.

BÀI GIẢNG

Kính thưa quý ông bà và anh chị em,

Chúng ta đang sống lại những giây phút thiêng liêng, hướng tâm hồn về vùng đất Quảng Trị đầy nắng và gió, nơi mà hơn hai thế kỷ trước, lịch sử cứu độ của Thiên Chúa đã chạm vào lịch sử đau thương của dân tộc chúng ta một cách mầu nhiệm qua biến cố Đức Mẹ hiện ra tại La Vang. Khi lắng nghe đoạn Tin Mừng Mát-thêu hôm nay, với lời khẳng định mạnh mẽ của Chúa Giêsu: "Chính anh em là ánh sáng cho trần gian", và đặt nó trong bối cảnh của rừng thiêng nước độc La Vang năm xưa, chúng ta bỗng nhận ra một sự tương phản đầy nghịch lý nhưng cũng đầy vinh quang. Ánh sáng thường được ca ngợi khi nó rực rỡ, khi nó chiến thắng bóng tối một cách huy hoàng. Nhưng tại La Vang, và trong chính lời dạy của Chúa, ánh sáng thật sự lại là thứ ánh sáng dám đi vào bóng tối, dám tồn tại giữa sự vây hãm, và dám cháy lên khi mọi thứ xung quanh dường như muốn dập tắt nó. Chủ đề "Mẹ La Vang - Ánh sáng ủi an trong bách hại" không chỉ là một hoài niệm lịch sử, mà là một lời giải đáp cho những bế tắc của phận người chúng ta ngày hôm nay.

Hãy thử nhắm mắt lại và để tâm trí chúng ta trôi ngược dòng thời gian, trở về năm 1798, dưới triều vua Cảnh Thịnh. Đó là thời điểm mà sắc dụ cấm đạo được ban hành với mức độ khốc liệt chưa từng có. Những người Công giáo hiền lành bỗng chốc trở thành tội đồ, bị săn đuổi, bị tước đoạt tài sản và mạng sống. Họ phải bỏ lại ruộng vườn, nhà cửa, bồng bế nhau chạy vào những vùng rừng núi heo hút để lánh nạn. La Vang ngày ấy không phải là trung tâm hành hương tráng lệ như bây giờ, mà là nơi "rừng thiêng nước độc", nơi ngự trị của thú dữ, của bệnh tật và cái chết chực chờ. Trong cái lạnh thấu xương của núi rừng, trong cơn đói khát cồn cào và nỗi sợ hãi tột cùng về sự truy đuổi của quan quân, bóng tối dường như bao trùm tất cả. Bóng tối của thiên nhiên hoang dã, và đáng sợ hơn là bóng tối của sự tuyệt vọng. Họ tự hỏi: Chúa ở đâu? Tại sao tin vào Chúa mà lại phải chịu cảnh màn trời chiếu đất, sống không bằng chết như thế này? Chính trong cái tận cùng của sự khốn cùng ấy, ánh sáng đã xuất hiện.

Đức Mẹ đã đến. Mẹ không đến trong cung điện nguy nga, không đến khi con cái đang an vui tiệc tùng. Mẹ đến trên đám cỏ, dưới gốc cây đa, giữa những tiếng rên xiết của bệnh tật và sợ hãi. Hình ảnh Mẹ hiện ra tay bồng Chúa Hài Đồng, có hai thiên thần cầm đèn chầu hai bên, là một hình ảnh mang tính biểu tượng vĩ đại của sự ủi an. Mẹ dạy họ hái lá cây rừng đun nước uống để chữa bệnh, nhưng quan trọng hơn, Mẹ hứa: "Các con hãy tin tưởng, hãy vui lòng chịu khó. Mẹ đã nhận lời các con kêu xin. Từ nay về sau, hễ ai chạy đến cầu khẩn Mẹ tại chốn này, Mẹ sẽ nhận lời ban ơn theo ý nguyện". Ánh sáng của Mẹ La Vang là ánh sáng của sự hiện diện. Mẹ không hứa sẽ ngay lập tức dẹp tan quân lính, Mẹ không hứa sẽ biến khu rừng thành cung điện ngay tức khắc. Mẹ làm một điều vĩ đại hơn: Mẹ ở lại với họ. Sự hiện diện của Mẹ làm cho khu rừng chết chóc trở thành nơi của sự sống, làm cho nỗi sợ hãi nhường chỗ cho bình an. Đó chính là bản chất của sự "ủi an" trong Kitô giáo: không phải là trốn chạy đau khổ, mà là tìm thấy sức mạnh của Thiên Chúa ngay trong lòng đau khổ.

Chúa Giêsu trong bài Tin Mừng hôm nay nói: "Ánh sáng của anh em phải chiếu giãi trước mặt thiên hạ". Các bậc tiền nhân của chúng ta tại La Vang đã sống trọn vẹn Lời Chúa dạy theo một cách phi thường nhất. Họ là những con người yếu đuối, rách rưới, đói khổ, nhưng họ lại chính là "thành xây trên núi không tài nào che giấu được". Tại sao vậy? Bởi vì giữa bách hại, họ vẫn tụ họp nhau lại để đọc kinh Mân Côi. Tiếng kinh cầu vang lên giữa rừng già át đi tiếng gầm của thú dữ, át đi nỗi sợ hãi trong lòng. Đó chính là ánh sáng. Ánh sáng ấy không phải là ánh điện rực rỡ, mà là ánh sáng của đức tin kiên trung. Khi mọi thứ xung quanh sụp đổ, đức tin là thứ duy nhất còn đứng vững. Họ đã chứng minh rằng, bách hại có thể giết chết thân xác, nhưng không thể dập tắt ngọn lửa đức tin trong tâm hồn. Chính nhờ sự kiên vững ấy, La Vang từ một nơi tăm tối đã trở thành ngọn hải đăng soi chiếu cho Giáo hội Việt Nam suốt mấy trăm năm qua.

Thưa cộng đoàn, nhìn vào Mẹ La Vang và các bậc tiền nhân, chúng ta soi chiếu lại cuộc đời mình. Có thể ngày nay chúng ta không còn phải chạy trốn vào rừng sâu vì sắc dụ cấm đạo, không còn phải đối mặt với gươm giáo hay thú dữ theo nghĩa đen. Nhưng cuộc đời người Kitô hữu thời nay vẫn đầy rẫy những cuộc "bách hại" tinh vi và những bóng tối bủa vây dưới những hình thức khác. Đó là bóng tối của bệnh tật nan y bất ngờ ập đến, làm tan nát những dự định tương lai. Đó là bóng tối của sự đổ vỡ trong hôn nhân gia đình, khi những người thân yêu nhất lại làm tổn thương nhau sâu sắc nhất. Đó là bóng tối của thất bại kinh tế, của sự bất công xã hội, hay sự cô đơn lạc lõng giữa dòng đời hối hả. Và nguy hiểm hơn cả, là sự bách hại của chủ nghĩa thế tục, của lối sống hưởng thụ đang ngày đêm tấn công, muốn dập tắt ngọn đèn đức tin, muốn làm cho chất "muối" trong chúng ta trở nên nhạt nhẽo.

Trong những hoàn cảnh bi đát ấy, chúng ta cũng dễ rơi vào cám dỗ tuyệt vọng như những người chạy loạn năm xưa. Chúng ta cũng thốt lên: "Mẹ ơi, sao đời con khổ thế này? Chúa ở đâu khi con đau đớn?". Và đây chính là lúc chúng ta cần chạy đến với Mẹ La Vang, cần nhìn lên ánh sáng ủi an của Mẹ. Sứ điệp của La Vang không bao giờ cũ: "Hãy vui lòng chịu khó". Cụm từ này nghe thật khó chấp nhận với tư duy con người, nhưng đó là con đường của Thánh Giá. Mẹ không bảo chúng ta cam chịu một cách nhu nhược, nhưng Mẹ mời gọi chúng ta đón nhận thử thách với một niềm hy vọng siêu nhiên. Sự ủi an của Mẹ không phải là liều thuốc giảm đau nhất thời, mà là sức mạnh để chúng ta đứng dậy, vác thập giá mình mà đi tiếp. Mẹ nhắc nhở chúng ta rằng, ngay cả khi chúng ta cảm thấy bị bỏ rơi nhất, Thiên Chúa và Mẹ vẫn đang ở đó, ngay bên cạnh, như Mẹ đã đứng dưới gốc đa năm xưa.

Trở lại với hình ảnh "Ngọn đèn đặt trên đế" trong bài Tin Mừng. Chúa Giêsu không muốn chúng ta là những Kitô hữu "trùm chăn", những người chỉ biết giữ đạo cho riêng mình trong sự an toàn khép kín. Ngài muốn đức tin của chúng ta phải được cọ xát, phải được thử thách để tỏa sáng. Chính trong bách hại, trong gian nan, chất "muối" của người Kitô hữu mới thực sự mặn mà. Một người bình an vô sự tin vào Chúa là điều dễ hiểu, nhưng một người đang quằn quại trong đau khổ, mất mát mà vẫn thốt lên "Lạy Chúa, con tín thác vào Chúa", người ấy mới thực sự là ánh sáng chói lọi trần gian. Tiền nhân chúng ta tại La Vang đã làm được điều đó. Họ đã biến đau thương thành hành động: đùm bọc lẫn nhau, chia sẻ từng lá cây ngọn cỏ, cùng nhau cầu nguyện. Họ đã để ánh sáng đức ái chiếu soi ngay trong hoàn cảnh bi đát nhất.

Ngày nay, Mẹ La Vang vẫn đang mời gọi chúng ta trở thành những ánh sáng ủi an như thế cho thế giới. Xung quanh chúng ta còn biết bao người đang sống trong "bóng tối" của nghèo đói, của sự bị bỏ rơi, của tội lỗi và tuyệt vọng. Chúng ta có nhìn thấy họ không? Hay chúng ta đang che giấu ngọn đèn của mình dưới cái thùng của sự ích kỷ và vô cảm? Là con cái của Mẹ La Vang, chúng ta được mời gọi trở thành "cánh tay nối dài" của Mẹ. Khi chúng ta đến thăm một người bệnh, khi chúng ta lắng nghe một người đang đau khổ, khi chúng ta tha thứ cho người xúc phạm mình, hay đơn giản là khi chúng ta giữ vững niềm tin công giáo giữa một môi trường đầy rẫy sự gian dối, đó là lúc chúng ta đang "đặt đèn trên đế". Chúng ta trở thành sự ủi an của Chúa cho người khác.

Có một chi tiết rất đẹp trong lịch sử La Vang, đó là Mẹ đã dùng những thứ rất đơn sơ như lá cây rừng để chữa bệnh. Thiên Chúa thường dùng những phương tiện khiêm hạ để thực hiện những điều vĩ đại. Cũng vậy, mỗi người chúng ta, dù nhỏ bé, dù cảm thấy mình bất tài hay tội lỗi, đều có thể là khí cụ bình an của Chúa. Đừng đợi đến khi mình hoàn hảo mới làm chứng cho Chúa. Đừng đợi đến khi hết khổ đau mới tạ ơn Chúa. Hãy tạ ơn và làm chứng ngay trong lúc này, ngay trong hoàn cảnh hiện tại. Ánh sáng đẹp nhất không phải là ánh sáng của pháo hoa rực rỡ rồi tắt lịm, mà là ánh sáng của ngọn nến nhỏ, cháy tiêu hao chính mình để xua tan bóng tối. Sự hy sinh thầm lặng của người cha, người mẹ vì con cái, sự nhẫn nhục của người vợ người chồng để giữ gìn hạnh phúc gia đình, sự trung thực của người làm ăn buôn bán... tất cả đều là ánh sáng mang hơi ấm La Vang giữa đời thường.

Chúng ta cũng không thể quên rằng, Mẹ La Vang hiện ra với tước hiệu Nữ Vương Ban Sự Bình An, nhưng bình an này được trao ban trong bối cảnh chiến tranh loạn lạc. Điều này khẳng định rằng, bình an đích thực của người Kitô hữu không phụ thuộc vào hoàn cảnh bên ngoài, mà xuất phát từ sự kết hiệp mật thiết với Thiên Chúa bên trong. Đức tin kiên vững là neo giữ tâm hồn chúng ta bình an dù sóng gió bão bùng. Nhìn lên Mẹ, chúng ta thấy một người Nữ tỳ khiêm hạ nhưng đầy sức mạnh nội tâm. Mẹ đã đứng dưới chân Thập giá, nơi tăm tối nhất của trần gian, nhưng Mẹ không ngã quỵ, bởi Mẹ tin vào Ánh sáng Phục sinh sẽ đến. Niềm tin ấy cũng chính là di sản Mẹ trao lại cho con cái Mẹ tại La Vang, và cho chúng ta hôm nay.

Cuối cùng, thưa ông bà anh chị em, hành hương về bên Mẹ La Vang, dù là hành hương thực sự hay hành hương trong tâm tưởng qua Thánh lễ này, chúng ta hãy mang theo những gánh nặng, những nỗi sợ hãi, những "cuộc bách hại" riêng tư của mình để đặt dưới chân Mẹ. Hãy tin rằng Mẹ nghe thấy hết, Mẹ thấu suốt hết. Nhưng quan trọng hơn, hãy xin Mẹ ban cho chúng ta ơn can đảm. Can đảm để không chối bỏ đức tin khi gặp nghịch cảnh. Can đảm để sống lương thiện giữa một thế giới lọc lừa. Can đảm để yêu thương khi bị ghen ghét. Và can đảm để trở thành ánh sáng, dù chỉ là một đốm lửa nhỏ, để sưởi ấm cho những người lạnh lẽo xung quanh chúng ta.

Nguyện xin Mẹ Maria La Vang, người Mẹ của sự ủi an, người Nữ Vương của các Thánh Tử Đạo, cầu bầu cho mỗi người chúng ta. Xin Mẹ lau khô giọt nước mắt trên khuôn mặt những ai đang sầu khổ, và thắp lên trong mắt họ ánh sáng của niềm hy vọng. Xin cho lời hứa của Mẹ năm xưa: "Mẹ đã nhận lời các con kêu xin" trở thành hiện thực sống động trong cuộc đời mỗi người, để rồi mai này, khi vượt qua thung lũng nước mắt của trần gian, chúng ta cùng được sum họp với Mẹ trong vương quốc vĩnh cửu của Thiên Chúa là Cha, là Con và là Thánh Thần. Amen.

LỜI NGUYỆN TÍN HỮU

Chủ tế: Anh chị em thân mến, Đức Maria La Vang đã hiện ra như ánh sáng hy vọng để ủi an và nâng đỡ đức tin của cha ông chúng ta trong cơn bách hại. Tin tưởng vào sự bảo trợ đầy quyền năng của Mẹ, chúng ta cùng dâng lên Thiên Chúa những lời nguyện xin tha thiết:

1. "Chính anh em là ánh sáng cho trần gian". Chúng ta hiệp lời cầu xin cho Đức Giáo Hoàng, các Giám mục và Linh mục. Xin cho các ngài luôn can đảm và khôn ngoan, trở thành những ngọn hải đăng soi dẫn đoàn chiên vượt qua những cơn bão táp của thời đại, luôn trung thành rao giảng chân lý và tình yêu của Đức Kitô.
2. "Mẹ đã nhận lời các con kêu xin". Chúng ta hiệp lời cầu xin cho những Kitô hữu đang bị bách hại vì đức tin ở khắp nơi trên thế giới, và những ai đang đau khổ vì bệnh tật, nghèo đói hay bất công. Xin Mẹ La Vang ủi an, che chở và ban sức mạnh để họ kiên vững trong đức tin, biến đau thương thành lời chứng hùng hồn cho tình yêu Chúa.
3. "Muối mà nhạt đi thì lấy gì muối nó cho mặn lại". Chúng ta hiệp lời cầu xin cho những người tội lỗi, những ai đã đánh mất niềm tin hoặc đang lạc lối trong bóng tối của thế tục. Nhờ lời cầu bầu của Mẹ, xin cho họ tìm thấy đường về với ánh sáng Chân lý, để cuộc đời họ tìm lại được hương vị mặn mà của ân sủng.
4. "Ánh sáng của anh em phải chiếu giãi trước mặt thiên hạ". Chúng ta hiệp lời cầu xin cho cộng đoàn giáo xứ chúng ta và mỗi gia đình hiện diện nơi đây. Xin cho chúng ta biết noi gương các Thánh Tử Đạo và cha ông tại La Vang, sống đoàn kết, yêu thương và hay giúp đỡ nhau, để cuộc sống của chúng ta trở thành ánh sáng đem lại niềm vui và bình an cho mọi người xung quanh.

Chủ tế: Lạy Thiên Chúa toàn năng, Chúa đã ban cho chúng con Đức Maria La Vang như một người Mẹ hiền từ luôn ủi an và nâng đỡ. Xin nhận lời chúng con cầu nguyện, và giúp chúng con luôn kiên vững trong đức tin, nồng nàn trong đức mến, để xứng đáng là con cái của Sự Sáng. Chúng con cầu xin nhờ Đức Giêsu Kitô, Chúa chúng con. Amen.

25/07/2026 | Chủ đề: Mẹ nâng đỡ bước chân loan báo (Lễ Thánh Giacôbê)

• Ý lực: Sẵn sàng uống chén đắng của Chúa trong sứ vụ.
• Tin Mừng: Mt 20, 20-28 (Ai muốn làm lớn thì phải phục vụ).

MẸ NÂNG ĐỠ BƯỚC CHÂN LOAN BÁO

(Lễ Thánh Giacôbê Tông Đồ)

DẪN VÀO THÁNH LỄ

Kính thưa cộng đoàn phụng vụ,

Hôm nay, hòa chung niềm hân hoan với toàn thể Giáo hội, chúng ta long trọng mừng lễ kính Thánh Giacôbê Tông đồ, vị tử đạo tiên khởi trong số Mười Hai Tông đồ của Chúa Giêsu. Ngài là người con của sấm sét, đầy nhiệt huyết và tham vọng, nhưng qua sự huấn luyện của Thầy Chí Thánh, ngài đã học được bài học của sự tự hủy và phục vụ.

Thánh lễ hôm nay mang một ý lực đặc biệt: "Sẵn sàng uống chén đắng của Chúa trong sứ vụ". Chúng ta chiêm ngắm hành trình của Thánh Giacôbê, từ một người khao khát vị trí bên hữu bên tả Chúa, đến một chứng nhân dám đổ máu mình ra vì Tin Mừng. Đặc biệt hơn, chúng ta nhìn lên vai trò của Đức Trinh Nữ Maria trong hành trình ấy. Theo truyền thống đạo đức lâu đời, chính Mẹ Maria đã hiện ra trên cột đá để nâng đỡ tinh thần cho Thánh Giacôbê khi ngài gặp thất bại và chán nản trên đường truyền giáo.

Hiệp dâng Thánh lễ này, xin cho mỗi người chúng ta cũng biết chạy đến với Mẹ, để được Mẹ nâng đỡ những bước chân loan báo Tin Mừng còn nhiều mệt mỏi của chúng ta, và xin ơn can đảm để dám uống chén đắng hy sinh trong đời sống phục vụ hằng ngày.

Giờ đây, với tâm tình sám hối và khao khát nên thánh, chúng ta hãy thành tâm dâng lên Chúa những lầm lỗi thiếu sót, để xứng đáng cử hành mầu nhiệm thánh.

BÀI TIN MỪNG

Tin Mừng Chúa Giêsu Kitô theo Thánh Mát-thêu (Mt 20, 20-28)

Khi ấy, bà mẹ các con ông Dê-bê-đê đến gặp Đức Giê-su, có các con bà đi theo; bà bái lạy và kêu xin Người một điều. Người hỏi bà: "Bà muốn gì?" Bà thưa: "Xin Thầy truyền cho hai con tôi đây, một người ngồi bên hữu, một người bên tả Thầy trong Nước Thầy". Đức Giê-su bảo: "Các người không biết các người xin gì! Các người có uống nổi chén Thầy sắp uống không?" Họ đáp: "Thưa được". Người bảo: "Chén của Thầy, các người sẽ uống; còn việc ngồi bên hữu hay bên tả Thầy, thì Thầy không có quyền cho, nhưng Cha Thầy đã chuẩn bị cho ai, thì kẻ ấy mới được".

Nghe vậy, mười môn đệ kia tức tối với hai anh em đó. Nhưng Đức Giê-su gọi các ông lại và nói: "Anh em biết: thủ lãnh các dân thì dùng uy mà thống trị dân, những người làm lớn thì lấy quyền mà cai quản dân. Giữa anh em thì không được như vậy: Ai muốn làm lớn giữa anh em, thì phải làm người phục vụ anh em. Và ai muốn làm đầu anh em thì phải làm đầy tớ anh em. Cũng như Con Người đến không phải để được người ta phục vụ, nhưng là để phục vụ và hiến dâng mạng sống làm giá chuộc muôn người".

BÀI GIẢNG

Kính thưa quý ông bà và anh chị em, trong bầu khí trang nghiêm và linh thiêng của ngày lễ kính thánh Giacôbê Tông đồ, Lời Chúa hôm nay dẫn đưa chúng ta đi vào một cuộc đối thoại đầy kịch tính nhưng cũng chứa chan những bài học thâm sâu về ơn gọi, về vinh quang và về cái giá phải trả cho tình yêu đích thực. Chúng ta bắt gặp hình ảnh của hai anh em con nhà Dê-bê-đê, những người được mệnh danh là "con của sấm sét" với bầu nhiệt huyết sục sôi, cùng với người mẹ trần thế của họ đang tiến về phía Chúa Giêsu. Một bức tranh rất đời, rất người, nơi mà tham vọng và thánh ý, nơi mà vinh quang trần thế và thập giá cứu độ đan xen vào nhau. Và chính trong bối cảnh ấy, chúng ta sẽ cùng nhau suy ngẫm về hành trình biến đổi của thánh Giacôbê, về chén đắng mà ngài đã uống, và đặc biệt là về bàn tay dịu hiền của Mẹ Maria đã nâng đỡ bước chân loan báo của ngài như thế nào.

Câu chuyện Tin Mừng khởi đi từ một lời cầu xin đầy tham vọng. Bà mẹ của Giacôbê và Gioan, có lẽ cũng như bao người mẹ khác trên thế gian này, luôn mong muốn những điều tốt đẹp nhất, vinh quang nhất cho con cái mình. Bà đến sấp mình trước Chúa, không phải để xin ơn cứu độ linh hồn, mà để xin những chiếc ghế quyền lực: "Xin cho hai con tôi đây, một người ngồi bên hữu, một người bên tả Thầy". Lời cầu xin này phản ánh một tư duy rất tự nhiên của con người, đó là nhìn nhận việc đi theo Đấng Mêsia như một con đường thăng tiến địa vị, một cơ hội để đổi đời theo nghĩa trần tục. Chúng ta không thể vội trách cứ bà, cũng không thể vội trách cứ Giacôbê và Gioan, bởi lẽ chính trong thâm tâm mỗi người chúng ta, đôi khi việc giữ đạo, việc làm tông đồ, việc tham gia các hội đoàn cũng len lỏi những mong muốn được người khác trọng vọng, được có tiếng nói, được ngồi vào những vị trí "bên hữu bên tả". Đó là cám dỗ muôn thuở của quyền lực, ngay cả trong những điều thánh thiêng nhất.

Thế nhưng, phản ứng của Chúa Giêsu mới là điều làm chúng ta bừng tỉnh. Ngài không quở trách sự tham lam, nhưng Ngài chỉ ra sự ngộ nhận. "Các người không biết các người xin gì". Chúa Giêsu đang chuẩn bị bước lên Giêrusalem để chịu khổ nạn, để bị đóng đinh, còn các môn đệ thì lại đang mơ về ngai vàng và vương miện. Hai con đường, hai tư tưởng hoàn toàn trái ngược. Và Chúa đặt ra một thách đố, hay đúng hơn là một điều kiện tiên quyết cho vinh quang Nước Trời: "Các người có uống nổi chén Thầy sắp uống không?". Hình ảnh "cái chén" trong Cựu Ước và trong văn hóa Do Thái thường tượng trưng cho số phận, cho định mệnh mà Thiên Chúa dành cho một người, và trong bối cảnh này, đó là chén của sự đau khổ, chén của sự thạnh nộ mà tội lỗi nhân loại đã gây ra, chén của sự tự hủy hoàn toàn. Chúa Giêsu hỏi họ có dám chia sẻ số phận bi thương nhưng cứu độ đó với Ngài không. Câu trả lời của Giacôbê và Gioan vang lên dứt khoát: "Thưa được". Có lẽ lúc đó, hai ông chưa thực sự hiểu hết sức nặng ngàn cân của từ "được" ấy, nhưng đó là một lời hứa, một lời cam kết mà cả cuộc đời sau này các ông phải trả giá bằng chính máu của mình để minh chứng.

Và quả thật, thánh Giacôbê đã giữ trọn lời hứa ấy. Ngài là người đầu tiên trong nhóm Mười Hai đã uống cạn chén đắng tử đạo dưới thời vua Hêrôđê Agrippa vào khoảng năm 44 sau Công nguyên. Từ một người mơ ước ngồi ghế quan tòa xét xử 12 chi tộc Israel trong vinh quang, ngài đã trở thành nạn nhân, bị đem ra xét xử và bị chém đầu vì danh Thầy Giêsu. Đó là một hành trình biến đổi vĩ đại: từ tham vọng thống trị đến can đảm hy sinh. Nhưng kính thưa cộng đoàn, giữa khoảnh khắc tuyên bố "Thưa được" đầy hùng hồn ấy và khoảnh khắc đầu rơi máu chảy tại Giêrusalem, là cả một chặng đường dài của những bước chân loan báo Tin Mừng, một chặng đường không trải hoa hồng mà đầy rẫy chông gai, thất bại và nước mắt. Chính trong khoảng thời gian này, chúng ta thấy được sự hiện diện đầy mẫu tính của Mẹ Maria, Đấng nâng đỡ bước chân các tông đồ.

Theo một truyền thống lâu đời và đáng kính trọng của Giáo hội, đặc biệt là tại Tây Ban Nha, sau khi Chúa Giêsu về trời, thánh Giacôbê đã hăng hái lên đường đi về phía tây, đến tận vùng đất Hispania (Tây Ban Nha ngày nay) để rao giảng Tin Mừng. Ngài mang trong mình ngọn lửa nhiệt thành của "con sấm sét", muốn chinh phục cả thế giới cho Thầy mình. Thế nhưng, thực tế phũ phàng đã dội những gáo nước lạnh vào nhiệt huyết của ngài. Dân chúng vùng này cứng lòng tin, tôn thờ ngẫu tượng, và sau một thời gian dài vất vả, thánh nhân dường như chỉ thu được những kết quả rất khiêm tốn. Ngài rơi vào trạng thái chán nản tột độ, cảm thấy mình vô dụng, cảm thấy sứ vụ thất bại, và ngài đã định bỏ cuộc để quay về Giêrusalem. Chính lúc ngài đang ngồi bên bờ sông Ebro, trong đêm tối của tâm hồn, rã rời và tuyệt vọng, thì Mẹ Maria đã hiện đến.

Điều kỳ diệu ở đây là theo truyền thống, lúc bấy giờ Mẹ Maria vẫn còn đang sống tại Giêrusalem. Mẹ đã hiện ra với Giacôbê qua phép lạ "lưỡng tại" (bilocation - hiện diện hai nơi cùng lúc), đứng trên một cột đá cẩm thạch, xung quanh có các thiên thần ca hát. Mẹ không đến để ban cho ngài một đạo binh hùng mạnh, Mẹ không đến để làm phép lạ thay đổi lòng dân chúng ngay tức khắc. Mẹ đến để trao cho ngài sự an ủi, sự khích lệ của một người mẹ dành cho đứa con đang kiệt sức. Mẹ nhắn nhủ ngài hãy vững tin, hãy kiên trì, bởi hạt giống ngài gieo vãi trong nước mắt hôm nay sẽ trổ sinh bông hạt dồi dào mai sau. Mẹ trao cho ngài cột đá như một biểu tượng của đức tin vững bền, không gì lay chuyển nổi. Hình ảnh "Đức Mẹ Cột Trụ" (Nuestra Señora del Pilar) nhắc nhở Giacôbê và tất cả chúng ta rằng: Sứ vụ loan báo Tin Mừng không dựa trên sức riêng của con người, mà phải dựa trên cột trụ là sức mạnh của Thiên Chúa và sự bảo trợ của Mẹ Maria.

Nhờ sự nâng đỡ ấy, thánh Giacôbê như được tái sinh trong thần khí. Ngài đã đứng dậy từ bờ sông tuyệt vọng, tiếp tục hành trình, củng cố đức tin cho nhóm môn đệ nhỏ bé tại đó trước khi quay về Giêrusalem để đón nhận chén đắng tử đạo. Câu chuyện này cho chúng ta thấy một chân lý sâu sắc: Để có thể uống nổi chén đắng của sự hy sinh, người tông đồ cần lắm một nguồn ủi an, một điểm tựa tinh thần, và điểm tựa ấy chính là Mẹ Maria. Mẹ là Nữ Vương các Tông đồ, không chỉ vì Mẹ cao trọng, mà vì Mẹ luôn đồng hành, luôn "hiệp hành" với những bước chân ra đi. Khi các tông đồ sợ hãi trong nhà Tiệc Ly, Mẹ ở đó cầu nguyện cùng các ông. Khi Giacôbê chán nản nơi đất khách quê người, Mẹ ở đó để vực dậy tinh thần. Mẹ chính là hậu phương vững chắc, là bến đỗ bình an để các chiến sĩ Tin Mừng nương náu mỗi khi mỏi gối chùn chân.

Trở lại với bài Tin Mừng, sau khi dẹp bỏ sự tranh giành của hai anh em nhà Dê-bê-đê và sự ghen tị của mười môn đệ còn lại, Chúa Giêsu đã đưa ra một định nghĩa mới về sự vĩ đại: "Ai muốn làm lớn giữa anh em, thì phải làm người phục vụ anh em". Đây là hiến chương của Nước Trời, là đảo ngược hoàn toàn thang giá trị của thế gian. Thế gian định nghĩa quyền lực là thống trị, là "ăn trên ngồi trốc", là bắt người khác phục vụ mình. Còn Chúa Giêsu định nghĩa quyền lực là khả năng cúi xuống, là sự tự hiến. "Chén đắng" mà Chúa mời gọi Giacôbê uống, và cũng mời gọi mỗi người chúng ta uống, không chỉ là chén của sự tử đạo đổ máu, mà còn là chén của sự tử đạo hằng ngày: sự phục vụ khiêm tốn.

Uống chén đắng của Chúa trong sứ vụ hôm nay là gì? Đó là khi chúng ta chấp nhận làm những công việc âm thầm không ai biết đến trong giáo xứ, trong cộng đoàn. Đó là khi chúng ta kiên nhẫn lắng nghe và đồng hành với một người đang gặp khó khăn, dù chúng ta cũng đang rất bận rộn. Đó là khi chúng ta chấp nhận bị hiểu lầm, bị chỉ trích, bị thua thiệt vì sống sự thật và công lý. Đó là khi các bậc cha mẹ hy sinh những sở thích cá nhân để chăm lo giáo dục con cái nên người đạo đức. Đó là khi những người làm công tác tông đồ, bác ái đối diện với sự vô ơn, sự thờ ơ của người đời nhưng vẫn không nản lòng. Chén đắng ấy có vị chát của mồ hôi, có vị mặn của nước mắt, và đôi khi có cả vị cay của sự tủi thân. Nhưng chính khi chúng ta uống chén ấy với tình yêu như Chúa Giêsu, chén đắng sẽ trở thành chén cứu độ, chén của phúc lành.

Nhìn vào Thánh Giacôbê, chúng ta thấy hình ảnh của một con người đã chuyển biến từ tham vọng cá nhân sang khát vọng hiến dâng. Sự chuyển biến ấy không xảy ra trong một sớm một chiều, mà là một tiến trình được tôi luyện qua gian khổ và được nuôi dưỡng bởi ân sủng. Nếu không có sự can thiệp, nâng đỡ của Mẹ Maria, có lẽ Giacôbê đã bỏ cuộc, đã trở thành một kẻ đào ngũ trước khi trở thành một vị thánh tử đạo. Điều này nhắc nhở chúng ta rằng: Trong hành trình đức tin và phục vụ, chúng ta không phải là những siêu nhân. Chúng ta có những lúc yếu đuối, những lúc cái "tôi" trỗi dậy muốn khẳng định mình, những lúc muốn buông xuôi vì áp lực. Những lúc ấy, đừng ngần ngại chạy đến với Mẹ. Hãy để Mẹ lau khô những giọt mồ hôi, hãy để Mẹ củng cố đức tin cho chúng ta như Mẹ đã làm với thánh Giacôbê bên bờ sông Ebro năm xưa.

Chủ đề "Mẹ nâng đỡ bước chân loan báo" không chỉ là một câu chuyện quá khứ, mà là một thực tại sống động cho Giáo hội hôm nay. Chúng ta đang sống trong một thế giới mà việc loan báo Tin Mừng gặp vô vàn thách đố. Chủ nghĩa thế tục, sự dửng dưng tôn giáo, và những lôi cuốn của vật chất khiến cho tiếng nói của Tin Mừng dường như bị chìm nghỉm. Nhiều linh mục, tu sĩ và giáo dân tông đồ cảm thấy mệt mỏi vì "lưới vất cả đêm mà không được con cá nào". Chúng ta dễ rơi vào cám dỗ muốn tìm kiếm những thành công bề nổi, những con số thống kê đẹp mắt để tự an ủi mình, giống như Giacôbê xưa kia muốn tìm kiếm vinh quang. Nhưng Chúa Giêsu mời gọi chúng ta quay về với cốt lõi: Phục vụ và Hy sinh. Và Mẹ Maria mời gọi chúng ta: Kiên trì và Tin tưởng.

Mẹ Maria dạy chúng ta rằng, kết quả của sứ vụ không đo bằng sự tung hô của người đời, mà đo bằng mức độ chúng ta dám "uống chén" của Chúa. Có thể những nỗ lực của bạn hôm nay chưa thấy kết quả, có thể những đứa con bạn dày công giáo dục vẫn còn hoang đàng, có thể những người bạn khuyên bảo vẫn chưa quay lại nhà thờ. Đừng nản lòng! Hãy nhớ đến cột đá đức tin. Hãy nhớ rằng Giacôbê đã từng thất bại ở Tây Ban Nha, nhưng ngày nay, nơi đó là một trong những trung tâm hành hương lớn nhất thế giới (Santiago de Compostela), và hàng triệu người đã tìm về Chúa qua lời chuyển cầu của ngài. Hạt giống mục nát trong đau khổ và kiên trì chắc chắn sẽ trổ sinh hoa trái vào thời điểm của Thiên Chúa.

Sẵn sàng uống chén đắng còn là thái độ sẵn sàng hiệp thông với những đau khổ của nhân loại. Một Giáo hội "uống chén đắng" là một Giáo hội dám đi ra vùng ngoại biên, dám chạm vào những vết thương của người nghèo, người bị bỏ rơi, người bị gạt ra bên lề xã hội. Khi chúng ta phục vụ họ, chúng ta không làm với tư thế của kẻ ban ơn (thống trị), mà với tư thế của người tôi tớ (phục vụ), như Chúa Giêsu đã rửa chân cho các môn đệ. Thánh Giacôbê đã học được bài học này bằng chính mạng sống mình. Ngài không còn xin ngồi bên hữu bên tả để cai trị, nhưng ngài đã đứng vào hàng ngũ những người tôi tớ trung tín, lấy máu mình làm chứng cho Tình Yêu.

Kính thưa cộng đoàn, mỗi lần tham dự Thánh lễ, chúng ta cũng được mời gọi "uống chén". Khi linh mục nâng chén thánh và nói: "Đây là chén Máu Thầy...", đó là lời mời gọi hiệp thông vào cuộc khổ nạn và phục vụ của Đức Kitô. Khi chúng ta thưa "Amen" lúc rước lễ, cũng giống như Giacôbê thưa "Thưa được", chúng ta cam kết để cho Sự sống của Chúa biến đổi sự sống của mình. Chúng ta cam kết mang Chúa ra đi, vào trong gia đình, vào công sở, vào trường học. Bước chân loan báo ấy cần lắm sự đồng hành của Mẹ.

Xin Mẹ Maria, người Nữ Tỳ khiêm hạ của Chúa, người đã uống cạn chén đắng dưới chân thập giá, dạy chúng ta biết giá trị của sự phục vụ. Xin Mẹ nâng đỡ chúng ta khi chúng ta vấp ngã, ủi an chúng ta khi chúng ta thất bại, và nhắc nhở chúng ta rằng: Phần thưởng lớn nhất không phải là chỗ ngồi cao trọng trong Nước Trời, mà là được trở nên giống Chúa Giêsu Kitô, Đấng đã đến để phục vụ và hiến mạng sống vì muôn người.

Hôm nay, mừng lễ Thánh Giacôbê, chúng ta hãy xin ngài cầu thay nguyện giúp cho chúng ta. Xin cho ngọn lửa nhiệt thành của "con sấm sét" vẫn cháy trong tim chúng ta, nhưng là ngọn lửa của tình yêu phục vụ chứ không phải ngọn lửa của tham vọng. Xin cho chúng ta dám cầm lấy chén cuộc đời mình - dù ngọt bùi hay cay đắng - và dâng lên Chúa như một lễ hy sinh, với niềm tin sắt đá rằng có Mẹ luôn ở bên nâng đỡ, chúng ta sẽ đi trọn con đường về với Chúa. Amen.

LỜI NGUYỆN TÍN HỮU

Chủ tế: Anh chị em thân mến, Chúa Giêsu đã dạy rằng: "Ai muốn làm lớn thì phải làm người phục vụ". Mừng lễ Thánh Giacôbê Tông đồ hôm nay, chúng ta cùng cảm tạ Chúa vì gương sáng của thánh nhân và cậy nhờ sự nâng đỡ của Mẹ Maria, chúng ta tha thiết dâng lời nguyện xin:

1. "Chén của Thầy, các người sẽ uống". Chúng ta hiệp lời cầu xin cho Đức Giáo Hoàng, các Giám mục và Linh mục trên toàn thế giới. Xin cho các ngài luôn can đảm đón nhận những thách đố và gian khổ trong sứ vụ mục tử, không tìm kiếm vinh quang thế gian nhưng luôn trung thành họa lại hình ảnh Đức Kitô Phục Vụ giữa đoàn chiên. Chúng ta cùng cầu xin Chúa. Đáp:Xin Chúa nhận lời chúng con.
2. "Ai muốn làm đầu anh em thì phải làm đầy tớ anh em". Chúng ta hiệp lời cầu xin cho các nhà lãnh đạo quốc gia và cộng đồng. Xin cho họ biết dùng quyền bính để phục vụ công ích, chăm lo cho người nghèo khổ và kiến tạo hòa bình, hầu xây dựng một xã hội công bằng và bác ái hơn. Chúng ta cùng cầu xin Chúa. Đáp: Xin Chúa nhận lời chúng con.
3. "Mẹ nâng đỡ bước chân loan báo". Chúng ta hiệp lời cầu xin cho những nhà truyền giáo, đặc biệt là những ai đang gặp khó khăn, thất bại hay bị bách hại. Xin Mẹ Maria - Mẹ của các Tông đồ - luôn hiện diện ủi an, thêm sức mạnh và củng cố niềm hy vọng, để họ kiên vững gieo hạt giống Tin Mừng. Chúng ta cùng cầu xin Chúa. Đáp: Xin Chúa nhận lời chúng con.
4. "Con Người đến để hiến dâng mạng sống làm giá chuộc muôn người". Chúng ta hiệp lời cầu xin cho cộng đoàn giáo xứ chúng ta. Xin cho mỗi người biết noi gương Thánh Giacôbê, sẵn sàng uống chén đắng của những hy sinh thầm lặng trong đời sống gia đình và xã hội, để trở nên chứng nhân sống động cho tình yêu Chúa. Chúng ta cùng cầu xin Chúa. Đáp:Xin Chúa nhận lời chúng con.

Chủ tế: Lạy Thiên Chúa toàn năng, Chúa đã dùng máu của Thánh Giacôbê để thánh hóa những hoa trái đầu mùa của các Tông đồ. Xin nhận lời chúng con cầu nguyện và ban ơn trợ lực, để nhờ lời chuyển cầu của Đức Trinh Nữ Maria và Thánh Cả Giacôbê, chúng con luôn hăng say dấn thân phục vụ Chúa và tha nhân. Chúng con cầu xin nhờ Đức Kitô, Chúa chúng con. Cộng đoàn: Amen.