15 Bài 15
Bài 15
BÍ TÍCH SÁM HỐI và HÒA GIẢI
( BT XƯNG TỘI – BT GIAO HÒA)
(The Sacrament of Penance and Reconciliation)
( Glý # 1422 – 1498 )
A - KT DẪN NHẬP – “Anh em hãy nhận lấy Thánh Thần. Anh em tha tội cho ai thì người ấy được tha, anh em cầm giữ ai thì người ấy bị cầm giữ” (Ga 20, 22-23)
( Xem Ga 20, 19-23 ; Rm 5, 6-11 )
B - NỘI DUNG -
I - TÊN GỌI CỦA BÍ TÍCH SÁM HỐI VÀ HÒA GIẢI
1 - Đức Chúa Giêsu lập Bí tích Hòa giải khi nào ? Vào chiều ngày Thứ Nhất trong tuần, Đức Chúa Giêsu hiện ra đứng giữa các ông : Người thổi hơi vào các Ông và bảo : “Anh em hãy nhận lấy Thánh Thần. Anh em tha tội cho ai thì người ấy được tha, anh em cầm giữ ai thì người ấy bị cầm giữ” (Ga 20, 22-23). (Glý # 1485)
II - CẦN THIẾT PHẢI CÓ BÍ TÍCH SÁM HỐI VÀ HÒA GIẢI SAU BÍ TÍCH RỬA TỘI
2 - Tại sao cần có BT Sám hối và Hòa giải sau khi lãnh Bí tích Rửa tội ? Những tội phạm sau khi lãnh BT Rửa tội được tha thứ nhờ một BT riêng gọi là BT Sám hối và Hòa giải, BT Xưng tội hay Hối cải (xem Rm 5, 6-11). (Glý #1486)
“Những ai lãnh Bí tích Hòa giải đều được Thiên Chúa nhân từ tha thứ những xúc phạm đến Người. Đồng thời họ được giao hòa cùng Hội Thánh mà tội lỗi họ đã làm tổn thương. Nhưng Hội Thánh hằng nổ lực lấy đức ái, gương lành, và kinh nguyện để hoán cải họ” (GH 11).
3 - Phạm tội gây ảnh hưởng tai hại như thế nào ? Người phạm tội thì tổn thương đến danh dự và tình yêu Thiên Chúa, làm tổn thương đến phẩm giá riêng của mình được mời gọi làm con Thiên Chúa và làm tổn thương sự an bình thiêng liêng của H T mà mỗi Kitô hữu phải là một viên đá sống động. (Glý #1487)
4 - Tại sao tội lỗi là một sự dữ nặng nề ? Dưới con mắt đức tin thì không có sự dữ nào nặng nề hơn tội lỗi và không có điều gì tệ hại hơn là hậu quả của tội lỗi cho chính tội nhân, cho Hội Thánh và cho toàn thể thế giới (xem Mt 18, 15-35).(Glý #1488)
III - SỰ HOÁN CẢI CỦA NHỮNG NGƯỜI ĐÃ ĐƯỢC RỬA TỘI
5 - Nhờ đâu con người tội lỗi được ơn hoán cải trở về hiệp thông với Thiên Chúa ? Trở về hiệp thông với Thiên Chúa sau khi đã đánh mất vì tội lỗi là một biến chuyển phát sinh do ân sủng của Thiên Chúa, Đấng giàu lòng thương xót và quan tâm ơn cứu độ của mọi người. Con người phải cầu xin ơn quí trọng này cho mình và cho người khác (xem 2Cr 12, 9-10). (Glý #1489) (xem các dụ ngôn: Lc 15, 1-10)
IV - SỰ HOÁN CẢI NỘI TÂM
6 - Sự hoán cải nội tâm đòi buộc những gì ? Chuyển biến quay về với Thiên Chúa được gọi là hoán cải và thống hối đòi buộc một sự đau buồn và chê ghét những tội lỗi đã phạm và một quyết tâm vững chắc không phạm tội nữa. Sự hoán cải liên quan đến cả quá khứ và tương lai và được nuôi dưỡng bằng sự cậy trông vào lòng nhân từ của Chúa. (xem Lc 15, 11-31). (Glý #1490)
V - NHỮNG HÌNH THỨC SÁM HỐI KHÁC NHAU TRONG ĐỜI SỐNG KITÔ HỮU
7 - Muốn được lãnh ơn của BT Thống hối và Hòa giải phải bao gồm những điều kiện nào ? Bí tích Thống hối và Hòa giải bao gồm cả ba hành động của hối nhân và việc giải tội của Linh mục. Ba hành động của hối nhân là : ăn năn, xưng thú hoặc bày tỏ các tội đã phạm với Linh mục, quyết tâm sửa đổi và làm những công việc đền bồi (đền tội). (Glý #1491)
8 - Ăn năn tội cách trọn hảo và ăn năn tội không trọn nghĩa là làm sao ? Sự sám hối (còn gọi là sự trở về và hối lỗi, sự ăn năn tội) phải được cảm hứng bởi những động lực phát sinh do đức tin (must be inspired by motives that arise from faith). Nếu thống hối phát sinh vì tình yêu của lòng mến Chúa thì được gọi là “ăn năn tội trọn hảo” (ăn năn tội cách trọn - perfect contrition). Nếu thống hối đặt trên các động lực khác thì gọi là “ăn năn tội không trọn” (imperfect contrition). (Glý #1492)
- Ăn năn tội trọn hảo (contrition is called “perfect”) phát sinh từ lòng yêu mến Chúa trên hết mọi sự (lòng ăn năn của đức ái - contrition of charity). Với ăn năn tội cách trọn hảo con người được tha những tội nhẹ, và cũng được ơn tha thứ các tội trọng, nếu bao hàm quyết tâm xưng tội càng sớm càng tốt nơi Bí tích Hòa giải. / Glý #1452 /
- Ăn năn tội không trọn (the contrition called “imperfect” or attrition) cũng là một hồng ân của Chúa, một sự thúc đẩy của Chúa Thánh Thần. Nó xuất phát từ sự thấy tính chất xấu của tội, hay do sợ án phạt đời đời, hoặc hình phạt khác phải chịu, ăn năn do lòng sợ hãi (contrition of fear). Với ăn năn tội không trọn sẽ không đạt được ơn tha thứ các tội trọng nhưng nó chuẩn bị cho ta đón nhận ơn tha thứ trong BT Hòa giải. /Glý #1453 /
VI - BÍ TÍCH SÁM HỒI VÀ HÒA GIẢI
9 - Người muốn hòa giải với Thiên Chúa và với Hội Thánh phải làm gì ? Người muốn được hòa giải với Thiên Chúa và với Hội Thánh phải xưng với Linh mục tất cả các tội trọng chưa xưng mà mình nhớ sau khi đã xét mình kỹ lưởng. Dù không buộc xưng thú các tội nhẹ tuy nhiên Hội Thánh cũng thiết tha khuyến khích xưng các tội nhẹ. (Glý # 1493)
* Đức Kitô ban Bí tích Hòa giải cho mọi người với lòng tin của họ :
- Đức Chúa Giêsu chữa người bại liệt : “Đức Chúa Giêsu thấy họ có lòng tin như vậy, Đức Chúa Giêsu bảo người bại liệt : “Này con cứ yên tâm đi con, tội con đã được tha rồi” (xem Mt 9, 1-8).
- Đức Chúa Giêsu nói với bà góa bị băng huyết 12 năm : “Này con, lòng tin của con đã cứu chữa con” (xem Mc 5, 34 ).
- Đức Chúa Giêsu nói với ông trưởng hội đường tên Gia-i-a đến xin Đức Chúa Giêsu cứu chữa người con gái của ông đã chết : “Ông đừng sợ chỉ cần tin thôi” (xem Mc 5, 36).
- Đức Chúa Giêsu khen lòng tin của viên đại đội trưởng Rôma và chữa lành người nô lệ của ông : “Tôi nói cho các ông hay: ngay cả trong dân Israel tôi cũng chưa thấy một người nào có lòng tin mạnh đến thế” (xem Lc 7, 9).
* Lòng mến Chúa là thành quả và dấu chỉ của ơn tha thứ :
- “Tội của chị rất nhiều nhưng đã được tha, bằng cớ là chị đã yêu mến nhiều” (xem Lc 7, 47)
-“Lòng tin của chị đã cứu chị. Chị hãy đi bình an” (x. Lc 7, 50).
VII - NHỮNG HÀNH VI CỦA HỐI NHÂN
10 - Đền tội là làm gì ? Linh mục giải tội đề nghị với hối nhân chu toàn một vài việc nhất định để “chuộc tội” hay “đền tội” nhằm mục đích sửa chữa những thiệt hại do tội lỗi gây ra và tái lập những tính khí (habits) thích hợp của người môn đệ Chúa Kitô. (Glý #1494)
VIII - THỪA TÁC VIÊN CỦA BT HÒA GIẢI
11 - Những linh mục nào được ban phép giải tội ? Chỉ những Linh mục được Hội Thánh ban năng quyền giải tội mới được tha tội nhân danh Chúa Kitô. (Glý #1495) Tuy nhiên bất cứ Linh mục nào cũng có quyền giải tội cho mọi hối nhân lâm cơn nguy tử). (xem Gluật # 976)
* Giáo luật nói gì về Ấn tích tòa hòa giải (giải tội) ?
- Ấn tích giải tội là điều bất khả vi phạm ; do đó tuyệt đối cấm chỉ cha giải tội không được tiết lộ về hối nhân bằng lời nói hay bằng cách nào khác, và vì bất cứ lý do gì (Gluật # 983 triệt 1).
- Cha giải tội nào vi phạm trực tiếp ấn bí tích, phải bị mắc vạ tuyệt thông tiền kết (excommunication) dành cho Tòa Thánh. (Gluật #1388 triệt 1)
IX - CÁC HIỆU QUẢ CỦA BÍ TÍCH HÒA GIẢI
12 - BT Hòa giải có những hiệu quả thiêng liêng nào ?
Những hiệu qủa thiêng liêng của BT Hòa giải là :
* Giao hòa với Thiên Chúa, nhờ đó hối nhân nhận lại ân sủng.
* Giao hòa với Hội Thánh.
* Tha thứ hình phạt đời đời phải chịu vì những tội trọng đã phạm.
* Tha thứ ít nhất là một phần những hình phạt tạm thời (temporal punishment) do hậu quả tội lỗi.
* Lương tâm được bình an, thư thái, và an ủi thiêng liêng (spiritual consolation).
* Gia tăng sức mạnh thiêng liêng cho cuộc chiến đấu của người Kitô hữu. (Glý #1496)
X - CÁC ÂN XÁ
13 - Ân xá là gì ?
* “Ân xá (An indulgence) là ơn Thiên Chúa tha thứ hình phạt tạm thời đáng chịu vì tội lỗi con người đã phạm mà lỗi lầm đó đã được xóa sạch. Các tín hữu đã chuẩn bị đầy đủ với một số điều kiện, được hưởng nhờ hành động của Hội Thánh ban ơn tha thứ này, vì là thừa tác viên ơn cứu độ, Hội Thánh dùng quyền của mình ban phát kho tàng ơn phúc của Chúa Kitô và của các thánh”.
* “Có ơn phần xá và ơn toàn xá (An indulgence is partial or plenary), tùy theo đó mà tha một phần hay tha tất cả hình phạt tạm thời do tội đã phạm. Các ân xá có thể chỉ cho người sống hay người chết”. /Glý #1471/
* Nhờ các ân xá các tín hữu có thể tạo được ơn tha thứ các hình phạt tạm thời gây nên bởi tội cho chính họ và cũng như cho các linh hồn nơi luyện tội. (Glý #1498)
XI - CỬ HÀNH BÍ TÍCH HÒA GIẢI
14 - Cách thức thông thường duy nhất để hòa giải với Thiên Chúa và Hội Thánh là làm gì ?
* Xưng thú cá nhân và xưng hết các tội trọng tiếp theo việc giải tội của Linh mục vẫn là cách thức thông thường duy nhất để hòa giải với Thiên Chúa và với Hội Thánh. (Glý # 1497)
* Nhờ việc xưng thú tội lỗi, con người đối diện với tội lỗi họ đã phạm, lãnh trách nhiệm về tội lỗi đã phạm, nhờ đó họ lại mở lòng trước Thiên Chúa và hiệp thông với Hội Thánh để có thể trông thấy một tương lai mới mẻ. /Glý #1455/
C - HƯỚNG DẪN THỰC HÀNH CÁCH XƯNG TỘI
Muốn lãnh BT Hòa giải cho nên, hối nhân phải làm bốn việc sau đây : Cầu nguyện xét mình, ăn năn tội, xưng tội và làm việc đền tội.
a) XÉT MÌMH : Cầu nguyện xin Đức Chúa Thánh Thần soi lòng mở trí xét xem trong thời gian qua, từ lần xưng tội trước đến bây giờ đã phạm những tội gì làm mất lòng Chúa, gây thiệt hại cho tha nhân và bản thân. Nguyện kinh Xét mình (trang 226), rồi xét mình dựa vào Mười Điều Răn Đức Chúa Trời, Sáu điều răn Hội Thánh và bảy mối tội đầu, hoặc bổn phận đối với Chúa, với tha nhân và với bản thân .
b) ĂN NĂN TỘI : Ăn năn tội cách trọn hảo xuất phát từ lòng mến Chúa, quyết tâm thống hối không phạm tội nữa là yếu tố quan trọng nhất .
c) XƯNG TỘI : Vào Tòa Giải Tội, thưa cùng Linh mục giải tội tất cả các tội trọng và số lần phạm đã xét mình ra được, nếu dấu một tội không xưng ra thì tất cả các tội đã xưng thú cũng không được tha mà còn phạm thêm một tội trọng nữa là tội phạm sự thánh (sacrilege), nên phải mau mắn xưng tội trở lại, xưng tất cả các tội đã xét mình được và xưng thêm tội phạm sự thánh này. Nếu sau khi xưng tội mà nhớ lại còn sót một tội trọng chưa xưng thú thì lần xưng tội kế sau đó nhớ xưng lại tội quên sót nầy. Tội nhẹ không buộc xưng, nhưng Hội Thánh hết sức khuyến khích xưng các tội này.
* Thưa Cha con đã xưng tội xong thì Cha dặn làm việc đền tội.
d ) LINH MỤC BAN PHÉP GIẢI TỘI : Lạy Chúa là Cha hay thương xót, đã nhờ đến sự chết và sự sống lại của con Chúa, mà giao hòa thế gian với Chúa, và ban Thánh Thần để tha tội. Xin Chúa dùng tác vụ của Hội Thánh mà ban cho con ơn tha thứ và bình an. Vậy Cha tha tội cho con nhân danh Cha và Con và Thánh Thần. * Hối nhân thưa Amen.
Linh mục : Chúa đã tha tội cho con. Con hãy ra về bằng an.
* Muốn hỏi điều gì thì hỏi Cha và cảm ơn Cha.
e) ĐỀN TỘI : Là làm những việc mà Linh mục giải tội đề nghị làm để tạ tội cùng Thiên Chúa và đền bù những thiệt hại mình đã gây ra cho kẻ khác và thăng tiến bản thân trên đường nhân đức. Các hình thức đền tội quen thuộc nhất là : cầu nguyện, ăn chay, hãm mình, đền bồi thiệt hại và làm việc bác ái .
* Học thuộc Kinh Ăn năn tội ( xem phụ trang )