17 Bài 17

T4, 22/01/2025 - 20:50
admin1

Bài 17

BÍ TÍCH TRUYỀN CHỨC THÁNH
( The Sacrament of Holy Orders )

( Glý # 1533 – 1600 )

A - KT DẪN NHẬP - “Anh em hãy làm việc này mà tưởng nhớ đến Thầy” (Lc 22, 19). (x. Lc 22, 19-

20 ; 1Cr 11, 23-27)

B - NỘI DUNG -

I - TẠI SAO CÓ TÊN GỌI TRUYỀN CHỨC ?

1 - Tên gọi Truyền Chức Thánh xuất xứ từ đâu ? Truyền Chức thánh được dịch từ tiếng “Ordo” của tiếng La tinh. Rồi sau quen dùng từ “ordinatio” dịch ra tiếng Việt là Truyền Chức Thánh. Cả hai danh từ này thời xưa được dùng để chỉ những đoàn thể nắm quyền cai trị. Ngày nay từ Truyền Chức “Ordinatio” chỉ một hành vi tôn giáo và phụng vụ: Đó là một sự thánh hiến, một sự làm phép, hoặc một Bí tích. Ngày nay từ “Truyền Chức” đuợc dành riêng cho hành vi Bí tích, đưa một nguời lên hàng Giám Mục, hàng Linh mục và hàng Phó tế : đây không phải chỉ đơn thuần là một sự bầu chọn, chỉ định, ủy quyền hoặc kiến lập do cộng đoàn, bởi vì hành vi phụng vụ này ban cho người ta một hồng ân của Chúa Thánh Thần, cho phép hành sử quyền hành linh thánh…/ xem Glý #1537, #1538 /

II - BT TRUYỀN CHỨC THÁNH TRONG KẾ HOẠCH ƠN CỨU ĐỘ

2 - Các thánh Tông đồ trao ban Chức Thánh bằng nghi thức như thế nào ? Thánh Phao-lô đã nói với Ti-mô-thê, môn đệ của Ngài rằng : “Tôi nhắc anh phải khơi dậy đặc sủng của Thiên Chúa, đặc sủng anh đã lãnh nhận được khi tôi đặt tay trên anh” (x 2Tm 1, 6). Và “Ai mong được làm Giám quản người ấy ước muốn một nhiệm vụ cao đẹp” (x 1Tm 3, 1). Với Ti-tô, ngài nói “Tôi đã để anh ở lại đảo Kê-ta, chính là để anh hoàn thành công việc tổ chức, và đặt những Kỳ mục (Linh mục) trong mọi thành như tôi đã truyền cho anh” (x Ti-tô 1, 5). (Glý #1590)

3 - Trong Hội Thánh có các loại chức tư tế nào ? Toàn thể Hội Thánh là dân tư tế (a priestly people). Nhờ BT Thanh tẩy, mọi tín hữu đều được tham dự vào chức Tư tế của Chúa Kitô. Việc tham dự này gọi là “chức tư tế chung của các tín hữu” (common priesthood of the faithfull) hay chức tư tế cộng đồng. Trên nền tảng chức tư tế chung này và trong việc phục vụ chức tư tế chung này, còn một sự tham dự khác vào sứ vụ (mission) của Chúa Kitô đó là chức tư tế thừa tác được ban bởi BT Truyền Chức Thánh mà nhiệm vụ là phục vụ nhân danh và trong ngôi vị Chúa Kitô là đầu giữa cộng đoàn. (Glý # 1591)

4 - Chức tư tế thừa tác được ban bởi BT Truyền Chức Thánh có nhiệm vụ gì ? Chức tư tế thừa tác (the ministerial priesthood) khác hẳn chức tư tế chung của các tín hữu vì chức này ban uy quyền thánh (a sacred power) để phục vụ các tín hữu. Những thừa tác viên chức thánh thực thi việc phục vụ dân Chúa bằng giảng dạy (munus docendi - by teaching), thờ phượng Thiên Chúa (munus liturgicum - divine worship) và điều hành mục vụ (munus regendi - pastoral governance). (Glý #1592)

a) - Nhiệm vụ giảng dạy (Ngôn sứ) của Linh mục :

“Thầy đã được trao toàn quyền trên trời dưới đất. Vậy anh em hãy đi làm cho muôn dân trở thành môn đệ, làm phép rửa cho họ nhân danh Chúa Cha và Chúa Con, và Chúa Thánh Thần, dạy bảo họ tuân giữ những điều Thầy đã truyền dạy cho anh em. Và đây, Thầy ở cùng anh em mọi ngày cho đến tận thế” (Mt 28, 19-20).

b - Nhiệm vụ tư tế của Linh mục :

* Chính Đức Chúa Giêsu là Linh mục Thượng tế : “Muôn thuở Con là Thượng tế theo phẩm trật Men-ki-xê-đê” (x Dt 5, 6 ; 5,10 ; 6,20). Men-ki-xê-đê là tiền thân của chức Linh mục đời đời của Đức Chúa Giêsu, Đức Chúa Giêsu đã truyền chức Linh mục của Người cho các môn đệ qua BT Truyền Chức Thánh “Các con hãy làm việc này mà nhớ đến Thầy” ( x Lc 22, 19).

* Đức Chúa Giêsu cầu nguyện : “Con xin thánh hiến chính mình Con cho họ, để nhờ sự thật họ cũng được thánh hiến” (x Ga 17,19). Đức Chúa Giêsu thánh hiến chính mình ở đây như là tư tế, Người tự dâng hiến chính mình như là lễ vật trong hy lễ để cứu những kẻ Thiên Chúa đã trao cho Người.

c - Nhiệm vụ điều hành mục vụ (vương đế - lãnh đạo) của Linh mục : (xem Ga 10, 11-16) “Tôi chính là mục tử nhân lành. Tôi biết chiên của tôi và chiên của tôi biết tôi”. “Tôi còn có những chiên khác không thuộc ràn này. Tôi cũng phải đưa chúng về. Chúng sẽ nghe tiếng tôi. Và chỉ sẽ có một đoàn chiên và một mục tử” (Ga 10, 14. 16).

III - BA BẬC CỦA BÍ TÍCH TRUYỀN CHỨC THÁNH

5 - Trong Hội Thánh có những bậc thừa tác viên chức thánh nào ? Từ ban đầu, thừa tác viên chức thánh được trao ban và thực thi theo ba cấp bậc đó là : Giám Mục, Linh mục và Phó tế. Các chức thánh được ban nhờ việc truyền chức là cấu trúc cơ bản trong Hội Thánh (the organic structure of the Church) không thể thay thế được : không có Giám Mục, Linh mục và Phó tế thì không thể nói về Hội Thánh. (Glý # 1593)

6 - Giám Mục là ai và có những nhiệm vụ nào ?

* Giám Mục lãnh nhận BT Truyền Chức Thánh cách sung mãn (the fullness of the sacrament of Holy Orders), đưa Ngài vào Giám Mục đoàn (the episcopal college) đặt Ngài làm thủ lãnh hữu hình của Hội Thánh địa phương đã được trao phó cho Ngài. Với tư cách là những người kế vị các Tông đồ và thành viên của Giám Mục đoàn, các Giám Mục chia sẻ trách nhiệm Tông đồ và sứ mạng của toàn thể Hội Thánh dưới quyền của Đức Giáo Hoàng, đấng kế vị thánh Phê-rô. (Glý #1594)

* Qua cử chỉ đặt tay và lời thánh hiến, vị Giám Mục đã lãnh ân sủng Chúa Thánh Linh và được ghi ấn dấu thánh để với cách thế tuyệt diệu và hữu hình, ngài ở vị thế của chính Đức Kitô là “Thầy dạy, là Chủ chăn và Tư tế hành động như hiện thân Đức Kitô ”. /Glý #1558 /

7 - Linh mục thi hành chức năng của mình như thế nào ? Các Linh mục liên kết với Giám Mục trong phẩm chức Tư tế và đồng thời tùy thuộc các Giám Mục trong việc thi hành nhiệm vụ mục tử, các Linh mục được mời gọi làm cộng tác viên khôn ngoan cho các Giám Mục, hợp thành Linh mục đoàn bên cạnh Đức Giám Mục để chia sẻ trách nhiệm với ngài trong Hội Thánh tại địa phương. Các Linh mục cũng nhận từ Giám Mục trách vụ coi sóc cộng đoàn giáo xứ hay một chức vụ định rõ trong Hội Thánh. (Glý #1595)

8 - Các Phó tế có những bổn phận nào ? Các Phó tế là những thừa tác viên được truyền chức có bổn phận phục vụ Hội Thánh. Các ngài không nhận chức tư tế thừa tác, nhưng việc truyền chức trao phó cho các ngài nhiều nhiệm vụ quan trọng trong thừa tác vụ Lời Chúa, phụng vụ thánh, quản trị mục vụ và phục vụ đức ái mà các ngài phải thi hành đặt dưới quyền mục vụ của Đức Giám Mục của các ngài (xem Cv 6,1-7). (Glý # 1596)

IV - VIỆC CỬ HÀNH BÍ TÍCH TRUYỀN CHỨC THÁNH

9 - Nghi thức chính yếu trong BT Truyền Chức Thánh được cử hành như thế nào ? BT Truyền Chức Thánh được ban bằng cách đặt tay trên ứng viên, tiếp theo lời nguyện hiến thánh long trọng cầu xin Thiên Chúa ban cho tiến chức các ân sủng Chúa Thánh Thần cho thừa tác vụ của họ. Bí tích Truyền chức in một ấn tích không thể xóa được. (Glý # 1597)

“Một hôm, đang khi họ làm việc thờ phượng Chúa và ăn chay, thì Thánh Thần phán bảo : “Hãy dành riêng Ba-na-ba và Sao-lô cho Ta, để lo công việc ta đã kêu gọi hai người ấy làm”. Bấy giờ họ ăn chay cầu nguyện, rồi đặt tay trên hai ông và tiễn đi. Vậy được Thánh Thần sai đi, hai ông xuống Xê-lêu-ki-a, rồi từ đó đáp tàu đi đảo Sýp. Đến Xa-la-min, hai ông loan báo Lời Thiên Chúa trong các Hội đường người Do Thái. Có ông Gioan, Mát-cô giúp hai ông (Cv 13, 2-5).

V - AI CÓ THỂ BAN BT TRUYỀN CHỨC THÁNH

10 - Ai được ban Bí Tích Truyền Chức Thánh ?

* Các Giám Mục mới được quyền ban BT Truyền Chức Thánh ở ba cấp độ Giám Mục, Linh mục và Phó tế. (Glý #1600)

* Giám Mục chỉ được truyền chức cho Giám Mục khi có ủy nhiệm thư của Đức Giáo Hoàng, trong lễ phong chức, Giám Mục chủ phong phải có ít là hai Giám Mục trợ phong. (xem Giáo luật # 1013, #1014)

VI – AI CÓ THỂ LÃNH NHẬN BÍ TÍCH TRUYỀN CHỨC THÁNH

11 - Ai được lãnh nhận Bí tích Truyền Chức Thánh ?

* Hội Thánh Công giáo chỉ ban chức thánh cho những người nam đã được rửa tội (baptized men - viri) có khả năng thi hành tác vụ đã được nhận thức cách đứng đắn. Chỉ Giáo quyền mới có trách nhiệm và quyền tuyển gọi người nhận lãnh BT Truyền Chức Thánh. (Glý #1598)

* Dựa theo sự phán đoán khôn ngoan của Giám Mục riêng hoặc của Bề trên cao cấp có thẩm quyền và sau mọi cân nhắc kỹ lưỡng. Chỉ nên cho tiến chức những người có đức tin tinh tuyền, chí hướng ngay thẳng, kiến thức đầy đủ, danh thơm tiếng tốt, tác phong đoan chính, nhân đức đã được thử luyện và những đức tính khác về thể lý và tâm lý tương ứng với chức thánh sẽ lãnh nhận. (Gluật # 1029)

* Ứng viên lên chức Linh mục chỉ có thể chịu chức phó tế sau khi đã học hết năm năm triết lý và thần học (Gluật #1032 triệt1)

12 - Vì sao Linh mục phải tự nguyện sống đời độc thân ? Trong Hội Thánh La tinh, BT Truyền chức Linh mục thông thường chỉ được ban cho các ứng viên đã sẵn sàng tự nguyện sống độc thân (to embrace celibacy freely) và công khai bày tỏ ý muốn giữ mình sống đời độc thân vì yêu mến nước Thiên Chúa và phục vụ con người (xem Mt 9, 10-12 ; 1 Cr 7, 32. 34). (Glý #1599)

VII - HIỆU QUẢ CỦA BT TRUYỀN CHỨC THÁNH

13 - Vì sao người lãnh nhận BT Truyền Chức Thánh mang dấu ấn không thể tẩy xóa ?

* Bí tích Truyền Chức Thánh ban cho người lãnh nhận nên giống hình ảnh Chúa Kitô nhờ một ân sủng đặc biệt của Chúa Thánh Thần, để Chúa Kitô dùng như một dụng cụ phục vụ Hội Thánh Ngài. Nhờ được truyền chức, người lãnh nhận có khả năng hành động như người đại diện Chúa Kitô, Đầu của Hội Thánh, trong ba chức năng của Ngài là Tư tế, Ngôn sứ và Vương đế. /Glý #1581/

* Bí tích Truyền Chức Thánh cũng ghi dấu ấn thiêng liêng không thể tẩy xóa (an indelible spiritual character), cho nên không thể được lặp lại và cũng không được ban cách tạm thời . /Glý #1582/

14 - Ân sủng riêng của Chúa Thánh Thần ban cho người lãnh nhận BT Truyền Chức Thánh là gì ? Ân sủng riêng của BT Truyền Chức Thánh là ơn làm cho người lãnh nhận nên giống hình ảnh Chúa Kitô Tư tế, Thầy dạy và Mục tử. Người lãnh chức thánh trở thành thừa tác viên của Ngài. /Glý #1585 /

C -THỰC HÀNH-

Bổn phận giáo dân đối với hàng Giáo sĩ :

- Cầu nguyện.

- Kính trọng yêu mến và vâng lời (xem Dt 13, 17-19).

- Cộng tác trong công việc truyền giáo.

- Giúp đỡ tinh thần và vật chất.

- Cổ võ khuyến khích ơn gọi trong đời sống tu sĩ và Giáo sĩ.